Αύριο στον Πανορμίτη της Σύμης

Αύριο θα είμαι για προσκύνημα στον Πανορμίτη της Σύμης.
Νιώθω δέος και χαρά...

Φτιασιδώνω, φτιασιδώνεις, φτιασιδώνομαι...

Ιερομόναχος Διόδωρος Αγιορείτης

«Η Λειτουργική γλώσσα σκοπό έχει να γεννήσει στο νου και την καρδιά των προσευχομένων την αίσθηση άλλου κόσμου, του υψίστου. Αυτό επιτυγχάνεται με την παρουσία ονομάτων και εννοιών που ανήκουν αποκλειστικά στο θείο επίπεδο, καθώς επίσης και με την χρήση μικρού αριθμού ειδικών μορφών εκφράσεως».*

Τό τελευταίο διάστημα, ξεκίνησε, γιά πολλοστή φορά (τι έχουμε να ακούσουμε πάλι) η συζήτηση γιά τό θέμα της μεταφράσεως των λειτουργικών κειμένων. Ένα θέμα τό όποιο έπανεφέρουν διαρκώς τά ίδια πρόσωπα, που προέρχονται από συγκεκριμμένους κύκλους-παρατάξεις. Έτσι έχουμε καί πάλι τους οργανωσιακούς καί τους φιλελευθερίζοντες νά προσπαθούν να δικαιολογήσουν τίς παλαιές καί ως εκ τούτου γνωστές τους θέσεις. Θέσεις οι οποίες παραδόξως είναι κοινές!

Στόν πρόσφατο διάλογο, που ξεκίνησε μέ αφορμη τήν απολογία του Σεβασμιωτάτου Πρεβέζης, η Δ.Ι.Σ. έδωσε μία ήξεις αφίξης απάντηση τήν οποία κάποιοι ερμηνεύουν κατά τό δοκούν ή μάλλον κατά τίς απόψεις τους, καί έτσι στήν προσπάθεια της η Δ.Ι.Σ. να καταστείλει το θέμα λόγω άλλων όντως σημαντικότερων θεμάτων (έκκλητο Σεβ. Αττικής, πλήρωση τριών Μητροπόλεων, ἐκκλησιαστικά λύκεια), μάλλον έριξε λάδι στήν φωτιά παραπέμποντάς το χωρίς να πεί ναί ή όχι (τουλάχιστόν είπε ίδωμεν, αλλά πότε;).

Καί μοιράζομαι κάποιες σκέψεις καί απορίες μου.

1.Πιστεύω πως είναι ντροπή αλλά καί κατάντια τό γεγονός ότι τά στελέχη, οι ομαδάρχες μίας κατασκηνώσεως Μητροπόλεως δέν μπορούσαν νά διαβάσουν τό απόδειπνο σωστά. Ποτέ δηλαδή δέν είχαν διαβάσει απόδειπνο(!); Αυτό δηλώνει άγνοια τών ακολουθιών της Εκκλησίας καί αδιαφορία. Έλλειψη πνευματικής ζωής. Αδιαφορία όχι μονο των πιστών γιά τις ακολουθίες του νυχθημέρου, αλλά καί των ποιμένων γιά σωστή κατήχηση.

Καλά τά τραγουδάκια καί ωφέλιμη η Γερόντισσα Γαβριηλία αλλά ίσως το περιεχόμενο της ενοριακής κατήχησης πρέπει να προβληματίσει τήν Εκκλησία καί νά αποκτήσει ένα άλλο χαρακτήρα, μορφή καί περιεχόμενο. Μήπως να σας προβληματίσει καί το γεγονός γιατί δέν έρχονται οι νέοι της Μητροπόλεως σας να τους χειροτονήσετε, αλλά πάνε αλλού;

2. Η μετάφραση των κειμένων σέ άλλες γλώσσες βεβαίως καί γίνεται στά πλαίσια της ιεραποστολής. Γίνεται όμως μετάφραση σέ άλλη γλώσσα. Στην Σερβία, Ρουμανία καί Βουλγαρία έγινε μετάφραση άπο τήν Σλαβονική στήν εθνική τους γλώσσα. Η Σλαβονική δέν έχει καμμία συγγένεια μέ τίς γλώσσες αυτές. Δέν είναι δηλαδή οι εθνικές αυτές γλώσσες συνέχεια της Σλαβονικής. Καί επειδή ρώτησα φοιτητές αυτών τών εθνικοτήτων, η μετάφραση δέν έγινε στήν καθομιλουμένη, αλλά σε μία μορφή καθαρεύουσας τής καθομιλουμένης. Δεν είναι δηλαδή η γλώσσα της μετάφρασης ίδια με τήν γλώσσα της καθημερινότητας. Οι Ρώσοι όμως δέν έθεσαν ποτέ τέτοιο θέμα. Καί οι ίδιοι φοιτητές μου είπαν πως η ελληνική τους δυσκολεύει επειδή μία λέξη έχει πολλές σημασίες. Άλλη μία δυσκολία δηλαδή της μεταφράσεως (από τά ελληνικά στά ελληνικά).

3. Εννοείται πως αν ερχόταν σήμερα σήμερα ο Χριστός θα μιλούσε τήν γλώσσα της εποχής μας. Αυτό τι πάει να πεί; Πως τώρα θά γίνει μία μετάφραση καί μετά από 100 χρόνια άλλη καί μετά από άλλα 100 χρόνια άλλη καί πάει λέγοντας; Υπενθυμίζω ότι καί ο Καραγκιόζης είπε πως μέ τό «αν» μπορεί να βάλει τό Παρίσι σέ ένα μπουκάλι. Θά κάνουμε τά λειτουργικά κείμενα φούρνο του Χότζα; Μόδα της εποχής;

4. Η γλώσσα της 55^ης προμάμμης μου δέν έχει καί τόσο μεγάλη διαφορά από αυτήν τής μητέρας μου. Χαίρομαι που προσεύχομαι στήν ίδια γλώσσα που προσεύχονταν οι πρόγονοί μου καί που λέω τά ίδια λόγια που έλεγαν καί αυτοί. Που επαναλαμβάνω τις προσευχές τών αγίων. Καί ο μακαριστός πλέον Ποιμενάρχης εισέπραξε κατσάδα γιατί του φούσκωνε τά μυαλά μία καθηγήτρια που ανακατευόταν στα της Μητροπόλεως. Οί δέ μαθητές κάθησαν ακίνητοι (λέμε τώρα καί όσο μπορούσαν από τα γέλια) γιατί πρώτη φορά έβλεπαν τέτοιο πράμα. Πλέον όμως, η δεσποινίς δέν είναι τό πιπέρι (της Μακεδονικής Μητροπόλεως) που έπρεπε νά μπεί σε όλα τα φαγητά. Έλεος πιά! Ας ασχοληθή με τους μαθητές της καί τό νοικοκυριό της.

5. Οι κανόνες θεσπίσθηκαν γιά να θεραπεύσουν συγκεκριμμένα ποιμαντικά προβλήματα. Σωστό τό ότι δέν υπάρχει κάποιος κανόνας που να απαγορεύει τήν μετάφραση. Όμως δέν υπάρχει καί κανόνας που να απαγορεύει τήν χειροτονία γυναικών. Μήπως να στείλουμε στους προοδευτικούς τήν δεσποινίδα καθηγήτρια να τήν χειροτονήσουν;

6.Υπάρχουν πάμπολλά βιβλιάρια με απόδοση της Θείας Λειτουργίας στην καθομιλουμένη. Καί πολλές καλές μεταφράσεις τών περισσοτέρων ακολουθιών. Όσοι δυσκολευόμαστε ας κάνουμε λίγο κόπο. Κάντε μιά έκδοση. Κάποιοι έχουν ήδη κάνει. Καί ἡ Αποστολική Διακονία έχει εκδόσει ωραιότατο βιβλιαράκι. Εξάλλου, εμείς είμαστε εργάτες του αμπελώνος. Ο Χριστός φέρνει τόν κόσμο στήν Εκκλησία του, όχι εμείς. Ίσως δεν έχουμε περιεχόμενο να τους δώσουμε, γι΄ αυτό φεύγουν. Δέν φταίει η γλώσσα, ας τό παραδεκτούμε ότι εμείς φταίμε.

7.Άλλο φωτισμένος Επίσκοπος καί άλλο λόγιος. Το ένα δέν προϋποθέτει τό άλλο. Ούτε καί τα λευκα μαλλιά καί τα οσιακού τύπου προφίλ φανερώνουν κάτι ιδιαίτερο. Πρωτοπόρος τί πάει νά πεί; Αυτός που έχει εκπομπή καί τό παίζει κουλτουριάρης; Τί είναι δηλαδή η λειτουργική γλώσσα; Τεχνοτροπία γιά νά αλλάζει; Με αυτά που λένε μερικοί προκαλούν τις συνειδήσεις μας. Εμείς δηλαδή που δέν θέλουμε μετάφραση έχουμε εφησυχάσει; Όποιος δέν αποδέχεται τήν μετάφραση δέν έχει πνευματικότητα καί αγιότητα; Δέν έχει αγωνιά γιά τό ποίμνιό του;

Καί ας σταματήσουμε πιά με το ψευτοδίλημμα συντηρητικός/προοδευτικός.

Η Εκκλησία καί ο λειτουργικός της τύπος δέν γηράσκουν γιά να χρειάζονται να τα ανεώσουμε. Εμείς γερνάμε αμετανόητοι θέλοντας να διορθώσουμε τους πάντες. Ας σταματήσουμε να προσπαθούμε να φτιασιδώσουμε τήν Εκκλησία προσπαθώντας νά κρύψουμε τό δικό μας φτιασίδωμα. Ποιός νέος άνθρωπος έθεσε τέτοιο θέμα; Δηλαδή όλοι οι νέοι που εκκλησιάζονται κατανοούν τά πάντα στίς ακολουθίες καί τα μυστήρια; Αντιστρέφω τό ερώτημα, πόσοι κληρικοί κατανοούν τίς ευχές που διαβάζουν καί τά μυστήρια που τελούν;

Στώμεν λοιπόν καλώς καί μετά φόβου ενώπιον του λειτουργικού μας τύπου καί ας φροντίσουμε τό υπόλοιπο της ζωής μας να το ζήσουμε με ειρήνη καί μετάνοια.

Καί κατακλείοντας:

Η γλώσσα της Θείας Λειτουργίας που χρησιμοποιήθηκε τόσο πολύ χρόνο και καθαγιάσθηκε, η οποία μπορεί να χαρακτηρισθεί και ως κατηγόρημα της ορθοδόξου λατρείας, είναι αδύνατο να αντικατασταθεί, χωρίς να υποστεί ουσιώδη βλάβη αυτή η ίδια η λατρεία. Για τους λόγους αυτούς, είμαστε κατηγορηματικώς πεπεισμένοι οτι είναι αναγκαία η χρήση της παραδεδομένης Λειτουργικής γλώσσας στις εκκλησιαστικές ακολουθίες· δεν υπάρχει καθόλου ανάγκη να αντικατασταθεί αυτή με την γλώσσα της καθημερινής ζωής, πράγμα που αναπόφευκτα θα κατεβάσει το πνευματικό επίπεδο και θα προξενήσει έτσι ανυπολόγιστη ζημία».*

*Αρχιμανδρίου Σωφρονίου Σαχάρωφ, «Οψόμεθα τον Θεόν καθώς έστι»

romfaia

ΝΑΙ ή ΟΧΙ στην κατάργηση της λειτουργικής γλώσσας;

του π. Αθανασίου Λαγουρού


Θεμελιώδες αίτημα της «μεταφράσεως» των λειτουργικών κειμένων είναι η κατανόηση, «οι άνθρωποι να καταλαβαίνουν στην Εκκλησία». Αν και το πρόβλημα της κατανοήσεως των λειτ. κειμένων, κυρίως δε της Θ. Λειτουργίας, είναι πράγματι κατανοητό, όμως δεν συνιστά «όλο» το πρόβλημα. Να μερικά ειλικρινή ερωτήματα:
1. Άραγε μέχρι ποίου σημείου η μονοδιάστατη κατανόηση μπορεί να συνιστά ακαταγώνιστη αξία απολύτου προτεραιότητος; Σήμερα δηλαδή κι άλλα πράγματα του αξιακού μας περιβάλλοντος δεν γίνονται “κατανοητά”, αλλά αυτό άραγε αρκεί για τον «αναπροσδιορισμό» η την «μετάφρασή» τους, όπως, π.χ. η νηστεία η οι εκτρώσεις (δηλ. φόνος);
2. Άραγε έχει γίνει ειλικρινής επιστημονική αξιολόγηση της χειροπιαστής εμπειρίας από το ανάλογο εγχείρημα υπό της λατινικής εκκλησίας και τεκμηριωμένη αποτίμηση των “ποσοστών επιτυχίας” του;
3. Άραγε οι νεώτεροι δεν απαξιώνονται, όταν υποστηρίζεται ότι «δεν καταλαβαίνουν», την ίδια ώρα που μαθαίνουν δύο και τρεις ξένες γλώσσες, που απορροφούν πλήθος γνώσεων στην ηλεκτρονική εποχή μας; Είναι αδύνατον να μάθουν πως «ποιώ» σημαίνει «κάνω», «Πάτερ ημών» «Πατέρα μας» και «παράσχου» «δώσε»;


Ο πασίγνωστος ορθόδοξος θεολόγος π. Αλέξ. Σμέμαν σημειώνει ειδικότερα για τα παιδιά: «…Στην εκκλησία το παιδί βρίσκεται “στο στοιχείο του”. (…) Δεν πρέπει να λέμε ότι “τα παιδιά δεν μπορούν να το καταλάβουν αυτό”. Tά παιδιά αντιλαμβάνονται χωρίς να καταλαβαίνουν».

4. Άραγε η ζωή της Εκκλησίας ως λατρεύουσας κοινότητας η η ζωή στην Εκκλησία, ζωή που έχει μόνιμο χαρακτήρα, ως διαρκής αγωγή και δια βίου μάθηση (!), άραγε δεν θα κινδυνεύσει να μεταλλαχθεί, να «μεταφρασθεί» σε θρησκευτική «επιβίωση» και τυπολατρεία; Και άραγε η Λατρεία ως έκφραση Πίστεως της Εκκλησίας, ειδικώς δε η Θ. Λειτουργία, δεν θα εκφυλισθεί σε μια παράσταση για τους ευκαιριακούς και φευγαλέους «πελάτες», που δεν «καταλαβαίνουν», αλλά απαιτούν να καταναλώσουν βιαστικά κατανοητή Λατρεία;


Άραγε δεν είναι γνωστό πως πολλοί χριστιανοί (ελληνόφωνοι) δεν έχουν εγκεντρισθεί βιωματικώς στην Εκκλησία; Και πως δεν ξέρουν ούτε τις απλούστερες προσευχές (Πάτερ ημών, Πιστεύω, N Ψαλμός κ.λπ.), καθώς η προσευχή δεν είναι εντεταγμένη συστηματικώς στην ζωή τους, επειδή απλούστατα η ίδια η προσευχή, δεν είναι «κατανοητό» πράγμα• είτε μεταφρασμένα είτε αμετάφραστα, είτε κατανοητά είτε «ακατανόητα» κι αν είναι τα λόγια των προσευχών; Τελικώς ποιό μοντέλο χριστιανού και ποιό μοντέλο Λατρείας οραματιζόμαστε;
5. Άραγε αυτή η περιβόητη «κατανόηση» δεν κατανοείται και δεν μαθαίνεται ποτέ; Αν π.χ. ο πιστός μάθει μια φορά πως η λειτουργική προτροπή «άνω σχώμεν τας καρδίας» σημαίνει «ας έχουμε πάνω, ας υψώσουμε τις καρδιές», θα πρέπει άραγε δια βίου να την ακούει «μεταφρασμένη»;
6. Άραγε η κατανόηση είναι επαρκής συνθήκη, για να προσπελάσει ο πιστός στον πνευματικό κόσμο, στον οποίο τον καλεί η Λατρεία, ένα κόσμο γεμάτο σημεία και σύμβολα;
7. Μήπως, όταν επιτευχθεί η «κατανόηση», θα διακυβευθούν άλλα πνευματικά αγαθά, όπως η ακρίβεια, πολύ δε περισσότερο αυτή η πνοή του Αγίου Πνεύματος, που ελάλησε εν τοις Αγίοις με τις λέξεις; Ο M. Αθανάσιος λέει: «μηδέ πειραζέτω τας λέξεις μεταποιείν η όλως εναλλάσσειν», γιατί οι Άγιοι δεν ελάλησαν από το κεφάλι τους, αλλά υπό Πνεύματος Αγίου φερόμενοι (Β´ Πέτρ. α´ 21) και μέσα στις λέξεις, που χρησιμοποίησαν, έχουν αποθησαυριστεί αλήθειες και έχει αποταμιευθεί πνευματική δύναμη.
8. Μήπως η πολυθρύλητη «κατανόηση», με την απόλυτη έμφαση που της δίνεται, θα δοκιμάσει να εκτοπίσει την ορθόδοξη γνωσιολογία, για χάρη της ακαταμάχητης γοητείας που ασκεί η διάνοια;
9. Μήπως μοιάζει εξαιρετικώς ανελαστική η λύση της μονίμως «μεταφρασμένης» λατρείας;


Η «μετάφραση» των αγιογραφικών-λειτουργικών κειμένων στα Ν. Ελληνικά είναι αρρήκτως συνυφασμένη με την θεολογική, ιστορική και πραγματολογική ερμηνεία τους. Αραδιασμένες νεοελληνικές λέξεις δεν “λένε” σχεδόν τίποτα αν και “κατανοητές” (π.χ. «Xαίρε, θάλασσα, που καταπόντισες τον νοητό Φαραώ• χαίρε, πέτρα, που πότισες όσους διψούσαν την ζωή»). Για να δώσουν ένα μήνυμα, προαπαιτείται ερμηνεία. Τότε όμως μάλλον περισσεύει η λειτουργική χρήση νεοελληνικής “μεταφράσεως”, επειδή το νοηματικό περιεχόμενο θα έχει ήδη αφομοιωθεί. Μήπως λοιπόν για να καταλάβω τη σημασία, πρέπει προηγουμένως να μάθω το νόημα; (και για να το μάθω, πρέπει πρώτα να θελήσω να το διδαχθώ;)


Στα αμέσως επόμενα χρόνια οπότε ούτε και των απλουστέρων λέξεων, όπως «Ανάσταση», «Xριστός», «Εκκλησία», η «Παναγία», το περιεχόμενο δεν θα “κατανοείται”, τι θα επινοήσουμε; Θα ξανα-“μεταφράσουμε” άραγε τα “μεταφρασμένα ” η θα θρηνήσουμε συνειδητοποιώντας πως «καταβρέξαμε την καιομένη βάτο»;


Μήπως τελικά πάνω από την κατανόηση θα ήταν πιο αποδοτικός αυτός ο εκκλησιαστικώς καταξιωμένος τρόπος υπερβάσεως των μικρών γλωσσικών δυσκολιών, η συστηματικότερη ερμηνεία δηλαδή; (βλ.σχετ. το πλήθος ερμηνευτικών έργων [για τα «δυσκολοκατάληπτα», όπως γράφει] του αγ. Nικοδήμου του Αγιορείτου, στα οποία μαθητεύουν όσοι τίμιοι και ευσυνείδητοι επιθυμούν να “καταλάβουν”), ειδικώς μάλιστα στην εποχή της Πληροφορίας, του Διαδικτύου και του Ηλεκτρονικού Βιβλίου.


Ο αγ. Ιω. Xρυσόστομος χτυπάει το καμπανάκι της ευθύνης καθενός ζητώντας «μία χάρη»: προετοιμασία στο σπίτι και «προοικείωση» με τα λόγια και τα νοήματα του Ευαγγελίου. Και ο άγιος Βαρσανούφιος απαντά στον μαθητή του, που διαβάζει τους Ψαλομούς αλλά δεν τους κατανοεί, πως «ο κόπος για την εκμάθηση της γλώσσας όχι μόνο θα τον βοηθήσει στην κατανόηση, αλλά, πολύ περισσότερο, θα του δώσει πλουσία χάρη εις ζωήν αιώνιον».


Εξ άλλου, ο Χριστός χρησιμοποιεί τις παραβολές, ως αινιγματώδεις διηγήσεις με βαθύτερες αλήθειες από τις φαινομενικές, για να «διεγείρη τον ακροατήν», επειδή η ευκολία πολλούς τους οδηγεί στη ραθυμία, όπως εξηγεί ο αγ. Ιω. Xρυσόστομος.


Σε άλλες περιπτώσεις, που οι Μαθητές δεν καταλαβαίνουν τα λόγια του Χριστού, Εκείνος τους τα εξηγεί. Καμιά φορά τους μαλώνει: «πως ου νοείτε …;» Kαί τότε καταλαβαίνουν, αφού όμως προηγουμένως με την επιτίμησή Του έχουν αποβάλει την οκνηρία και τις προκαταλήψεις (Ματθ. ιϛ´ 11-12)


Και κάτι άλλο: από την πρώτη στιγμή που γράφονται οι επιστολές της K. Διαθήκης διαπιστώνονται από τους ίδιους τους Αποστόλους «δυσνόητα», δυσπρόσιτες λέξεις-έννοιες-πράγματα, και οι αμαθείς τα διαστρεβλώνουν (Β Πέτρ.).
Συνεπώς μήπως το πρόβλημα της «κατανοήσεως» δεν είναι και τόσο καινούργιο και η λύση του δεν είναι αναγκαστικά η «μετάφραση», αλλά μάλλον η ερμηνεία;


10. Εξ άλλου, τι μένει σήμερα χειροπιαστό, ζωντανό στην Ελλάδα από τον πολυδιαφημιζόμενο αλλά πολύκλαυστο Πολιτισμό μας, εκτός από το «Φως ιλαρόν», το «Γλυκύ μου έαρ», το «Xριστός ανέστη», δηλαδή την γλώσσα της Εκκλησίας;


Εν περιπτώσει δε “μεταφράσεως” πως θα απολογηθούμε στους νεωτέρους, που η γενιά μας δεν είχε το σθένος να κρατήσει την πατρική κληρονομιά; Tί θα δικαιολογηθούμε, που διακόψαμε σε μια τεχνητή συγκυρία, για χάρη μιας πρόσκαιρης και μυθοποιημένης διανοητικής “απολαύσεως” την από του Ομήρου μέχρι σήμερα αδιάκοπη λαλιά του λαού μας, που μιλιέται ακόμη και τραγουδιέται μέσα στις εκκλησιές; Στους ομοδόξους αδελφούς μας, αλλά και στους ξένους μελετητές τι θα πούμε; Tήν ώρα που πασχίζουμε για τα «Ελγίνεια Mάρμαρα», την ίδια ώρα δεν μοιάζει κάπως οξύμωρο να συζητάμε πως ένα ολοζώντανο κομμάτι του χριστιανικού πολιτισμού θα το αφανίσουμε;
11. Το αίτημα της “μεταφράσεως” εμπεριέχει στον εαυτό του και εξυπονοεί σιωπηρώς ένα αρχέτυπο, από το οποίο θα γίνει η “μετάφραση”. Αυτό όμως είναι αντιφατικό, επειδή η ίδια η “μετάφραση” καθ᾽ εαυτήν παραδέχεται πως μέσα και πίσω από τις λέξεις υπάρχει ένα περιεχόμενο, το οποίο πρέπει να μείνει «αμετάφραστο». Για να είναι συνεπές προς τον ίδιο του τον εαυτό του το αίτημα της “μεταφράσεως”, πρέπει να συμπεριλάβει και την δυνατότητα αλλαγής αυτού του ίδιου του γλωσσικού πρωτοτύπου. Γιατί λοιπόν αντί “μεταφράσεως” να μη συνταχθούν «νέα κείμενα», π.χ. καινούργια Θ. Λειτουργία;
12. Αλλά και με τις άλλες «ακατανόητες» “γλώσσες” της Εκκλησίας τι θα γίνει ; Με την εκκλησιαστική μουσική π.χ., η οποία “ντύνει” τον λειτουργικό λόγο; Γιατί να μη γίνει μετάφραση και της βυζαντινής μουσικής σε σύγχρονη; Η με την εκκλησιαστική εικονογραφία, που είναι πάλι μια “γλώσσα ακατανόητη” στον σύγχρονο άνθρωπο; Η με τα ευχαριστιακά είδη, αφού ο άρτος και ο οίνος δεν αποτελούν την “βασική γλώσσα” διατροφής του παγκοσμίου ανθρώπου; Η με την ίδια την άσκηση, που είναι μια ακόμα “ακαταλαβίστικη γλώσσα” σήμερα;


Η «μετάφραση» άραγε δεν θα ᾽ναι ανακόλουθο να μη συμπαρασύρει κι άλλα πράγματα και θέσμια της Εκκλησίας, καθώς αντιστοιχεί σε μια γενική τάση “επαναπροσδιορισμού”, και “αναστοχασμού” των υφισταμένων “δομών” η “παραδεδομένων αρχών”.
13. Στον λογικοφανή και επιστημονικώς απαράδεκτο ισχυρισμό: «Αν ο Xριστός ερχόταν σήμερα, τι γλώσσα θα μιλούσε», άραγε δεν απαντά ο ίδιος ο Χριστός, που ηθέλησε να γεννηθεί «εν ταις ημέραις…Kαίσαρος Αυγούστου», και να σταυρωθεί «επί Ποντίου Πιλάτου»; Αλλιώς μήπως ανατινάζεται ο ρεαλισμός της Ενσαρκώσεως;
14. Ερωτητέον πως γίνεται να παρακαμφθεί ελαφρά τη καρδία η γνωστή μαρτυρία του μακαριστού αγίου Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ: «είμεθα κατηγορηματικώς πεπεισμένοι ότι ουδόλως υπάρχει ανάγκη αντικαταστάσεως της παραδεδομένης Λειτουργικής γλώσσης… Είναι άτοποι οι ισχυρισμοί περί του δήθεν ακατανοήτου».


Kαί πως γίνεται να περιφρονηθεί αδίστακτα η επί τούτω επισήμανση του αγ. Nικοδήμου του Αγιορείτου: «Φυλαχθήτε αδελφοί, και από τον λογισμόν τούτον: εσύ είσαι αγράμματος και δεν καταλαμβάνεις εκείνα όπου λέγονται εν τη εκκλησία…αν εσείς συχνά πηγαίνετε εις την εκκλησίαν και ακούετε τα θεία λόγια, η συνέχεια εκείνη θα σας κάμη με τον καιρόν να καταλαμβάνετε εκείνα όπου δεν εκαταλαμβάνατε, διότι ο Θεός βλέπωντας την προθυμίαν σας ανοίγει τον νουν σας και τον φωτίζει εις το να καταλαμβάνη».
15. Tέλος. Mέσα στην πνευματική κοσμοχαλασιά που σαρώνει τα πάντα, μέσα στην προωθουμένη πολτοποίηση ανθρώπων και πολιτισμών, και με την Ελλάδα στα πρόθυρα οικονομικού καταποντισμού, άραγε το τελευταίο, που θα χρειαζόταν, δεν είναι μια απονενοημένη αυτοεμπλοκή σε “νεογλωσσικές έριδες” με άρωμα εκκλησιαστικό και γεύση «γκρίκλις»;


Αντί μονότονα να αναμασάμε ληγμένα στερεότυπα, μήπως πιο επείγων και πιο συμβατός με τις σημερινές ανάγκες φαίνεται να είναι ένας χαμηλόφωνος ερμηνευτικός λόγος για τις αλήθειες της Πίστεως και συνολική αναθεώρηση τρόπου ζωής, μια ζωντανή μαρτυρία αγάπης Xριστού, παρά μια “εργολαβία” Λειτουργικής Mεταρρυθμίσεως;
Αν οι άνθρωποι σήμερα τείνουν να αποστρέφουν το πρόσωπό τους από την Εκκλησία, μου φαίνεται πως δεν το κάνουν τόσο επειδή δεν κατανοούν την γλώσσα της Λατρείας, όσο επειδή, πρώτον, δεν κατανοούν ότι υπάρχουν αρκετά πράγματα που δεν “κατανοούνται”• επειδή, δεύτερον, δεν κατανοούν τι ακριβώς “εννοούν” τα εκκλησιαστικά λόγια (ακόμα και μεταφρασμένα), δεν καταλαβαίνουν δηλαδή τι νόημα μπορεί να έχουν τα “λόγια”, τα νοήματα, τα πράγματα της Εκκλησίας και του Θεού στην ζωή τους και δεν βρίσκεται εύκολα κάποιος ικανός να τους τα ερμηνεύσει ζωογονητικά• επειδή, τρίτον δεν διδάχθηκαν πως στην Εκκλησία δεν πας για να “καταλάβεις” αλλά για να αγαπήσεις, και επειδή, τέταρτον, ίσως έχουν κι ένα δίκιο: δεν έχουν και πολλή όρεξη να “καταλάβουν” κάτι από την Zωή, τον Σταυρό και την Ανάσταση Ιησού Xριστού.


