ΙΕΡΕΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Δος μου κι εμένα άνεση, Παναγιά μου,
πριν ν’ απέλθω και πλέον δεν θα υπάρχω.(Αλεξ. Παπαδ.)

Πέμπτη, Ιανουαρίου 28, 2010

Το αρχαίο ήθος και το νεωτερίστικο πνεύμα


Ξεκίνησα να γράψω κάποιες συμπληρωματικές σκέψεις για το τρέχον θέμα της χρήσης μή λειτουργικής γλώσσας στην λατρεία, όμως οι λογισμοί με πήγαν αλλού, με πήγαν βαθύτερα.

Όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα, να ερμηνεύσουμε ένα φαινόμενο, συνήθως αναφερόμαστε στα γεγονότα και τις συνθήκες που τα δημιούργησαν,για να επιστρατεύσουμε αντίθετα επιχειρήματα με τους κανόνες της διαλεκτικής, όμως σπάνια ασχολούμεθα και αναφερόμαστε στη βαθιά ρίζα, στο πνεύμα της καινοτομίας.

Στην περίπτωση της γλωσσικής καινοτομίας και αυθαιρεσίας έχουμε να κάνουμε με ένα αλλόκοτο, αλλά όχι άγνωστο μας πνεύμα.Είναι το ίδιο το σύγχρονο πνεύμα που αναπνέουμε,το κλίμα που ζούμε,ένα καθεστώς που δύσκολα θα ξεριζώσουμε και θα απαρνηθούμε: η νέα εκκλησιαστική ατμόσφαιρα, το διαμορφωμένο στις μέρες μας εκκλησιαστικό ήθος, το παγιωμένο ως σύνηθες ιερατικό ύφος και οι νοοτροπίες τους.

Συνήθως ρίχνουμε τον "λίθο του αναθέματος" στους διεφθαρμένους ιερείς, στους "πουριτανούς ιεροκήρυκες",στις "προτεσταντικού τύπου οργανώσεις","στον αμαθή κλήρο και τον αποστάτη λαό", "στις δυτικόφερτες θεολογίες", στην "εκκλησιαστική διαφθορά" κτλ προκειμένου να εντοπίσουμε τον φταίχτη για την αλλοίωση και απεμπόληση της ορθόδοξης παράδοσης και του γνησίου χριστιανικού ανατολικού ήθους. Κι όμως οι καινοτομίες δεν έχουν μία και δύο μήτρες, μπορεί να φταίνε κάποια ή όλα παραπάνω,δεν είναι όμως ένας ο "δολοφόνος", συγκεκριμμένος ο φταίχτης, σεσημασμένος ο ένοχος με την ευκολία της δεδομένης προκατάληψης. Και εξηγούμαι...

