Τί εστί μείζον: Το Ποτήριον ή η Αγία Γραφή;

Τί εστί μείζον: Η θεία λειτουργία ή η Αγία Γραφή;

Το ερώτημα ετέθη σε πρόσφατη ιερατική σύναξη, από έναν πολύ δεινό ιεροκήρυκα-ομιλητή σε έναν σεβαστό πατέρα και μάλιστα εν είδει ρητορικής μάλλον ερωτήσεως, αφού ο ερωτών είχε ήδη προαποφασίσει την απάντηση, ως έρεισμα της όλης επιχειρηματολογίας του, περί κατανόησης της βιβλικής γλώσσας. Και η απάντηση του ήταν : η Αγία Γραφή, ως προηγηθεισα ή μάλλον ως πηγή του κειμένου της λειτουργίας,αλλ'ού του ποτηρίου.

Για καθαρά αντικειμενικούς λόγους, δεν έλαβα τον κόπο να ζητήσω το λόγο τότε, αλλά ξεκάθαρα νομίζω πώς το εν λόγω ερώτημα ήταν καθαρά σχολαστικιστικό. Δηλαδή, με ποιά θεολογία και ερειδόμενοι πού θα ομιλήσουμε για υπεροχή της αγίας Γραφής έναντι του ποτηρίου(γιατί ουσιαστικά περί αυτού ο λόγος) ή το αντίστροφον , αφού η παράδοση μας ούτε διασπάται ούτε διαχωρίζεται.Όταν μάλιστα κατά τον ίδιο τον ομιλητή ο Κύριος μας παρέδωσε δύο τινά: ποτήριον και ευαγγέλιον(και το βάπτισμα;Το αγνοούμε;).

Οι διδάσκαλοι μας στις θεολογικές σχολές επιχείρησαν να μας οδηγήσουν σε έναν άλλο τρόπο σκέψης, να μας μυήσουν στον ανατολικορθόδοξο τρόπο θεολογίας και σκέψης των ιερών πραγμάτων, όπου πράγματι Ιερά παράδοση και Αγία Γραφη δεν είναι δύο ξεχωριστά πράγματα ως πηγές αποκαλύψεως, όπως επί ετών μακρών, εδιδάσκετο στους ορθοδόξους κατά τον δυτικό τρόπο σκέψης, αλλά πηγή της μίας αποκάλυψης είναι η Ιερά παράδοση, της οποίας κέντρο και τροφοδοτικό και σημείο αναφοράς είναι η Γραφή, έτσι ώστε στην Εκκλησία να γίνεται λόγος για την μία και αυτή Αποκάλυψη, την μία Παράδοση.

Φυσικά τα κείμενα της θείας λειτουργίας στηρίζονται εν πολλοίς στην Γραφή και μάλιστα τα συστατικά εκείνα λόγια: ¨Λάβετε φάγετε..." και "Πίετε εξ αυτού πάντες...", όπως και το ιδρυτικό εκείνο "τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν, οσάκις το ποτήριον τούτο πίνητε, την εμήν ανάστασιν ομολογείτε και τον θάνατον καταγγέλετε" κλπ. Είναι όμως ιστορικά και δογματικά σαφές πώς το Ποτήριον προϋπήρχε της Αγίας Γραφής, ως ιστορικού γραπτού μνημείου,πώς απόστολοι και μαθητές συνήρχοντο στην τράπεζα της Ζωής, πριν ακόμα κάποιος ευαγγελιστής φωτιστεί να γράψει ευαγγέλιο και πριν ο Παύλος καταγράψει αποστολικά, επιστολικά και αυθεντικά "ο παρέλαβε " από τον Κύριο. Φυσικά, δεν ισχυριζόμαστε πώς στην Ιουδαία του 40 μ Χ τελούνταν και διαβάζονταν η μυσταγωγία του Χρυσοστόμου ή του Βασιλείου, πάντως λειτουργία κανονική ετελείτο και μάλιστα εξ αποστολικών χειρών!

Για να φανούμε πλέον τολμηροί αλλά πάντως ορθοδοξούντες, μπορούμε να πούμε πώς την γραπτή κατάθεση της ήδη υπάρχουσας αποκαλύψεως, τ.ε τα ευαγγέλια, τις επιστολές, την αποκάλυψη, τις διδαχές και αργότερα τα λειτουργικά και πατερικά κείμενα , όπως και τους όρους-δόγματα και κανόνες των συνόδων, τα γέννησε ο φωτισμός του Πνεύματος εν τη εκκλησιαστική εμπειρία, εν τη λειτουργική εμπειρία, εν τη προσκαρτερήσει και προσευχή και εν τη κλάση του άρτου. Από το Ποτήριο δηλ. ξεπήδησε η παράδοση, αυτή η ίδια παράδοση πού από κυριακών χειλέων παρέδωσε το Ποτήριο! Γιατί , άλλωστε οι ιεροί συγγραφείς ήταν άνθρωποι λειτουργικοί, κοινωνικοί,ευχαριστηριακοί, νηπτικοί,φωτισμένοι. Όχι μόνο διάκονοι του Λόγου και υπηρέτες τραπεζών, αλλά κύρια ΙΕΡΕΙΣ και ΙΕΡΟΥΡΓΟΙ των αχράντων μυστηρίων. Από εκεί τρέφονταν και έτσι γίνονταν τροφείς και ποιμένες οι ίδιοι!

Άλλωστε όταν ομιλούμε για ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ αναφερόμαστε ταυτόχρονα και στο γραπτό εκείνο και υπερέχον της παλαιάς δεύτερον μέρος της Βίβλου, αλλά και σε αυτό το ίδιο το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, όπου θάνατος και ανάσταση Χριστού οδηγούν τους μετόχους και μυημένους στην καινή συμφωνία, στην καινη βασιλεία, την σφραγισμένη και ανεωγμένη με το πανάγιο Αίμα.

Έτσι λοιπόν από το Ποτήριο "ξεπήδησε" η Γραφή και το Ποτήριον θεσμοθετείται εκκλησιαστικά, αποστολικά και δογματικά από την Γραφή!

Δεν υπάρχει μείζον και προηγούμενο, ούτε ελάσσον και επόμενο. Όπως αντίστοιχα, θεία λειτουργία και βίβλος είναι τα γραπτά σημεία της μίας σεβαστής, κοινής και καθολικής ορθοδόξου αποκαλύψεως αλλά και παραδόσεως.



ΕΣΕΙΣ ΤΙ ΛΕΤΕ;