Σύντομη αναφορά περί αιρέσεων, αιρετικών, ομολογίας, προφητών και ιεροκατηγορίας

Μετά από το άρθρο μου περί "εκκαλογερισμού" στην πνευματική και εκκλησιαστική ζωή λαμβάνω το θάρρος και την αφορμή, να αναφερθώ και σε ένα άλλο ιδιαίτερο παραεκκλησιαστικό φαινόμενο, πού προβληματίζει τον μέσο πιστό και δη τους απασχολουμένους και δραστηριοποιημένους με το διαδίκτυο.

 

Καθημερινά γινόμαστε παραλήπτες μηνυμάτων και επιθέσεων , από αυτόχριστους "ιεραποστόλους" τους διαδικτύου, πού αντικαθιστώντας τα πνευματικά αλλά και επίσημα εκκλησιαστικά όργανα, μας βομβαρδίζουν με αντιαιρετικά άρθρα δικής τους εσοδείας , αλλά και απολογητικά κείμενα, εκ του μη όντος, χωρίς να προσκληθούν και χωρίς να έχουν τα κατάλληλα πνευματικά και εκκλησιαστικά εχέγγυα και αρμοδιότητες για να τα εκφράσουν. 

Στο παρελθόν είχα πέσει θύμα κατηγοριών , για ολιγωρία ακόμα και για αίρεση, από κάτι τέτοιους ενθουσιώδεις φωστήρες πού θεωρούσαν και ακόμα θεωρούν πνευματικό και ηθικό τους δικαίωμα να παριστάνουν τους συνοδικούς ιεροεξεταστές και υπερασπιστές της πίστεως και να εξαποστέλουν εύκολα στην πυρά των αιρετικών και της κολάσεως, όποιον δεν ανταποκρίνεται στο αλάθητο και στις απαιτήσεις της φράξιας τους.Και αυτό όχι διότι υπεράσπιζα ή εξεπροσωπούσα κάποια αιρετική θέση, ( είμαι πολύ αυστηρός με όλα αυτά,σε μέτρο πού ξεπερνά δυστυχώς πολλές φορές την χριστιανική ανεκτικότητα, αυτό το τονίζω για να εννοήσετε πώς δεν είμαι εύκολος στις προσλήψεις και στις σχέσεις αντεκκλησιαστικών και ανορθοδόξων απόψεων)αλλά επειδή πάντα μα πάντα στις αποφάσεις μου και στην εν γένει συμπεριφορά μου προβάλω πάντα την πατερική έρευνα, την διαλλακτικότητα και το εκκλησιαστικό μέτρο για να ψηλαφήσω και να κατηγοριοποιήσω τα πάντα, με όση φειδώ και σύνεση χρειάζεται, χωρίς εμπάθεια και προκαταλήψεις. Προ πάντων το εκκλησιαστικό μέτρο!Γιατί αυτό μας ορίζει και αυτό είναι ο χάρακας.Παραπάνω, μίλησα για φράξια διότι για αυτό ακριβώς πρόκειται. Πρόκειται για παρασυναγωγές χριστιανών, πού ακολουθούν δική τους εμπνεύσεως ορθοδοξία , συσπειρωμένους γύρω από έναν υπαρκτό ή επινοημένο "γέροντα", πού εξαργυρώνει πόντους αναγνώρισης και αγιότητας , απ΄ολα αυτά τα εκλεκτά και αιρετικομάχα τέκνα.

Kαι αυτό πού είναι το ασφυκτικότερο και τρομαχτικότερο όλων είναι το μίσος πού αποπνέουν! Μιλάμε για μίσος και όχι για την καλώς εννοουμένη οργή και το πυρ πού εμπνέει τους κατά Θεόν ζηλωτές κατά της πλάνης και της αμαρτίας. Μισούν ανθρώπους! Μισούν με εμπάθεια και δεν διστάζουν να το δείξουν , ντύνοντας το πάθος τους με ενδύματα αρετής κατά την συνήθεια αντιχρίστων και όχι χριστιανών. Πληγώνεται η ψυχή σου και μπαφιάζει, από τέτοιες συμπεριφορές, συνταράσσεσαι και δακρύζεις ακόμα από τέτοιες εκφράσεις εμπαθείας. Δεν περνιέμαι για εύκολος και ευσυγκίνητος άνθρωπος. Εμπαθής και αμαρτωλός είμαι. Αλλά υποφέρω μπροστά σε τέτοιες εκφράσεις πού δεν θυμίζουν ούτε Χριστό, ούτε Ορθοδοξία, ούτε κοινή ανθρωπιά.

Επανερχόμενος στα μηνύματα και στις εκφράσεις τους τις δημόσιες, είναι σχεδόν περιττό να τις παραθέσω, διότι οι περισσότεροι αναγνώστες και παραλήπτες αλλά και δέκτες τέτοιων μηνυμάτων είναι , αλλά και κινούνται διαδικτυακά μέσα σε αυτήν την παθογένεια και εύκολα μπορούν να τους αναγνωρίσουν. Στην ημερήσια διάταξη λοιπόν είναι ο "αντιοικουμενιστικός αγώνας", η συνωμοσιολογία γύρω από τα εθνικά και εκκλησιαστικά ζητήματα με την κατάλληλη επένδυση από τις προφητείες κάποιου γέροντα, η απόσχιση και αποτείχιση από τους κακούς χριστιανούς πού συγχρωτίζονται με τους βαρβάρους(διάβασε αιρετικούς και αλλόθρησκους), ο αποφθεγματικός και μεθ΄ηδονής αποσκορακισμός των αιρετικών στην αιώνια πυρά, βέλη πυρφόρα και βλάσφημα κατά πατριαρχών, επισκόπων, θεολόγων, ιερέων, συνόδων, λαϊκών και φυσικά μια ομολογία πίστεως, η οποία ούτε τους ζητήθηκε, ούτε θα τους ζητηθεί ποτέ, αλλά αυτοκλήτως την παραθέτουν , ζηλώνοντας κύριοςοίδε ποιά θέση στο παρεκκλησιαστικό πάνθεον με τα ανώμαλα ταύτα ρήματα τους.

Δεν είμαι ο αρμόδιος να θέσω τί τους φταίει ή τί τους λείπει και ακολουθούν αυτόν τον δρόμο. Επειδή είμαι άνθρωπος πρακτικός και αθεολόγητος και εκπαιδευμένος σε οικονομιστικούς όρους όπως όλη η κοινωνία μας σήμερα πάνω κάτω, φρονώ πώς ίσως είναι κατά την γνώμη μου, όλα αυτά θέματα εκκλησιαστικών και θρησκευτικών business. Δηλαδή επιβολής και εξουσιασμού και πορισμού στο θρησκευτικό στερέωμα, από κάποιους πού απέτυχαν να επιβληθούν αλλιώς. Μετά ακολουθούν και οι οπαδοί , πού ομολογουμένως ξεπερνούν σε ζήλο, εκφράσεις και "αγωνιστικότητα" τους αλείπτες αυτών, κυρίως από ψυχοπαθολογικά αίτια, από αυτό πού ο πολύς Ρωμανίδης ονομάζει θρησκεία, διάφορο της ορθοδοξίας και της υγιούς πίστεως.Συνήθως, είναι αθεολόγητοι, ημιμαθείς και με έντονα προβλήματα κοινωνικής ένταξης και ψυχισμού, κοινώς complex.

Πάντα στην εκκλησία μας η αίρεση αντιμετωπίζεται με σπουδή και πολύ σύνεση και η ύπαρξη της , όπως και ο χαρακτηρισμός κάποιου σαν αιρετικού, έχει συνοδική, δηλαδή συλλογική απόφανση. Πάντα η σύνοδος αποφαίνεται και ορίζει ποία η αίρεση και ποίος ο αιρετικός και ενώ εντοπίζει την μεν, αφορίζει τον δε από το εκκλησιαστικό σώμα για να μην εξαπλωθεί η πλάνη. Κανείς χριστιανός,κληρικός ή λαϊκός, και καμία δύναμη, είτε εν ουρανοίς, είτε εν γη, είτε εν τοις καταχθονίοις δεν έχει το εκκλησιαστικό δικαίωμα να αποφαίνεται περί αιρέσεως και αιρετικών. Κανείς δεν είναι αιρετικός, ακόμα και αν διδάσκει αίρεση γυμνή τη κεφαλή, πριν χαρακτηριστεί έτσι από το συνοδικό όργανο, από την εκκλησιαστική συνείδηση.Η Εκκλησία μας την αίρεση πάντα την θεωρεί ως ασθένεια και επιθυμεί την επιστροφή και την ίαση του πλανωμένου και όχι βέβαια την προ της καταδίκης καταδίκη του και τον κολασμό του με απομόνωση και ύβρεις. Γιατί είναι παραπάνω από βέβαιο, πώς ο αιρετικός-συνήθως άνθρωπος ψυχολογικά ευθραυστος και υποκινούμενος συνήθως από μία ιδιότυπη υπερηφάνεια- όταν στην αρχή αντιμετωπίσει εχθρότητα, από αντίδραση θα παγιωθεί στην θέση και την πλάνη του και θα απολεστεί μία ή περισσότερες ψυχές. Αναλογιστείτε λοιπόν πόσο στοιχίζει αυτή η ζηλωτική συμπεριφορά και τί συνέπειες έχει!