Οι ιερείς παλιότερα "μυρίζανε λιβάνι και κερί". Μπαίνανε ελεύθερα στα σπίτια ενοριτών και παραστεκότανε στα προβλήματα τους , απρόσκλητοι. Διαβάζανε ακολουθίες και κάνανε τον κανόνα τους, αυτονόητα και καθηκόντως.Προβλήματα τους ήταν τα ενοριακά προβλήματα και σπουδή τους η διακονία του δίπλα,μεγαλώνοντας και ανατρέφοντας παράλληλα πολυμελείς οικογένειες και μάλιστα χριστιανικές και δακτυλοδεικτούμενες. Σπίτι τους είχαν την εκκλησία και για "πατερημά" τους τους ιερούς κανόνες και τα σοφιολογικά βιβλία. Χωρίς να ξέρουνε πολλα θεολογικά γράμματα, είχαν εγκολπωθεί όλο το ευαγγέλιο και τα υψηλότατα δόγματα και την ορθοδοξία την έκαναν ορθοπραξία σε κάθε εκδήλωση της ζωής τους. Από το στόμα τους δεν έλειπε ο ψαλμός και η συμβουλή, όχι με ψυχαναλυτικά κόλπα και συμβουλευτικά στερεότυπα, αλλά με λόγο απλό, ευαγγελικό και "άλατι ηρτυμένω". Από δίπλα τους ο άνθρωπος έφευγε ξαλαφρωμένος και κατανυγμένος και όχι προβληματισμένος,σκανδαλισμένος,κολακευμένος ή κατατρυχόμενος από τυψεις. Δεν χρησιμοποιούσαν εκφράσεις που αποπνέουν υποκειμενική αυτοδικαίωση και αντικειμενική μιζέρια όπως "φιλανθρωπική διακονία,φιλόπτωχον" κλπ αλλά το να θρέφουν φτωχούς το θεωρούσαν αυτονόητο και μάλιστα είχαν αρρωγό τον απλό λαό, που τους προλάβαινε στην ελεημοσύνη, γιατί ο δίπλα δεν ήταν ο "πτωχός και άτυχός" αλλά ο αδελφός και ο Χριστός. Δεν ξέρανε πολλά πολλά "κηρύγματα και μελέτες της αγίας γραφής", καίτοι την αγία γραφή την γνώριζαν απ'έξω, όχι μόνο στα λόγια και καμιά φορά ούτε στα λόγια, αλλά στις πράξεις,στις σκέψεις, στην νοοτροπία,στην αναπνοή, την καθημερινότητα. Όμοια και ο λαός δεν πολυσκοτίζοταν για τον "Λόγο" και τους "κύκλους", ούτε είχαν "γέροντες" και "ιεροκήρυκες" για βιοτικούς "ινστρούχτορες" και pop idols. Έψαχναν και εύρισκαν πνευματικό , όπου "ξαγορεύονταν τα κρίματα" τους και ετρέφονταν πνευματικά με τον "Αόρατο πόλεμο", τον ¨Θησαυρό Δαμασκηνού" την "Αμαρτωλών σωτηρία". Όλοι οι παπάδες ήταν άγιοι , ακόμα και οι πιο γραφικοί και αμαρτωλοί γιατί "κρατούσαν στα χέρια τους την θεία κοινωνία".Στην λειτουργία οι ιερείς, ψέλιζαν λέξεις πανάρχαιες και τις "καταλάβαιναν" ή τις καταλάβαιναν όλοι! Την γλώσσα την λειτουργική την μεταχειρίζοταν με ιερότητα και δεν τους ένοιαζε το κάλυμμα και το περίβλημα, όπως κανείς μαζί με τον γλυκό καρπό γεύεται και το φλούδι και στο σκληρό όστρακο κρύβεται το μαργαριτάρι. Τους ένοιαζε η γεύση και η λάμψη, γι'αυτό και σέβονταν ακόμα και το φλούδι και το όστρακο , αν και καμιά φορά ήταν σκληρό.

ΚΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠ'ΟΛΑ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΧΑΝΕ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΖΩΗΣ. Από την στιγμή που η ευχαριστία έγινε δευτερεύον ή κοινό θέμα σε μια λίστα πολλών ποιμαντικών  "προτεραιοτήτων", αφ'ης στιγμής η θεία λειτουργία μετατοπίστηκε από το κέντρο της εκκλησιαστικής ζωής για να αντικατασταθεί με ηθικιστικά κηρύγματα,λέσχες μελέτης και κοινωνικές κοσμικές εκδηλώσεις έγινε κάτι το κοινό και "φτηνό". Ένα μέσα σ'όλα, ένα δευτερεύον θέμα. Και ένα δευτερεύον θέμα μπορεί βέβαια κάποιος "ευσεβής και φωτισμένος" κληρικός να το μεταχειριστεί "οπως θέλει" για το "καλό της κοινότητας". Εξ'ου και η χρήση λειτουργικών μεταφράσεων αλλα και βιασμού του κειμένου και του τυπικού με αυθαιρεσίες και υποκειμενισμούς ανθρώπων. Και μετά τρέχουν πανικόβλητοι και προβληματισμένοι οι ανώτατοι των ποιμένων να επιβάλουν λειτουργική αναγέννηση για να επανέλθουμε στο αρχαίο ύφος. Βάλτε στο κέντρο την λειτουργία,την ευχαριστία και όλα θα αποκατασταθούν,αγαπητοί πατέρες και θεολόγοι.

