Πρωτοχρονιὰ καὶ Ἅγιος Βασίλειος

Τοῦ Μητροπολίτου Προικοννήσου Ἰωσὴφ

.            Ἡ 1η Ἰανουαρίου καθιερώθηκε ὡς πρώτη τοῦ ἔτους ἀπὸ τὸν Αὐτοκράτορα τῆς Ρώμης Ἰούλιο Καίσαρα, ποὺ μεταρρύθμισε τὸ Ἡμερολόγιο τὸ 45 π.Χ. Μέχρι τότε πρωτοχρονιὰ στὴν Δύσι ἐθεωρεῖτο ἡ 1η Μαρτίου.
.        Κατὰ τὴν Βυζαντινὴ περίοδο ἡ χρονολόγησι γινόταν μὲ βάσι τὸ ὑποτιθέμενο ἔτος κτίσεως τοῦ κόσμου καὶ τὶς Ἰνδικτιῶνες, ἐνῶ πρωτοχρονιὰ ἦταν ἡ 1η Σεπτεμβρίου, ἤδη ἀπὸ τὸ 312 μ.Χ., βάσει διατάγματος τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου. Αὐτὴ τὴν 1η Σεπτεμβρίου καθαγίασε κι ἡ Ἐκκλησία μας ὡς ἀρχὴ τοῦ νέου ἔτους, κι αὐτὴν τιμᾶ λειτουργικῶς μέχρι σήμερα. Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Κύριλλος Λούκαρις, κατὰ τὴν β´ πατριαρχεία του στὸν Οἰκουμενικὸ Θρόνο τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τὸ 1623, καθιέρωσε τὴν χρονολόγησι ἀπὸ θεογονίας (δηλ. ἀπὸ τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ), ἀντὶ τῆς ἀπὸ κοσμογονίας ποὺ ἴσχυε καὶ σὲ μᾶς ὣς τότε. Ἐκκλησιαστικὴ Πρωτοχρονιὰ ὅμως παρέμεινε ἡ 1η Σεπτεμβρίου.
.           Ἡ ἀκολουθία τῆς 1ης Σεπτεμβρίου στὸ Μηναῖο εἶναι ἄμεσα καὶ ἀπόλυτα συνδεδεμένη μὲ τὸ νέο ἔτος. Διαβάζουμε στὸ Συναξάρι: «Τῇ α´ τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου, ἀρχὴ τῆς Ἰνδίκτου, ἤτοι τοῦ νέου ἔτους. Ἴνδικτον ἡμῖν εὐλόγει νέου χρόνου, ὦ καὶ Παλαιέ, καὶ δι᾽ ἀνθρώπους Νέε». Γι’ αὐτὸ στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο τὴν 1η Σεπτεμβρίου γίνεται ἐπίσημη τελετὴ εὐλογίας τοῦ νέου χρόνου. Ὁ Πατριάρχης χοροστατεῖ μαζὶ μὲ τὴν Σύνοδο καὶ ὅλους τοὺς παρευρισκομένους Μητροπολίτες κατὰ τὴν Θεία Λειτουργία. Ἡ περίπυστη θαυματουργὴ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Παμμακαρίστου ἔχει κατέβει ἀπὸ τὸ μόνιμο προσκυνητάρι της πίσω ἀπὸ τὸν δεξιὸ χορὸ κι ἔχει τοποθετηθῆ μπροστὰ στὰ «ἡγεμονικὰ στασίδια» στὸν σολέα, στεφανωμένη μὲ ἄνθη τῆς ἐποχῆς. Μετὰ τὴν ἀπόλυσι τῆς Λειτουργίας, ὁ Πατριάρχης φοράει ἐπιτραχήλι κι ὠμοφόριο, βάζει «Εὐλογητός…», ψάλλονται ὕμνοι κατάλληλοι, γίνεται δέησι «ὑπὲρ τῶν χειμαζομένων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν, τοῦ φωτισμοῦ καὶ ἀγαθῶν ἐπινεύσεων τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς, καὶ τοῦ εὐλογηθῆναι τὸν στέφανον τοῦ νέου ἐνιαυτοῦ τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου». Κατόπιν ὁ Ἀρχιγραμματεὺς μὲ τὸν Ὑπογραμματέα φέρνουν τὸν ἐπίσημο Κώδικα ποὺ περιέχει τὴν Πράξι τῆς Ἰνδίκτου κι ὁ Πατριάρχης ἀναπέμπει τὴν εἰδικὴ εὐχὴ εὐλογίας καὶ ἁγιασμοῦ τοῦ νέου ἔτους κ’ ὕστερα κατεβαίνει, κάνει τρεῖς μετάνοιες στὴν εἰκόνα τῆς Παμμακαρίστου, προσκυνᾶ, ἀσπάζεται καὶ τὸ Εὐαγγέλιο ποὺ κρατάει ὁ Μέγας Ἐκκλησιάρχης, καὶ κατόπιν κάθεται καὶ ὑπογράφει στὸν Κώδικα τὴν Πράξι εὐλογίας τῆς Ἰνδίκτου (νέου ἔτους), εὐλογεῖ τὸν λαὸ μὲ τὸ τρικέρι καὶ ψάλλεται ὁ πολυχρονισμός του. Ἕνας – ἕνας οἱ ἀρχιερεῖς κατεβαίνουν ἀπὸ τὰ στασίδια τους, προσκυνοῦν τὴν Παμμακάριστο, περιβάλλονται ἐπιτραχήλι κι ὠμοφόριο, ἀσπάζονται τὸ Εὐαγγέλιο, κάθονται καὶ ὑπογράφουν κι αὐτοὶ στὸν Κώδηκα μὲ τὴ σειρά τους κι ἀσπάζονται τὸν Πατριάρχη ἀνταλλάσσοντας εὐχὲς γιὰ τὸ νέο ἔτος. Οἱ χοροὶ ψάλλουν τὰ ἰδιόμελα τῶν αἴνων: «Προαιώνιε Λόγε τοῦ Πατρός, ὁ ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων καὶ συστησάμενος τὴν κτίσιν ἐκ τοῦ μὴ ὄντος εἰς τὸ εἶναι· καὶ καιροὺς καὶ χρόνους ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ θέμενος, εὐλόγησον τὸν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ τῆς χρηστότητός σου…», «Ἡ βασιλεία Σου, Χριστὲ ὁ Θεός, βασιλεία πάντων τῶν αἰώνων, καὶ ἡ δεσποτεία Σου ἐν πάςῃ γενεᾷ καὶ γενεᾷ·  πάντα γὰρ ἐν σοφίᾳ ἐποίησας, καιροὺς ἡμῖν καὶ χρόνους προθέμενος…», «Αἱ πορεῖαι Σου, ὁ Θεός, αἱ πορεῖαι σου μεγάλαι καὶ θαυμασταί…» Ὄντως, οὐράνια ἀπηχήματα, ποὺ θάλεγε κι ὁ Κόντογλου! Μεγαλεῖο, κατάνυξι, ἀτμόσφαιρα χάριτος, ποὺ ἀξίζει νὰ τὴ ζήσει κανεὶς ἔστω καὶ μία φορὰ στὴν ζωή του!