*Σημείωση: Ο π. Αθανάσιος Στ. Λαγουρός είναι πτυχ. Νομικής, εφημέριος του Ι. Ν. Αγ. Παρασκευής (ομων. δήμου) της Ι.Αρχιεπισκοπής Αθηνών και πατέρας τριών παιδιών. Τα ανωτέρω ερωτήματα αποτελούν περίληψη μικρού βιβλίου με τον ίδιο τίτλο, που έχει κυκλοφορηθεί από τις εκδ. «ΤΗΝΟΣ».

Πηγή:amen. gr

H γνώμη του Ηλείας Γερμανού για την γλώσσα

Συμμετέχων στη συζήτησι της ανάγκης απλουστεύσεως ή μη της γλώσσης της Ορθοδόξου Λατρείας μας, θα σταθώ σε μια άλλη πρακτική πλευρά του θέματος, η οποία δεν έχει συζητηθή, που όμως την θεωρώ ουσιώδη. Στο αν δηλαδή ο σκοπός της ορθοδόξου Λατρείας, επιτυγχάνεται ή όχι μόνον με την απλούστευσι της γλώσσης.

1. Είναι αλήθεια ότι αν ο Θεάνθρωπος Κύριος θα ήρχετο και πάλι σήμερα στην ανθρωπότητα θα μιλούσε την γλώσσα μας. Γιαυτό και κατά την ημέραν της Πεντηκοστής "... Ιουδαίοι, άνδρες ευλαβείς από παντός έθνους των υπό τον ουρανόν ήκουον εις έκαστος τη ιδία διαλέκτω ... Πάρθοι και Μήδοι και Ελαμίται και οι κατοικούντες την Μεσοποταμίαν, Ιουδαίαν τε και Καππαδοκίαν, Πόντον και την Ασίαν, Φρυγίαν τε και Παμφυλίαν, Αίγυπτον και τα μέρη της Λιβύης της κατά Κυρήνην και οι επιδημούντες Ρωμαίοι, Ιουδαίοί τε και προσήλυτοι , Κρήτες και Άραβες , ακούομεν λαλούντων αυτών ταις ημετέραις γλώσσαις τα μεγαλεία του Θεού ..." ( Πράξεις Β 9-13 ).

Όμως δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι δια να καταλάβη κάποιος όσα ακούει δεν αρκεί μόνον να καταλαβαίνη τι ακούει, αλλά χρειάζεται κυρίως να έχη και την διάθεσιν να ακούση. Διότι άλλως ομιλούμε "εις ώτα μη ακουόντων".
Δια τούτο θέλω ιδιαίτερα να υπογραμμίσω την φράσιν στο παρπάνω κείμενο των Πράξεων• "ήσαν άνδρες ευλαβείς".

Γιατί αυτοί μόνον κατάλαβαν όσα ήκουσαν. Οι άλλοι εχλεύαζαν τους Αποστόλους γιαυτά που έλεγαν και τους ενόμισαν μεθυσμένους. Εκ τούτου δε να τονίσω, ότι και στην Ορθόδοξη λατρεία για να κατανοή κανείς τα εν αυτή λεγόμενα και πραττόμενα, πρέπει πρώτον να συμμετέχη με διάθεσι ευλαβείας. Άλλως ούτε να καταλάβη ούτε να ωφεληθή μπορεί από την συμμετοχή.

2. Η συμμετοχή μας στην θεία Λατρεία έχει σκοπό την συνάντηση του ανθρώπου με τον Θεόν• Την αίσθησι της υψίστης αγάπης του Θεού στον αμαρτωλόν άνθρωπον και την δημιουργία διαθέσεως μετανοίας και καθάρσεως σε αυτόν, όπως συνέβη με τον Προφήτην Ησαίαν, όταν ευρέθη ενώπιον του θρόνου του Θεού ( Ησαίου ΣΤ 1 -7). Γιατί μόνον τότε ο άνθρωπος μπορεί να μείνη κοντά στον Θεό θεούμενος κατά χάριν, δοξάζοντας και υμνολογώντάς Τον. Με άλλα λόγια η συμμετοχή μας στην θεία Λειτουργία σκοπόν έχει τελικά την κατάλληλη προπαρασκευή μας, ώστε να μετάσχωμε της θείας κοινωνίας. Μόνον όσοι ευρίσκονται σε σχετικό επιτίμιο θα απέχουν αυτής.

Ερωτώ• Οι χριστιανοί που εκκλησιάζονται σήμερα συμμετέχουν στην θεία κοινωνία; Ασφαλώς ΟΧΙ. Μήπως η μη κατανόησις κάποιων, ολίγων, λέξεων της θείας Λειτουργίας είναι αυτό που κυρίως τους εμποδίζει; Ασφαλώς ΟΧΙ. Τότε μήπως συμβαίνει αυτό που στην συνέχεια αναφέρει ο Προφήτης Ησαίας στο παραπάνω όραμά του • Γράφει σχετικά• "Πορεύθητι και ειπόν τω λαώ τούτω• ακοή ακούσετε και ου μη συνήτε και βλέποντες βλέψετε και ου μη ίδητε • επαχύνθη γαρ η καρδία του λαού τούτου και τοις ωσίν αυτών βαρέως ήκουσαν και τους οφθαλμούς αυτών εκάμμυσαν μήποτε ίδωσι τοις οφθαλμοίς και τοις ωσίν ακούσωσι και τη καρδία συνώσι και επιστρέψωσι και ιάσομαι αυτούς" ( Ησαία ΣΤ 9-10 ).

Άραγε στον Ναό που ο ιερέας της Μητροπόλεως Πρεβέζης τελεί την θεία Λειτουργία σε απλούστερη γλώσσα, τώρα έρχονται περισσότεροι στην Εκκλησία• Και όσοι συμμετέχουν, κοινωνούν; Η μήπως και αυτοί που ήρχοντο έφυγαν; Ας μας δώσουν μίαν ειλικρινή απάντησι οι ως άνω ιερείς.

3. Επίσης είναι γνωστόν, ότι πολλοί χριστιανοί μας συμμετέχουν στα μυστήρια του γάμου και της βαπτίσεως δια κοινωνικούς κυρίως λόγους. Γιαυτό και συνήθως έρχονται άπρεπα ενδεδυμένοι, είναι απρόσεκτοι και θορυβούν, στους γάμους δε δημιουργούν και απρέπειες.

Ερωτώ λοιπόν όσους εκ των ιερέων της Μητροπόλεως Πρεβέζης τελούν τα παραπάνω μυστήρια σε απλούστερη γλώσσα• Βλέπουν διαφορά στην συμπεριφορά των συμμετεχόντων Χριστιανών, τώρα που κατανοούν τα λεγόμενα; Η γελάνε και γιαυτό;

4. Τέλος θα ερωτήσω• Εις τον Κύριον, που μίλησε στην γλώσσα των ανθρώπων, πόσοι από τους ακροατές του επίστευσαν; Ούτε οι Μαθηταί του. Γιατί ; Γιατί δεν είχαν ζήσει την Ανάστασίν Του και δεν είχαν λάβει τον φωτισμόν του Παναγίου Πνεύματος. Όταν αυτά έζησαν, τότε κατεννόησαν τας Γραφάς και τα υπ’ αυτού λεχθέντα. Δια τούτο πιστεύω, ότι το μεγάλο ποιμαντικό πρόβλημα της Εκκλησίας μας σήμερα δεν είναι η απλούστευσις της λειτουργικής της γλώσσης, αλλά η αναθέρμανσις της πίστεως και των καρδιών Κληρικών και Λαϊκών και η έλλειψις συνεπούς χριστιανικής ζωής. Όταν αυτά προηγηθούν τότε, αν υπάρξη πρόβλημα απλουστεύσεως της γλώσσης της Λατρείας, θα αντιμετωπίσωμε ασφαλώς και αυτό. Διότι και η Παπική Εκκλησία άλλαξε την λειτουργική της γλώσσα, αλλά οι Εκκλησίες της άδειασαν και εγέμισε σκάνδαλα.

Και ακόμη• Συνήθως εκείνοι που ζητούν αλλαγές στην Εκκλησία μας, είναι αυτοί που δεν είναι ζωντανοί χριστιανοί και δεν εκκλησιάζονται συνήθως. Ζητούν δε την απλούστευσι της λειτουργικής γλώσσης δια να δικαιολογούν την ασυνέπειά τους. Είναι αυτοί, οι << προοδευτικοί>> και <<φωτισμένοι>> που δεν ενδιαφέρονται δια την ιδική τους κάθαρσι και σωτηρία, αλλά δια την λύτρωσι των άλλων από τον δήθεν μεσαίωνα της Εκκλησίας μας.

Δια τούτο θεωρώ, ότι η πρόσφατος απόφασις της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου υπήρξεν ορθή και πρέπουσα δια τους καιρούς μας.


amen.gr

ΤΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΙΔΟΣ “ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ- ΝΟΗΣΙΑΡΧΙΑ Ή ΜΕΘΕΞΙΣ;

Τὰ τελευταῖα χρόνια ἡ γλῶσσα τῆς λατρείας θεωρεῖται ἀπὸ ὡρισμένους ὡς τὸ μεγάλο ἐμπόδιο γιὰ τὴν συμμετοχὴ τῶν ἀνθρώπων στὴν θ. Λατρεία καὶ ζητοῦν ἐπιμόνως ριζικὲς ἀλλαγές.

Ὡς συνειδητὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας καὶ κληρικοὶ μὲ ποιμαντικὴ εὐθύνη συμπάσχουμε καὶ ἀλγοῦμε γιὰ τὴν ἀφύσικα διαμορφωμένη ἐξωτερικὴ κατάσταση τῆς γλωσσικῆς ἀφασίας καὶ ἀπαξίας, ποὺ ἐμπνέει καταναλώσιμους πειραματισμοὺς ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας, ὁπότε χρειάζεται μιὰ γνήσια ἀπάντηση στὸ γλωσσικὸ τῆς Ἐκκλησίας, μετὰ ἀπὸ μιὰ εἰλικρινῆ συζήτηση. Μιὰ ἀπάντηση ἐκκλησιαστική, ρεαλιστική, γερὰ θεμελιωμένη στὰ πατερικὰ κριτήρια.

Ἡ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἀπολυτοποιεῖται, εἶναι «ὁ φάρος ὁ παμφαής», ὁ ὁποῖος «εἰς τὸν λιμένα ὁδηγεῖ, δὲν εἶναι αὐτὸς ὁ λιμήν» κατὰ τὸν Παπαδιαμάντη.

Ὁ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὡς κιβωτός, διατήρησε τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα σ᾽ ὅλη τὴν διαχρονική της ἔκταση καὶ τὴν χρησιμοποίησε κατὰ πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ ἐπὶ δύο χιλιετίες γιὰ την διακονία τῆς λατρείας, τῆς θεολογίας καὶ τῆς ποιμαντικῆς της (κήρυγμα). Δὲν ἔχουν ἄραγε τὸ δικαίωμα οἱ νεώτερες γενιὲς νὰ παραλάβουν τοὺς θησαυρούς της, ὡς πατρικὴ κληρονομιά, καὶ ὄχι μόνον ἕνα μέρος της, τὴ Νεοελληνική; Καὶ μήπως μετὰ ἀπὸ λίγα χρόνια, θὰ χρειάζεται καὶ αὐτὴ ἀνανέωση;

Ἡ μεταφραστικὴ προσπάθεια προσεγγίζει τὰ κείμενα, ἀλλὰ ἀδυνατεῖ νὰ ἀποδώσει τὴν πραγματικὴ «οὐσία» καὶ τὸ μεγαλεῖο τους»

Πῶς μποροῦν νὰ μεταφρασθοῦν τὰ ὡραιότατα ὑμνολογικὰ κείμενα, ὅπου κάθε στίχος εἶναι καὶ μιὰ μουσικὴ φράση», τὰ ὁποῖα «σύγκρισιν οὐκ ἐδέξαντο, οὐδὲ δέξονται μέχρις ἂν ὁ καθ᾽ ἡμᾶς βίος περαιωθῇ» καὶ τα ὁποῖα εἶναι ἀποτέλεσμα τελείας συνθέσεως ἀπὸ τὴν ἐπένδυση τῆς θείας χάριτος, τὴν μελωδικότητα τὼν γραφομένων, τὴν ἀρτιότητα τοῦ λόγου καὶ τὴν ἀκρίβεια τῶν νοημάτων;

Μὲ πόση σαφήνεια θὰ μεταφερθῆ τὸ τριαδολογικὸ δόγμα (ἐνδοτριαδικὲς σχέσεις), τὸ χριστολογικό, ἡ κοινότητα ζωῆς μεταξὺ τῶν πιστῶν καὶ τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὀντολογικὴ μετοχή τους στὸ οἰκουμενικὸ σωτηριῶδες ἔργο τοῦ Χριστοῦ; Μήπως ἐπανέλθουν προβλήματα, τὰ ὁποῖα ταλάνισαν τὴν Ἐκκλησία κατὰ τοὺς πρώτους της αἰῶνες; (Ἀρειανισμός, Μονοφυσιτισμός), ἢ μήπως προκύψουν νέα; Οἱ αἱρέσεις ποτὲ δὲν ἔλειψαν.

