Ο εγκλωβισμένος νέος

Και πάλι αύριο το ευαγγέλιο εν πρώτοις διαπραγματεύεται το θέμα της εξάρτησης από τον πλούτο. 

Ο νέος του ευαγγελίου είχε όλες τις θρησκευτικές προϋποθέσεις να θεωρείται δίκαιος και ευσεβής άνθρωπος. Εκ νεότητος του τήρησε όλες τις εντολές με ακρίβεια, ενώ φαίνοταν πώς είχε ειλικρινή διάθεση για να κερδίσει την αιώνια ζωή. Η αγωνία και η πρόθεση του ήταν ευσεβής και ασφαλώς επαινετέα από κάθε θρησκευτικό περιβάλλον. 

Αλλά τελικά, πόσο ρηχή!

 Έφτανε μία και μόνο πρόσκληση στην τελειότητα από τον Χριστό, για να πέσει σε θλίψη και απογοήτευση και να απομακρυνθεί από Αυτόν και να ξεχάσει και ζωή αιώνια και βασιλεία του Θεού. Ο πλούτος, το μέγα διακυβευόμενον σημείον και η απόταξη του , του προκάλεσαν πανικό.

 Η πιθανότητα πώς θα έχανε την επαφή και την εξάρτηση από τα βολικά του κόσμου τούτου τον απέλπιζε και τον γέμιζε τρόμο.

Τελικά, είναι το θέμα του εγκλωβισμού μας πού διαπραγματεύεται το ευαγγέλιο. Του εγκλωβισμού μας σε παραστάσεις και επιλογές θρησκευτικότητας. 

Μπροστά στην μεγάλη απόταξη και στην μεγάλη κατάφαση και την πιθανότητα της χριστιανικής τελειότητας τρομάζουμε. Αποδιώχνουμε έναν τόσο δύσβατο δρόμο. Μας αρέσει να βολευόμαστε.Μας βολεύει να παραμένουμε σε έναν ψεύτικο κόσμο πού δημιουργήσαμε για να θρησκεύουμε κατά το δοκούν. Τέλος, μισούμε και αποστρεφόμαστε έναν Χριστό απαιτήσεων. Ο χαρακτήρας και η ουσία του Αντιχρίστου έγκειται ακριβώς εκεί. Σε έναν πλαστό Χριστό, σε έναν προσωπικό Χριστό, φτιαγμένο και κομμένο και ραμμένο στις δικές μας απαιτήσεις και μέτρα. 

Και όμως τί τραγική αυταπάτη! Την ώρα πού φαντασιοκοπούμε και αυτοσυστηνόμαστε για θρησκευτικές προσωπικότητες με αναφορά στον Χριστό, βρισκόμαστε διαρκώς σε μια κατάσταση άρνησης, σε μια κατάσταση αντίχριστης πολεμικής. Και αυτός πού φθείρεται και αναλώνεται δεν είναι παρά ο εγκλωβισμένος και δυστυχής εαυτός μας. 

Η ελευθερία είναι στην άρνηση του θελήματος μας και στην απόλυτη κατάφαση του να δεχτούμε Χριστόν και Ευαγγέλιον καθώς εστί και όχι όπως υπολογίζουμε ή όπως θα θέλαμε να είναι.

 Ένα μεγάλο και αποφασιστικό βήμα σε μια άβυσσο σωτηρίας.

Εις εμέ το λέγεις Κύριε; Εις εμέ;

Τα τελευταία λόγια του αγίου Νεκταρίου, στο κρεββάτι του νοσοκομείου, ήταν τα εξής: "Εις εμέ το λέγεις Κύριε; Εις εμέ;"...

Προφανώς , έλαβε εκείνη την στιγμή πρόσκληση από τον Κύριο στην αιώνια βασιλεία του και μέχρι εκείνη την έσχατη επιθανάτια στιγμή, δεν θεωρούσε τον εαυτό του άξιο όχι μόνον να τον προσκαλεί ο Κύριος, αλλά και να του απευθύνει τον λόγο. 

Τί βαθειά ταπείνωση! Ταπείνωση πού ζυμώθηκε χρόνο με τον χρόνο, διωγμό με διωγμό, συκοφαντία με συκοφαντία. Ταπείνωση πού καλλιεργούσε όσο προέκοπτε στην πνευματική και θύραθεν σοφία.

Αυτή η αντίδραση είναι αποκρυστάλλωση χρόνιου αγώνα. Οι ταπεινολογίες και οι ταπεινοσχημίες κάποτε καταρρέουν και δείχνουν γυμνό τον φέροντα. Η άσκηση στην ταπείνωση την αληθινή όχι! 

Όσο βαθύτερα ασκείται σε αυτήν κάποιος, τόσο αυτή αυξάνει και στερεώνεται μέσα του.

 Όσο πλησιάζει κανείς τον μεγάλο Θεό, τόσο σμικρός αισθάνεται .

Ο δέ άγιος Σάββας ο εν Καλύμνω,μαθητής του αγίου Νεκταρίου, όταν παρέδιδε την ψυχή του στον Κύριο, ανέλαβε δυνάμεις , σηκώθηκε και άρχισε να φωνάζει χειροκροτώντας: Ο Κύριος! Ο Κύριος! Ο Κύριος!

