Η φτώχεια σαν...επιλογή...

από το blog TO HΘΟΣ ΠΟΥ ΧΑΣΑΜΕ

 

Προχθές το μεσημέρι ήταν...Γύριζα στο σπίτι μου μετά από μια μέρα δουλειάς,με το αυτοκίνητο γεμάτο παιδιά και το κεφάλι μου γεμάτο μέριμνες,προβλήματα και πονοκέφαλο...Είχα βγει από την πόλη και κοντά στα πρώτα χωράφια είδα από μακριά μια γνώριμη φιγούρα...Πριν φτάσουμε,ένα χαμογελαστό πρόσωπο μας χαιρετούσε...Ο Φώτης...Για το Φώτη σας έχω μιλήσει και σε προηγούμενη ανάρτηση(http://vasanakia.blogspot.gr/2012/10/blog-post_3.html )...Για την απλότητα και την ταπεινότητά του...Προχθές όμως κι άλλη μια βεβαιότητα απέκτησα γι αυτόν...Αυτή της ανατρεπτικότητας της ζωής του...

Σταμάτησα το αυτοκίνητο και πιάσαμε την κουβέντα για λίγη ώρα...Με ρώτησε με πραγματικό ενδιαφέρον για όλα τα μέλη της οικογένειάς μου και μου έδωσε συμβουλές γεμάτες σοφία...Κατόπιν τον αποχαιρέτησα και μπήκα στο αυτοκίνητο να φύγω...Ο Φώτης δεν κρατούσε τίποτα στα χέρια του...Ενώ όσα χρόνια τον ξέρω περπατάει κρατώντας μια πλαστική σακούλα,τον τελευταίο καιρό κυκλοφορεί χωρίς αυτή,με άδεια χέρια...Πριν λοιπόν ξεκινήσω,ανοίγει τη χούφτα του όπου κρατούσε λίγα κέρματα,βγάζει και αφήνει στη θέση του συνοδηγού ένα ευρώ..."Να πάρεις στα παιδιά μια σοκολάτα από εμένα"μου είπε...Πρέπει να σας πω ότι αυτό ο Φώτης το κάνει συχνά...Το να μοιράζει λεφτά εννοώ...Και σε εμένα και σε πολλούς άλλους...Πριν λίγο καιρό σε συζήτηση που είχαμε στην τάξη,γεμάτος απορία ένας μαθητής μου μου διηγήθηκε ανάλογο περιστατικό:"Κυρία,στο δρόμο προχθές περπατούσα με τη μητέρα μου και ένας φτωχός μας έδωσε λεφτά!!!!"....

Έψαξα στο αυτοκίνητο να βρω κάτι να του δώσω σαν ανταπόδοση της καλοσύνης του(όχι τόσο για τα λεφτά όσο από αγάπη και ευγνωμοσύνη για τις συμβουλές που κάθε φορά μου δίνει)και βρήκα μόνο ένα μικρό σακουλάκι με στραγάλια και σταφίδες...Του το πρόσφερα...Πήρε δυο σταφίδες και αρνήθηκε να πάρει το σακουλάκι..."Θα περπατήσω και θα με βαραίνει"μου είπε...

 Κίνησε να φύγει...Μια φιγούρα ξερακιανή,λίγο σκυφτή από τα χρόνια,αλλά ανάλαφρη,σα να πετούσε...Καθόμουν και τον παρακολουθούσα,με τη βεβαιότητα πως είχα το προνόμιο να παρακολουθώ τον πιο ελεύθερο άνθρωπο της γης και ταυτόχρονα τον πιο ανατρεπτικό...Χωρίς τίποτα στα χέρια του,μόνο μια χούφτα κέρματα για να τα μοιράσει...

Δεν το βλέπω από την πλευρά της αγιότητας-που σίγουρα θα μπορούσα να το δω κι έτσι... .Σκεφτόμουν καθώς τον έβλεπα να απομακρύνεται τις τόσες επαναστάσεις που έχουν γίνει στα πλαίσια της ταξικής πάλης για την διεκδίκηση ενός κόσμου δικαίου,από ανθρώπους ιδεολόγους(έχω πολλούς τέτοιους φίλους),το αίμα που έχει χυθεί,τη βία για μικρές κατακτήσεις ,τους τόνους από μελάνι για την περιγραφή τρόπων ανατροπής της καθεστηκυίας τάξης και την εγκαθίδρυση συστημάτων δικαιότερων τα οποία-κατά κανόνα-ανατρέπονται στην πράξη....