Γιὰ νὰ κατανοηθοῦν τὰ λειτουργικὰ κείμενα δὲν χρειάζεται μετάφραση, ἀλλὰ ἑρμηνεία, ἐξήγηση κατήχηση, μὲ περιεχόμενο μυσταγωγικὸ καὶ ὄχι ἠθικολογικὸ ἢ γνωσιολογικὸ μόνον. Αὐτὰ προϋποθέτουν μαθητεία, ἐξοικείωση, προθυμία καὶ ἄσκηση, μέσα στὸν χῶρο τῆς Ἐνορίας, ὅπου μὲ τὴν βοήθεια κληρικῶν, γονέων, κατηχητῶν κ.λπ. οἱ νεώτεροι θὰ λάβουν ἀφορμὲς γιὰ μεγαλύτερη ἐμβάθυνση καὶ θὰ γίνουν πρόσωπα ἐλεύθερα, ὄχι χειραγωγούμενη μᾶζα, ἀκολουθοῦσα εὔκολες λύσεις, ποὺ σκεπάζουν τὴν ἀπροθυμία καὶ τὴν ραθυμία, μέσα σὲ πληθώρα προβλημάτων, ὑπαρξιακῶν καὶ καθημερινῶν.

Τὸ ὅλο θέμα δὲν συνιστᾶ πρόβλημα γλωσσικῆς κατανοήσεως (νοησιαρχία), ἀλλὰ πνευματικοῦ προσανατολισμοῦ καὶ συγκροτήσεως. Ὁ εὐσεβὴς χριστιανός, κι ἂν δὲν διαθέτει παιδεία ἐγκεφαλική, μπορεῖ μὲ τὴν καθαρότητα τῆς ψυχῆς του νὰ προσεγγίση τὶς αἰώνιες ἀλήθειες, ἔχοντας ὡς ὁδηγὸ τὴν καρδιά του καὶ τὸν φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πιὸ ρεαλιστικός, πιὸ ἐπείγων καὶ πιὸ συμβατὸς μὲ τὶς σημερινὲς ἀνάγκες φαίνεται ἕνας χαμηλόφωνος ἑρμηνευτικὸς καὶ (εἰ δυνατὸν) βιωματικὸς λόγος (μέθεξις) γιὰ τὶς ἀλήθειες τῆς Πίστεως καὶ συνολικὴ ἀναθεώρηση τρόπου ζωῆς, μιὰ ζωντανή, θερμή, ἢ καὶ αἱματηρὴ μαρτυρία ἀγάπης Xριστοῦ, παρὰ μιὰ “ἐργολαβία” Λειτουργικῆς Mεταρρυθμίσεως (μεταφράσεως). Μήπως ἂν γίνει μετάφραση τὴν γλῶσσα, ἀνοίγει ὁ δρόμος καὶ γιὰ «μεταφράσεις» (ἀλλαγὲς) σὲ ἄλλες ἐκκλησιαστικὲς «γλῶσσες», ὅπως ἡ εἰκονογραφία, ἡ μουσική, τὸ Τυπικό, ἡ ἀμφίεση τῶν κληρικῶν, τὰ εὐχαριστιακὰ εἴδη, οἱ εἰκόνες ἀπὸ τὴν ἀγροτοποιμενικὴ ζωὴ στὰ Εὐαγγέλια, ἡ ἴδια ἡ ἀναίμακτη Θυσία κ. ἄ.

Τὸ πρόβλημα «μετάφραση» ἐντάσσεται, ἀκόμη καὶ χωρὶς νὰ τὸ συνειδητοποιοῦμε, στὰ γενικότερα πλαίσια τῆς παγκοσμιοποιήσεως, τῆς ἀλλαγῆς τοῦ κόσμου μέσῳ τῆς ἀλλοιώσεως τῆς γλώσσης καὶ τῆς σκέψεως.

Ζοῦμε σ᾽ ἕνα κόσμο πλήρους συγχύσεως ἐννοιῶν, ἀρχῶν, δομῶν καὶ ἀξιῶν, ὅπου οἱ λέξεις κατακερματίζονται, τὰ νοήματα διαμελίζονται, ὁ λόγος ἀποδομεῖται, τὰ νοήματα διαμελίζονται, ὁ λόγος ἀποδομεῖται, ἡ συνείδηση ξεχαρβαλώνεται καὶ ἡ συνεννόηση καθίσταται ὅλο καὶ πιὸ δύσκολη. Ἄραγε εἶναι σκόπιμη ἡ αὐτοεμπλοκὴ τῆς (ἑλληνόφωνης) Ἐκκλησίας σὲ ἕνα φαῦλο κύκλο “νεογλωσσικῶν ἐρίδων” περὶ τὶς λέξεις, τὶς ἔννοιες, τὶς σημασίες, τὶς ἀποχρώσεις, ἐν­ῶ ἔχει τὸ πολύτιμο προνόμιο τῆς ἀκριβοῦς ἐκφράσεως-διατυπώσεως;

Ἂς μὴ ἐγκλωβιστοῦμε στὰ σκοτεινὰ μονοπάτια τῆς νοησιαρχίας. Ἂς ἐργασθοῦμε γιὰ νὰ βοηθήσουμε τοὺς ἀνθρώπους νὰ ὁδηγηθοῦν στὴν εὐλογημένη «μέθεξη» μὲ τὴν προοπτικὴ τῆς θεώσεως κατὰ χάριν.

Τέλος, μὲ εὐλάβεια καὶ υἱικὸ σεβασμό, παρακαλοῦμε τὴν Ἱερὰ Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐπαναλαμβάνουσα ἀνάλογες ἐνέργειές της τοῦ παρελθόντος, νὰ διασφαλίση καὶ σήμερα τὸ ἀμετάφραστον τῶν κειμένων καὶ ἀναγνωσμάτων τῆς λατρείας, μεριμνῶσα ὅμως παραλλήλως γιὰ τὴν προσφορὰ μεταφράσεών τους γιὰ ἰδιωτικὴ χρήση καὶ γιὰ τὴν προετοιμασία τοῦ λαοῦ μας διὰ τὴν συμμετοχή του στὴν λατρεία.

Πίστη ζυμωμένη με αίμα(5)

7 Απριλίου: Πεθαίνει στον σταυρό, ο έφηβος Καλλιόπιος, ομολογώντας τον Χριστό εν αίματι και μετά από βασανιστήρια και φυλάκιση.

10 Απριλίου: Απαγχονίζεται στην Πόλη ο πατριάρχης του Γένους, Γρηγόριος ο Ε΄. Αφορμή η ελληνική επανάσταση στον Μοριά και την Ρούμελη. Χαρακτηριστική είναι η γενναία ποιμαντική του στάση, όταν του πρότειναν να εγκαταλείψει την Πόλη και να σωθεί. Το όνομα του εξακολουθεί να σπιλώνεται ακόμα και σήμερα, από πονηρούς ιστορικούς,ως αφοριστή της επαναστάσεως, όπως ακριβώς το πανάγιο σκήνος του κάποτε, καθυβρίστηκε από τον όχλο των αλλοπίστων.

11 Απριλίου: Ο Άγιος Αντίπας, επίσκοπος Περγάμου, που χαρακτηρίζεται από τον ίδιο τον Κύριο στην Αποκάλυψη "μάρτυς πιστός", αποστομώνει τους ειδωλολάτρες και καίγεται στην φωτιά.

13 Απριλίου: Εξορίζεται στην Χερσώνα και τελειούται εν μέσω κακουχιών, ένας νέος Χρυσόστομος της Εκκλησίας, ο άγιος πάπας Μαρτίνος, υπέρμαχος της ορθοδοξίας έναντι των Μονοθελητών.

23 Απριλίου: Ο άγιος μεγαλομάρτυς Γεώργιος ο τροπαιοφόρος και ταξίαρχος των μαρτύρων,υπομένει διαμελισμό στον τροχό, πύρινα υποδήματα, φυλάκιση στον ασβέστη και πολλά άλλα σατανικά βασανιστήρια, ανασταίνει νεκρό, μεταστρέφει ειδωλολάτρες στην πίστη, οι οποίοι και συμμαρτυρούν μαζί του(μεταξύ τους και η ίδια η βασίλισσα Αλεξάνδρα) και τέλος αποκεφαλίζεται.


24 Απριλίου:Ο άγιος Δούκας καταγόταν από τη Μυτιλήνη και εργαζόταν ως ράπτης σε κάποιο ραφείο της Κωνσταντινουπόλεως. Όταν κάποτε πήγε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο σπίτι κάποιου Τούρκου μεγιστάνα, δέχθηκε άμεση επίθεση από την ακόλαστη γυναίκα του, αλλά ως άλλος σώφρων Ιωσήφ απομακρύνθηκε από το σπίτι της. Τότε εκείνη για να αποσείσει την ντροπή από πάνω της πήγε και συκοφάντησε τον Δούκα στο Βεζίρη ότι ο μάρτυρας προσπάθησε να τη βιάσει στο σπίτι της. Ο έπαρχος αμέσως συνέλαβε το Δούκα και τον οδήγησε μπροστά στο Βεζίρη ο οποίος με κολακείες και υποσχέσεις προσπάθησε να τον πείσει να αρνηθεί το Χριστό και να γλιτώσει τη ζωή του. Ο Δούκας πεισματικά αρνήθηκε και υπέστη φρικτά βασανιστήρια. Τελικά τον έγδαραν ζωντανό και έριξαν το δέρμα του στη θάλασσα στις 24 Απριλίου 1564 στην Κωνσταντινούπολη.

30 Απριλίου: Δολοφονείται με μαχαίρι στα Ιεροσόλυμα, από τον Ηρώδη Αγρίππα, ο απόστολος Ιάκωβος του Ζεβεδαίου, δεύτερος μάρτυρας μετά τον Στέφανο και πρώτος μαρτυρήσας από τους δώδεκα.

Τούρκοι απαγάγουν την αγία Αργυρή, κάτω από τα στέφανα του γάμου της, επειδή δεν θέλησε να παντρευτεί μουσουλμάνο. Μετά από χρόνια εξευτελισμών και μαρτυρίων σε μια απαίσια φυλακή, ανάμεσα σε ανήθικες συγκρατούμενες, παραδίδει το πνεύμα της στον ποθούμενο Χριστό.

Μεσογαίας Νικόλαος "η γλώσσα είναι παράθυρο για την ενίσχυση της πίστεως"

Στην εκπομπή της ΝΕΤ «Ουδείς Αναμάρτητος» και στην δημοσιογράφο κα Άννα Παναγιωταρέα, μίλησε το βράδυ της Πέμπτης ο Μητροπολίτης Μεσογαίας κ. Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος.

Ο Μητροπολίτης Μεσογαίας κ. Νικόλαος με θεολογική αρτιότητα έδωσε απαντήσεις και διευκρινήσεις, σε πολλά ερωτήματα που έχουν τεθεί τον τελευταίο καιρό στα Εκκλησιαστικά πράγματα.

Μέσα στο καταιγισμό ερωτήσεων που δέχθηκε ο Μητροπολίτης Νικόλαος, του ζητήθηκε να σχολιάσει και το θέμα των τελευταίων ημερών που αφορά την μετάφραση των ιερών κειμένων.

Απαντώντας στην ερώτηση αυτή ο Μητροπολίτης Νικόλαος, ανέφερε ένα γεγονός, στο οποίο συμμετείχε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης κ. Θεόδωρος Πάγκαλος.

Συγκεκριμένα ο κ. Νικόλαος τόνισε: «Χθες, τέλεσα έναν αγιασμό όπου ήταν παρών ο κ. Πάγκαλος και η κα Χριστοφιλοπούλου. Κάποια στιγμή που τελείωσα την ανάγνωση μιας ευχής, γυρίζει ο κ. Πάγκαλος μου λέει: «Τι ωραία προσευχή! Δεν θα ήταν καλύτερα Σεβασμιώτατε, αυτή η προσευχή να ήταν σε γλώσσα κατανοητή, ώστε όλος ο κόσμος να την απολαύσει όπως και εμείς;».

«Τότε, του είπα: «Βεβαίως, τη στιγμή μάλιστα που το κείμενο έχει γραφεί πρόσφατα και το έγραψε κάποιος των ημερών μας στην αρχαία γλώσσα», πρόσθεσε ο Μητροπολίτης Μεσογαίας.

Ο κ. Νικόλαος, εν συνέχεια για το εν λόγω θέμα μεταξύ άλλων τόνισε: «Από την άλλη μεριά κα Παναγιωταρέα, διάβασα ένα κείμενο του Αγίου Πειραιώς το οποίο μου δημιούργησε μέθεξη, αγάπησα την γλώσσα για το τι είναι αυτός ο πλούτος που έχει.»

Επίσης, τόνισε χαρακτηριστικά: «Νομίζω, ότι αν βγάλουμε τη γλώσσα αυτή που έχουμε από την Εκκλησία, είναι σαν να πάω εγώ και βγάλω εκατόν τρία (103), βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία τα οποία είναι πανέμορφα από τα Μεσόγεια και να τα αντικαταστήσω με προκατασκευασμένα».

Τέλος, ο Μητροπολίτης Μεσογαίας κ. Νικόλαος, τόνισε ότι «η Εκκλησία θα έπρεπε να έχει ένα σύστημα παιδείας και κατήχησης, ώστε να πάρει τον κορμό και τις χίλιες λέξεις που χρειάζονται, αλλά και τα νοήματα που εμπεριέχονται. Καλλιεργώντας έτσι από μικρά παιδιά αλλά και τους μεγαλύτερους, να τους δώσει τη δυνατότητα να απολαύσουν τη γλώσσα και να την δουν σαν παράθυρο για ενίσχυση της πίστεως».

