Οι παρερμηνείες της Μεγάλης Τετάρτης...

Υπάρχουν μία δύο παρανοήσεις σχετικά με την μεγάλη Τετάρτη, πού καλό θα είναι να τις διαλύουμε κάθε χρόνο, έστω και αν επαναλαμβανόμαστε. 

Πρώτον, η Κασσιανή είναι η ποιήτρια του δοξαστικού των αποστίχων "Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις..." και όχι η πρωταγωνίστρια του γεγονότος. 

Δεύτερον, αυτό το θρυλούμενο περί του Θεοφίλου και της Κασσιανής και όλες αυτές οι ιστορίες πού γράφονται είναι όντως μια ωραία ρομαντική παράδοση και όχι ιστορία. Αυτό εύκολα αποδεικνύεται αν σκεφτεί κανείς πώς όταν η Κασσιανή ήταν γριούλα και άκμαζε στην ποίηση και την άσκηση, ο Θεόφιλος ήταν παιδάκι ή ίσως και αγέννητος.

Τρίτον, η γυναίκα πού άλειψε τον Κύριο πριν το Πάσχα ούτε πόρνη ήταν , ούτε ανώνυμη. Είναι η Μαρία αδελφή του Λαζάρου και το όνομα της διασώζει ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Η πόρνη πού άλειψε τα πόδια του Ιησού και τα σπόγγισε με τα μαλλιά της είναι ανώνυμη όντως, αναφέρεται στο ευαγγέλιο του Λουκά και αυτό συνέβη το πρώτο έτος της δράσης του Χριστού. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό πώς στο εορτολόγιο των Ιεροσολύμων, από το οποίο επηρεάστηκαν όλες οι ορθόδοξες εκκλησίες, η θεματολογία της Μεγάλης Τετάρτης, αγνοεί την άλειψη του Χριστού και προβάλει μόνον την προδοσία του Ιούδα. Ακόμα ως τα σήμερα η κάθε Τετάρτη είναι νηστήσιμη μέρα, για αυτήν ακριβώς την προδοσία και την πώληση του Χριστού από τον Ιούδα. 

Οι θειότατοι πατέρες θέσπισαν την μνεία της άλειψης του Κυρίου από την πόρνη γυναίκα την Μεγάλη Τετάρτη αργότερα, όχι λόγω άγραφης παράδοσης. Από τους πατέρες μόνο ο Χρυσόστομος, κάνει λόγο για τρείς και όχι για δύο αλείψεις του Χριστού. Αλλά την εθέσπισαν την μνεία αυτή για να κάνουν πιό προσωπική αυτή την πράξη όσον αφορά εμάς. Να ταυτιστούμε με την αμαρτωλή γυναίκα λίγο προ του Σταυρού, να μετανοήσουμε την έσχατη ώρα, να αποδώσουμε τιμές στον Λυτρωτή και Θεό μας, να συγκριθούμε εμείς οι ανάξιοι με το μεγαλείο Του, για να λάβουμε την άφεση και την ανάσταση.

Και φυσικά για να προβληθεί η διδακτική και δραματική αντίθεση μεταξύ του μαθητή πού σκοτώνει και της πόρνης πού προσφέρει. Του αγίου πού προδίδει και χάνεται και της πόρνης πού αγαπά και σώζεται.Είναι θεολογικό το ζήτημα και όχι ιστορικό.

Τέλος, πολλώ μάλλον η γυναίκα αυτή δεν είναι η Μαγδαληνή Μαρία, θέμα με το οποίο ασχοληθήκαμε παλιότερα.

Να κλείσουμε με μήνυμα χαράς και ελπίδας, πέρα από τις χρήσιμες σχολαστικότητες μας:

 Ο ορθόδοξος λαός μας αγαπά το τροπάριο της κασσιανής και την σημερινή ακολουθία γενικότερα. Γιατί βαθιά μέσα μας, στο πνευματικό μας dna, είναι αποτυπωμένη η αλήθεια πώς ο Χριστός δεν καταδικάζει αλλά σώζει τον άνθρωπο πού μετανοεί. Είναι βαθιά συνείδηση μέσα μας, έστω και μη εκφραζόμενη με ωραία λόγια , πώς η Εκκλησία είναι το μεγάλο καταφύγιο και το ιατρείο, όπου μαζευόμαστε όχι οι άγιοι και οι αναμάρτητοι, αλλά αυτοί πού πληγώθηκαν από τα πάθη και ο Χριστός τους δέχεται όπως ακριβώς είναι χωρίς να τους αποπέμπει ή να τους κρίνει. Γιατί αγάπησαν πολύ όπως η πόρνη του ευαγγελίου. Η ορθοδοξία του λαού μας επί του θέματος είναι ένα εκτύπωμα βαθύ από καρφί αγάπης και συγκλονισμού μέσα στις ταπεινές καρδιές των ανθρώπων πού ψάχνουν αυτό πού δεν ξέρουν αλλά το γνωρίζουν. Πού μπορεί να μην ρητορεύουν , αλλά ν ι ώ θ ο υ ν την βαθύτερη θεολογία και αγάπη!