.            Παρὰ ταῦτα, ἐπειδὴ στὶς ἡμέρες μας ἔχει πιὰ ὁλοκληρωτικὰ ἐπικρατήσει ἡ ἀρχαία ρωμαϊκὴ πρωτοχρονιὰ τοῦ Ἰουλίου Καίσαρος, γι’ αὐτὸ σιωπηλὰ καὶ κατ’ οἰκονομίαν ἡ Ἐκκλησία τὴν ἀνέχθηκε, καὶ καθιέρωσε μάλιστα, ἀρχῆς γενομένης ἀπὸ τὴν Αὐτοκέφαλο Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, νὰ τελεῖται τὴν 1η Ἰανουαρίου ἐπίσημη Δοξολογία «ἐπὶ τῇ εἰσόδῳ εἰς τὸ νέον ἔτος», κι ἐμεῖς ἀνταλλάσσουμε εὐχές. Ἂν οἱ ἀρχαῖοι ἐθνικοί, οἱ εἰδωλολάτρες, γιόρταζαν τὴν 1η Ἰανουαρίου μὲ θυσίες, μεθύσια, μεταμφιέσεις, τυχερὰ παιχνίδια καὶ ὄργια, κι ἂν κάποιοι σημερινοὶ λεγόμενοι Χριστιανοὶ ἀκολουθοῦν ἀνάλογη πρακτικὴ μὲ χαρτοπαίγνια, ρουλέτες καὶ ξενύχτια στὰ καζίνα καὶ στὶς λέσχες τοῦ «τζόγου», ἢ  μὲ ποδαρικά, δεισιδαιμονίες, μεθύσια, ἀκολασίες κι ἐξωφρενισμούς, οἱ πιστοὶ χρωστοῦμε νὰ ὑποδεχόμαστε τὸν καινούργιο χρόνο μὲ τὴν ἐπιβαλλομένη σεμνότητα καὶ σοβαρότητα, καὶ μὲ εὐχαριστία πρὸς τὸν Θεὸ ποὺ μᾶς τὸν χαρίζει. «Εὐσχημόνως περιπατοῦντες, μὴ κώμοις καὶ μέθαις, μὴ κοίταις καὶ ἀσελγείαις, μὴ ἔριδι καὶ ζήλῳ», ὅπως θὰ συνιστοῦσε ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος (Ρωμ. ιγ´ 13). Μὲ περισυλλογὴ καὶ τίμιο λογαριασμὸ τῶν πεπραγμένων μας κατὰ τὸ προηγούμενο ἔτος. Μὲ μετάνοια γιὰ ὅσα ἄτοπα καὶ ἄθεσμα ἐκάμαμε καὶ εἴπαμε καὶ γιὰ ὅσα καλὰ καὶ θεάρεστα παραλείψαμε νὰ κάνουμε. Μὲ καλὸ λογισμὸ καὶ θεοφιλεῖς ἀποφάσεις γιὰ καλὴ χρῆσι τοῦ νέου ἔτους ὡς «καιροῦ», δηλ. εὐκαιρίας γιὰ ἁγιασμὸ καὶ σωτηρία, γιὰ περισσότερη συνέπεια στὰ χριστιανικά μας χρέη ἀπέναντι στὸν Θεό, στοὺς συνανθρώπους μας, στὸ περιβάλλον μέσα στὸ ὁποῖο ζοῦμε, καὶ στὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό μας. Γιὰ φιλότιμες προσπάθειες νὰ βιώσουμε τὴν Ὀρθόδοξη πίστι μας καὶ τὶς ὄμορφες παραδόσεις τοῦ εὐσεβοῦς Γένους μας, ἀκολουθώντας τὰ ἴχνη τῶν πατέρων μας καὶ τῶν Ἁγίων.