Με λίγα λόγια, είχαν δύο πράγματα οι παλιοί ποιμένες,οι λειτουργοί ποιμένες : την ταπείνωση και την αγάπη που γεννούσε την απλότητα, την ανεπιτήδευση, το ησυχαστικό και αγιοτικό κλίμα και πνεύμα. Δεν εποίμαιναν τον Χριστό, ούτε πήγαιναν την Εκκλησία όπου τους έλεγε η καρδιά τους. Μέσα στην άγνοια τους για τα πολλά-πολλά(αν και παλιότερα οι θεολογικά μορφωμένοι ιερείς,όσοι μορφωμένοι, ήταν όντως θεολογικά μορφωμένοι και όχι "επιχρισμένοι με γνώσεις"), καθοδηγούνταν από ένα Καθήκον. Όχι καθήκον προτεσταντικό,ευσεβιστικό,καθωσπρεπίστικο, αλλά φιλότιμο μυστικό,συναίσθηση ευθύνης,συναίσθηση ιερωσύνης. Είχαν το βίωμα και το ήθος. Είχαν ήθος ταπεινό και βίωμα φιλοκαλικό.

Σήμερα έχουμε ήθος νεωτεριστικό και βίωμα "εκκλησιαστικό" . Πονηρέψαμε και προοδέψαμε. Ζούμε με τα "σύμβολα", το θέλημα,την πιθανότητα,τον πειραματισμό,την αυτονόμηση,την αυτοδικαίωση,την φατρία,την σχολαστική θεολογία,τον μεγαλειώδη καθωσπρεπισμό, την πρωτοβουλία και την αβουλία,την υπόκριση,τον συντηρητισμό και τον μοντερνισμό. Είμαστε αυθαίρετα "άγιοι" και επιλεκτικά "αμαρτωλοί", προσχηματικά "άξιοι" και ... περιστασιακά "ανάξιοι". Το ένα "πνεύμα" και η μία πλάνη γεννά αλυσιδωτά την άλλη. Θέτουμε αυτόβουλα τον εαυτό μας σε βάθρο ή "εις κοπρίαν" ζητώντας από τον άλλο να μας θαυμάσει ή να μας λυπηθεί.Μπαίνουμε σε μια διαδικασία, σε έναν κρημνισμό που δεν βλέπουμε και μάλιστα νομίζουμε πώς ορθοδοξούμε.Είμαστε ευσεβείς και μορφωμένοι, τιμητές και εκτιμητές, φιλολογούντες και αγαπιστές και χιλιάδες άλλα και μόνο αγάπη και ταπείνωση , τα δύο μεγάλα και αυθεντικά συστατικά δεν έχουμε, δεν έχουμε την γνησιότητα γιατί άλλωστε όπως είπαμε παραπάνω: δεν ποιμαινόμαστε από τον Χριστό, δεν αφηνόμαστε στον Χριστό, δεν "είμαστε" Εκκλησία, αλλά ποιμαίνουμε και πηγαινοφέρνουμε τον Χριστό και την Εκκλησία όπου εμείς θέλουμε!


12 σχόλια:

Vater Panajiotis είπε...

Πάτερ μου, σε αγαπώ, σε εκτιμώ αλλά δε νομίζω πως μπορώ να συμφωνήσω με το σύνολο όσων γράφεις (ας είμαι αιτία διαλεκτικής του άρθρου -ή σπασίκλας αν προτιμάς:). Βέβαια, εκφράζεις πολύ εύστοχα πολλές σκέψεις μου αλλά, αν είναι ευλογημένο, θα ήθελα να καταθέσω όσα αυτόματα μου ήρθαν στο μυαλό:

1. Η Εκκλησία που περιγράφεις είναι η Εκκλησία των παιδικών σου χρόνων και των γιαγιάδων μας. Αναφέρεται σε μια εποχή που ίσως εκτείνεται μέχρι το βάθος της Οθωμανικής κατάκτησης αλλά η σχέση της με το σήμερα απλά δεν υφίσταται. Θα σε αποκαλούσα ρομαντικό ονειροπόλο (με την πολύ καλή έννοια) που αναστενάζει για έναν χαμένο παράδεισο. Σε βεβαιώ πως τα ίδια συναισθήματα με διακατέχουν και μένα. Πάντοτε θυμάμαι με ιερή προσήλωση τη γιαγιά μου να διαβάζει την Ιερά Σύνοψη και ας μην καταλάβαινε τίποτε ή τον ιερέα του χωριού μου μέσα στην αγία αμάθειά του να φέρεται χριστιανικότερα από τα ρασοφορεμένα pop idols που αναφέρεις.