Όμως πουθενά στον κόσμο οι τόσοι άνθρωποι δεν κατάφεραν να κάνουν την επανάσταση πράξη όπως ο Φώτης,που έχει...επιλέξει τη φτώχεια...Δεν υπάρχει ανατρεπτικότερη πράξη από το να επιλέγεις να μοιράζεις λεφτά τα οποία εσύ -σύμφωνα με την κρατούσα άποψη-χρειάζεσαι περισσότερο από αυτούς στους οποίους τα δίνεις...Ούτε επαναστατικότερη από το να μην ανέχεσαι ούτε λεπτό να σε βαραίνει κάτι που δεν σου είναι απολύτως απαραίτητο(ανάλογη αυτής του Διογένη του κυνικού φιλοσόφου,ο οποίος πέταξε το μόνο περιουσιακό του στοιχείο,την κούπα με την οποία έπινε νερό όταν είδε κάποιον να πίνει νερό με τα χέρια του)...Το σύστημα -έχω σιγουρευτεί πια-δεν μπορεί να νικηθεί από μέσα...Μπορεί μόνο να αχρηστευθεί αν κανείς δεν μπλεχτεί στα γρανάζια του...Γι αυτό μόνο οι άνθρωποι που καταφέρνουν να ζουν έξω από το σύστημα μπορούν να το νικήσουν...Οι υπόλοιποι το χρειαζόμαστε,γι αυτό εύκολα μας εκβιάζει.Σκεφτείτε πόσο γρήγορα θα κατέρρεε ένα σύστημα καπιταλιστικό αν κανείς δεν χρειάζονταν και δεν αγόραζε τα κάθε λογής σκουπίδια που του πλασάρει.Αν όλοι αγόραζαν μόνο τα απολύτως απαραίτητα,τα όντως απαραίτητα και όχι όσα μας φαίνονται απαραίτητα....

Κι αυτό αποδεικνύεται αν σκεφτεί κανείς  σε τι μπορεί να επηρεάσει η οικονομική κρίση έναν άνθρωπο σαν το Φώτη...Τρώει πολύ λίγο,σαν πουλάκι, και ποτέ δεν συσσωρεύει την τροφή του σε ψυγεία,κελάρια και καταψύκτες όπως οι περισσότεροι από εμάς...Γιατί ο άνθρωπος χρειάζεται λιγοστό θρεπτικό φαγητό για να ζήσει και φυσικά καθόλου απαραίτητα δεν του είναι τα κάθε λογής σκουπίδια που το σύστημα του πασάρει σαν -τάχα- απαραίτητα για την κάλυψη των αναγκών του(λίγα χόρτα,μια φέτα ψωμί και μια χούφτα ξηροί καρποί είναι-σύμφωνα με τους υγιεινιστές-μια πλήρης τροφή)......

Αυτό -το ότι είναι λιτοδίαιτος-τον κάνει αδύνατο,ευκίνητο και υγιή,ώστε να μη χρειάζεται τους γιατρούς και τα φάρμακα(όσα χρόνια τον ξέρω ποτέ δεν τον είδα άρρωστο ή ανήμπορο από αρρώστια).Άλλη πονεμένη ιστορία αυτή των γιατρών και των φαρμάκων.Στο σπίτι μου έχω κρατήσει από παλιά λογαριασμό για τις αντιβιώσεις που οι γιατροί έχουν γράψει στα βιβλιάρια των παιδιών μου όταν ήταν άρρωστα από ιώσεις(προληπτικά δικαιολογήθηκαν όταν τους ρώτησα γιατί δίνουν αντιβίωση στην ίωση) και που ποτέ δεν χρειάστηκε να πάρουν...Από τα 4 παιδιά μου μόνο ο ένας γιος μου πήρε δύο φορές αντιβίωση όταν είχε οστρακιά...

Το εμπόριο υγείας είναι μια ανήθικη και βλακώδης ιστορία...Έχω ακούσει γιατρό να λέει πως σε λίγο θα δημιουργούν αρρώστους γιατί πλήθυναν πολύ οι γιατροί και δεν έχουν αρκετούς πελάτες ώστε να γίνουν πλούσιοι...Στα πλαίσια αυτά κάνουν ό,τι μπορούν για να συκοφαντήσουν σαν κομπογιαννίτικες τις εναλλακτικές μορφές θεραπείας όπως αυτή της Αφαρμάκου Ιατρικής(Υγιεινιστική)για λόγους ευνόητους(ποτέ δεν άκουσα από συμβατικό γιατρό να μου μιλάει για την πανάκεια της θεραπευτικής-την σταφυλοθεραπεία-και μόλις πριν δυο χρόνια έμαθα πως γιατρός του Θεαγένειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης μίλησε σε φίλη καρκινοπαθή για την αναγκαιότητα της σωστής διατροφής και διαβίωσης στον πόλεμο κατά του καρκίνου)...

Η στέγη δεν ήταν ποτέ πρόβλημα για τον Φώτη αφού ένα μεγάλο μέρος της ζωής του το πέρασε σε μια σπηλιά στην άκρη της πόλης,ενώ πάντα ζει σε παλιά καλύβια που του παραχωρούν φίλοι του,από αυτά που οι υπόλοιποι δεν καταδέχονται να έχουν σα μόνιμη κατοικία...Το θέμα της στέγης των ανθρώπων είναι επίσης παρεξηγημένο...Ο άνθρωπος δεν χρειάζεται όλα αυτά τα μεγάλα σπίτια που διαθέτει...Στην πιο ακραία μορφή στέγασης ανήκουν οι Λάπωνες που "με το πέτσινο ρούχο τους και μια πέτσινη σακούλα που ρίχνουν πάνω από το κεφάλι και τους ώμους τους κοιμούνται πάνω στο χιόνι"(Χ.Ν.Θορώ,Ουώλντεν).Οι Ινδιάνοι ζούσαν σε σκηνές από ύφασμα ακόμη και στις δυσκολότερες συνθήκες ενώ άλλοι έφτιαχναν σπίτια με υλικά από τη φύση,όπως φλούδες δένδρων που τις έβγαζαν από τους κορμούς την εποχή που ανεβαίνει ο χυμός...

Αλλά ακόμη και στα δικά μας μέρη όλοι ξέρουμε τα πέτρινα σπιτάκια που έφτιαχναν παλιά οι άνθρωποι,ζεστά και γερά που το χειμώνα διέθεταν ένα μικρό δωμάτιο-το "χειμωνιάτικο"-στο οποίο ζούσε όλη η οικογένεια μέχρι να ανέβει η θερμοκρασία κοντά στο Μάη(στο πατρικό μας σπίτι στην Κρήτη το δωμάτιο ήταν τόσο μικρό που ο πατέρας μου λέει πως μετά βίας χωρούσαν μέσα τα έντεκα άτομα του σπιτιού,ενώ η γιαγιά μου διηγούνταν γελώντας πως,όταν το βράδυ κοιμόντουσαν και ήθελε κανείς να αλλάξει πλευρό,έπρεπε να ειδοποιήσει τους υπόλοιπους να κάνουν χώρο)Όλα τα υπόλοιπα... δωμάτια και έπιπλα και έργα τέχνης και υπερβολές στην άνεση και την πολυτέλεια δεν μπορούν σίγουρα να θεωρηθούν πρώτης ανάγκης και πρέπει όλοι να σκεφτόμαστε ποια κενά(ψυχολογικής κυρίως φύσεως)μας καλύπτουν...