.            Πολλοὶ ποὺ χαιρετοῦν τὴν ἀνατολὴ τῆς μιᾶς χρονιᾶς, δὲν προλαβαίνουν νὰ καλωσορίσουν τὴν αὐγὴ τῆς ἑπομένης. Μεσολαβεῖ τὸ ἔκτακτο δρομολόγιο γιὰ τὴν αἰωνιότητα, κι ὅλοι περιμένουμε τὸ ξαφνικὸ κάλεσμά μας …ἀπὸ τὸ μεγάφωνο!. Γι’ αὐτὸ καὶ κάπου πρέπει νὰ μᾶς συνέχη ὁ ἔνθεος φόβος. Ὄχι γιὰ νὰ μαραζώνουμε καὶ νὰ μᾶς λειώνη ἡ θλίψι γιὰ τὸ «μοιραῖον», μὰ γιὰ νὰ φιλοτιμούμαστε καὶ νὰ ἐξαγοράζουμε μὲ σύνεσι τὸν καιρό, ὅπως μᾶς προτρέπει ὁ οὐρανοδρόμος Ἀπόστολος Παῦλος: «Βλέπετε οὖν πῶς ἀκριβῶς περιπατεῖτε, μὴ ὡς ἄσοφοι, ἀλλ’ ὡς σοφοί, ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσιν» (Ἐφεσ. δ´15-16). Νὰ ἐξαγοράζουμε τὸν καιρὸ μὲ τὴν λογικὴ τοῦ Χριστοῦ. Μὲ προσευχὴ καὶ προσοχὴ σὲ κάθε μας κίνησι, πράξι ἢ λόγο. Μὲ ὑπομονὴ στὶς θλίψεις, τοὺς πειρασμοὺς καὶ τὰ «ὀϊζυρὰ καὶ δακρυώδεα»  ἐν γένει  τῆς ζωῆς. Μὲ μακροθυμία σ’ ὅσους ἐνεργοῦν ἀδικίες ἐναντίον μας. Μὲ καλλιέργεια τῆς φιλαδελφίας καὶ τῆς ἀγάπης, ποὺ εἶναι ἡ συγκεφαλαίωσι τῶν χριστιανικῶν ἀρετῶν. Μὲ λιβανισμένη καὶ λειτουργημένη ζωή, ποὺ θὰ μᾶς συνδέη διὰ τῶν ἱερῶν Μυστηρίων μὲ τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀθανασίας, τὸν Χριστό.
.            Ἡ 1η Ἰανουαρίου εἶναι καὶ ἡ ἡμέρα τῆς μνήμης τοῦ Ἁγίου Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Ἀρχιεπισκόπου Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας. Ἑνὸς ἀπὸ τοὺς ὑψηλότερους καὶ σταθερότερους στύλους τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς Θεολογίας, ὁ ὁποῖος στὴ μὲν προσωπική του ζωὴ «τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη κατεκόσμησε» («νόμος ἀρετῆς» ἦταν ἡ ζωή του κατὰ τὸν Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Θεολόγο ), μὲ τὴ διδασκαλία του δὲ «θεοπρεπῶς ἐδογμάτισε». Ἡ μελίρρυτη διδαχή του, τὰ θεόσοφα συγγράμματά του καὶ τὸ ἡλιόφωτο παράδειγμά του, μᾶς φανερώνουν ἐναργέστατα τὰ θεῖα μυστήρια καὶ μεγαλεῖα τοῦ νοητοῦ οὐρανοῦ, δηλ. τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, γι’ αὐτὸ καὶ ἄξια ὀνομάσθηκε «Οὐρανοφάντωρ». Τελεῖται μάλιστα καὶ ἡ Λειτουργία, ποὺ ὁ ἴδιος συνέταξε, στὴν ὁποία, μετὰ τὸν καθαγιασμὸ τῶν Τιμίων Δώρων, τὴν ὥρα ποὺ εἶναι ὀρθάνοιχτα τὰ οὐράνια κ’ ἡ γῆ ἔχει γίνει οὐρανὸς μὲ τὴν ἀναίμακτη θυσία μας καὶ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐκεῖ, μπροστὰ στὸ ἅγιο θυσιαστήριο, καταπρόσωπο στὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ἀνάμεσα στὰ πολλὰ αἰτήματα ποὺ ἀναφέρει ὁ λειτουργός, δέεται: «Εὐλόγησον τὸν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ τῆς χρηστότητός Σου», δηλ. Κύριε, εὐλόγησε τὸν κύκλο τῆς χρονιᾶς ποὺ μᾶς χαρίζει ἡ ἀγάπη Σου!