Φώτο και πηγή: ROMFEA.gr

οι υπογραμμίσεις δικές μας

Eι εμε εδίωξαν, και υμας διώξουσιν

(ιε΄) 12 Αυτη εστιν η εντολη η εμή, ινα αγαπατε αλλήλους καθως ηγάπησα υμας. 13 μείζονα ταύτης αγάπην ουδεις εχει, ινα τις την ψυχην αυτου θη υπερ των φίλων αυτου. 14 υμεις φίλοι μού εστε εαν ποιητε α εγω εντέλλομαι υμιν. 15 ουκέτι λέγω υμας δούλους, οτι ο δουλος ουκ οιδεν τί ποιει αυτου ο κύριος. υμας δε ειρηκα φίλους, οτι πάντα α ηκουσα παρα του πατρός μου εγνώρισα υμιν. 16 ουχ υμεις με εξελέξασθε, αλλ' εγω εξελεξάμην υμας και εθηκα υμας ινα υμεις υπάγητε και καρπον φέρητε και ο καρπος υμων μένη, ινα ο τι αν αιτήσητε τον πατέρα εν τω ονόματί μου δω υμιν. 17 ταυτα εντέλλομαι υμιν, ινα αγαπατε αλλήλους. 18 Ει ο κόσμος υμας μισει, γινώσκετε οτι εμε πρωτον υμων μεμίσηκεν. 19 ει εκ του κόσμου ητε, ο κόσμος αν το ιδιον εφίλει. οτι δε εκ του κόσμου ουκ εστέ, αλλ' εγω εξελεξάμην υμας εκ του κόσμου, δια τουτο μισει υμας ο κόσμος. 20 μνημονεύετε του λόγου ου εγω ειπον υμιν, Ουκ εστιν δουλος μείζων του κυρίου αυτου. ει εμε εδίωξαν, και υμας διώξουσιν. ει τον λόγον μου ετήρησαν, και τον υμέτερον τηρήσουσιν. 21 αλλα ταυτα πάντα ποιήσουσιν εις υμας δια το ονομά μου, οτι ουκ οιδασιν τον πέμψαντά με. 22 ει μη ηλθον και ελάλησα αυτοις, αμαρτίαν ουκ ειχοσαν. νυν δε πρόφασιν ουκ εχουσιν περι της αμαρτίας αυτων. 23 ο εμε μισων και τον πατέρα μου μισει. 24 ει τα εργα μη εποίησα εν αυτοις α ουδεις αλλος εποίησεν, αμαρτίαν ουκ ειχοσαν. νυν δε και εωράκασιν και μεμισήκασιν και εμε και τον πατέρα μου. 25 αλλ ινα πληρωθη ο λόγος ο εν τω νόμω αυτων γεγραμμένος οτι Εμίσησάν με δωρεάν. 26 Οταν ελθη ο παράκλητος ον εγω πέμψω υμιν παρα του πατρός, το πνευμα της αληθείας ο παρα του πατρος εκπορεύεται, εκεινος μαρτυρήσει περι εμου. 27 και υμεις δε μαρτυρειτε, οτι απ' αρχης μετ' εμου εστε. (ιστ΄) Ταυτα λελάληκα υμιν ινα μη σκανδαλισθητε. 2 αποσυναγώγους ποιήσουσιν υμας. αλλ ερχεται ωρα ινα πας ο αποκτείνας υμας δόξη λατρείαν προσφέρειν τω θεω.

Ιω ιε΄12-ιστ΄2

Τους έφαγε το μαράζι για τους νέους...

Οι άγιοι πατέρες που προωθούν την μεταγλωττισμένη λειτουργία επικαλούνται τις ανάγκες και την ιδιαιτερότητα των νέων, όπως και την έλλειψη παιδείας και ενδιαφέροντος από τα νέα παιδιά γιατί όλα στην εκκλησία ειναι ..."αρχαία" και άρα βαρετά,ακατανόητα και δυσκόλως...καταναλώσιμα.

Τώρα σας πήρε το μαράζι για τους νέους, πατέρες μου; Δεν απευθύνομαι ειδικά σε σας, λες και είστε οι υπευθυνοι για τα δεινά του κόσμου, αλλα σε όλους μας εν συνόλω:

Όταν πληγώναμε την εκκλησία με σκάνδαλα ηθικά,οικονομικά και κάθε είδους... θηλυπρέπειες από ιερωμένους ανθρώπους που μόνο τυχαία βρέθηκαν στην ιερωσύνη, μαραζώνατε διόλου;

Όταν τον Δεκέμβρη βγήκαν οι μαθητές στους δρόμους, για να διαμαρτυρηθούν για τα αυτονόητα, καταφέροντας έστω για λίγο να ξυπνήσουν από τον ζομπικό λήθαργο, που τους καταδίκασε η "γεροντική" μας κοινωνία, πόσοι από μας δεν φτύσαμε τον κόρφο μας , αποκαλώντας τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας αναρχικούς και αλήτες; Αν είναι δυνατόν. Ευτυχώς βεβαια που υπήρξαν και οι φωτεινές εξαιρέσεις και μάλιστα στην ανώτατη ιεραρχία και εσώθησαν τα προσχήματα έστω.

Όταν γράφαμε λαμπρά βιβλία , δίχως να έχουμε την διάθεση να βγούμε στα πεζοδρόμια, πού ήταν το καλό αυτό μαράζι;

Όταν ξεχνάγαμε την παράδοση μας και είμασταν υπέρ του δέοντος συντηρητικοί και σοβαροφανείς προς τα "μειράκια" εκείνα ή αντιθέτως ακραία μοντέρνοι και "κούλ" μπας και τραβήξουμε κανένα ψαράκι στα δίχτυα μας και έτσι φανούμε έξωθεν δραστήριοι , μοντέρνοι και καλοί, σεβαστήκαμε καθόλου τους νέους;

Όταν τρώγαμε τα παιδιά μας, με την άτεγχτα αυστηροφανή και μικροαστική ψευδοαξιοπρέπεια μας για να φανούμε σωστοί στην χριστιανούλα γειτόνισσα, σεβαστήκαμε διόλου τους νέους;

Όταν θέλουμε πέντε αχθοφόρους να μας κρατάν τα άμφια πίσω και πέντε πνευματικοπαίδια να πλεκουν τα εγκώμια μας εμπρός, σεβαστήκαμε την προσωπικότητα των νέων;

Όταν πριν 15-20 χρόνια κάθε κουβέντα για σεξ,εφηβικά προβλήματα ήταν Taboo και ενοχλούμεθα ακόμα και από την μουσική που άκουγαν οι νέοι , μας έτρωγε το μαράζι που μεγαλώναμε παιδιά, χωρίς να τους δίνουμε το δικαίωμα να κατηχηθούν, να μάθουν και έτσι να γλυτώσουν από ποικίλλες παγίδες;

Οι νέοι είναι ευαίσθητοι,φιλότιμοι και μέσα στην σύγχρονη πνευματική δυστυχία απότομα ωριμασμένοι και απαιτητικοί.Απαιτούν την αλήθεια και την αυθεντικότητα όποια και αν είναι. Ακόμα και όταν ειρωνεύονται τα άμφια, τα λόγια και τις μουσικές μας, μόνο από ανασφάλεια ή από αντίδραση θα το κάνουν, γιατί δεν είμαστε αρκετά κοντά τους. Γιατί να μας πειράζει η γλώσσα ή οι τελετές, όταν αυτά είναι η παράδοση μας; Μ'αυτά θα πάμε στους νέους, αυτά θα τους δείξουμε, αυτά θα απορρίψουν ή θα δεχτούν. Αντίθετα οι εντυπωσιακές ταχυδακτυλουργίες και τα επικοινωνιακά τρυκ στην αρχή δίνουν το ερέθισμα πριν αποκαλυφθεί η κενότητα τους και γίνουμε ακόμα μια φορά ρεζίλι απέναντι τους. Τους νέους μόνο η γλώσσα δεν τους πειράζει και όταν επικαλούνται αυτό το επιχείρημα-πρόφαση για να μην εκκλησιάζονται είναι επειδή δεν έχουν την διάθεση ή την δύναμη ή την διάκριση να μας τα πούν κατάμουτρα για τις κάθε είδους αστοχίες μας. Αλλοίμονο αν ανακαλύψουν εμπαιγμό ή κοροιδία. Πάει μια γενιά χαμένη.

Γενικά, από την θέση του νέου ιερέως(αμάλλιαγου στην ηλικία) νιώθω πώς ενώ μου λείπει η πείρα, έχω ένα περίεργο εφηβικό ψυχανέμισμα πώς πάτε να "δουλέψετε" και πάλι τους νεους. Μερικοί δε πρεσβύτεροι, είναι από άλλο πλανήτη. Νιώθω πως μεταφέρθηκαν αυτόματα από την κούνια στον "γεροντισμο". Και εδώ δεν αναφέρομαι σε ηλικίες. Έχει κάτι ασπρομάλληδες που είναι έφηβοι στην καρδιά και την αγάπη και κάτι τριαντάρηδες, που νομίζεις βγήκαν από το μνήμα του Παράσχου.Ας βρούμε το παγοθραυστικό γιατί όταν η Εκκλησία μας, γνωρίσει τον Δεκέμβρη της, τότε... χαιρετίσματα στην εξουσία. Εκτός, αν είμαστε πλέον ανάπηροι, οπότε ας κάνουμε παραπέρα. Ευλογημένη η σιωπή...

Η λατρεία μας είναι αεί σύγχρονη, λαμπρή και νέα και είναι για να αλλοιώνει και όχι να αλλοιώνεται. Διψούν οι νέοι και χρειάζονται αγάπη και ήθος και όχι διαφημιστικά τρυκ. Δεν πάμε να περισώσουμε την Εκκλησία. Με τί συνείδηση ορθοδόξου ιερέως πιστεύουν μερικοί πώς η Εκκλησία μπορεί να χαθεί;;; Κρίση είναι και θα περάσει. Πάμε να σκύψουμε πάνω από το νέο και όχι να ανακαλλωπίσουμε την τάχα γερασμένη Εκκλησία με... ταπετσαρία την παρουσία των νέων. Μάλλον, σας διαφεύγει το αντικείμενο...

Ας μην πάμε με πυροτεχνήματα στους νέους. Αυτοί είναι το μέλλον της Εκκλησίας, η αυριανή Εκκλησία και ευτυχώς που υπάρχουν κληρικοί με ενδιαφέρον, ζήλο και αγάπη...

Συγγνώμη, αν άγγιξα τα όρια της ιεροκατηγορίας, αλλά πρωτίστως μιλώ αυτοκριτικά.

Εύχεσθε...

Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: «Στη θεωρία όλα είναι ωραία, κύριοι της Πολιτείας»

Με μια ομιλία ...«μανιφέστο» ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος επανήλθε στο θέμα της οικονομικής κρίσης και στο μεταναστευτικό ζήτημα, αφήνοντας αιχμές κατά των «φυγόπονων» που επικρίνουν την Εκκλησία «για να αποφύγουν τις ευθύνες που τους αναλογούν». Στο πλαίσιο της τελετής αγιασμού του νεοσύστατου Δουρούτειου Πνευματικού Κέντρου της ενορίας του Αγίου Γεωργίου στην Κουμουνδούρου, ο κ. Ιερώνυμος επανέλαβε τη θέση του ότι «η κρίση δεν είναι στα χρήματα, αλλά πνευματική» και υποστήριξε πως «ήρθε η ώρα οι Έλληνες να γίνουμε ρεαλιστές και να αφήσουμε τις φαντασιώσεις».

Αναφορικά με τη δράση της Εκκλησίας τόνισε πως (η Εκκλησία) δεν έπαψε ποτέ να βοηθά και πως ο ρόλος της αυτή τη στιγμή είναι να στηρίξει περισσότερο τον λαό, ενώ αφού πρώτα ζήτησε τη «συγγνώμη» των – παρόντων στην εκδήλωση - δυο αντιδημάρχων του δήμου Αθηναίων, παρατήρησε με νόημα πως «στη θεωρία όλα είναι ωραία κύριοι της Πολιτείας».

«Ορθοδοξία χωρίς ορθοπραξία δεν υπάρχει»

Διαφεύγοντας από τα στενά όρια μιας ...εθιμοτυπικής ομιλίας σε εγκαίνια, ο Αρχιεπίσκοπος, από το μικρό βήμα της κατάμεστης αίθουσας του Δουρούτειου Πνευματικού Κέντρου, αρχικά αναρωτήθηκε «τι κάναμε σήμερα εδώ; Κάναμε μια απλή τελετή αγιαστική; Κάναμε απλώς εγκαίνια; Πρέπει πάντα να θυμόμαστε πως ό,τι είναι τυπικό και εξωτερικό δεν πρέπει να το βάζουμε στην πρώτη θέση. Σημασία έχει η ουσία. Η πρακτική εφαρμογή του λόγου του Θεού».

«Δε μπορείς να λες ότι αγαπάς το Θεό αν δεν αγαπάς τον συνάνθρωπό σου. Είναι ψεύτης όποιος το λέει αυτό. ‘Αυτός που με πότισε, με τάισε, με έντυσε με φρόντισε στη φυλακή είναι αυτός που με αγαπάει’. Γιατί όσοι ταλαιπωρούνται – προσέθεσε ο κ. Ιερώνυμος - είναι η εικόνα του Χριστού. Γίνονται τόσες συζητήσεις, ακούγονται τόσες θεωρίες, ενώ το ερώτημα παραμένει ένα: Αγαπάς τον άνθρωπο; Αυτός είναι ο δρόμος. Και η ουσία και η υλική βοήθεια πρέπει να υπάρχουν. Δε μπορεί ο αετός να πετά με μια φτερούγα. Η μυστηριακή μας ζωή είναι μια δύναμις που πρέπει να ξεχύνεται στην κοινωνία», τόνισε στη συνέχεια, δίνοντας το μήνυμα πως η δραστηριότητα της Εκκλησίας δεν πρέπει να περιορίζεται στην ...Αγία Τράπεζα.

