Οκτώ τερπνά αποσπάσματα από το κατανυκτικό του μαρτύριο
1. «Να είσαι ισχυρός και ανδρείος, Πολύκαρπε! Είμαι μαζί σου!
Καθώς ο Πολύκαρπος έμπαινε μέσα στο στάδιο, ήρθε προς αυτόν φωνή απ’ τον ουρανό:
–Να είσαι ισχυρός και ανδρείος, Πολύκαρπε, διότι είμαι μαζί σου!
Και Αυτόν που μίλησε, δεν Τον είδε κανείς· τη φωνή, όμως, την άκουσαν όσοι ήταν παρόντες από τους δικούς του. Στη συνέχεια, καθώς προσήχθη, έγινε μέγας θόρυβος, μόλις άκουσαν ότι είχε συλληφθεί ο Πολύκαρπος. Τον ρώτησε ο ανθύπατος, «αν αυτός είναι ο Πολύκαρπος». Αφού το παραδέχθηκε και το ομολόγησε, προσπαθούσε μετά να τον πείσει ν’ αρνηθεί τον Χριστό, λέγοντάς του: «Λυπήσου την ηλικία σου» και άλλα παρόμοια μ’ αυτά, όπως συνηθίζουν αυτοί να λένε:
–Ορκίσου στην τύχη του Καίσαρα! Μετανόησε και πες: «έξω, οι άθεοι!».
Ο Πολύκαρπος, κοιτάζοντας με σοβαρό πρόσωπο προς όλο το πλήθος των άνομων ειδωλολατρών που βρισκόντουσαν μέσα στο στάδιο, σηκώνοντας προς αυτούς το χέρι, στέναξε, ατένισε προς τον ουρανό και είπε: «Έξω, οι άθεοι!».
2. «Ογδόντα έξι χρόνια Τον υπηρετώ και δεν μ’ αδίκησε σε τίποτα!»
Όταν ο ανθύπατος επέμενε λέγοντας: «ορκίσου και θα σε αφήσω να φύγεις! Καταράσου τον Χριστό!», είπε ο Πολύκαρπος:
–Ογδόντα έξι χρόνια Τον υπηρετώ και δεν μ’ αδίκησε σε τίποτα! Πως λοιπόν τώρα μπορώ να βλασφημήσω τον Βασιλέα και Σωτήρα μου;
Όταν και πάλι εκείνος επέμενε, λέγοντας «ορκίσου στην τύχη του Καίσαρα!», ο Πολύκαρπος αποκρινόταν:
–Αυταπατάσαι νομίζοντας ότι θα ορκισθώ στην τύχη του Καίσαρα, όπως λες· κι αν προσποιείσαι ότι αγνοείς ποιός είμαι, τότε άκουσε τον θαρραλέο λόγο μου:
–«Είμαι Χριστιανός!».
Κι αν θέλεις να μάθεις την Διδασκαλία του Χριστιανισμού, τότε, όρισε ημέρα κοινής συνεντεύξεως και θ’ ακούσεις γι’ αυτήν.
Ο ανθύπατος, είπε:
–Πείσε για όλ’ αυτά που μου λες τον λαό.
Ο Πολύκαρπος, είπε:
–Σε θεώρησα άξιο να σου απευθύνω τον λόγο, επειδή έχουμε διδαχθεί να απονέμουμε στις αρχές και τις εξουσίες που είναι διορισμένες από τον Θεό την αρμόζουσα τιμή, εφ’ όσον δεν ζημιώνεται η Πίστη μας. Εκείνους, όμως, δεν τους θεωρώ άξιους να ακούσουν την απολογία μου.
Ο ανθύπατος τού είπε:
–Έχω θηρία! Θα σε ρίξω σ’ αυτά, αν δεν μετανοήσεις!
Αυτός είπε:
–Φώναξέ τα! Για μας, είναι αδιανόητη η «μετάνοια» από τα καλύτερα προς τα χειρότερα· είναι καλό όμως η μετάνοια από τα άδικα προς τα δίκαια.
Εκείνος είπε πάλι προς αυτόν:
–Αν περιφρονείς τα θηρία, θα διατάξω τότε να φαγωθείς από την φωτιά, εφ’ όσον δεν μετανοήσεις!
Και ο Πολύκαρπος είπε:
–Με απειλείς με πυρ το οποίο καίγεται πρόσκαιρα και μετά από λίγο σβήνεται. Επειδή αγνοείς το πυρ της μελλούσης κρίσεως και της αιωνίου κολάσεως, το οποίο επιφυλάσσεται για τους ασεβείς. Αλλά, γιατί βραδύνεις; Φέρε ό,τι θέλεις!
3. «Ο διδάσκαλος της Ασίας! Ο Πατήρ των Χριστιανών!»
