Η δόξα του ελληνικού θέρους

Η Παναγιά το πέλαγο

κρατούσε στην ποδιά της

Τη Σίκινο την Αμοργό

και τ' άλλα τα παιδιά της.  

Από την άκρη του καιρού 

και πίσω απ' τους χειμώνες 

Άκουγα σφύριζε η μπουρού

κι έβγαιναν οι Γοργόνες. 

Κι εγώ μέσα στους αχινούς

στις γούβες στ' αρμυρίκια 

Σαν τους παλιούς θαλασσινούς

ρωτούσα τα τζιτζίκια:

 

Ε σεις τζιτζίκια μου άγγελοι

γεια σας κι η ώρα η καλή

Ο βασιλιάς ο Ήλιος ζει;  

κι ' όλ' αποκρίνονταν μαζί:

-Ζει ζει ζει ζει ζει ζει ζει ζει.

Τα τζιτζίκια, Οδυσσέας Ελύτης

Κάθε εποχή του χρόνου σου δίνει κίνητρα για να θεολογήσεις. Όχι όμως να θεολογήσεις ψυχρά όπως οι σπουδαίοι στις αίθουσες της ακαδημίας, αλλά καρδιακά, σαν προσευχή στον Πλάστη για τις ανέκφραστες χαρές που σου δίνει. Αυτή είναι μια πράξη καθαρά ποιητική, όμως υπερβαίνει και αυτή την ποίηση γιατί δεν αφορά την λογοτεχνική άσκηση στα υπερβατικά αλλά στα πεζότερα. Ο,τιδήποτε βλέπουμε και αισθανόμαστε δεν είναι κατ'ανάγκη πεζή πραγματικότητα. Ευλογημένη είναι αυτή η ποίηση που δεν σκοτώνει με τον λόγο το αίσθημα. Αυτή που νιώθει κανείς μόνο μέσα του και δεν εξαϋλώνεται,ούτε αποδυναμώνεται,ούτε προστυχαίνει όταν μπαίνει στο χαρτί.Oι έλληνες ποιητές όπως ο Ελύτης κατάφεραν μόνον ίσως να ξεπεράσουν αυτή την αδυναμία γιατί ανάσαιναν όχι μόνο το Αιγαίο και την Ελλάδα, αλλά και κατάφερναν να διαισθάνονται την ύπαρξη ενός μυστικού αρχετύπου τους: την ομορφιά της ψυχής του κόσμου που πηγάζει από την ανάμνηση του παραδείσου.

Φυσικά, ανάμεσα στις εποχές τα σκήπτρα κρατά η άνοιξη με την ανάσταση και τον οργασμό της ζωής που φαίνεται να υπερτερεί από τον παρεξηγημένο χειμώνα της προσδοκίας και το μελαγχολικό φθινόπωρο της συγκομιδής αλλά και της αγονίας. Το έαρ ανταγωνίζεται μόνο το θέρος, αν δεν το υπερβαίνει κιόλας. Το θέρος της δόξας. Τώρα που όλη γη πανηγυρίζει, η θάλασσα αστράφτει, ο ήλιος κυριαρχεί και οι οπώρες μας τρέφουν με δροσιά και γλύκα , τώρα που η γη έχει φτάσει στον προορισμό της και είναι η ώρα του απογείου της.

Το θέρος είναι στολισμένο με τις μνήμες των μαρτύρων. Είναι η ώρα όχι μόνο του φυσικού αλλά και του εσχατολογικού θέρους. Τέτοια απόκρυφα μηνύματα σου στέλνει η κρυστάλλινη ατμόσφαιρα που είναι καθαρά αποκαλυπτική γιατί είναι η εικόνα του μέλλοντος. Ναι , είναι η ώρα δηλ η εποχή που πανηγυρίζονται και γιορτάζουν οι περισσότεροι μάρτυρες. Το θέρος που ξεκινά με τον φωτισμό των εργατών - δηλ την πεντηκοστή- και τελειώνει με την συγκομιδή της βασιλείας δηλ την δόξα των συνθριαμβευτών. Οι μεγάλες μέρες του θέρους είναι εικόνα της ατελεύτητης βασιλείας. Η φθίση της ημέρας στο θερινό ηλιοστάσιο παράλληλα χτυπά το καμπανάκι της έσχατης ώρας. Η ώρα του τέλους πλησιάζει. Είναι τα πάντα σε φυσική και υπερφυσική αντιδιαστολή με το χειμερινό ηλιοστάσιο της πρώτης Επιφάνειας του Χριστού.

Θαρρείς πώς όλες οι εποχές δουλεύουν και υπάρχουν γι'αυτό το θέρος.Το φθινόπωρο με τις άγονες μέρες και νύχτες όπου η γη σπείρεται για να ανθίσει κάποτε, όπως εμείς παραδινόμαστε στο θάνατο , προσδοκώντας ανάσταση. Ο χειμώνας κατά τον οποίο μεγαλώνει η προσμονή και φτάνει η επιφάνεια του Χριστού σαν γλυκειά ανατολή μέσα στο χειμέριο σκότος της αμαρτίας. Η άνοιξη με την θυσία και την δόξα της Ζωής που διώχνει τα σκοτάδια και κατανικά τον θάνατο. Και τέλος, το πλήρωμα όλων το θέρος, όπου αποδίδονται οι καρποί της εαρινής ζωηφορίας και δοξάζονται και τα άχρηστα εις πυρ βάλλονται και καίγονται. Το φώς αυτού του θέρους είναι η κορυφή της δόξας, της κρίσης , της ζωής.

Το θέρος καταγγέλει και κηρύττει πως τελικά ο Βασιλιάς ο Ήλιος ζει. Μας φανερώνει ξεκάθαρα πώς Αυτός που "εποίησε πάντα τα ωραία της γης", αφήνει ανοικτά στα μάτια αξίων και αναξίων, έτσι αδιάκριτα , τα παράθυρα της βασιλείας του .

Το θέρος τελειώνει με την τιμή αυτής που συγκροτεί όλη την εικόνα της Εκκλησίας: την τιμή της Θεοτόκου. Η Κοίμηση της Ζωής δεν είναι ξένη για την θερινή χαρά.Είναι η πανηγυρική έξοδος της ζωής προς το αληθινό και αιώνιο θέρος. Εμείς απλώς φυσιολατρικά ή θεολογικά λαμβάνουμε ακτίδες πρόγευσης και ελπίδας μέσα από την μετοχή μας στο θαύμα. Το θαύμα της ζωής και της Ζωής.