«Είναι ανάγκη να συσπειρωθούμε. Γνήσια πίστη, γνήσια λατρεία, γνήσια πρακτική. Ορθοδοξία χωρίς ορθοπραξία δεν υπάρχει. Αυτά είναι φιλοσοφήματα των φυγόπονων, για να γράφουν, να δημοσιεύουν, να έχουν να λένε για να αποφύγουν τις ευθύνες που τους αναλογούν», ανέφερε ακολούθως ο Αρχιεπίσκοπος. «Ήρθε η ώρα οι Έλληνες να αφήσουμε τις φαντασιώσεις. Να γίνουμε ρεαλιστές, να βάλουμε τον δάκτυλο εις τον τύπο των ήλων. Κάθε ημέρα ακούμε για την κρίση, την κρίση και την κρίση. Η κρίση όμως – προσέθεσε - δεν είναι στα χρήματα. Είναι πνευματική. Καμμία οικονομική κρίση δε δημιουργείται σε μια οικογένεια δεμένη. Ο δικός μας ρόλος, μέσα και γύρω από τον χώρο της Εκκλησίας, είναι να βοηθήσουμε». Σε εκείνο το σημείο ο κ. Ιερώνυμος έκανε με διακριτικό τρόπο μια σύγκριση ανάμεσα στην προσφορά της Εκκλησίας και της Πολιτείας στην κοινωνία, και αφού πρώτα ζήτησε «συγγνώμη» από τους αντιδημάρχους κ.κ. Σκιαδά και Βαφειάδη και τον δημοτικό σύμβουλο Χρήστο Τεντόμα είπε πως «στη θεωρία όλα είναι εύκολα κύριοι της Πολιτείας».

Περνώντας στο ζήτημα των μεταναστών, το οποίο φάνηκε να απασχολεί ιδιαίτερα τους ενορίτες του Αγίου Γεωργίου, ο κ. Ιερώνυμος είπε πως «η αγάπη πρέπει να εξασκείται στην καθημερινή μας ζωή. Με αφοσίωση, αφιέρωση, διακονία. Να ταϊζεις αυτούς που πεινάνε. Εμείς δε φέραμε ξένους εδώ, ούτε και τους κρατήσαμε εδώ. Άλλοι έχουν την ευθύνη να βάλουν τάξη στα πράγματα. Όταν όμως μαγειρεύουμε, και η μυρωδιά του φαγητού μας γεμίζει το δρόμο, δεν έχουμε το δικαίωμα να πούμε ‘είναι ξένος’ ή ‘είναι αλλόθρησκος’. Αν δεν του δώσουμε τότε είναι που μπορεί να κάνει πράξη αμαρτωλή για να μπορέσει να ζήσει».

AMEN.GR

Ναυπάκτου Ιερόθεος : "μερικοί σύγχρονοι έχουν έλλειμμα ορθοδόξου θεολογίας και εκφράζουν μια θεολογία, η οποία έχει επηρεασθή από τον παπικό σχολαστικ

Ναυπάκτου Ιερόθεος : "μερικοί σύγχρονοι έχουν έλλειμμα ορθοδόξου θεολογίας και εκφράζουν μια θεολογία, η οποία έχει επηρεασθή από τον παπικό σχολαστικισμό και τον προτεσταντικό ηθικισμό, γι' αυτό και αυτοσχεδιάζουν αυθαίρετα μέσα στην Εκκλησία."

Τον τελευταίο καιρό επιτείνεται μια τάση που παρετηρείτο και παλαιότερα, δηλαδή επικρατεί μια «φρενίτις» μεταφράσεων των λειτουργικών κειμένων και μάλιστα των λειτουργικών ευχών με απρόβλεπτες συνέπειες.

Μια από τις συνέπειες, η χαρακτηριστικότερη, είναι να δημιουργούνται νέες ευχές της θείας Λειτουργίας, με την χρησιμοποίηση ομηρικών λέξεων. Δηλαδή, ενώ μερικές κινήσεις απλοποιούν τις ευχές στην λειτουργική γλώσσα, άλλες τις «εμπλουτίζουν» με ομηρικές λέξεις, πράγμα που δεν έκαναν οι Πατέρες της Εκκλησίας που γνώριζαν πολύ καλά και τον Όμηρο.

Θεωρώ ότι όλη αυτή η νοοτροπία πρέπει να αντιμετωπισθή από την Ιερά Σύνοδο, γιατί οι αυθαιρεσίες πρέπει να σταματήσουν. Στις ημέρες μας επιχειρείται αυτό που δεν γινόταν επί Τουρκοκρατίας, αν και τότε το μορφωτικό επίπεδο ήταν χαμηλό, ενώ σήμερα υψηλό.

Υπάρχουν πολλά επιχειρήματα που έχουν διατυπωθή από πολλούς εναντίον της μεταφράσεως των λειτουργικών ευχών, ακόμη και τότε που ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος προσπάθησε να εισαγάγη την παράλληλη ανάγνωση των βιβλικών κειμένων και στην δημοτική γλώσσα και όπως είναι γνωστόν ο ίδιος αντιλήφθηκε την ζημιά που γινόταν στην ενότητα της Εκκλησίας και επανέφερε τα πράγματα στα παραδεδομένα. Πόσον μάλλον θα προκαλέση ζημιά η νέα τάση το να αλλοιώνωνται τα κείμενα της θείας Λειτουργίας, των ιερών Μυστηρίων και άλλων λειτουργικών κειμένων και να εισάγεται η δημοτική γλώσσα όχι παράλληλα με το πρωτότυπο κείμενο, αλλά αποκλειστικά. Κινδυνεύουμε να δούμε σχίσματα μέσα στο Σώμα της Εκκλησίας μας.

Παρακάμπτοντας πολλά επιχειρήματα κατά της εισαγωγής της δημοτικής γλώσσας στην
θεία Λατρεία που ήδη έχουν διατυπωθή, θα αρκεσθώ μόνον στο να τονίσω ότι μια τέτοια προσπάθεια συνιστά έλλειμμα αληθινής ορθόδοξης θεολογίας, για να μην εκφρασθώ πιο σκληρά. Δείχνει ότι δεν υπάρχει η στοιχειώδης ορθόδοξη θεολογία, η μάλλον με
τέτοιες ενέργειες εκφράζεται μια επιφανειακή ορθόδοξη θεολογία, που στηρίζεται στην πρακτική ωφελιμότητα. Η νοοτροπία αυτή ξεκινά από μια ποιμαντική ανάγκη, αλλ' όμως επιλέγεται η πιο εύκολη λύση. Θεωρώ ότι πρόκειται για μια επιρροή από τον δυτικό σχολαστικισμό.

Ουσιαστικά, αυτή η νοοτροπία συνδέεται με τον «τελευταίο πειρασμό» του Χριστού που αντιμετώπισε επάνω στον Σταυρό από τους παρευρισκομένους εκεί: «σώσον σεαυτόν και κατάβα από του σταυρού... ο Χριστός ο βασιλεύς του Ισραήλ καταβάτω νυν από του σταυρού, ίνα ίδωμεν και πιστεύσωμεν αυτώ» (Μαρκ. ιε , 30-32).

Όπως οι σύγχρονοι του Χριστού Ιουδαίοι, και μάλιστα οι Γραμματείς και οι Αρχιερείς, ήθελαν να κατεβή ο Χριστός από τον Σταυρό για να πιστεύσουν σε Αυτόν ότι είναι υιός του Θεού, ουσιαστικά ενέπαιζαν τον Χριστό, έτσι και τώρα με την πράξη της μεταφράσεως των λειτουργικών κειμένων, κατά κάποιον τρόπο, θέλουν να κατεβάσουν την γνώση της θείας Λειτουργίας στο λογικό επίπεδο και όχι στην βίωση του μυστηρίου του Σταυρού. Ο Ιγνάτιος Μπραντζιανίνωφ έλεγε: «Ο Σταυρός είναι η καθέδρα της ορθοδόξου θεολογίας».

Όμως, όπως ο Χριστός δεν ικανοποίησε αυτό το αίτημα και παρέμεινε στον Σταυρό, σώζοντας έτσι τους ανθρώπους από τον θάνατο, έτσι και εδώ, τηρουμένων των αναλογιών, πρέπει η θεία Λειτουργία και τα Μυστήρια να παραμείνουν στο ύψος της ορθοδόξου θεολογίας, που είναι εμπειρία του Σταυρού και της Αναστάσεως, και όχι να κατεβούν στο επίπεδο της νοησιαρχίας, του ορθολογισμού.

Λυπάμαι που κάνω αυτήν την αναφορά, αλλά θα προσπαθήσω να το επεξηγήσω με τα ακόλουθα.

1. Η γλώσσα των συμβόλων

Μέσα στην θεία λατρεία εκτός από την λεκτική γλώσσα υπάρχει και η γλώσσα των συμβόλων, δια της οποίας γίνονται κατανοητά και όσα δεν μπορούν να κατανοηθούν δια της γλωσσικής διατυπώσεως, η οποία ούτως η άλλως δεν είναι αρκετή για την πλήρη κατανόηση των λεγομένων και γιγνομένων.

Η γλώσσα των συμβόλων βιώνεται με το άναμμα του κεριού, τον ασπασμό των ιερών εικόνων, τις κανδήλες που φωτίζουν με το ιλαρό φως τους, τα ιερά σκεύη και όλα τα ευρισκόμενα και τελούμενα στον Ιερό Ναό, με τον τρόπο που γίνεται η Μικρά και η Μεγάλη Είσοδος, με την τυπική διάταξη των ιερών Ακολουθιών, με τις ιερατικές κινήσεις και ευλογίες κ.α.

Αξίζει να σημειωθή ότι ο Ιερεύς προκειμένου να εκφωνήση την αποστολική ευλογία η να ειρηνεύση, συγχρόνως ευλογεί και δια της χειρός τους παρευρισκομένους, οπότε η γλώσσα των λέξεων συμπληρώνεται με την γλώσσα των συμβόλων. Υπάρχει δε περίπτωση κάποιος να δη την Χάρη της ευλογίας, όπως συνέβη με έναν Τούρκο, τον Αχμέτ, ο οποίος δεν γνώριζε την ελληνική γλώσσα, αλλά είδε τον Πατριάρχη να ευλογή και δια της ευλογίας είδε τις ακτίνες της θείας Χάριτος να εκπορεύωνται από την ευλογούσα χείρα του και να κατευθύνωνται στις κεφαλές όλων των παρισταμένων Χριστιανών, εκτός της δικής του, πράγμα που τον έκανε να πιστεύση στον Χριστό, να βαπτισθή και στην συνέχεια να μαρτυρήση.

Μέσα στην θεία Λειτουργία και μόνον με την γλώσσα των συμβόλων μπορεί να συμμετάσχη το μικρό παιδί, ο κωφάλαλος, αλλά και εμείς όταν συμμετέχουμε σε θεία Λειτουργία που γίνεται σε ξένες γλώσσες, τις οποίες δεν κατάνοούμε λογικά. Η ταύτιση της συμμετοχής μας στην θεία Λειτουργία η την λατρεία μόνον με την λεκτική γλώσσα, παραθεωρώντας την σημασία της συμβολικής γλώσσας, ουσιαστικά θεωρεί ότι πολλές κατηγορίες Χριστιανών δεν συμμετέχουν στην θεία Λειτουργία.

Επομένως, η υποτίμηση της γλώσσας των συμβόλων και η υπερτίμηση της λογικής επεξεργασίας στην μέθεξη της θείας λατρείας αποτελεί σοβαρό θεολογικό πρόβλημα.

2. Η λογικοκρατική θεώρηση της λατρείας

Η μετάφραση ευχών με σκοπό να κατανοηθή η θεία Λειτουργία, αναποδράστως οδηγεί στην άποψη ότι εκλαμβάνεται η λογική ως κέντρο της εκκλησιαστικής και μυστηριακής ζωής, πράγμα που συνιστά την λογικοκρατία και τον ορθολογισμό.

Λέγοντας αυτά, γνωρίζω ότι άλλο είναι ο ορθός λόγος που είναι απαραίτητος για την συνεννόηση μεταξύ των ανθρώπων, για την συγκρότηση και διάρθρωση της σκέψεως σε λογικά σχήματα, σε προτάσεις και την χρησιμοποίηση των λέξεων, και άλλο είναι ο ορθολογισμός που θεωρεί κέντρο όλων των πραγμάτων την λογική και δι' αυτής ερμηνεύει ακόμη και όσα έχουν σχέση με τον Θεό και τον άνθρωπο.

Κατά τους Πατέρας της Εκκλησίας η ψυχή του ανθρώπου δεν έχει μόνον την λογική ενέργεια, αλλά έχει και άλλες ενέργειες, όπως την νοερά ενέργεια, την φαντασία, την αίσθηση κλπ. Ακόμη, η λογική δεν είναι πηγή της γνώσεως, ακόμη και για τα ανθρώπινα πράγματα. Γι' αυτό και στην επιστήμη αναπτύχθηκε η λεγόμενη «συναισθηματική νοημοσύνη» που ισχυρίζεται ότι υπάρχουν μέσα στον άνθρωπο «δύο μυαλά», ήτοι η λογική και το συναίσθημα και θεωρεί ότι είναι αναπηρία το να απολυτοποιή κανείς μόνον την λογική. Αυτό αποδεικνύεται και από την απεικόνιση του εγκεφάλου.

Επίσης, στις ημέρες μας αναπτύχθηκε και η λεγομένη υπαρξιακή φιλοσοφία και ψυχολογία, που θεωρούν ότι πέρα από την λογική υπάρχουν και άλλες λειτουργίες στο ανθρώπινο πρόσωπο. Εδώ βρίσκεται και το λάθος του διαφωτισμού, όπως απέδειξε αργότερα ένα άλλο ρεύμα ο ρομαντισμός, και αργότερα η μετανεωτερικότητα, που κατέρριψε την αυθεντία της λογικής.

