Ενδιαφέρουσα απεικόνιση της κόλασης (και όχι μόνο)...

Στο νεκροταφειακό ναό των Αγίων Πάντων του χωριού Πέραμα Ρεθύμνης (έδρα του δήμου Μυλοποτάμου) βλέπουμε δυο ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες, ζωγραφισμένες από τον εντόπιο αγιογράφο Εμμανουήλ Σηφάκη.

 Η πρώτη απεικονίζει το όραμα του αγίου Μακάριου του Αιγύπτιου, που είναι γραμμένο στο Γεροντικό (ένα αρχαίο βιβλίο που παραθέτει τις ιστορίες των αγίων ασκητών της ερήμου) και μας δίνει, τρόπον τινά, ένα αποκαλυπτικό στιγμιότυπο από την κόλαση! Ο άγιος Μακάριος, βαδίζοντας στην έρημο, ξέθαψε κατά λάθος με το ραβδί του ένα κρανίο. Έσκυψε λοιπόν, το έθαψε με σεβασμό και προσευχήθηκε για τον άνθρωπο, στον οποίο ανήκε. Τότε του εμφανίστηκε η ψυχή και τον πληροφόρησε ότι, όταν ζούσε, ήταν λάτρης των δαιμόνων (ιερέας της Ίσιδος) και τώρα βρισκόταν στην κόλαση. «Και πώς είναι εκεί;» ρώτησε ο άγιος. «Τα πάντα βρίσκονται μέσα στη φωτιά» απάντησε η ψυχή. «Κι εμείς είμαστε δεμένοι πλάτη με πλάτη. Όμως, όταν εσύ προσεύχεσαι για μας, βλέπουμε λίγο ο ένας τον άλλο, όση ώρα διαρκεί η προσευχή».

Ξέρουμε από τους αγίους χριστιανούς διδασκάλους ότι η φωτιά, που ανέφερε η ψυχή, είναι το Φως του Θεού, στο οποίο λούζονται τα πάντα στον άλλο κόσμο. Η αίσθηση που βιώνουν από Αυτό το Φως εκείνοι που το βλέπουν μέσα από την παραμόρφωση του εγωισμού είναι αυτό που περιγράφεται ως «πυρ της κολάσεως».
Ο άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος ήταν τόσο καλός, ώστε, όταν μια νέα γυναίκα που είχε μείνει έγκυος από κάποιον κρυφό εραστή, τον συκοφάντησε ότι το παιδί ήταν δικό του, εκείνος το δέχτηκε, υπέμεινε κάθε είδους προσβολές από τον πληθυσμό εκείνου του τόπου και άρχισε να δουλεύει διπλάσια, για να συντηρήσει και τη γυναίκα με το παιδί της. Και, όταν αργότερα αποκαλύφθηκε η συκοφαντία, έφυγε κρυφά και δε ζήτησε ποτέ το δίκιο του.

Η δεύτερη τοιχογραφία προέρχεται από παλαιό πρότυπο (το πρότυπό της βρίσκεται στον ιστορικό ναό της Αγίας Τριάδας στο ομώνυμο χωριό κοντά στη μονή Αρκαδίου Ρεθύμνης, ναό γεμάτο υπέροχες τοιχογραφίες, νομίζω εποχής της Ενετοκρατίας) και βρίσκεται μέσα στο Ιερό, ακριβώς δίπλα στην αγία πρόθεση, ώστε μπαίνοντας ο ιερέας τη βλέπει απέναντί του, ενώ δεν είναι ορατή έξω από το Ιερό. Απευθύνεται λοιπόν στον Ιερέα και στοχεύει στη διαρκή ηθική του επαγρύπνιση.

Εικονίζει έναν ιερέα πεσμένο στο έδαφος, με την επιγραφή "Ο Ανάξιος Ιερεύς", και πάνω του βρίσκεται ένας άγγελος, που έχει φορέσει τα ιερά άμφια και λειτουργεί αντί για τον ιερέα.

Η εικόνα βασίζεται, υποθέτω, σε μια παλιά ιστορία, που λέει πως κάποιος ιερέας μέθυσε ένα σαββατόβραδο και την άλλη μέρα πήγε να λειτουργήσει. Όμως η παπαδιά, πηγαίνοντας στην εκκλησία, τον είδε έξω, δεμένο σ' ένα δέντρο. Όταν μπήκε μέσα, τον είδε πάλι, να λειτουργεί! Ξαφνιάστηκε. Μετά τη λειτουργία ο σύζυγός της τής αποκάλυψε πως ένας άγγελος τον εμπόδισε να λειτουργήσει και λειτούργησε εκείνος με τη μορφή του.

Το νόημα της ιστορίας είναι πως η αναξιότητα του ιερέα δεν εμποδίζει την εγκυρότητα των μυστηρίων, αφού η χάρη του Θεού τα τελεί και όχι ο παπάς. Αλλά και ότι οι ιερείς πρέπει να είναι άξιοι του λειτουργήματός τους, αλλιώς θα έχουν συνέπειες και τώρα και στην αιωνιότητα...

Φυσικά, καθένας μπορεί να έχει την άποψή του για την τοιχογραφία αυτή, όπως και για όλα τα θέματα. Όμως τη θεωρώ άκρως ενδιαφέρουσα, γι' αυτό θέλησα να τη μοιραστώ μαζί σας.

Θεόδ. Ι. Ρηγινιώτης

 

 

πηγη