Αν πεις για ρούχα,ζήτημα είναι στη ζωή του ολόκληρη να έχει λιώσει τρεις αλλαξιές...Φοράει τα ίδια σχεδόν πάντα μέχρι να μην φοριούνται και μπαλωμένα...Η βιομηχανία της μόδας πόσο μπορεί να αντέξει σε μια φιλοσοφία και στάση ζωής σαν του Φώτη;Και δεν υπάρχει πιο άχρηστη επίπλαστη ανάγκη από αυτή της κατοχής ρούχων περισσότερων από αυτά που χρειάζεται κάποιος.Ούτε μεγαλύτερη ανοησία από το να θεωρείται το ρούχο ενδεικτικό της αξίας ενός ανθρώπου...Οι ιερείς και μοναχοί περνούν όλη τη ζωή τους ντυμένοι σε ένα ρούχο,το ράσο τους,κι αυτό καθόλου δεν τους κάνει κατώτερους ανθρώπους,αλλά το αντίθετο,ουσιαστικότερους...

Το θέμα της μετακίνησης που μας ταλαιπωρεί πολύ,τόσο με την εξασφάλιση των απαραίτητων καυσίμων,όσο και με τη ρύπανση που προκαλεί,ο Φώτης το έχει λύσει κόβοντας τον...Γόρδιο Δεσμό...Όπου θέλει να πάει πηγαίνει με τα πόδια,αργά αλλά ανέξοδα...Τον έχω συναντήσει σε Μοναστήρι πάνω στο βουνό που εγώ έκανα με το αυτοκίνητο μιάμιση ώρα να φτάσω...Ήταν εκεί ήδη όταν έφτασα...Τον ρώτησα πως τα κατάφερε και μου απάντησε πως έφυγε λίγο νωρίτερα...Δεν έχει άλλωστε τίποτα να τον βιάζει...Επίσης έχει αποδεχτεί το αυτονόητο πως δηλαδή στον τόπο που γεννήθηκε θα ζήσει και επομένως δεν υπάρχει άμεση ανάγκη για ταξίδια ανά τον κόσμο στα οποία έχουν επιδοθεί όλοι οι άνθρωποι τούτου του κόσμου.Τα ταξίδια του είναι καθημερινά και οι αποστάσεις τους καθορίζονται από την αντοχή των ποδιών του και μόνο...

Μπορώ να μιλάω ώρες ολόκληρες για τη δυνατότητα του ανθρώπου να ζήσει σε επιλεγμένη φτώχεια(όχι ανέχεια)και για το πόσο οικολογικό,ανθρώπινο,θεάρεστο και αναγκαίο είναι αυτό.Τι αίσθηση ελευθερίας σου δίνει.Η ελευθερία μόνο ως τέτοια μπορεί να οριστεί...Μόνο η αυτάρκεια που είναι σχεδόν συνώνυμη της φτώχειας μπορεί να μας ελευθερώσει...'Ομως η εφαρμογή της θεωρίας είναι δύσκολη...Είναι για λίγους γενναίους που άφησαν τον εαυτό τους στα χέρια του Θεού,που δεν αγωνιούν για το αύριο,που δεν χρειάζονται την ασφάλεια γιατί ξέρουν πως αυτή είναι χίμαιρα,που θέλουν να ζουν σαν αετοί και δεν ανέχονται να είναι τρένα πάνω στις ράγες του κατεστημένου....

Ο Φώτης σε λίγο χάθηκε από τα μάτια μου...Έσυρα τα βαριά- από τις αλυσίδες που συνειδητά κρέμασα πάνω τους- πόδια μου και ξεκίνησα προς την αντίθετη κατεύθυνση.Ήξερα πως το λάθος μου είναι στην επιλογή...Στην πραγματικότητα έχω επιλέξει τα δεσμά..Όχι,δεν με μελαγχόλησαν οι σκέψεις αυτές...Αντίθετα με δυνάμωσαν...Ελπίζω να βρω το θάρρος να πετάξω κι εγώ λίγες από τις αλυσίδες μου,να αλαφρώσω λιγάκι...ποτέ δεν ξέρεις πότε θα βρεις τη δύναμη να δεις κατάματα την αλήθεια και να αλλάξεις...Σήμερα έχω τα γενέθλιά μου και τη συνάντηση με το Φώτη τη θεωρώ το καλύτερο δώρο

.(Άρθρα σχετικά με μια άλλη από τη σημερινή άποψη ζωής στις παρακάτω αναρτήσεις  ..http://vasanakia.blogspot.gr/2012/03/blog-post_06.html και  http://vasanakia.blogspot.gr/2012/05/blog-post_18.html )