.            Ὁ Ἅγιος Βασίλειος, περιττεύει καὶ νὰ τὸ σημειώσουμε, δὲν ἔχει καμμιὰ σχέσι μ’ ἐκεῖνον τὸν κοκκινοφορεμένο χοντρούλη γέροντα ποὺ σκαρφίστηκε ὁ γελοιογράφος Thomas Nast στὶς ΗΠΑ τὸ 1863 καὶ τὸν «ἐτελειοποίησε» ὁ ὁμότεχνός του Haddon Sundblom τὸ 1931 γιὰ νὰ χρησιμέψη ὡς διαφημιστικὸ σῆμα τῆς ἐριτίμου Coca Cola, ἡ ὁποία καὶ τὸ ἐθεάτρισε παγκοσμίως. Ὁ Σάντα Κλῶς ἢ Φάδερ Κρίστμας ἢ Μπαμπὰ Νοὲλ (ὑπάρχει, βλέπετε, καὶ ἡ τουρκικὴ «ἐκδοχή»!) μὲ τοὺς ταράνδους του, τὰ ἕλκυθρά του, τὶς σακκοῦλες μὲ τὰ παιχνίδια, τὶς καθόδους ἀπὸ τὶς καμινάδες κ.λπ. κ.λπ., εἶναι ἁπλῶς ἕνα κακόγουστο ἐμπορικὸ κατασκεύασμα, προοριζόμενο ἀποκλειστικῶς καὶ μόνο γιὰ ἀλισβερίσι καὶ μπεζαχτά. Τίποτε περισσότερο! Ὁ Ἅγιος Βασίλειος ἦταν ἕνας ὠχρὸς ξερακιανὸς ἀσκητής, ὁλότελα σαρακοστινός, λειωμένος ἀπὸ τὴ νηστεία, τὶς μετάνοιες καὶ τὶς ἀγρυπνίες! Ἕνας ἀσυμβίβαστος μὲ ὁποιαδήποτε κοσμικότητα καὶ ἀνθρώπινη ἀνάπαυσι μοναχός, ποὺ μάλιστα πέθανε νεώτατος, σαρανταεννέα μόλις χρόνων, ἐξουθενωμένος ἀπὸ τὴν ὑπερβολικὴ ἄσκησι καὶ ἐξαντλητικὴ ἐργασία, καὶ τὸν ἔκλαψε μὲ ἀπαρηγόρητους θρήνους ὅλη ἡ Χριστιανοσύνη! Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος τῆς προσευχῆς, τῆς ἐγκρατείας, τῆς παρθενίας, τῆς νηστείας, τῆς ἐντελοῦς αὐταπαρνήσεως, τῆς μελέτης τῶν Γραφῶν, τῆς ὑπομονῆς, τοῦ κατὰ Θεὸν πένθους καὶ τῆς ὑψηλῆς πνευματικῆς θεωρίας, τῆς σπάνιας ἁγιότητος, ἦταν μία τρυφερότατη καρδιὰ ποὺ τὴν πλήγωνε ὁ πόνος τῶν ἀνθρώπων, ἡ φτώχεια τους, ἡ μοναξιά τους κ’ ἡ δυστυχία τους. Καὶ στάθηκε πατέρας στοργικὸς τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ κι ἐσιτοδότησε τὸ ποίμνιό του ἁπλόχερα. Μὲ τὴ στέρρεα τροφὴ τῆς ἀπλανοῦς θεολογίας καὶ τῆς εὐαγγελικῆς διδαχῆς. Ὀργάνωσε τὸν Μοναχισμὸ σὲ ὑγιεῖς κοινοβιακὲς βάσεις. Ἐδίδαξε μὲ θεϊκὸ φωτισμὸ ὅλες τὶς ἀλήθειες ποὺ χρειάζεται νὰ ξέρη κανείς, γιὰ νὰ βρῆ τὸν Θεό του καὶ νὰ σωθῆ. Ἐστήριξε τὴν Ἐκκλησία σὲ καιροὺς χαλεποὺς καὶ τὴν προστάτεψε ἀπὸ τοὺς λύκους τῆς ἀθεΐας καὶ τῶν αἱρέσεων. Ἀπὸ τοὺς διωγμοὺς τοῦ συμπλεγματικοῦ νεοειδωλολάτρη Αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ τοῦ Ἀποστάτη, ποὺ μαγάρισε τὸ βάφτισμά του καὶ πολέμησε τὴν