2. Δεν υπήρξε ποτέ μη-λειτουργική γλώσσα. Το ξαναλέω, ο Δαβίδ δεν είπε:
"Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου" ούτε "Gott, sei mir gnädig nach deiner Güte und tilge meine Sünden nach deiner großen Barmherzigkeit", ούτε κάτι άλλο αλλά μάλλον  חָנֵּנִי אֱלֹהִים כְּחַסְדֶּךָ;    כְּרֹב רַחֲמֶיךָ, מְחֵה פְשָׁעָי. Η συζήτηση για το ποια λειτουργική γλώσσα είναι η καλύτερη είναι τελείως δυτικόφερτη! Οι χριστιανοί που έγραψαν τα μέρη της θείας Λειτουργίας χρησιμοποίησαν την δημοτική καθομιλουμένη της εποχής τους. Αν το μήνυμα της Αναστάσεως το νιώθω καλύτερα στη δημοτική, ας είναι έτσι. Το μέσο δεν είναι το μήνυμα.

3. Οι εποχές άλλαξαν. Δεν είναι δυνατόν οι ιερείς να μην γνωρίζουν θεολογία, έστω και σχολαστική. Τους ζητούνται καθημερινά απόψεις και γνώμες που μόνο με θεολογικές γνώσεις θεραπεύονται. Το χριστιανικό πολιτεύεσθαι και η ορθόδοξης μαρτυρία δεν αρκούν πια. Διαφωνώ πως οι μελέτες της Γραφής και οι κοσμικές εκδηλώσεις αλλοίωσαν τη θεία λειτουργία ως κέντρο της λατρείας. Αντίθετα, φρονώ πως η έλλειψη θεολογικών, λειτουργικών και ποιμαντικών γνώσεων μας έφτασε εδώ. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα, αναφέρω δύο:

α. η ταύτιση της ονοματοδοσίας με το βάπτισμα, η οποία καθιστά το μυστήριο πασαρέλα

β. η τελείως αντιλειτουργική νοηματοδότηση του μυστηρίου της Μετανοίας (καμία σχέση με την προσωπική εξομολόγηση), ενός μυστηρίου που τελούνταν δημόσια μόνο για όσους επέστρεφαν μετανοιωμένοι στο Σώμα της Εκκλησίας (δηλαδή όσοι αρνήθηκαν την Εκκλησία). Ταυτίστηκε ο πνευματικός (ο οποίος σχεδόν σε όλα τα γυναικεία μοναστήρια ήταν η Ηγουμένη!!) που σου επέτρεπε ή όχι να κοινωνήσεις (εκκοπή ιδίου θελήματος) με τον ιερέα που ονομάστηκε εξομολόγος (λες και έχει κάποιο lower πνευματικότητας σε σχέση με τους άλλους τους παρακατιανούς ιερείς). Έτσι, θεραπεύτηκε η ισχνή προσέλευση των χριστιανών στην λειτουργική πράξη με την ατομική θρησκευτικότητα, την μετατόπιση του πνευματικού κέντρου όχι πλέον στα θεία δρώμενα αλλά στο τι εντολές δίνει ο "γέροντας" από το Χ-μοναστήρι (είπαμε, οι ενορίες δεν είναι πνευματικά κέντρα, στερούμενες ενός "γέροντος").

Συμπέρασμα: Η θεολογική αμάθεια υπήρξε βασικός παράγοντας για να φτάσει η εκκλησία εκεί που είναι σήμερα. Δεν μειώνω άλλους παράγοντες αλλά δεν μπορώ να κλείσω και τα μάτια μου σε όσους (δεν εννοώ σε καμιά περίπτωση εσένα, ξεκαθαρίζω τον λογισμό) κατηγορούν μόνο την αλλαγή ήθους της εποχής και δεν ψάχνουν τις ευθύνες και μέσα στον κλήρο.

