Παραδόσεις για την φυγή στην Αίγυπτο

”Όταν η αγία οικογένεια διέφυγε από το ξίφος του Ηρώδη και πορευόταν στην Αίγυπτο, εμφανίστηκαν καθ’ οδόν κάποιοι ληστές, με πρόθεση να κατακλέψουν τους οδοιπόρους.

Ο δίκαιος Ιωσήφ οδηγούσε το γαϊδουράκι, πάνω στο οποίο ήταν φορτωμένα τα λίγα υπάρχοντά τους και όπου επέβαινε η Υπεραγία Θεοτόκος, κρατώντας στο στήθος της τον Υιό της.

Οι ληστές άρπαξαν το γαϊδουράκι με σκοπό να το οδηγήσουν μακριά, και ένας απ’ αυτούς πλησίασε τη Μητέρα του Θεού για να δει τι κρατούσε κατάστηθα. Μόλις αντίκρισε το Χριστό-νήπιο, εξεπλάγη από την ασυνήθιστη ομορφιά Του και τότε, μέσα στην έκπληξή του, αναφώνησε:

«Και ο Θεός αν έπαιρνε σάρκα ανθρώπινη, δεν θα μπορούσε να είναι πιο όμορφος απ’ αυτό το Παιδί!». Κατόπιν ο ληστής πρόσταξε τους συνεργούς του να μην αρπάξουν τίποτα απ’ αυτούς τους οδοιπόρους.

Γεμάτη ευγνωμοσύνη προς τον γενναιόδωρο αυτό ληστή, η Παναγία Θεοτόκος του είπε:

«Γνώριζε ότι το Παιδί αυτό θα σε ανταμείψει με ανταμοιβή μεγάλη, επειδή εσύ σήμερα Τον προστάτευσες».

Τριάντα τρία χρόνια αργότερα ο ίδιος άνθρωπος κρεμόταν στο Σταυρό, για τα παραπτώματά του, σταυρωμένος στα δεξιά του Σταυρού του Χριστού.

Το όνομά του ήταν Δυσμάς και το όνομα του άλλου, εξ αριστερών, ληστή ήταν Γεστάς. Βλέποντας ο Δυσμάς τον Δεσπότη, τον αθώο και αναμάρτητο Ιησού Χριστό, σταυρωμένο, μετανόησε για κάθε κακό που είχε κάνει στη ζωή του. Όταν ο Γεστάς βλασφήμησε εναντίον του Κυρίου, ο Δυσμάς Τον υπερασπίστηκε λέγοντας: ούτος δε ουδέν άτοπον έπραξε (Λουκ. 23, 41).

Ο Δυσμάς επομένως ήταν ο σοφός ληστής στον οποίον είπε ο Χριστός μας: αμήν λέγω σοι, σήμερον μετ’ εμού έση εν τω παραδείσω (Λουκ. 23. 43). Ο Κύριος χάρισε τον Παράδεισο σ’ αυτόν που Του χάρισε τη ζωή, όταν ήταν Παιδί!
(Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Πρόλογος της Αχρίδας» – τ. 12, Δεκέμβριος, σ. 244-245)

***

Ένα ακόμη περιστατικό από την οδοιπορία της αγίας Οικογένειας με το Θείο Βρέφος:

Όταν η Παναγία Παρθένος μαζί με το Θείο Βρέφος και τον δίκαιο Ιωσήφ πλησίαζαν στην Ερμόπολη του Καΐρου, είδαν ένα δέντρο λίγο έξω από τις πύλες της πόλεως. Αποκαμωμένοι από τη μακρά οδοιπορία τους, πλησίασαν στο δέντρο αυτό για ν’ αναπαυτούν λίγο, μολονότι ήταν πολύ ψηλό και δεν τούς πρόσφερε αρκετή σκιά. Οι Αιγύπτιοι ονόμαζαν το δέντρο «Περσέα» και το προσκυνούσαν σαν θεό, πιστεύοντας ότι κάποια θεότητα κρυβόταν στο φύλλωμά του. Στην πραγματικότητα, εμφώλευε εκεί ένα πονηρό πνεύμα. Καθώς πλησίαζε η άγια οικογένεια, το δέντρο τινάχτηκε έντονα και το πονηρό πνεύμα, έντρομο από το Παιδί-Θεό πού πλησίαζε, έφυγε μακριά. Αμέσως τότε το δέντρο, σαν έλλογο ον, έγειρε προς τη γη, και προσκύνησε τον Δημιουργό του.