Ἐκκλησία, πιστεύοντας, ὁ παράφρων τύραννος, πὼς θὰ μποροῦσε νὰ νεκραναστήση τὸ «ὀδωδὸς καὶ τυμπανιαῖον» πτῶμα τῆς δωδεκάθεης ἀθεΐας τοῦ Ὀλύμπου. Ἐδιαφέντεψε τὶς ἀνάγκες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Καππαδοκίας (καὶ ὄχι μόνο!) μὲ τὸν καλλίτερο τρόπο, κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ παράλληλα νοιάστηκε τοὺς γέρους, τοὺς ἀρρώστους, τοὺς σακάτηδες, τοὺς λεπρούς, τὰ ὀρφανά, τοὺς ξεπεσμένους, τοὺς φτωχούς, τὶς ἀπροστάτευτες χῆρες, τοὺς ξένους, τοὺς μοναχικούς, τοὺς παραστρατημένους. Ὅλους ἐκείνους ποὺ ὁ κόσμος δὲν θέλει νὰ τοὺς ξέρη καὶ νὰ τοὺς θυμᾶται. Καὶ τοὺς ἔφτιαξε σπίτι ζεστό, γεμάτο στοργὴ καὶ χριστιανικὴ ἀγάπη, γεμάτο φροντίδα καὶ περιποίησι. Τὴν περίφημη «Βασιλειάδα», πολιτεία ὁλόκληρη, ποὺ ἔμεινε στὴν ἱστορία ὡς ἔργο πρωτοποριακό, ὄχι μόνο γιὰ τὴν ἐποχή του, ποὺ ἡ κοινωνικὴ πρόνοια ἦταν ἔννοια ὁλότελα ἄγνωστη ἀνὰ τὸν κόσμο, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλους τοὺς μετέπειτα αἰῶνες! Κι ἐκεῖ, ὁ ἴδιος, μὲ τὰ ἀποστεωμένα ἅγια χέρια του διακονοῦσε τὶς χρεῖες τῶν περιθαλπομένων, καθαρίζοντας τὶς φυσικὲς ἀκαθαρσίες τῶν ἀνήμπορων καὶ περιποιούμενος μὲ τὶς πλούσιες ἰατρικὲς γνώσεις του τὶς πληγὲς τῶν λεπρῶν καὶ τ’ ἀρρωστήματα τῶν ἀσθενῶν!
.            Αὐτὸ τὸ μεγάλο κοινωνικὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου ποὺ μοίρασε ψωμὶ καὶ χαρὰ σ’ ὅσους τὰ ὑστεροῦνταν, μᾶς θυμίζει τὸ ἔθιμο τῆς Βασιλόπιττας. Καὶ τηρώντας το, ἁγιάζουμε τὴν εἴσοδο τοῦ νέου ἔτους μὲ τὴν ὑπενθύμισι τοῦ κεφαλαιώδους ἱεροῦ χρέους τῆς ἔμπρακτης ἀγάπης! Ἄλλο ποὺ σήμερα μερικοὶ τό ᾽χουν ὁλότελα διαστρέψει σὲ «γκαλὰ» καὶ κόβουν «βασιλόπιτες» μέχρι τὴν Μεγάλη Σαρακοστή, «μετὰ χορῶν καὶ τυμπάνων». («Ἀπολαμβάνω» τὸ τρέξιμο τῶν πολιτικῶν σὲ τέτοιες ἀδιαφόρετες ἐκδηλώσεις, μάλιστα ὅταν στὴν ἀτμόσφαιρα μυρίζη νὰ πλησιάζουν ἐκλογές! -Ἔχω νὰ πάω σὲ δεκατέσσερεις πίττες σήμερα [τέλη Ἰανουαρίου, σημειωτέον!], μοῦ εἶχε  πῆ κάποτε ἕνας… Κι ὁ συνειρμὸς τῶν παραστάσεων μοῦ θύμισε πὼς στὴν Σητεία «πίττες» ὀνομάζουμε τὶς μούτζες· τὰ φάσκελα!… Ἁμαρτία μου ἐξομολογημένη!…)