Ω μακαρία χαρά και παιδικότητα των αγίων πού ξεπερνάς και αυτήν την αθωότερη χαρά και παιδικότητα!

Αυτής αξίωσον και ημάς Σωτήρ τους αναξίους!

Η ταπείνωση των αγγέλων

Αυτό πού μας λέει η Γραφή για τους αγίους αγγέλους είναι πώς κατ εξοχήν είναι λειτουργικά(υπηρετικά) πνεύματα, πού αποστέλλονται σε διακονίες από τον Θεό. Είναι αξιοθαύμαστο πώς οι λαμπροί και κατά χάριν ένδοξοι και άγιοι άγγελοι, σαν πρώτο ρόλο και αποστολή έχουν το υποτακτικό, την διακονία και την ταπείνωση. Αυτό είναι και το μήνυμα της εορτής τους. Εμείς βέβαια δεν είμαστε ασώματοι και άτρεπτοι προς το κακό. Παλεύουμε ακόμα με τις αρχές και εξουσίες του αιώνος και τις πράξεις μας υπαγορεύει το σαρκικό φρόνημα. Ωστόσο, όμως ας μας είναι μια κατανυκτική υπενθύμιση η άκρα και αγιασμένη ταπείνωση και υπακοή τέτοιων ένδοξων και λαμπρών όντων στον Θεό. Εν τέλει, πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα.

Η μεγαλύτερη αστοχία, πού αντιστρατεύεται τον κόσμο και τον Νόμο του Θεού, είναι η υπακοή στο ίδιον θέλημα. Είναι αυτή η αιτία και αμαρτία του έκπτωτου εωσφόρου. Στις μέρες μας, ο καθένας χαράζει την δική του εκκλησιαστική ή ποιό ορθόν ειπείν θρησκευτική πορεία. Αυτονόμηση, ίδια θεώρηση, αντεκκλησιαστικότητα, περιφρόνηση στην εκκλησιαστικότητα και την υπακοή. Σήμερα η υπακοή θεωρείται επονείδιστη υποταγή και το θέλημα κριτήριο ορθοδοξότητας. Όλα κρίνονται ανταλλακτικά, σεβάσου με να σε σεβαστώ και με ηθικολογικά κριτήρια. Οταν γυρίζουμε την πλάτη στην Εκκλησία, στους κανόνες, την ιεραρχία, στην έκφραση του εκκλησιαστικού σώματος, σε αυτόν τον πνευματικό μας, αυτοοικοδομούμε μια εκκλησία ατομική, στα μέτρα μας. Είναι ο ορισμός του θρησκευτικού ανθρώπου, του αντεκκλησιαστικού ανθρώπου. Ποιά η διαφορά με το υποτακτικό των αγίων αγγέλων! Αν πάσχουμε από κάτι είναι από το θέλημα. Χαλεποί καιροι εγωϊσμού και αυτοτέλειας! Ελπίζουμε οι πολλές και συχνές μας πτώσεις να μας συνετίσουν.Οι άγιοι άγγελοι δεν εικονογραφούνται με φτερά, επειδή μόνο είναι ταχύπτεροι και ταχυδρόμοι, αλλά και για την σκέπη του Θεού πού εικονίζουν και την συστολή  των πτερύγων ενώπιον Του. Μας λείπει αυτή η σκέπη στην εγωϊστική μας ορφάνια και αυτή η συστολή στον άκρατο εγωϊσμό μας. Την ομορφιά δεν τους την έδωσε για υπερηφάνια. Αλλά όσο πιό πολλές δωρεές παίρνουν οι άγιοι από τον Θεό, τόσο ταπεινότεροι γίνονται και όσο ταπεινότεροι τόσο και χαριτωμένοι.Ας μας γίνουν παράδειγμα.

Περί του ασπασμού της χειρός του ιερέως

Στις μέρες πού ζούμε και όλα αμφισβητούνται και έχουν ξεθωριάσει πιά, είναι ευχάριστη έκπληξη να σου φιλάνε το χέρι στον δρόμο, έτσι από το πουθενά. Θυμάμαι όταν είμασταν παιδιά, ήταν αδιανόητο να συναντήσουμε ιερέα και να μην του φιλάμε το χέρι. Θυμάμαι συγκεκριμένους ιερείς πού δεν ζουν πιά, οι οποίοι περνούσαν από τον δρόμο και περιμέναμε την στιγμή για να τρέξουμε και να τους ασπαστούμε. 

Σήμερα, όχι μόνο δεν συνηθίζεται, αλλά γίνεται και αντικείμενο κατηγορίας και ξενισμού.Κυρίως όχι λόγω σκανδαλισμού για την κακή ποιότητα των συγχρόνων ιερέων, όπως λέγεται ή λόγω ηθικής καθαρότητας αυτών πού το κατακρίνουν. 

Είναι θέμα έλλειψης εκκλησιαστικής συνείδησης και εξαιρετικής υπερηφάνειας. "Να σκύψω να φιλήσω χέρι; Αλλοίμονο".Νομίζω πώς λόγω κάποιας κοινωνικής ποιμαντικής, πού γίνεται με καλό σκοπό, για να μην είμαστε απόμακροι, έχει επέλθει πλήρης εξοικείωση με τους ιερείς.Και επιπροσθέτως χάθηκε και η ευλάβεια. Όταν δεν σέβομαι και δεν ποθώ το μυστήριο, δεν έχω λαχτάρα για την θεία κοινωνία, ας πούμε, θα σεβαστώ όσον πρέπει τον μυσταγωγό;Όταν κοινωνάμε φιλάμε και το άγιο Ποτήριο.Σήμερα, πού δεν θέλουμε και δεν λαχταρούμε την Θεία Κοινωνία, ποιό είναι το δέος έναντι στα σκεύη; Ελπίζω το παράδειγμα μου να είναι κατανοητό.

Και συν τοις άλλοις είναι και το ηθικό φίλτρο κρίσης πού δεν ευνοεί τους ιερείς, ούτε και αυτούς τους λαϊκούς.Όταν μάλιστα εμείς οι ίδιοι αυτοπροσδιοριζόμαστε με ηθικούς όρους, ως "καλοί ή κακοί"και κάνουμε διαβαθμίσεις στην ιερωσύνη μας. 

Και καλώς στους λαϊκούς συγχωρείται κάπως, λόγω αγνοημάτων.Το πιό τραγικό; Έχω δει και επισκόπους και ιερείς να αποποιούνται οι ίδιοι τον ασπασμό και να τραβάνε το χέρι τους.Αυτό νομίζω είναι ψευτοταπείνωση και αυτοκατάργηση της ιερωσύνης μας.

Όταν ένας πιστός φιλάει το χέρι του ιερέα ή του επισκόπου, δεν προσκυνά το προσωπικό του μεγαλείο και την υψηλή του αγιότητα. Μπορεί να είναι ο αγιότερος άνθρωπος, μπορεί και να μην έχει σχέση με την αγιότητα διόλου. Την ιερωσύνη του Χριστού, πού κοινοποιείται στον ιερωμένο προσκυνά και το έχει ανάγκη να πάρει την ευλογία από κάποιον πού άπτεται το τίμιο Σώμα και Αιμα του Χριστού και βλέπει αυτοψεί την αγία αναφορά.Η ιερωσύνη μας είναι προς μεταδοτικότητα. 

Έχει ειπωθεί πώς όταν αποποιούμαστε τον ασπασμό, χάρη ταπεινώσεως, δεν είναι παρά μια μορφή υπερηφάνειας. Εκείνη την στιγμή θαρρούμε πώς εμάς τους ιδίους τιμούν οι άνθρωποι και όχι την ιερωσύνη και ενώ παριστάνουμε τους ταπεινούς, κάνουμε συγκατάβαση στην υπερηφάνεια. Αφήνω μερικές περιπτώσεις πού αποποιούνται να δέχονται ασπασμούς, λόγω...μικροβιοφοβίας. Αυτά πιά, δεν ξέρω πόσο ταιριάζουν στο ανδροπρεπές ιερατικό ύφος.

Συνελόντι ειπείν ο ιερεύς δεν ανήκει στον εαυτό του. Πρέπει να δίνεται, Να μοιράζεται. Γι αυτό η Εκκλησία τον θέτει ενώπιον της αγίας Τραπέζης. Άλλωστε δεν είναι δική μας η ιερωσύνη. Ας μην καυχόμαστε για αυτό πού δεν είχαμε και λάβαμε.

Πρώτη Κυριακή του Νοέμβρη

Σήμερα, όπως κάθε πρώτη Κυριακή του Νοέμβρη, διαβάστηκε η παραβολή του πλουσίου πού θάφτηκε και του φτωχού και αρρώστου Λαζάρου πού πήγε στον παράδεισο. 

Είναι συνήθεια μπαίνοντας ο χειμώνας, άλλοι να κάνουν οικονομικά σχέδια, προμήθειες και προϋπολογισμούς για να περάσουν την δύσκολη εποχή , και άλλοι απλά να υποφέρουν περισσότερο, από ότι υπέφεραν το θέρος. 

Έτσι τέσσερις περικοπές βάζει η Εκκλησία μας μέσα στο φθινόπωρο: την σημερινή, του άφρονα πλούσιου, του καλού σαμαρείτη και του πλούσιου νεανίσκου. 

Και οι τέσσερις από μια άλλη οπτική η καθεμιά μας δείχνουν την απάτη στην μέριμνα και την εξάρτηση από τον κόσμο, την απάτη στην εγωκεντρική οικονομια των αγαθών και την ανάγκη για προσφορά βοήθειας και αγάπης σε αυτόν πού υστερεί. 

Αυτά τα μηνύματα επαναλαμβάνονται συνεχώς. Και σε περιόδους ευημερίας και σε εποχές κρίσης. 

Πάντα θα είμαστε σε πλεονεκτικότερη θέση από κάποιον πού θέλει την βοήθεια μας.