Δεύτερον, μιλήσαμε για αυτόκλητους υπερασπιστές της πίστεως και ομολογία πίστεως. Αυτό πού πάντα με προβλημάτιζε είναι πώς ένας καλός άνθρωπος του Θεού, ξυπνάει μια ωραία πρωΐα και από θέση κληρικού ή λαϊκού ή μοναχού, αποφασίζει να αναλάβει απολογητικό, ομολογιακό αγώνα, να ξεχωρίσει από το πολύ πλήθος και να αυτοχριστεί ιεραπόστολος και μάρτυρας. Αυτό με ξεπερνάει σε λογική και εκκλησιαστικό προβληματισμό ώς κληρικό και χριστιανό. Δεν θα εντρυφήσω στα ψυχολογικά και παθολογικά αίτια, γιατί δεν είμαι ειδικός ή αρμόδιος. Άλλωστε σας έδωσα μια πρόχειρη εξήγηση παραπάνω, πού την θεωρώ πιθανή. Έχω την κραταιά και σταθερή εντύπωση(πίστη) όμως, πώς σε κάθε εκκλησιαστική και θεολογική κρίση, κάθε φορά πού η Εκκλησία και ο κόσμος μας , ταλανίζεται από κάποια αίρεση, πλάνη, σχίσμα, κρίση, παρέκκλιση κλήρου και λαού από το ορθό δόγμα και ήθος, ο Θεός και υπερασπιστής της Νύμφης Αυτού Εκκλησίας, προνοεί να αναδείξει κάποια φυσιογνωμία ή φυσιογνωμίες, χρισμένους από Αυτόν( και το τονίζω αυτό!), ο οποίος στην θεολογική γλώσσα ονομάζεται π ρ ο φ ή τ η ς. Προφήτης όχι διότι κατ' ανάγκην έχει προορατικό χάρισμα και προφητεύει τα μέλλοντα( για να χάσκουν οι ευσυγκίνητοι και οι ολιγόπιστοι και να βρίσκουν σημαία θρησκευτικής έκφρασης οι επιτήδειοι), αλλά επειδή εκείνη την ιστορική και χρονική στιγμή είναι εκφραστής του θείου θελήματος( προ και φημί, μιλάω εκ μέρους του Θεού), αλλά και της ορθής δόξας(ορθοδόξου παραδόσεως). Τέτοιοι υπήρξαν ο Μέγας Αθανάσιος και οι καππαδόκες στο θέμα του αρειανισμού, ο ομολογητής Μάξιμος στο θέμα του μονοθελητισμού, οι στουδίτες επί εκονομαχίας,Φώτιος επί λατινικής κακοδοξίας, ο άγιος Γρηγόριος στις ησυχαστικές έριδες, οι Κολλυβάδες Πατέρες κ.α. 

Είναι λοιπόν σαφές πώς στην Εκκλησία ο ομολογητικός εισπηδητισμός είναι προπέτεια, είναι αλλοίωση ήθους, είναι αναίδεια και αντιποίηση του αγιοπνευματικού ρόλου και λόγου. Τα ψυχολογικά μας προβλήματα και απωθημένα είναι συνετό να τα εντοπίζουμε νωρίς και να τα επιλύουμε με την βοήθεια ειδικού και την αρρωγή της εκκλησίας μας και όχι να τα μεταλλάσουμε σε εκκλησιαστικό ομολογιακό βίο, δίκη προφήτου και υπερασπιστού της Εκκλησίας. Η Εκκλησία δεν χρειάζεται υπερασπιστές, ούτε απολογητές, ούτε ομολογητές, ούτε στύλους. Και όταν χρειάζεται όντως μεριμνά ο ίδιος ο Θεός για αυτούς. Είναι αποτέλεσμα εξαιρετικής εγωπάθειας και ολιγοπιστίας αυτά τα βλακώδη και αλαζονικά πυροτεχνήματα , πού σκοπό άλλο δεν έχουν παρά την αυτοπροβολή και αυτοδικαίωση μας, όσο και αν τα ενδύουμε με ευσεβείς και ιερές προθέσεις. Η ανάθεση του έσω ανθρώπου σε έναν διακριτικό και φιλεύσπλαχνο πνευματικό μπορεί να φέρει θαυμαστά αποτελέσματα σε τέτοιες περιπτώσεις, φτάνει να μην παγιώνονται σε κατάσταση αλαζονείας που προσιδιάζει στην αίρεση αυτή καθ εαυτή.

