ΙΕΡΕΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Δος μου κι εμένα άνεση, Παναγιά μου,
πριν ν’ απέλθω και πλέον δεν θα υπάρχω.(Αλεξ. Παπαδ.)

Σάββατο, Φεβρουαρίου 14, 2009

Κυριακή ΙΖ Λουκά: Η επιστροφή του ασώτου



Κάθε φορά , αδελφοί μου, που θα διαβάσουμε την περικοπή από την παραβολή του Ασώτου μένουμε πραγματικά έκθαμβοι από την ευσπλαχνία και το έλεος του φιλόστοργου πατέρα. Στον αποστάτη και αχάριστο γιο έχει ετοιμάσει φίλημα πατρικό, αγκαλιά υποδοχής, δαχτυλίδι εξουσίας, χιτώνα αγαλλίασης, σανδάλια προστασίας και τέλος πανηγύρι μεγάλο όπου θυσιάζει τον μόσχο τον σιτευτό. Τέλος, εισοδεύουν μαζί σε τραπέζι ευφροσύνης που είναι λαμπρό γιατί ακτινοβολεί αναστάσιμη χαρά, αφού ο γιος αυτός ήταν «χαμένος και βρέθηκε, νεκρός και ανέζησε».

Ο αποστάτης γιος εγκλωβισμένος σε ένα παράλογο εγωισμό, ποιώντας τον εαυτό του αυτείδωλο των παθών του, φορτισμένος με συμπλεγματική οργή γιατί δεν αντέχει την απέραντη πατρική αγάπη, με το εωσφορικό θέλγητρο της αυτονόμησης από τα πάντα αποφασίζει να αποκοπεί από το σώμα της αληθινής χαράς για να κοινωνήσει την τρυφή της ψευδώνυμης ηδονής. «Ο άρχοντας της χώρας που είναι μακράν» τον έχει κυριεύσει, η σαγηνευτική γοητεία του πειραματισμού για τον πειραματισμό και την πρόσκαιρη τρυφή του σκοτίζει το νου. Έτσι μια μέρα ξενιτεύεται για να αυτοδικαιωθεί. Παρ’όλο τον πατρικό του πόνο ο Πατέρας του εγχειρίζει το ήμισυ της περιουσίας του, δεν του αρνείται την χορηγία των «ταλάντων». Αυτός όμως πωρωμένος σαν αχαλίνωτο άλογο γρήγορα σπαταλά τα πατρικά χαρίσματα στον βούρκο του ηδονισμού.

Τώρα μόνος , καταπληγωμένος και προδωμένος απ’όλους και απ’όλα δούλος των χοιροβοσκών επιθυμεί να κορέσει την πείνα του με τα ξυλοκέρατα. Δούλος στους δούλους, πεινασμένος αυτός ο πρώην άρχοντας, ζώντας σε μία φρικτή κόλαση γιατί «απέπτυσε» τον παράδεισο. Η νοσταλγία της επιστροφής του καίει τα σωθικά όμως στην παραζάλη του δικού του εγωισμού, του δαιμονικού φόβου που δεν θέλει να τον χάσει από υποχείριο του, βλέπει την πατρική φιγούρα ως δυνάστη και τιμωρό. Θεωρεί πως ο πατέρας μόνον σαν δούλο θα μπορέσει να τον ξαναδεχτεί στον πατρικό οίκο. Πάσχει και φοβάται, αλλά ωστόσο κάνει το μεγάλο βήμα.

Ο δρόμος της επιστροφής είναι βασανιστικός. Αυτός που έφυγε με δόξα και περηφάνεια , επιστρέφει με πόνο , καταπληγωμένος και σύντρομος σαν φταίχτης.
Η μεταμέλεια του σχίζει την ψυχή. Και πριν ψελλίσει λόγο απολογίας ο Πατέρας είναι ήδη πλάι του. Τον παίρνει στην αγκαλιά του , τον επαναφέρει στην δόξα , τον κάνει μέτοχο στην πασχαλινή χαρά του. Στο παράπονο του μεγαλύτερου αδελφού που δυσανασχετεί για αυτή την «απρόσμενη» και «μεροληπτική» αντίδραση του κοινού πατέρα, εκείνος αντιτείνει με απλότητα και συγκινητική αγάπη : «παιδί μου, εσύ πάντα είσαι μαζί μου και όλα τα δικά μου είναι δικά σου• αλλά έπρεπε να διασκεδάσουμε και να χαρούμε, γιατί τούτος ο αδελφός σου ήταν πεθαμένος και ξανάζησε και ήταν χαμένος και βρέθηκε».

Αδελφοί μου, με την περικοπή αυτή που όρισαν οι πατέρες δεύτερη στη σειρά μέσα στο τριώδιο, θέλησαν να μας δείξουν πόσο μεγάλη είναι η δύναμη της μετάνοιας και πως η απελπισία αυτών που διστάζουν να ξαναγυρίσουν στην Εκκλησία, στον οίκο του πατέρα Θεού, είναι μια μεγάλη απάτη. Όλους τους μεταμελημένους τους αγκαλιάζει ο Θεός που δεν είναι τιμωρός αλλά εξιλαστής αμαρτιών και αγαπά τις ταπεινωμένες και εξουθενωμένες καρδιές. Αν μας έχει κυριεύσει η απελπισία της ασωτίας και η πεποίθηση πως δεν μπορούμε να σωθούμε ένεκα της βαριάς αμαρτίας μας, ας αναλογιστούμε τον άσωτο που αφού αποστάτησε και δοκίμασε όλες τις ηδονές, μετά μεταμελήθηκε και κέρδισε την πασχάλια χαρά. Αντιθέτως ας μην φανούμε μικρόψυχοι σαν τον μεγάλο αδελφό της παραβολής που αν και εξωτερικά δίκαιος ο φθόνος του κατέστρεψε την χαρά και τον απέδειξε εκτός του νυμφώνος Χριστού.

Η αγκαλιά της Εκκλησίας είναι ανοικτή για όλους εμάς. Η Εκκλησία διαθέτει δωρεάν και απλόχερα τον χιτώνα που είναι το βάπτισμα και η μετάνοια, το δακτυλίδι που είναι υπόσχεση συμβασιλείας με τον Χριστό, τα σανδάλια τα αγιότητας για να συντρίβουμε την κεφαλή του νοητού εχθρού διαβόλου, και τέλος το Μεγάλο Θύμα, τον μόσχο τον σιτευτό, που είναι ο Χριστός παρών και ζων μέσα στο μυστήριο της Ευχαριστίας.

Η αναστάσιμη χαρά της βασιλείας μας θέλει όλους κοινωνούς και μέτοχους.
Ως πότε θα είμαστε παραριγμένοι και λιμοκτονούντες στο βούρκο, στις ακαθαρσίες και στο αίμα; Ελάτε και «λούσασθε και καθαροί γενέσθαι», «γεύσασθε και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος» και πραγματικά αδελφοί μου θα κατακτήσετε την αιώνια χαρά.

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

κάθε, μα κάθε φορα που διαβάζω η ακούω αυτή την παραβολή, συγκινούμαι. Η υπέρτατη-απέραντη αγάπη,υπομονή,καρτερία, εντέλει ελευθερια του πατέρα είναι κάτι το ανεπανάληπτο.
τι ωραία να είναι έτσι και ο θεός και όχι κάποιος τιμωρός, δικαστής και πικρόχολος! μα γιατί να επικρατεί αυτή η άποψη για τον θεό-πατέρα? ποιος μας την δίδαξε και πως?
ποσα και ποσα ψυχωφελή μπορούμε να ανασύρουμε από αυτή την παραβολή! μετά από 2000+ χρονια ακόμα βλέπω
νέες εξηγήσεις και καινούργια στοιχεια. όπως ο υιός ο οποιος θα μπορούσε να μην σπαταλήσει τα "τάλαντα" αλλα να τα αυγατίσει (παραβολή των ταλάντων). τότε και πάλι δεν θα άλλαζε το κεντρικό νόημα το οποιο πιστεύω είναι να μας καταδείξει τη σχέση πατέρα-γιου, θεού-ανθρώπου. μια σχέση πολύ, μα παρα πολύ παρεξηγημένη.
Ακόμα όμως και να πω ότι κατάλαβα τη σχέση αυτή, πάλι θα είμαι πλανεμένος και θα έχω χάσει το νόημα. ως άσωτος λοιπόν με χαμένη τη διάκριση και μη ξέροντας πως να επιστρέψω σπίτι,σίγουρος είμαι ότι θα παρεξηγήσω αυτή τη σχέση, και πάλi. διότι μπορώ να πω ότι ο θεός με αγαπάει με λατρεύει, με συγχωρεί, με υπομένει, και όλα τα καλά του κόσμου, με ανέχεται. δεν με τιμωρεί, δεν με δικάζει ούτε με κατακρίνει. Άρα δεν πρόκειται να με δικάσει την "δευτeρα" παρουσία οποτε όλα ωραία και όλα καλά. με ταΐζουν παραμυθια για δήθεν φύρα kai σιτάρια και αλλα τέτοια, έτσι για τον φόβο των ιουδαίων. όμως αλήθεια, έχουμε μάθει ότι πάντα κάποιος άλλος (τρίτος) υπάρχει για να μας τιμωρεί και να μας ταλαιπωρεί, πάντα κάποιος άλλος! εγώ δεν φταίω πουθενά και σε τίποτα. όταν φεύγω από το φως, θα βρεθώ στο σκοτάδι και τότε θα ψάχνω να ρίξω το φταίξιμο σε κάποιον τρίτο που έκλεισε τα φώτα!!!
αν πατήσω το κορδόνι μου και πέσω θα κατηγορήσω το κορδόνι μου που λύθηκε η απλά την κακή μου την τύχη! ποτε δεν φταίω εγώ, όλα τα πράττω σωστά και δικαια. Αλήθεια ποσο πλανεμένος είμαι!

συγγνώμη αν κούρασα, Παύλος

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Καθόλου δεν με κούρασες Παύλε. Με προβλημάτισες μάλιστα. Θυμάμαι κάτι που διάβασα για την τοιχογραφία του Θεού και του Αδάμ στην capela sixtina. Ο Θεός σαν πατέρας και δημιουργός του Αδάμ του προτείνει το δάχτυλο για να του μεταδώσει την χάρη, την τελείωση και ο Αδάμ κρατά το χέρι δισταχτικό, λυγισμένο, κοιτώντας με σκεπτικισμό τον δημιουργό του!
Βλέποντας τέτοια σκηνή,ποιός μπορεί να περιγράψει την αγάπη τέτοιου Πατέρα και ποιός δεν θα δεχτεί πώς η καταδίκη του Αδάμ είναι αποτέλεσμα μόνον του δικού του εγωισμού; Ο άνθρωπος είναι αυτοκατάκριτος. Ο Θεός του απλώνει την αγκαλιά Του και αυτός δεν τη θέλει. Ο Θεός είναι κριτής και δίκαιος επειδή πολλές φορές ο Αδάμ είναι άκριτος και άδικος πολύ.