Εάν αυτό συμβαίνη στα ανθρώπινα πράγματα, πολύ περισσότερο συμβαίνει στην ορθόδοξη θεολογία. Είναι γνωστόν ότι η άποψη ότι κέντρο της θείας γνώσεως είναι η λογική και η επεξεργασία που γίνεται από αυτήν, δημιούργησε τον σχολαστικισμό και όλο αυτό το σχολαστικό-ορθολογικό σύστημα που συναντούμε στον Θωμά τον Ακινάτη και μάλιστα στο έργο του «Summa Theologica».

Διαποτισμένος και ο Βαρλαάμ από τον δυτικό σχολαστικισμό έφθασε σε έναν αγνωστικισμό και ακόμη υποτιμούσε τις Αποκαλύψεις του Θεού και γι' αυτό θεωρούσε τους αρχαίους Έλληνας φιλοσόφους ανώτερους των Προφητών και των Αποστόλων. Θεωρώντας ότι η λογική είναι το ευγενέστερο στοιχείο του ανθρώπου που δόθηκε από τον Θεό, έθετε σε υποδεέστερη θέση τις οράσεις των Προφητών, που τις θεωρούσε «χείρω της ημετέρας νοήσεως».

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς κονιορτοποίησε κυριολεκτικά το σημείο αυτό, γιατί, όπως δίδαξε, οι οράσεις των Προφητών, το άκτιστο Φως που είδαν οι Μαθητές στο Όρος Θαβώρ είναι μεγάλη αποκάλυψη και φανέρωση του Θεού στον άνθρωπο. Οπότε οι αγράμματοι Μαθητές αποδείχθηκαν ανώτεροι από τους φιλοσόφους που είχαν έντονη λογική.

Παρέθεσε μάλιστα πλήθος αγιογραφικών και πατερικών χωρίων, όπως και το εκπληκτικό χωρίο του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου ότι οι ορθόδοξοι θεολογούν «αλιευτικώς (όπως οι αγράμματοι Απόστολοι που ήταν αλιείς) και όχι αριστοτελικώς». Είναι δε κλασσικό το απόφθεγμα του ίδιου Αγίου: «θεόν φράσαι αδύνατον, νοήσαι (=στοχασθήναι) δε αδυνατώτερον». Δεν μπορεί κανείς με την λογική να κατανοήση τον Θεό. Ο Θεός αποκαλύπτεται στην καρδιά του ανθρώπου και στην συνέχεια η λογική διατυπώνει, όσον είναι δυνατόν, αυτήν την Αποκάλυψη.

Το εκπληκτικό σύγγραμμα του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά «Περί των ιερώς ησυχαζόντων», οι λεγόμενες «Τρεις τριάδες», αναλύει διεξοδικώς το θέμα αυτό και ουσιαστικά έχει κατοχυρωθεί συνοδικά.

Η άποψη ότι απαιτείται η λογική κατανόηση των λειτουργικών κειμένων για να συμμετέχουμε στην θεία λατρεία και να αποκτήσουμε την γνώση του Θεού αποκλείει τους αγραμμάτους από την λατρεία και την θεογνωσία, στερεί τα βρέφη, τα νήπια και τα παιδιά από την λατρεία και την θεία Κοινωνία.

Ο δυτικός σχολαστικισμός είναι εκείνος που οδήγησε στην πρακτική της αποσυνδέσεως του μυστηρίου του Βαπτίσματος από το μυστήριο του Χρίσματος και κατ' επέκταση από το μυστήριο της θείας Κοινωνίας μέχρι την εφηβεία. Η βάση αυτής της πρακτικής είναι ότι για να δεχθή το παιδί το Χρίσμα και να λάβη την θεία Κοινωνία πρέπει να κατανοή με την λογική του τα γινόμενα.

Εμείς χρίουμε τα βρέφη και τα κοινωνούμε του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, γιατί γνωρίζουμε από την θεολογία μας ότι και τα βρέφη λαμβάνουν την Χάρη του Θεού και πριν αναπτυχθή ο εγκέφαλος και η λογική, αφού και τότε ενεργεί μέσα τους η νοερά ενέργεια. Ακόμη και τα έμβρυα μπορούν να λαμβάνουν το Άγιον Πνεύμα, όπως έγινε με τον Τίμιο Πρόδρομο, που όταν ήταν έμβρυο έξι μηνών έγινε από τότε Προφήτης και κατέστησε και την Μητέρα του Προφήτιδα, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά.

Αισθάνομαι ότι μια σχολαστική νοοτροπία επιχειρείται να εισαχθή στην Ορθόδοξη Εκκλησία με τις μεταφράσεις των λειτουργικών κειμένων, ότι πρέπει να καταλαβαίνουμε τα κείμενα λογικά για να συμμετέχουμε, πράγμα που ανατρέπει την βασική θεολογική αρχή περί της διπλής μεθοδολογικής γνώσεως, σύμφωνα με την οποία με άλλον τρόπο γνωρίζει κανείς την κτιστή αλήθεια και με άλλον τρόπο γνωρίζει κανείς την άκτιστη αλήθεια, τον Θεό, και μετέχει αυτής. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει μια ενιαία αλήθεια για τον Θεό και τον κόσμο, και δεν υπάρχει μια ενιαία μέθοδος γνώσεως του Θεού και του κόσμου, όπως υπεστήριζε στην πράξη ο δυτικός σχολαστικισμός.

Επομένως, η λογικοκρατική θεώρηση της θείας Λατρείας εισάγει ένα είδος σχολαστικισμού στην ορθόδοξη θεολογία.

3. Η λογική και νοερά λατρεία

Συνέπεια των προηγουμένων είναι ότι η λατρεία της Εκκλησίας διαιρείται σε λογική λατρεία και νοερά λατρεία και ο άνθρωπος που ζη πραγματικά μέσα στην Εκκλησία μπορεί να μετέχη παράλληλα και στις δύο λατρείες. Αυτή είναι η βάση του ορθοδόξου ησυχασμού, της ορθοδόξου νηπτικής ζωής. Κατά την διδασκαλία των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας η ψυχή του ανθρώπου είναι λογική και νοερά. Κατ' επέκταση υπάρχει η λογική λατρεία και η νοερά λατρεία.

Από την παράδοση της Εκκλησίας γνωρίζουμε ότι τα βρέφη έχουν νοερά ενέργεια, δια της οποίας μπορούν να βλέπουν αγγέλους και αγίους, ενώ δεν έχει ακόμη αναπτυχθή η λογική λειτουργία του εγκεφάλου, που θα τελειοποιηθή αργότερα, καθώς το παιδί θα μεγαλώνη.

Έτσι, κατά την θεία Λειτουργία δεν αρκεί μόνον η ανάπτυξη της λογικής λειτουργίας, αλλά κυρίως η ανάπτυξη της νοεράς λειτουργίας. Δηλαδή, η μετάφραση της αποστολικής ευλογίας στην δημοτική γλώσσα, ως «η Χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατέρα και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος να είναι μαζί σας», δεν θα μπορέση ποτέ να δώση στον άνθρωπο να καταλάβη λογικώς τι είναι Χάρη του Κυρίου, η αγάπη του Θεού Πατέρα και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος, τι είναι ο Τριαδικός Θεός και πως μπορούμε να μεθέξουμε της Χάριτός Του.

Αυτή η γνώση είναι θέμα νοεράς καρδιακής εμπειρίας. Ο Απόστολος Παύλος κάνει λόγο για αρραβώνα που δίνεται στην καρδιά: «Ο δε βεβαιών ημάς συν υμίν εις Χριστόν και χρίσας ημάς Θεός, ο και σφραγισάμενος ημάς και δους τον αρραβώνα του Πνεύματος εν ταις καρδίαις ημών» (Β Κορ. α , 21-22).

Άλλωστε, ο Χριστός στους μακαρισμούς Του τόνισε την απαραίτητη προϋπόθεση της καθαρής καρδιάς για την όραση του Θεού και όχι την έξαψη της λογικής: «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ. ε', 8). Το ίδιο συναντούμε και στις επιστολές των Αποστόλων, όπου γίνεται λόγος για την καρδιά ως προϋπόθεση και βάση της θεοπτίας.

Είναι δε γνωστόν ότι ο Χριστός όταν εμφανίσθηκε στους Μαθητές Του «διήνοιξεν αυτών τον νουν του συνιέναι τας γραφάς» (Λουκ. κδ , 45). Η γνώση του μυστηρίου που εκφράζεται με λέξεις γίνεται στον νου του ανθρώπου δια της Αποκαλύψεως του Θεού. Αυτό το βλέπουμε εμφανώς στην ευχή προ του Ευαγγελίου: «Έλλαμψον εν ταις καρδίαις ημών, φιλάνθρωπε Δέσποτα, το της σης θεογνωσίας ακήρατον φως και τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλμούς (τον νου) εις την των ευαγγελικών σου κηρυγμάτων κατανόησιν... Συ γαρ ει ο φωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημών...».

Ο βασικός σκοπός του ανθρώπου δεν είναι να κατανοήση λογικώς τις λέξεις, αλλά να εισέλθη στο βάθος του μυστηρίου, να βιώση και να μεθέξη την κένωση του Υιού και Λόγου του Θεού, δια της αποκαλύψεως του Θεού στην καθαρή καρδιά του. Γι' αυτό και η αποφατική θεολογία είναι «ο Γολγοθάς της ανθρώπινης λογικής».

Αυτό σημαίνει ότι η θεία Λειτουργία, που είναι λογική λατρεία, συνδέεται στενά και με την νοερά λατρεία. Άλλωστε, η Βασιλεία του Θεού για να την οποία κάνουν λόγο πολλοί σύγχρονοι ερμηνευτές και ακαδημαϊκοί διδάσκαλοι, που είναι η φανέρωση και η μέθεξη της ακτίστου Χάριτος του Θεού, δεν είναι υπόθεση λογικής επεξεργασίας, αλλά υπόθεση καθαρού νοός και καθαράς καρδίας.

Τα βρέφη, τα παιδιά και οι Άγιοι συμμετέχουν στην θεία Λειτουργία, κάνοντας νοερά λατρεία μπορεί να βλέπουν υπερκόσμια χοροστασία, για την οποία ομιλούν οι Άγιοι, μπορεί να βλέπουν αγγέλους, ενώ όσοι στηρίζονται στην λογική κατανόηση των λέξεων έχουν πλήρη άγνοια της γνώσεως του Μυστηρίου.

Στην βιογραφία του αγίου παπα-Νικόλα Πλανά διαβάζουμε ότι ένα παιδάκι που είχε ανεπτυγμένη την νοερά ενέργεια έβλεπε τον λειτουργούντα άγιο παπα-Νικόλα να υπερυψούται του εδάφους, και το φώναξε με ενθουσιασμό στην μητέρα του. Θεωρώ ότι το παιδάκι αυτό μετείχε της θείας Λειτουργίας πραγματικά, έστω κι αν δεν καταλάβαινε τις λέξεις, ενώ οι άλλοι που πρόσεχαν με την λογική απλώς παρακολουθούσαν. Η για να εκφρασθώ με άλλον τρόπο, δεν μπορώ να αποκλείσω το παιδάκι αυτό από την μέθεξη της λατρείας, επειδή δεν μπορούσε να κατανοήση τις λέξεις. Μάλλον θεωρώ ότι μετείχε της θείας Λειτουργίας καλύτερα από άλλους εγκρατείς φιλολόγους που γνωρίζουν την ετυμολογία και την έννοια των λέξεων.

Ο Απόστολος Παύλος γράφει: «η ικανότης ημών εκ του Θεού, ος και ικάνωσεν ημάς διακόνους καινής διαθήκης, ου γράμματος, αλλά πνεύματος· το γαρ γράμμα αποκτέννει, το δε πνεύμα ζωοποιεί» (Β Κορ. γ , 5-6).

Επομένως, η παραθεώρηση της νοεράς λατρείας συνιστά έλλειμμα ορθοδόξου θεολογίας.

Γενικά, όσοι απλοποιούν τις λέξεις της θείας λατρείας ακόμη και αυτές που έχουν «υψηλό, εννοιολογικό, εικονικό, συμβολικό και βιωματικό επίπεδο» για να γίνουν κατανοητές λογικά αφ' ενός μεν καταστρέφουν τον πολιτισμικό μας πλούτο, αφ' ετέρου δε αγνοούν την ορθόδοξη θεολογία στην πλήρη έκφρασή της. Η ορθόδοξη θεολογία δεν είναι σχολαστική, ορθολογιστική, αλλά αποκαλυπτόμενο μυστήριο. Και το μυστήριο δεν κατανοείται απλώς λογικά.

Έτσι, από το γράμμα προχωρούμε στο πνεύμα μέσα από όλη την ασκητική παράδοση της Εκκλησίας. Αυτό σημαίνει ότι όσοι ακούνε αναλύσεις των γινομένων και πραττομένων στην θεία Λειτουργία –άλλωστε αυτή είναι η αξία του κηρύγματος– η όσοι μετέχουν τακτικά στην θεία Λειτουργία μπορούν να κατανοήσουν ευχερώς και το γράμμα, κυρίως όμως μπορούν να εισχωρήσουν στο πνεύμα με την καθαρότητα της καρδιάς και την γνώση της συμβολικής γλώσσας της Εκκλησίας.

Οι φιλοκαλικοί Πατέρες του 18ου αιώνος, ενώ έκαναν μεταγλωττίσεις σε διάφορα πατερικά κείμενα, δεν τόλμησαν να μεταγλωττίσουν τις ευχές της θείας Λειτουργίας και των Μυστηρίων, αν και το διανοητικό επίπεδο του λαού ήταν χαμηλό.
Οπότε, όσοι παραμένουν στο επίπεδο της λογικής κατανόησης των λειτουργικών κειμένων δείχνουν ότι αγνοούν την ορθόδοξη θεολογία, γι' αυτό κατά τον Μέγα Βασίλειο «τεχνολογούσι και ου θεολογούσι». Δεν χρειάζεται απλώς η λογική κατανόηση των κειμένων η μετάφρασή τους, αλλά η μύηση στην ζωή της Εκκλησίας και στο μυστήριο της κενώσεως του Χριστού και της θεώσεως του ανθρώπου.