Τέλος, να αναφερθούμε και στα περί ιεροκατηγορίας. Δυστυχώς, όταν κάποιος παρασυρθεί σε πλάνη,  υπόκειται σε μια αλυσιδωτή αντίδραση μοιραία. Η μία πλάνη διαδέχεται την άλλη και παγιώνεται σε μια δυσάρεστη κατάσταση, ανεπιστρεπτί. Πάσχουμε γενικά από εκκλησιολογία, εκκλησιαστική συνείδηση και υπακοή στην συνοδικότητα και την Σύνοδο.Η Εκκλησία έχει κανόνες, αρμόδια όργανα, έκφραση μέσα στην υπαρκτή κοινωνία των ανθρώπων, ιεραρχία. Δυστυχώς, ο καθένας μας θρησκεύει ατομικά, με μία θρησκευτικότητα ραμμένη και κομμένη στα ατομικά του μέτρα. Περιφρόνηση των κανόνων, της ιεραρχίας, της αρμοδιότητας, της εκκλησιαστικής έκφρασης, πού είναι στην ουσία περιφρόνηση της αγιοπνευματικής χάρης και δράσης μέσα στην Εκκλησία και μονοφυσιτισμός, γιατί παραθεωρείται η ύπαρξη του ιστορικού ρόλου της Εκκλησίας. Οποιος περιφρονεί την εκκλησιαστική υπακοή και συνείδηση, την ιεραρχία μέσα στην εκκλησία είναι δυνάμει πνευματομάχος επίσης. Και αυτό όχι γιατί οι ιερείς και οι επίσκοποι και ή σύνοδος αποτελούν εξουσιαστές μέσα στην εκκλησία ή κάποια ελιτιστική τάξη, αλλά είτε το θέλουν κάποιοι είτε όχι είναι εκφραστές της συνοδικότητας, των κανόνων και των συλλογικών αποφάσεων της εκκλησιαστικής συνείδησης και είτε το θέλουν κάποιοι είτε όχι κατέχουν την πνευματική πατρότητα και έχουν τέτοιο ρόλο μέσα στην Εκκλησία. Οι άθλιοι και οι ημιμαθείς παρασυρμένοι από την προτεσταντική αυθάδεια  και ερεθισμένοι από την πιθανότητα της εκλεκτότητας τους, μιλάνε για κληρικαλισμούς και εξουσιασμούς, λες και η ορθόδοξη εκκλησία του Χριστού είναι βατικανό ή πολιτική οργάνωση. Το διαλεκτικό πνεύμα και η επαναστατικότητα,βλέπε μαρξιστική θεώρηση των κοινωνικών πραγμάτων, έχει την επέκταση της και στα εκκλησιαστικά πράγματα. Γενικά, όσοι εκ των ιερέων ή των επισκόπων δεν δένονται στο άρμα τέτοιων ανθρώπων ή δεν πληρούν τα στάνταρ τους, κρίνονται ανάξιοι, εμπαθείς, αιρετικοί και εξουσιαστές. Αντίθετα, όσοι κολακεύουν και υποστηρίζουν την ύπαρξη τους άγιοι και ομολογητές.

Πολλοί φτάνουν και στο σημείο ακόμα να θεωρούν και να ονομάζουν ανάξιους τους ιερείς και άκυρα τα μυστήρια τους, όταν δεν κάνουν τα χατήρια ή όταν δεν δοξάζουν την λαϊκή παντοδυναμία και ισχύ αυτών των ανοήτων.Πάνω σε αυτό το θέμα, μνημονεύω την ερμηνεία  μεγάλου Κολλυβά και Πατέρα Αγίου Νικοδήμου περί αναξίων και αιρετικών κληρικών, ο οποίος σαφώς αναφέρει πώς ουδέν μυστήριον καταλογίζεται άκυρον και ουδείς χαρακτηρίζεται αιρετικός και εκπεσών αν δεν καθαιρεθεί από την Σύνοδο και ότι οι υποστηρίζοντες το αντίθετο εκπίπτουν σε φρικτή ιεροκατηγορία και πλάνη. Να σας θυμίσω και την αρχή της ταυτοπαθείας, κατά την οποία όποιος κληρικός ή λαϊκός συκοφαντεί ή κατηγορεί αναπόδεικτα κάποιον ως αιρετικό ή καταφρονητή των κανόνων,υπόκειται στο αυτό επιτίμιο( καθαίρεση ή αφορισμό);

Με τις παραπάνω επισημάνσεις δεν έχω σκοπό να ξεσηκώσω θύελλες και να δημιουργήσω προβλήματα. Εύχομαι όμως αυτά τα αυτονόητα και ολίγα, πού δεν αποτελούν συμπεράσματα ιδιωτικά και απόψεις,αλλά σποραδικές αναφορές σε θέσεις εκκλησιαστικές και σκέψεις ανωτέρων από την μετριότητα μας, να εμπνεύσουν προβληματισμό και μετάνοια και μεταστροφή ορισμένων στην ορθή παράδοση και το ήθος, πριν αλλοιωθεί ολοκληρωτικά η προσωπικότητα τους και παραδοθούν στον ολοκληρωτικό αυτοερωτισμό και την παγιωμένη πλάνη. Είθε!