Την ευχή σου

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Πάτερ, δεν απαξιώνω θεσμούς,καταστάσεις και συνήθειες. Δεν ονειρεύομαι μια ιδανική εκκλησία. Θεωρώ όμορη με τον νεωτερισμό πλάνη να "κτίσουμε" μια εκκλησία παρελθοντολογική και "μουσειακή", απογυμνωμένη από την σύγχρονη μαρτυρία και απαιτήσεις.
Εκείνο που εντοπίζω και φοβάμαι και στηλιτεύω και με τρομάζει και με αηδιάζει ή ο,τιδήποτε συναφές είναι η ΑΛΛΟΙΩΣΗ του εκκλησιαστικού ήθους και η επιβολή του ανθρωπίνου θελήματος. Φτιάξαμε μια εκκλησία λεσχειακή,επαγγελματική,πνευματιστική και όχι ορθόδοξη και ζωντανή. Την συντηρούμε με "φιλια ζωής" εγωισμού και υποκειμενισμού και διαμορφώνουμε "παράδοση", χωρίς να διαμορφωνόμαστε από την Παράδοση!
Δεν είμαστε πρόθυμοι να αποφύγουμε την εκκοσμίκευση, αντίθετα είμαστε συνεχώς "ένοχοι υπόλογοι" στους εκφραστές της , λες και ξαφνικά η Εκκλησία έχει ανάγκη τον κόσμο και όχι το αντίστροφο.

Το πρόβλημα γύρω από το οποίο πλέκεται όλη συλλογιστική μου είναι η μετατόπιση της θείας λειτουργίας από το κέντρο της σύναξης και η αντικατάσταση της με άλλα σχήματα. Δεν απαξιώνω τις κοινωνικές εκδηλώσεις,την ακαδημαϊκή θεολογία,την μελέτη της Γραφής και την διακονία-μαρτυρία. Όλα αυτά ουσιοποιούνται και τρέφονται, παίρνουν λαμπρές,θεανθρώπινες διαστάσεις από το μυστήριο της θείας λειτουργίας. ¨Οταν η ζωή μας είναι λειτουργική(λειτουργική όμως , όχι όπως το πείραμα κάποιων θρησκευτικών αδελφοτήτων που εμιμούντο και δεν πρωτοτυπούσαν)όλα παίρνουν αξία λάμψη και λειτουργικότητα,αυθεντικότητα.
Δεν είμαι κατά των γερόντων, αλλά της θεοποίησης τους. ¨οχι κατά της μελέτης της αγίας γραφής, αλλά κατά των κουακέρων. Δεν είμαι κατά της θεολογικής μαρτυρίας αλλά της εξεζητημένης πλάνης, όχι κατά της διακονίας αλλά κατά του "σαμαρείτου", δεν περιφρονώ τον άγιο αλλά τον καθαρό. Αποστρέφομαι αυτόν που θεωρεί τον εαυτό του καθαρό και ξεχωρίζει. Είμαι πάντα απέναντι και πολεμικός με αυτόν που διασπά την ενότητα και θεωρεί πώς ανήκει σε μια ομάδα γνησίων και εκλεκτών.

Το Ποτήριο, η ταπείνωση και η αγάπη διαφυλάσσουν την Εκκλησία. Δεν γράφω σώζουν, γιατί από σωτήρες δεν έχει ανάγκη η εκκλησία.

Με πολλά επί μέρους από τα παραπάνω που σχολιάζεις συμφωνώ. Αλλά δεν έγραφα με διάθεση ρομαντισμού, συγκρίσεις έκανα.
Τα συμπεράσματα δικά μου και δικά σου.

Την ευχή σου.

Ανώνυμος είπε...

Χαιρομαι πραγματικα πατερ,γι αυτο το κειμενο σας.περιγραφει γενικα την πραγματικοτητα.εχει ερθει η ωρα νομιζω να ανιμετωπισουμε με θαρρος,ειλικρινεια και ελπιδα την κατασταση και να αρχισουμε να αλλαζουμε σταση,τροπο ζωης να ξεβολευτουμε,και να ξανα βρουμε τον στοχο μας που εχει αντικατασταθει απο χιλιους 2 αλλους στοχους.καποιος συμβουλευε¨,κοιταξε να αγαπησεις τον Χριστο και ολα τα αλλα θα τα βρεις!γενοιτο.

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Eυχαριστώ για το πέρασμα,αγαπητέ ανώνυμε.