Νομίζω ότι μερικοί σύγχρονοι έχουν έλλειμμα ορθοδόξου θεολογίας και εκφράζουν μια θεολογία, η οποία έχει επηρεασθή από τον παπικό σχολαστικισμό και τον προτεσταντικό ηθικισμό, γι' αυτό και αυτοσχεδιάζουν αυθαίρετα μέσα στην Εκκλησία.

ΡΟΜΦΑΙΑ
ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ


ΣΧΟΛΙΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ: Και άλλοι πατέρες τοποθετήθηκαν βέβαια, αλλά προσωπικά περίμενα την τοποθέτηση του αγίου αυτού και φωτισμένου επισκόπου, με αγωνία. Ωραίος,πολύ ωραίος ο επίσκοπος Ιερόθεος(όπως πάντα άλλωστε).

ΠΑΟΚ-παπάδες

ΠΑΟΚ-παπάδες....

"Λευτεριά στον παπα-Χρήστο του ΠΑΟΚ"
Είναι το όνομα του γκρουπ συμπαράστασης στο facebook για τον ιερέα φίλαθλο. Περισσότεροι απο 6.500 φίλοι του ΠΑΟΚ "διαδηλώνουν" στο διαδίκτυο υπέρ του, αντίθετοι σε κάθε πιθανή μορφή τιμωρίας του. Του Αλέξη Νικηφορίδη "Λευτεριά στον παπα Χρήστο". Είναι το όνομα του γκρουπ συμπαράστασης στο facebook για τον ιερέα φίλαθλο της "Θύρας 4" στην Τούμπα. Περισσότεροι απο 6.500 φίλαθλοι του ΠΑΟΚ "διαδηλώνουν" στο διαδίκτυο υπέρ του, αντίθετοι σε κάθε πιθανή μορφή τιμωρίας του. "Αμαρτία" του, ότι εκδηλώνει την αγάπη του για τον δικέφαλο ανεμίζοντας σημαία, φορώντας κασκόλ, χτυπώντας το τύμπανο στον παλμό της καυτής εξέδρας της Τούμπας. "Τους ευχαριστώ όλους" δηλώνει σεμνά στην "ΜτΚ" κι αρνείται να εγκαταλείψει την θέση του στην κερκίδα! Το θέμα του ιερέα στις κερκίδες της Τούμπας επανήλθε στο προσκήνιο της επικαιρότητας μετά από τηλεοπτικές εκπομπές και αυτόματα, δημιούργησε ένα κύμα αντίδρασης και υποστήριξης προς τον παπά Χρήστο. Ο ίδιος πάντως, αρκείται στο να ευχαριστήσει τους ανθρώπους που στέκονται δίπλα του λέγοντας στη "ΜτΚ": "Ουσιαστικά, η αναθέρμανση του θέματος και η έκφραση των απλών ανθρώπων, έχει σαν μοναδικό αποτέλεσμα το να υπογραμμίζεται το πόσο μπορεί ένας εκπρόσωπος της εκκλησίας να απευθύνεται στον κόσμο. Κάθε λειτουργός στη θέση μου θα ήταν ικανοποιημένος από τη στάση των ανθρώπων. Η αλήθεια είναι ότι από πέρυσι το καλοκαίρι, δεν υπήρξε κανένα επεισόδιο που να επιδεινώνει τη θέση μου απέναντι στην ηγεσία της εκκλησίας. Επίσης, είναι μια απόδειξη το πόσο μεγάλη απήχηση μπορεί να έχει η εκκλησία στον κόσμο. Όλα αυτά, είναι πάρα πολύ θετικά". Για όσους πάντως θέλουν να ρίξουν μια ματιά στα group υποστήριξης του ιερέα που έχουν δημιουργηθεί, παραθέτουμε μερικά από αυτά: "Λευτεριά στον παπά ΠΑΟΚ", "Λευτεριά στον παπά Χρήστο που του απαγόρευσαν να πηγαίνει στην Τούμπα", "Λευτεριά στους ΠΑΟΚ-παπάδες". "Οι οπαδοί του ΠΑΟΚ σέβονται το ράσο μου" Ο ιερέας που εδώ και είκοσι χρόνια είναι παρών στη "Θύρα 4", επιμένει να μην εγκαταλείπει τη θέση του αφουγκραζόμενος τη φωνή των οπαδών, που τον θέλουν κοντά τους και δεν ενοχλούν ποτέ την οικογένεια του ή τον ίδιο όταν πηγαίνει στο γήπεδο. Όπως είχε δηλώσει στη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στη "ΜτΚ" στις 31 Ιανουαρίου: "Σε αυτόν τον χώρο υπάρχει αγάπη, υπάρχει χημεία, και δεν αλλάζω γνώμη γι’ αυτό. Αυτά τα παιδιά σέβονται το ράσο, εμένα και τα παιδιά μου, και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός πως πάρα πολλά παιδιά έχουν έρθει να μου μιλήσουν στην εκκλησία, να εξομολογηθούν... Εδώ και πολλά χρόνια αυτό συμβαίνει. Ξέρετε γιατί; Διότι και εγώ πηγαίνω στη θύρα 4 και, όταν έρχονται παιδιά με δέκα τατουάζ και είκοσι σκουλαρίκια, που οπουδήποτε αλλού θα τους έλεγαν αλήτες και μου μιλούν, δεν μπορώ να τα εγκαταλείψω. Δεν είναι γεννημένοι αλήτες, δεν υπάρχουν τέτοιοι. Πρέπει να βρούμε άλλους τρόπους για να είναι πλήρεις, και αυτό είναι ευθύνη της εκκλησίας και της πολιτείας. Σε ό,τι με αφορά, πρέπει να είμαι μαζί τους. Αυτά τα παιδιά στη θύρα 4 είναι πιο δεκτικά σε όσα έχω να τους πω, ανταποκρίνονται θετικά και εγώ θα ’ρχομαι εδώ για τη χαρά και την τρέλα του ΠΑΟΚ. Δεν είναι για μένα χώρος προσηλυτισμού, αλλά μιλάω σε όποιον έρθει από μόνος του". Η ανακοίνωση του Μητροπολίτη Άνθιμου Η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης απάντησε, πάντως, σε όλα όσα έχουν αναφερθεί τις τελευταίες ημέρες εις βάρος του Παναγιώτατου Άνθιμου με αφορμή την ιστορία του παπά Χρήστου, υπογραμμίζοντας ότι δεν ανήκει στην δικαιοδοσία της. Με ανακοίνωση της, μεταξύ άλλων, τονίζει ότι: "Τηλεοπτικοί σταθμοί και εκπομπές, επιχείρησαν να συκοφαντήσουν, ειρωνευτούν και εκθέσουν τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ασύστολα ψεύδη και φαντασιοπληξίες...Ουδείς ιερέας τιμωρήθηκε ποτέ για συμμετοχή του σε αθλητικούς αγώνες και ουδέποτε αποδείχθηκε προτίμηση σε αθλητικά σωματεία. Είναι αποκύημα φαντασίας τα περί εντολής για τη μη παρακολούθηση αγώνων...Η Μητρόπολη του (του παπα Χρήστου) συνορεύει με την Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Η κοινή γνώμη των συμπολιτών μας διατυπώνει την άποψη ότι η επιθετικότητα εναντίον του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης οφείλεται στο γεγονός ότι η αγωνιστικότητα του για θέματα πίστης, πατρίδας και της Μακεδονίας ειδικότερα, ενοχλούν κάποιους πάρα πολύ και νομίζουν ότι έτσι μπορούν να αντιδράσουν".

Απρ 18, 2010

Πηγή:http://www.makthes.gr/
klission.blogspot.com

ΣΥΝ ΘΕΩ ΕΛΗΞΑΝ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΙΔΟΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ " ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ -ΝΟΗΣΙΑΡΧΙΑ Η ΜΕΘΕΞΙΣ;"

Όσοι είχαν την τύχη να παρευρίσκονται στην αίθουσα εκδηλώσεων του ξενοδοχείου "Ηλέκτρα Παλλάς" ,ή ευτύχησαν να παρακολουθήσουν απο τον ραδιοφωνικό σταθμό της Πειραϊκής Εκκλησίας τις εργασίες (εισηγήσεις ,τοποθετήσεις,σχόλια,ερωτήσεις) της ημερίδος που διοργάνωσε ο Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής Αττικής και που είχε τίτλο "Γλώσσα και Λατρεία-Νοησιαρχία ή Μέθεξις;",είναι βέβαιο ότι αντελήφθησαν αυτό που αδυνατούν να αντιληφθούν οι εκ ...δεξιών εχθροί της Αγίας μας Εκκλησίας και το οποίο συνοψίζεται στα λόγια ενός ανωνύμου γέροντος τα οποία επικαλείται ο Μέγας Αθανάσιος στην εισαγωγή του στην ερμηνεία των ψαλμών:

«...Μή περιβαλλέτω μέντοι τις αὐτά τοῖς ἔξωθεν πιθανοῖς ρήμασι, μηδέ πειραζέτω τάς λέξεις μεταποιεῖν ἤ ὅλως ἐναλλάσσειν· ἀλλ’ οὕτως ἀτεχνῶς τά γεγραμμένα λεγέτω καί ψαλλέτω, ὥσπερ εἴρηται, ὑπέρ τοῦ καί τούς διακονήσαντας ἀνθρώπους αὐτά ἐπιγινώσκοντας τό ἑαυτῶν συνεύχεσθαι ἡμῖν· μᾶλλον δέ ἵνα καί τό Πνεῦμα τό λαλῆσαν ἐν τοῖς ἁγίοις θεωροῦν τούς παρ’ αὐτοῦ λόγους ἐνηχηθέντας ἐκείνοις, συναντιλαμβάνηται ἡμῖν.

Ὅσῳ γάρ τῶν ἁγίων ὁ βίος βελτίων τῶν ἄλλων ἐστί, τοσούτῳ καί τά παρ’ αὐτῶν ρήματα τῶν παρ’ ἡμῶν συντιθεμένων βελτίονα καί ἰσχυρότερα ἄν τις εἴποι δικαίως...

Ὅθεν καί καταγνώσεως πάσης ἀξίους εἶναι ἔλεγε τούς ταῦτα μέν ἀφιέντας, συντιθέντας δέ ἑαυτοῖς ἔξωθεν πιθανά ρήματα, καί ἐν τούτοις εξορκιστάς ὀνομάζοντας...Ταῦτα μέν γάρ ἀκούοντες παρά τῶν τοιούτων οἱ δαίμονες παίζουσι· τά δέ τῶν ἁγίων ρήματα φοβοῦνται, ἤ καί φέρειν αὐτά οὐ δύνανται».

Και επειδή το παρόν ιστολόγιο δεν αποτελεί μέρος ή στοιχείο της λατρείας, μπορείτε να βοηθηθείτε στην κατανόηση των πιο πάνω με την παρατιθέμενη μετάφραση

"… Λοιπόν ἄς μήν ντύνει κανείς αὐτά (δηλ. τά λόγια τῶν Ψαλμῶν) μέ λέξεις κοσμικές καί ἑλκυστικές. Οὔτε νά ἀποπειραθεῖ νά μεταποιήσει τίς λέξεις τῶν Ψαλμῶν ἤ νά τίς ἀλλάξει διόλου. Ἀλλά, ὅπως ἔχει εἰπωθεῖ, ἔτσι ὅπως εἶναι ἄτεχνα γραμμένα ἄς τά λέγει κι ἄς τά ψάλλει, ὥστε καί ἐκεῖνοι πού διακόνησαν στή συγγραφή τους (δηλ ὁ Ἅγιοι) νά τά ἀναγνωρίζουν ὡς ἰδικά τους καί νά προσεύχονται μαζί μας· μᾶλλον γιά νά βλέπει καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό ὁποῖο ὁμίλησε στούς Ἁγίους, τούς ἴδιους λόγους πού τούς ἐνέπνευσε καί νά νά γίνεται συνεργός καί βοηθός μας.

Θά μποροῦσε δικαίως νά εἰπεῖ κάποιος ὅτι ὅσο καλλίτερος εἶναι ὁ βίος τῶν Ἁγίων ἀπό τόν βίο τῶν ἄλλων, τόσο καί τά λόγια τους εἶναι καλλίτερα καί ἰσχυρότερα ἀπό ἐκεῖνα πού συνθέτουμε ἐμεῖς....

Γι’ αὐτό ἔλεγε ( ὁ Γέρων) ὅτι εἶναι ἄξιοι κάθε ἐπικρίσεως αὐτοί πού ἀφήνουν αὐτά ( αὐτά τά ἴδια τά λόγια τῶν Ψαλμῶν), συνθέτουν δέ ἰδικά τους μέ κοσμικές ἑλκυστικές λέξεις καί μ’ αὐτά τά κατασκευάσματά τους αὐτο-αποκαλοῦνται ἐξορκιστές. Ὅταν οἱ δαίμονες ἀκοῦνε ἀπ’ αὐτούς τά λόγια τοῦτα, κοροϊδεύουν. Τούς λόγους ὅμως τῶν ἁγίων τούς φοβοῦνται καί δέν μποροῦν νά τούς ἀντέξουν."

Συγχαίρουμε θερμώς τους Ιερείς και όσους εκ των λαϊκών μετέχουν του εκκλησιαστικού συμβουλίου της ενορίας του Ιερού Ναού Αγίας Παρασκευής Αττικής για την άριστη διοργάνωση της ημερίδος.Τους ευχαριστούμε απο καρδίας διότι μας προσέφεραν την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε μια σπάνιας Ποιμαντικής και Θεολογικής αξίας ημερίδα , της οποίας οι εργασίες ξεκαθάρισαν τον τοπίο γύρω απο το θέμα των λειτουργικών ανομιών και "πρωτοβουλιών"

Ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε στη διάθεσή σας τουλάχιστον ηχητικό υλικό απο τις εργασίες της ημερίδος.

πηγή