Το γερμένο δέντρο πρόσφερε έτσι μια πλούσια σκιά, κάτω άπ’ την όποια αναπαύτηκαν οι κουρασμένοι ταξιδιώτες. Από εκείνη την ημέρα έλαβε θεραπευτικές ιδιότητες από τον Δεσπότη Χριστό, γιά να μπορεί να θεραπεύει κάθε ασθένεια των ανθρώπων.

Κατόπιν οι άγιοι οδοιπόροι έφθασαν στο χωριό Ματάρια. Υπήρχε εκεί κοντά μια συκιά• όταν ο Ιωσήφ έφυγε να πάει στο χωριό γιά δουλειές, η Θεοτόκος κατέφυγε κάτω από τα κλαδιά τού δέντρου αυτού μαζί με τον Κύριο. Τότε, ώ τού θαύματος, το δέντρο χαμήλωσε την κορυφή του μέχρι το έδαφος, δημιουργώντας έτσι μια σκιά για τούς ταξιδιώτες, ενώ το κάτω μέρος του κορμού του ανοίχτηκε για να μπορούν η Θεομήτωρ και το Παιδί να μπουν μέσα του και να αναπαυτούν.

Ακόμη μεγαλύτερο θαύμα ήταν το γεγονός ότι ξαφνικά ανέβλυσε μια πηγή με τρεχούμενο ζωντανό νερό, εκεί κοντά στη συκιά. Ο Ιωσήφ ανακάλυψε και μια καλύβα, σε όχι μεγάλη απόσταση από την πηγή, και εγκαταστάθηκαν εκεί, για να πίνουν άπ’ αυτή την πηγή. Αυτή ήταν και η μοναδική πηγή σε όλη την Αίγυπτο, διότι όλο το υπόλοιπο διαθέσιμο νερό σ’ αυτή τη χώρα προέρχεται από τον Νείλο ποταμό, πού διακλαδίζεται σε αναρίθμητα κανάλια.

Έτσι, λοιπόν, ο Κύριος Ιησούς, η Αθάνατος, Ακένωτος, Ουράνια Πηγή τού ζώντος ύδατος είλκυσε και αυτή την πηγή μέσα από τη γη!

***

Μία ακόμη, αναφορά στο Θείο Βρέφος: Οι δύο μεγάλοι προφήτες, Ησαΐας και Ιερεμίας, προφήτευσαν ότι ο Κύριος θα ερχόταν στην Αίγυπτο και η παρουσία Του θα συγκλόνιζε συθέμελα τους ναούς των ειδώλων και θα συνέτριβε τα είδωλα.

Ο Ησαΐας έγραψε τα εξής περιστατικά: Ιδού Κύριος κάθηται επί νεφέλης κούφης και ήξει εις Αίγυπτον, και σεισθήσεται τα χειροποίητα Αιγύπτου από προσώπου αυτού, και η καρδία αυτών ηττηθήσεται εν αυτοίς (Ησαΐας 19, 1 και Ιερεμίας 43, 12-13). Όταν οι άγιοι πρόσφυγες, Ιωσήφ και Μαρία, μαζί με το Θείο Βρέφος ήλθαν στην Ερμόπολη (Κάιρο), πέρασαν έξω από έναν ειδωλολατρικό ναό. Τότε ξαφνικά όλα τα είδωλα σ’ εκείνο τον ναό κατακρημνίσθηκαν και έγιναν συντρίμμια.

Για το γεγονός αυτό γράφει ο αββάς Παλλάδιος στη Λαυσαϊκή Ιστορία: «Εμείς είδαμε τον ειδωλολατρικό ναό, εκεί όπου όλα τα άψυχα είδωλα έπεφταν καταγής, κατά την διέλευση του Σωτήρος».

Σε κάποιον τόπο ονομαζόμενο Σιρίν (σ.τ.μ. η Σατίν, περιοχή Ερμοπόλεως -Ν.Σ.) υπήρχε ναός με 365 είδωλα. Όταν η Παναγία πέρασε από εκεί με το Θείο Βρέφος στην αγκαλιά της, όλα τα είδωλα μονομιάς έπεσαν καταγής και συνετρίβησαν. Με τον ίδιο τρόπο έγιναν συντρίμμια όλα τα είδωλα σε ολόκληρη την Αίγυπτο. Μάλιστα, ο άγιος προφήτης Ιερεμίας, που ζούσε στην Αίγυπτο, είχε προφητεύσει στους ειδωλολάτρες Ιερείς της ότι όλα τα είδωλα θα κατακρημνίζονταν και όλες οι γλυπτές ειδωλικές μορφές θα καταστρέφονταν, όταν θα ερχόταν στη χώρα μία Παρθένος Μητέρα με ένα Παιδί, το οποίο θα είχε γεννηθεί σε φάτνη.