.            Τὰ Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα, ὅπως ψάλλονται σὲ πολλὰ μέρη, ἔχουν ἕνα σωρὸ ἀνακρίβειες σχετικὰ μὲ τὸν Μέγα Βασίλειο. Ἀλλοῦ τὸν παρουσιάζουν ἀγράμματο, αὐτὸν ποὺ ἦταν ἕνας ἀληθινὸς πανεπιστήμονας, ἡ σοφία προσωποποιημένη καὶ κινούμενη ἐπὶ τῆς γῆς! Ἀλλοῦ τὸν παρουσιάζουν ζευγολάτη, ἀκατάδεχτο καὶ ἄλλες χειρότερες ἀνοησίες, ποὺ φθάνουν συχνὰ στὰ ὅρια τῆς βλασφημίας. Τέτοιας λογῆς Κάλαντα ἂς ἔλειπαν! Καὶ εἶναι λυπηρό, ἐνῶ τὰ Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα εἶναι συνήθως ὄμορφα καὶ μὲ ἱστορικὴ καὶ θεολογικὴ βάσι, τὰ Πρωτοχρονιάτικα νὰ εἶναι ἀπὸ ἀφελῆ καὶ ληρώδη μέχρι βλάσφημα! Μιὰ προσπάθεια εἶχε γίνει ἀπὸ κάποιους λογίους ποὺ βυζαντινόφερναν, κι ἔφτιαξαν Κάλαντα Πρωτοχρονιᾶς νόστιμα, μὲ ὄμορφο περιεχόμενο καὶ ἠθικοπλαστικὰ μηνύματα. Ἀρχίζουν ἔτσι: «Καὶ νέον ἔτος ἀριθμεῖ/ ἡ τοῦ Χριστοῦ Περιτομή,/ καὶ ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου/ Ἱεράρχου Βασιλείου./ Τοῦ χρόνου μας ἀρχὴ καλή,/ καὶ ὁ Χριστὸς μᾶς προσκαλεῖ/ τὴν κακίαν ν’ ἀρνηθῶμεν/ μ’ ἀρετὰς νὰ στολισθῶμεν./ Νὰ ζῶμεν/ βίον τέλειον,/ κατὰ τὸ Εὐαγγέλιον./ Μὲ ἀγάπην, μὲ εἰρήνην/ καὶ μὲ τὴν δικαιοσύνην…».
.            Ἀλλ᾽  ἂς κρατήσουμε τὴν μορφὴ καὶ τὴν ζωὴ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου ὡς «κοινὸν ἀρετῆς πίνακα καὶ πρόγραμμα σωτήριον»  γιὰ τὴν προσωπική μας πορεία, κι ἂς κατακλείσουμε τὶς γραμμὲς αὐτές, ἐπικαλούμενοι τὶς ὑπὲρ ἡμῶν θεοπειθεῖς εὐχὲς τοῦ Θεοφόρου Πατρός, μ’ ἕναν πυκνὸ σὲ ἅγια ἐπίκαιρα νοήματα ὕμνο τῆς Λιτῆς τῆς ἑορτῆς τῆς Ἰνδίκτου (1ης Σεπτεμβρίου): «Ὁ Πνεύματι Ἁγίῳ συνημμένος, ἄναρχε Λόγε καὶ Υἱέ, ὁ πάντων ὁρατῶν καὶ ἀοράτων συμπαντουργὸς καὶ συνδημιουργός, τὸν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ εὐλόγησον, φυλάττων ἐν εἰρήνη τῶν Ὀρθοδόξων τὰ πλήθη, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου καὶ πάντων τῶν Ἁγίων Σου».  Ἄμποτε!…

 ΠΗΓΗ: iliaxtida.wordpress.com καὶ hristospanagia1.wordpress.com

http://christianvivliografia.wordpress.com/2012/01/01/%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%BF%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%E1%BD%B0-%CE%BA%CE%B1%E1%BD%B6-%E1%BC%85%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82/