Λέγοντας αυτά και άλλα πολλά, ο Πολύκαρπος, ήταν γεμάτος θάρρος και χαρά. Και το πρόσωπό του ήταν πλήρες χάριτος. Ώστε, όχι μόνον να μην καταρρεύσει ταραγμένος απ’ όσα του είπανε, αλλ’ αντίθετα ο ανθύπατος να εκπλαγεί και να στείλει τον κήρυκά του καταμεσίς του σταδίου για να βροντοκηρύξει τρεις φορές:
–Ο Πολύκαρπος, ομολόγησε ότι είναι Χριστιανός!
Όταν λέχθηκε αυτό από τον κήρυκα, τότε όλο το πλήθος των Εθνικών και των Ιουδαίων που κατοικούσαν στη Σμύρνη, κραύγαζε με μεγάλη φωνή και ασυγκράτητο θυμό:
–Αυτός, είναι ο διδάσκαλος της Ασίας· Αυτός, είναι ο Πατήρ των Χριστιανών· Αυτός, είναι ο καθαιρέτης των θεών μας· Αυτός, είναι που διδάσκει τα πλήθη να μη θυσιάζουν σ’ αυτούς και να μη τους προσκυνούν!
Λέγοντας αυτά, ζητούσαν με κραυγές από τον Ασιάρχη Φίλιππο να λύσει ένα λιοντάρι εναντίον του Πολύκαρπου. Αυτός όμως είπε ότι δεν του επιτρέπεται αυτό, γιατί οι θηριομαχίες είχαν πια τελειώσει. Τότε, αποφάσισαν να κραυγάσουν όλοι μαζί, μαζικά: «Να καεί ζωντανός, ο Πολύκαρπος!». Έπρεπε επομένως να εκπληρωθεί αυτό που προαγγέλθηκε στην οπτασία που είδε ο ίδιος ο Πολύκαρπος, η οποία του είχε φανερωθεί σχετικά με το προσκεφάλι του, όταν αυτός προσευχόμενος, το είδε να καίγεται και στρεφόμενος κατόπιν προς τους πλησίον του πιστούς, είπε τότε προφητικά: «Πρόκειται να καώ ζωντανός!».
4. «Αφήστε με, έτσι!»
Όλ’ αυτά σχετικά με το μαρτύριο του Αγίου Πολυκάρπου, έγιναν με εξαιρετική ταχύτητα, γρηγορότερα κι απ’ όσο θα λέγονταν. Τα πλήθη μάζευαν αυτοστιγμεί ξύλα και φρύγανα από τα εργαστήρια και τα λουτρά. Ενώ οι Ιουδαίοι, κατά τη συνήθειά τους, τους βοηθούσαν σ’ αυτό το έργο πρόθυμα.
Όταν ετοιμάσθηκε η φωτιά, αφού άφησε δίπλα του όλα τα ενδύματα και έλυσε την ζώνη του, προσπάθησε να λύσει και τα υποδήματά του· ενώ αυτό πριν δεν το έκανε ποτέ, επειδή πάντοτε όλοι οι πιστοί έσπευδαν, ποιος από αυτούς να αγγίξει γρηγορότερα το δέρμα του. Επειδή και, προ του μαρτυρίου του ακόμη, ήταν στολισμένος με κάθε χάρη λόγω της αγαθής του διαγωγής. Αμέσως έπειτα τοποθέτησαν γι’ αυτόν τα κατάλληλα για την φωτιά όργανα. Κι όταν επρόκειτο να τον καρφώσουν, τους είπε:
–Αφήστε με, έτσι! Αυτός, ο Οποίος, μου έδωσε τη δύναμη για να υποφέρω το πυρ, θα μου δώσει τώρα και τη δύναμη να μείνω ατάραχος μέσα στη φωτιά, χωρίς την «ασφάλεια» από τα καρφιά σας.