Οι ειδωλολάτρες ιερείς θυμόνταν καλά αυτή την προφητεία. Σκάλισαν μάλιστα την παράσταση μιας Παρθένου ανακεκλιμένης και δίπλα της, σε μια φάτνη, το μικρό Παιδί της τυλιγμένο στα σπάργανα. Άρχισαν λοιπόν να αποδίδουν λατρεία σ’ αυτή την αναπαράσταση. Ο βασιλιάς Πτολεμαίος ρώτησε κάποτε τους ειδωλολάτρες ιερείς ποιο ήταν το νόημά της και εκείνοι απάντησαν ότι ήταν ένα μυστήριο, το οποίο είχε προφητεύσει ένας προφήτης στους προπάτορές τους, και πως ανέμεναν την εκπλήρωσή του. Όντως, το μυστήριο αυτό εκπληρώθηκε και αποκαλύφθηκε όχι μόνο στην Αίγυπτο αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.
(Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Πρόλογος της Αχρίδας» – τ. 12, Δεκέμβριος)Τέλος, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης σημειώνει και τα εξής για την Φυγή του Ιησού:
«Σημειούμεν δε ενταύθα τα χαριέστατα και αξιοσημείωτα ταύτα. Δηλαδή ότι ο Kύριος φεύγωντας εις την Aίγυπτον, όχι μόνον τα είδωλα εκείνης συνέτριψε, αλλά και τα φυτά έκαμε να τον προσκυνήσουν.

Γράφει γαρ ο Σωζόμενος εις το πέμπτον βιβλίον της Eκκλησιαστικής Iστορίας, εν κεφαλαίω εικοστώ, ότι ο Xριστός φεύγωντας εις την Aίγυπτον διά τον φόβον του Hρώδου, όταν έφθασεν εις την πόρταν Eρμουπόλεως της Θηβαΐδος, μία περσική μηλέα, ήτοι ροδακινέα, έκλινεν έως κάτω την κορυφήν της και επροσκύνησεν αυτόν. Eπειδή γαρ το φυτόν αυτό διά το μεγαλείον και κάλλος του επροσκυνείτο και ελατρεύετο από τους κατοίκους της πόλεως, διά τούτο ο εις το φυτόν αυτό κατοικών δαίμων, αισθανόμενος την παρουσίαν του Kυρίου, εφοβήθη και έφυγε. Φεύγοντος δε του δαίμονος, έμεινε το φυτόν αυτό ιατρείας πολλάς εργαζόμενον, εάν μόνον έγγιζεν εις τους ασθενείς, φύλλον, ή φλούδα, ή κομμάτι από αυτό. Kαι τούτου μάρτυρες είναι και Παλαιστινοί και Aιγύπτιοι. (από τον Συναξαριστή)

Γράφει δε ο Bουρχάριος εν τη περιγραφή της Iερουσαλήμ, ότι αναμέσον της Hλιουπόλεως και της Bαβυλώνος, της αιγυπτιακής δηλαδή, ευρίσκεται κήπος του βαλσάμου ωραιότατος, όστις ποτίζεται από μίαν βρύσιν μικράν, εις την οποίαν άδεται λόγος, ότι η Θεοτόκος έπλυνε τα σπάργανα του Xριστού, όταν έφευγε διά τον φόβον του Hρώδου. Kοντά δε εις την βρύσιν ταύτην είναι και μία πέτρα, επάνω εις την οποίαν ήπλωσε τα σπάργανα του Xριστού η Θεομήτωρ διά να ξηρανθούν. Tον δε τόπον εκείνον έχουσιν εις πολλήν ευλάβειαν, τόσον οι Xριστιανοί, όσον και οι Σαρακηνοί.
Προσθέττει δε και Aντώνιος ο Mάρτυς εν τη των Iεροσολύμων περιόδω, ότι περνώντας ο Kύριος εις τον κάμπον του εν Aιγύπτω Tάνεως, εκλείσθη από λόγου της η πόρτα ενός μεγάλου ειδωλικού ναού. H οποία ύστερον με δύναμιν ανθρώπων, δεν εδύνετο να ανοιχθή….. Παρώκησαν δε εν Aιγύπτω, εν Hλιουπόλει τη κατά Mέμφιν, ό,τε Iωσήφ και η Mαρία συν τω Iησού, έτη τρία, και ημέρας είκοσιν». (Όρα σελ. 28 της νεοτυπώτου Eκατονταετηρίδος.)

Από iconandlight