Ανώνυμος είπε...

πολυ συνφωνω με αυτα που γραφετε...αλλα ενα λαικο ασμα λεγει ''με παρεσυρε το ρεμα...''του Τσιτσανη---γιατι με παρεσυρε ομως?

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Δεν θα είχατε τις κατάλληλες αντιστάσεις προφανώς.

Ανώνυμος είπε...

AΥΤΟ ΛΟΙΠΟΝ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ.

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Λέτε;
Θα διαφωνήσω.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Πάτερ, ούτε κι εγώ συμφωνώ με την εξιδανίκευση του παρελθόντος.
Τους περασμένους αιώνες υπήρχε τεράστια αμάθεια, και η αμάθεια, ως γνωστόν, συνοδεύεται με δυσειδαιμονίες, προλήξεις, μαγείες, μαγγανείες κλπ κλπ
"Ιερή γλώσσα" δεν υπάρχει. Όπως δεν υπάρχει και "ιερό εορτολόγιο"! Αυτά όλα είναι απλά εργαλεία στην υπηρεσία του Θεού.
Ο "νεωτερισμός" είναι απορριπτέος από την Εκκλησία μας μόνο σε θέματα δόγματος και πίστεως.
Κατά τα λοιπά η Εκκλησία οφείλει να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της εποχής. Αυτό κάνετε κι εσείς, π.χ., με τη χρήση του διαδικτύου.
Θυμάμαι πριν από 20 χρόνια περίπου που όσοι χρησιμοποιούσαν κομπιούτερ, πιστωτικές κάρτες κλπ, κατακρίνονταν από ζηλωτικούς κύκλους ως "αντίχριστοι"...

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Ε,καλά αυτές είναι δεισιδαιμονίες όπως πολύ καλά λες.
Το ξαναλέω. Είναι η αυτή και η ίδια παγίδα να γυρίσουμε προς τα πίσω. Δεν ωφελεί σε κατι η οπισθοδρόμηση. Απλώς,προτείνω να μάθουμε από το παρελθόν μας για να διαφυλαχθούμε στο μέλλον μας.
Τώρα για το διαδίκτυο, δεν είναι λόγος. Παλιά γράφανε με πένες σήμερα με πληκτρολόγια. Δεν είναι μοντερνισμός. Πραγματικότητα είναι.
Στην Εκκλησία δεν ειμαστε συντηρητικοί ή μοντερνοι. Συντηρητισμός και μοντερνισμός συνεπάγεται την τραυματική εκκοσμίκευση,την παρέκκλιση μας. Στην εκκλησία μιλάμε για Παράδοση, είμαστε παραδοσιακοί.

Να ξεκαθαρίσω κάτι σχετικά με την γλώσσα. Ναι,δεν υπάρχει θέμα ιερότητας, υπάρχει όμως θέμα αυθεντικότητας και λειτουργικότητας
Όπως οι 24 συλλαβες της ευχής του Ιησού δεν αντιμετωπίζονται ως καββαλιστική επίκληση,ούτε λειτουργούν σαν μυστικιστική "μάντρα" και όμως μόνο η χρήση και η επανάληψη τους αγιάζει και προστατεύει... όπως στο θυμιατήρι βάζουμε θυμίαμα, στο καντήλι λάδι και για να φανώ πιο τολμηρός στο ποτήριο νάμα και ύδωρ... έτσι και στην λειτουργία χρησιμοποιούμε συγκεκριμμένη γλώσσα. Δεν είναι ιερή επειδή είναι αρχαία και όχι σύγχρονη. Δεν τιμούμε την αρχαία ελληνική γλώσσα, ως πολιτιστικό στοιχείο,καταπολεμώντας τους "μαλλιαρούς".. αυτά είναι κοσμικές αγκυλώσεις.
Τιμούμε και χρησιμοποιούμε την λειτουργική γλώσσα. Η γλώσσα της λειτουργίας είναι η διακριτή,η προτεινόμενη η γλώσσα της λειτουργικότητας,της ορθής λατρευτικής θρησκευτικότητας, η παραδεδομένη γλώσσα. Δεν είναι η μορφή και η προέλευση , δεν είναι θέμα καθαρευουσιανισμού και αρσακειακού ακαδημαϊσμού είναι θέμα παράδοσης-λειτουργικότητας.
Όπως ο υπολογιστής χρησιμοποιεί το Ι/Ο. Είναι η μυστική,η μυστηριακή γλώσσα, η ενδεδειγμένη.

Άλλωστε δεν είμαι κατά των μεταφράσεων,΄είμαι κατά της χρήσης.Η αγία γραφή μεταφράστηκε στην κοινη καθομιλουμένη ώστε να γίνεται κατανοητή(και όμως πολλές φορές σχεδόν πάντα χρειαζόμαστε κάποιον καθοδηγητή), έτσι κυκλοφορούν και έγκριτες μεταφράσεις της θείας λειτουργίας. Μπορούμε άνετα να ικανοποιήσουμε την περιέργεια ή και το ειλικρινές ενδιαφέρον μας. Αν τελικά, είναι διανοητική υπόθεση όλο αυτό. Παρόλα ταύτα δεν αμφισβητώ την ευλάβεια αλλά την λειτουργικότητα και παραδοσιακότητα του εγχειρήματος.

πηνελοπη είπε...

ειμαι συμφωνη με αυτα που λετε πατερ για την γλωσσα,αλλα μην ξεχναμαι οτι παλαια απο το δημοτικο σχολειο διδασκοταν και ηταν πιο ευκολο να κατανοηθει η αρχαια ελληνικη γλωσσα.Αλλα σημερα που η Αρχαια ελληνικη γλωσσα εχει αντικατασταθει με την νεα ελληνικη και χρησιμοποιειται μονον στο γυμνασιο +ουσιαστικα απο την τριτη γυμνασιου αρχιζουν να μεταφραζουν κανονικα κειμενα+ δημιουργει προβλημα οχι μονο στο ποιμνιο,απο οτι βλεπω απο την ενορια μου+---αλλα απο τους νεους μορφωμενους ιερεις -θεολογους που εχουν διδαχτει και παιζουν στα δαχτυλα την αρχαια ελληνικη γλωσσα και ξερουν πολυ περισσοτερα απο τους παλαιους ιερεις...Εχει αρχισει η καθοδος δυστυχως--φαινομενα των καιρων--και νομιζω οτι η μεταγλωτιση της θειας λειτουργιας στη δημοτικη γλωσσα θα δημιουργισει προβλημα σε πολλους που μου ειπαν ''αν γινει αυτο εγω θα παω με το παλαιο...''δειτε λοιπον και καταλαβαιτε τι προβληματα θα δημιουργισει να χασεις τους ειδη υπαρχοντες χριστιανους να φυγουν να πανε με το παλαιο +ποιο απο ολα αυτα τα παλαια που εχουν δημιουργιθει+ για να κερδισεις τι?νεες ψυχες που θα ερχονται στην εκκλησια να ακουσουν τον λογο του θεου στην δημοτικη?και ειναι σιγουρο οτι θα ερθουν?και θα βλεπεις δηλαδη μια λειτουργια να γινεται χωρις ποιμνιο?γιατι στην αρχη ολοι θα ερθουν να δουν απο περιεργεια στην πορεια ομως παλι θα βρουν να πουν κατι που φταιει==ο ανθρωπος μολις γευτει κατι το πεταει==Σε καποιες εκκλησιες στην πολη ,γινοταν και δευτερη θεια λειτουργια για τους ανθρωπους που δεν μπορουσαν να ξυπνησουν πολυ πρωι να πανε στην εκκλησια---τωρα κοπηκε αυτο γιατι ενω στην αρχη πηγαιναν καποιοι τωρα δεν παει κανεις..αρα λοιπον πρεπει να σκεφτουμε πολυ σοβαρο το θεμα της λειτουργικης γλωσσας στη δημοτικη Ευχομαι το ΑΓΙΟΝ ΠΝΕΥΜΑ να φωτισει ολους τους ιερεις που ειναι μορφωμενοι ανθρωποι,να δουν πρωτα τις συνεπειες που μπορει να ειναι και αλλες που δεν τις ξερω και μετην βοηθεια του νακανουν το καλυτερο για το ποιμνιο.

π Παντελεήμων Kρούσκος είπε...

Kατά βάθος πιστεύω δεν θα επικρατησει.