5. «Ο ευγενής κριός· διαλεγμένος από μεγάλο ποίμνιο, για θυσία»
Έτσι, λοιπόν, δεν τον κάρφωσαν, αλλά απλά μονάχα τον έδεσαν. Αφού έβαλε πίσω τα χέρια του και δέθηκε σαν, κατά κάποιο τρόπο, ένας ευγενής κριός που είναι διαλεγμένος από ένα μεγάλο ποίμνιο για τη θυσία, για ολοκαύτωμα ετοιμασμένο και δεκτό από τον Θεό, κοίταξε πάνω ψηλά προς τον ουρανό και είπε:
«Κύριε, Παντοκράτωρ, ο Θεός, ο Πατήρ του Αγαπητού και Ευλογητού Παιδός Σου Ιησού Χριστού, δια του Οποίου δεχθήκαμε την επίγνωση για Σένα, ο Θεός των Αγγέλων και των Δυνάμεων, όλης της κτίσεως και όλου του γένους των Δικαίων οι οποίοι ζουν ενώπιόν Σου, Σε ευλογώ γιατί με αξίωσες γι’ αυτήν την ημέρα και γι’ αυτήν την ώρα, να λάβω μέρος στον αριθμό των Μαρτύρων, εντός του Ποτηρίου του Χριστού Σου, για Ανάσταση σε αιώνια ζωή ψυχής και σώματος, σε αφθαρσία Αγίου Πνεύματος. Είθε σήμερα να γίνω σ’ αυτούς δεκτός ενώπιόν Σου, ως θυσία πλούσια και ευπρόσδεκτη, καθώς προετοίμασες και προφανέρωσες και εκπλήρωσες, Εσύ, ο αψευδής και αληθινός Θεός. Γι’ αυτό, αλλά και για όλα τ’ άλλα, Σε αινώ, Σε ευλογώ, Σε δοξάζω δια του αιωνίου και επουρανίου Αρχιερέως Ιησού Χριστού, Αγαπητού Παιδός σου, δια του Οποίου, σε Σένα μαζί με Αυτόν και το Άγιο Πνεύμα, αρμόζει δόξα, τώρα και στους μέλλοντες αιώνες. Αμήν».
6. «Σαν άρτος ψημένος·
σαν το χρυσό και σαν το ασήμι που καθαριζόταν στην κάμινο»
Αφού ανέπεμψε το «Αμήν» και τελείωσε την ευχή, οι αρμόδιοι άνθρωποι για το πυρ, άναψαν τη φωτιά. Και καθώς έλαμψε μεγάλη φλόγα, είδαμε πραγματικά ένα θαύμα, εμείς, στους οποίους δόθηκε να δούμε, οι οποίοι και διασωθήκαμε για ν’ απαγγείλουμε αυτά τα συμβάντα και στους άλλους. Δηλαδή το πυρ, αφού σχημάτισε ένα είδος καμάρας, σαν ιστίο πλοίου φουσκωμένο από τον άνεμο, κύκλωσε ολόγυρα το σώμα του Μάρτυρος· και αυτός ήταν εκεί, στο μέσον, όχι σαν μία σάρκα που καιγόταν, αλλά σαν άρτος ψημένος ή σαν το χρυσό και σαν το ασήμι που καθαριζόταν μέσα σε κάμινο. Και η ευωδία που αισθανόμασταν ήταν τόσο δυνατή, σαν να κάπνιζε λιβανωτό ή κάποιο άλλο πολύτιμο άρωμα.
7. «Πόση διαφορά υπάρχει
μεταξύ απίστων και των εκλεκτών του Θεού!»
Τέλος, αφού είδαν οι άνομοι ότι το σώμα του δεν ήταν δυνατόν να φαγωθεί από το πυρ, διέταξαν να τον πλησιάσει εκτελεστής δήμιος και να βυθίσει στο σώμα του ξιφίδιο. Όταν το έπραξε αυτό, πετάχτηκε άφθονο αίμα γύρω στο στήθος του, ώστε να σβήσει την φωτιά και να θαυμάσει όλος ο όχλος για την πόση διαφορά υπάρχει μεταξύ των απίστων και των εκλεκτών του Θεού. Ένας απ’ εκείνους είναι και αυτός ο θαυμασιώτατος Πολύκαρπος, ο οποίος ανεδείχθη κατά τους χρόνους μας Αποστολικός και Προφητικός Διδάσκαλος και Επίσκοπος της Καθολικής Εκκλησίας στη Σμύρνη. Επειδή κάθε λόγος τον οποίο άφησε από το στόμα του και εκπληρώθηκε αλλά και θα εκπληρωθεί.
8. «Βασιλεύοντος εις τους αιώνας του Κυρίου Ιησού Χριστού»
Μαρτύρησε ο μακάριος Πολύκαρπος την Δευτέρα του μηνός Ξανθικού κατά το ρωμαϊκό ημερολόγιο, επτά μέρες προ των «Καλανδών» του Μαρτίου (=23 Φεβρουαρίου), Μέγα Σάββατο, ώρα ογδόη. Συνελήφθη από τον Ηρώδη, όταν ήταν αρχιερέας ο Φίλιππος Τραλλιανός και ανθύπατος ο Στάτιος Κοδράτος· βασιλεύοντος δε εις τους αιώνας του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, στον Οποίον ανήκει η δόξα, η τιμή, η μεγαλοσύνη και θρόνος αιώνιος, από γενεάς εις γενεάν. Αμήν.
από το εκλεκτό ιστολογιο του π.Δαμιανού Σαράντη ΤΟ ΕΙΛΗΤΑΡΙΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου