Σάββατο, Μαρτίου 24, 2012

Η σάρκωση του Θεού Λόγου του π. Νεκταρίου Γ. Κουτρουμάνη



Ο Θεός στην θεία φύση Του, είναι υπερβατικός, πέρα από κάθε δημιούργημα, άναρχος, άκτιστος και απροσπέλαστος. Ταυτόχρονα, κατά τις ενέργειές Του στην δημιουργία του ανθρώπου και του κόσμου, γίνεται σχετιζόμενος, μεθεκτός, αποκαλυπτόμενος. Συνεπώς η ανθρώπινη φύση είναι κτιστή με δύο υποστάσεις׃ Την υλική και την πνευματική. Ισορροπεί ανάμεσα στα ορόμενα ως σώμα και στα μη ορόμενα ως ψυχή. Η συνεργασία τους κρατάει στην ύπαρξη την ζωή όπως την γνωρίζουμε. Ως προτύπωση της σαρκώσεως του Θεού Λόγου, η ανθρώπινη δημιουργία συντάσσει σε αρμονία δυο διαφορετικούς κόσμους, τον υλικό και τον άυλο. Προφανώς, η αναζήτηση του Θεού δεν είναι μια υπόθεση που αφορά μόνο την μισή μας ύπαρξη, την ψυχή, αλλά και το σώμα μας. Όμως η ύλη υπήρξε πάντα το μεγάλο σκάνδαλο׃ Οι Μανιχαίοι, για παράδειγμα, μια πρωτοχριστιανική αίρεση, την ταύτιζαν υποτιμητικά με την αμαρτία, με την κακία, ως κάτι το κατώτερο σε σχέση με την καλή ψυχή, και την πνευματικότητα.
Οι Αρχαίοι Έλληνες αντιμετώπιζαν το σώμα ως την φυλακή που καταπιέζει την ανώτερη ψυχή. Στην Νεώτερη εποχή, ιδιαίτερα από την Αναγέννηση και ύστερα, βρεθήκαμε στο άλλο άκρο׃ Το σώμα, η ύλη, απολυτοποιήθηκαν ακραία. Με την ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας λατρεύτηκαν ως Θεοί. Η ανθρωπότητα πριν την έλευση του Μεσσία αλλά και μετά, παλεύει ακατάπαυστα ανάμεσα σε δύο Θεούς. Στην ύλη και στο Πνεύμα. Αυτή η διαμάχη, η ανισορροπία, είναι αποτέλεσμα ενός υπαρξιακού διχασμού, της πτώσεως από τον Παράδεισο. Ο θάνατος, είναι ο διαιρέτης της φυσικής αρμονίας ψυχής και σώματος.  
Ο Άνθρωπος από την αρχή της δημιουργίας αναζητάει την κοινωνία με τον δημιουργό Θεό. Είναι απόλυτα, λειτουργικά εξαρτημένος, από αυτήν την σχέση ׃ Όλα τα χαρίσματα που του έδωσε, ενεργοποιούνται όταν ο Τριαδικός Θεός συμπορεύεται μαζί του. Ο Παράδεισος είναι η πρώτη εμπειρία μιας άμεσης κοινωνίας Θεού και ανθρώπου. Εκεί ο Θεός αν και ασώματος, αμέθεκτος κατά την ουσία Του, γίνεται προσιτός. Δημιουργεί από αγάπη, κατ’ εικόνα και καθ΄ ομοίωση Του το αρχικό ανθρώπινο ζευγάρι, τον Αδάμ και την Εύα, ώστε να έχουν μια απτή και συγκεκριμένη σχέση μαζί Του.
Με την έξοδο, από τον Παράδεισο, ο άνθρωπος καλείται να δοκιμάσει την γεύση της απουσίας του Θεού από την ζωή του. Ο θάνατος, το μίσος, η μοναξιά, οι ασθένειες, οι κακουχίες είναι τα πρώτα αποτελέσματα της απομάκρυνσής από την πηγή της ζωής. Παρόλα αυτά, εξακολούθησε να αναζητάει τον Θεό, διατήρησε αμυδρά την εικόνα Του και προσπάθησε να τον συναντήσει στα υλικά φυσικά φαινόμενα, με την θεοποίηση του Αέρα, του Νερού, του Ηλίου και της Γής. Παράλληλα ο Θεός, πράγμα που φαίνεται στις διηγήσεις της Παλαιάς Διαθήκης, εξακολούθησε να σχετίζεται και να καθοδηγεί, συγκεκριμένους ανθρώπους αλλά και λαούς, όπως τους Εβραίους׃ Αν και ασώματος, επικοινωνεί συχνά την περίοδο αυτή με τον αγαπημένο Του λαό, με υλικό τρόπο, όπως την καιόμενη και μη φλεγόμενη βάτο, με έκτακτα θαυματουργικά γεγονότα, που δηλώνουν την παρουσία Του, όπως η φωτιά που κατέκαυσε τον βωμό του Ηλία, οι πλάκες του Νόμου του Μωυσή, και πολλά άλλα. Ταυτόχρονα μας πληροφορεί με πολλά γεγονότα, ότι είναι απροσπέλαστος στην κτιστή πραγματικότητα μας, όπως με την απαγόρευση της προσηγορίας Του από τους Ισραηλίτες, με την εντολή της μή προσκυνήσεως των ειδώλων ή με την απαγόρευση της εικονογραφήσεως Του. Η επαφή με τον Περιούσιο λαό γίνεται με την μεσολάβηση ανθρώπων, των Προφητών.              
Στην Σάρκωση του Λόγου, η Παναγία, είναι ο πρώτος άνθρωπος, το πρώτο σκήνωμα, η γέφυρα που ενώνει τα διεστώτα, που έκανε εφικτή την μετάβαση από το κατ’ εικόνα στο καθ’ ομοίωση.  
Ο Θεός βλέπουμε ότι αποκαλύπτεται διπλά στον άνθρωπο ׃ Ως αμέθεκτος και άκτιστος αλλά και ως σχετιζόμενος και προσιτός. Η ουσία Του παραμένει ακατάληπτη, οι ενέργειες Του, είναι μεθεκτές κατά παραχώρηση. Η προ- Χριστού πνευματική κατάσταση της ανθρωπότητας, δεν επέτρεπε ακόμη, μια ουσιαστικότερη προσέγγιση του Θεού.                   Οι αρχαίοι Έλληνες προσπάθησαν με την νόηση να πλησιάσουν τον Θεό, να τον περιγράψουν. Αποπειράθηκαν να τον σαρκώσουν με τα δικά τους νοητικά σχήματα׃                 Ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, οι Νεοπλατωνικοί, ιχνηλάτησαν αμυδρά το περιγραπτό και το απερίγραπτο του Θεού, τις ιδιότητές και την σχέση Του με τον κόσμο. Μίλησαν για το υπερβατικό του Θεού. Μέσα στην πολυθεΐα τους, για την μοναδικότητα Του. Πλησίασαν προφητικά τον Λόγο του Θεού, ακουμπώντας τα αντίστοιχα μεσσιανικά προφητικά αναγνώσματα των Ισραηλιτών για τον ερχομό του Μεσσία, του λυτρωτή των ανθρώπων.
Η Ενσάρκωση του Λόγου, στην φιλοσοφική σκέψη έχει την προτύπωση της, στα πρόσωπα του Προμηθέα και του ημίθεου Ηρακλή, που εκφράζουν την παγκόσμια επιθυμία για την συμφιλίωση Ουρανού και Γής και την θέωση του ανθρώπου. Όμως υπάρχει ένα απόλυτα απροσπέλαστο όριο στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία׃ Εκφράζεται με (2) δύο θεμελιώδεις Αριστοτέλειες ρήσεις׃ Η πρώτη, <<Θεώ ανθρώπω, (η ανθρώπινη κτίση και η θεϊκή φύση), ου μίγνυνται>>, η δεύτερη,׃ <<Δύο τέλεια έν γενέσθαι ού δύνανται>>! Τελικά, μπορεί η λογική, να ερμηνεύσει με επάρκεια την πορεία της ανθρωπότητας και τον σκοπό της; Τον Θεό και τις ιδιότητες Του; Η Ενσάρκωση του Θεού Λόγου, η είσοδος Του στην ιστορία κατά συγκεκριμένο τρόπο, υπήρξε η μεγαλύτερη ευκαιρία για την ανακαίνιση του ανθρώπου׃ Ο διχασμός σώματος και ψυχής, η έχθρα ουρανού και γης, μεταμορφώνεται σε γόνιμη συνάντηση׃ <<Αυτός ενηνθρώπησε, ίνα υμείς Θεποιηθώμεν>>, μας επεξηγεί ο Άγιος Αθανάσιος. Το απροσπέλαστο χάσμα μεταξύ Ακτίστου Θεού και κτιστού ανθρώπου, αίρεται οριστικά, με την αγαπητική πρωτοβουλία του Θεού.                  
Ο αδημιούργητος και άπειρος Θεός γίνεται περιγραπτός και γεννητός. Ο Θεάνθρωπος σώζει και επισυνάπτει ολόκληρη την δημιουργία μέσα στον εαυτό Του. Δεν χρειάζεται να αγωνιούμε εάν ακούει από μακριά τις φωνές μας, ούτε υπάρχει η ανάγκη για εναλλασσόμενους μεσολαβητές.                            
Κατοικεί πλέον ανάμεσα μας, ενωμένος μαζί μας.                                      
Η Μητέρα του Θεού, εγγυάται την ελεύθερη αποδοχή της Σαρκώσεως εκ μέρους ολόκληρης της ανθρωπότητας.


ολόκληρη η εισήγηση  εδώ απ΄'οπου και η πηγή
πηγη εικονας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου