Με αφορμή την γονυκλισία ολίγη "γκρίνια"

Είχαμε ζωηρά συζήτηση με κάποιους από τους ενορίτες μου απολείτουργα, για το αν πρέπει να γονατίζουμε ή όχι κατά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων στη λειτουργία ή στην μεγάλη Είσοδο ή και σε άλλο σημείο της θείας λειτουργίας. Αφορμή έδωσε η υπενθύμιση μου, μετά την απόλυση πώς τις Κυριακές και ιδιαίτερα όλες τις ημέρες του Πεντηκοσταρίου δεν κλίνουμε γόνατα στην Εκκλησία, αλλά προσευχόμαστε ορθοί( Κ΄Κανόνας της Α΄Οικ. Συνόδου της εν Νικαία). Βεβαίως, η ένσταση τους εν μορφή απορίας ήταν στο κατηγορηματικό όχι που τους είπα για την στιγμή του "Σε υμνούμεν" γιατί από καιρό είχαν μάθει από διάφορους ιεροκήρυκες , είτε επίσημους(κληρικούς) είτε αυτόκλητους(κυρίως θηλυκού ωϊμέ γένους! Που'σαι πάνσοφε άγιε Παύλε με τα όρια σου!) πώς αυτή η στιγμή εξαιρείται ακόμα και τις Κυριακές και πώς θεωρείται όχι μόνο ανεκτή , αλλά και επιβεβλημένη. 

Τί να τους πώ ο φτωχός; Ότι άκουσα από πρεσβύτερους και ό,τι διάβασα δεξιά και αριστερά, κατά το μάλλον ή ήττον αξιόπιστα. Η γονυκλισία στην Εκκλησία είναι ζήτημα πάντα ορθής τάξης. Υπάρχουν μέρες, ώρες και στιγμές που επιβάλεται. Και αυτές είναι κυρίως τη μεγάλη τεσσαρακοστή, κατά τον εσπερινό του Αγίου Πνεύματος-Γονατιστή, στο ιερό ευχέλαιο, στην εξομολόγηση, ακόμα και σε παρακλήσεις ή δεήσεις αν υπάρχει κάποια πνευματική ώθηση που τους οδηγεί σε γονυκλισία και αλλού. Ποτέ όμως δεν γονατίζουμε την Κυριακή ή μες στο Πεντηκοστάριο, μέρα που μας βρήκε θα λέγαμε ο Χριστός, γονατιστούς στον Άδη της κατάρας και μας ανέστησε δηλ μας σήκωσε στην Γη της επαγγελίας τον Παράδεισο. Αυτό μας όρισαν οι Πατέρες και οι Ιεροί Κανόνες που δεν είναι μόνο και απλά ισόκυροι της Αγίας Γραφής, ούτε μέρος ξεχωριστό όπως μας εδίδαξαν οι "σχολαστικοί" αλλά αποτελούν το ένα σώμα,μια ιστορική και πνευματική συνέχεια μ'αυτήν : την Ιερά Παράδοση. Συν τοις άλλοις δεν πρέπει να γονατίζουμε σε καμία θεία λειτουργία είτε αυτή είναι Κυριακή είτε καθημερινή. (Σημ. γραφ. Εδώ ακολούθησε έκπληξη). Η Θεία Λειτουργία είναι αναστάσιμο γεγονός, ανάμνηση της ανάστασης του Κυρίου, απεικόνιση της βασιλείας του Θεού, μας θέλεί ορθούς και αναστημένους να ψάλλουμε ευχαριστίες και όχι κατηφείς και πενθούντες. Η γονυκλισία εκεί που τάχτηκε και μόνο. Οι υπερβολές είναι ξένες στην λειτουργική παράδοση. Και αν αντιτείνει κανείς: "καλά πάτερ, εσύ θα μου πεις πώς θα νιώσω τον Χριστό μου;", εγω ταπεινά θα του απαντήσω πώς η λατρεία γίνεται με ένα σώμα και με μια καρδιά και οι διατάξεις της είναι σοφά μελετημένες και ισχύουν για όλους. Μη νομίσετε, συνέχισα, πώς όλα αυτά θεσπίστηκαν για την καταδυνάστευση μας αλλά για την ελευθερία μας. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε ως ελεύθεροι Χριστιανοί και αντίθετα ελευθεριότητα και καινοτομία είναι να ακολουθούμε τις ευσεβιστικές υπερβολές κάποιων παραπλανημένων. Το άριστο για τις γονυκλισίες είναι να κλειστεί ο καθένας στο "ταμείον" του , όπως λέει το ευαγγέλιο και ας κάνει όσες γονυκλισίες θέλει στα κρυφά, για να πάρει και τον μισθό του.

Πάντως μέσα στην πίκρα μου για την χρόνια παραπληροφόρηση θα το πώ: Μη νομίσετε πώς εμείς οι νέοι ιερείς περιφρονούμε τις παλαιές τάσεις και πώς ήρθαμε σαν αυτόκλητοι παντογνώστες "σωτήρες" να σώσουμε καταστάσεις.Θέλουμε και την στήριξη των παλαιοτέρων γιατί αυτοί δίκαια είναι σεβαστότεροι από το ποίμνιο. Δυστυχώς , ότι προλαβαίνουμε θα σώσουμε, γιατί σε πολλές περιπτώσεις είναι το ποίμνιο που καθοδηγεί τον ποιμένα και όχι το αντίθετο. Και καλά αν το ποίμνιο είναι πιο πληροφορημένο από τον ποιμένα. Τί γίνεται όμως με το ποίμνιο που χρόνια τώρα , με τις άδειες και την υψηλή ευλογία των επισκόπων, "διαφωτίστηκε" από κάποιους παραεκκλησιαστικούς λαϊκούς;

Πολλές φορές γίνονται θεωρητικές συζητήσεις επί του θέματος, αλλά το θέμα είναι πρακτικό και σκοντάφτουμε πάνω του εμείς οι ιερείς διαρκώς. Το θέμα γίνεται καθημερινότητα και μας καίει.Τί γίνεται μ'αυτούς που θεωρούν τους εαυτούς τους "περουσείμ"( το λέω εβραϊκά γιατί άμα το πώ εξελληνισμένα θα πάρει άλλη τροπή ο λόγος) και το ποίμνιο μας, ξανατονίζω το "μας"(γιατί η εκκλησία έχει ιερατείο και λαό και όχι κάτι ενδιάμεσο) το βλέπουν σαν πεδίο εκτόνωσης και προβολής της ανύπαρκτης θεολογικής τους κατάρτισης και φιλοδοξίας. Τί γίνεται με όλους αυτούς τους ιεροκήρυκες του μεταπολέμου εν έτει 2009 που ανακατεύονται εκεί που δεν τους έσπειραν; Άγιοι επίσκοποι δώστε λόγο και δράση στους ποιμένες, παλαιούς τε και νέους. Δώστε χώρο σ'αυτούς στους οποίους ενεπιστεύθητε την ποίμανση και οι "έτεροι" ας πάνε σπίτια τους. Τρίτο πρόσωπο σε μια σχέση αγάπης είναι μοιχεία. Και ειδικά αν η θεολογία αυτών των ανθρώπων εξαντλείται στον αριθμό γονυκλισιών και στο μήκος των φουστανιών και στους τρόπους εξαπάτησης των συζύγων από τις συζύγους τους στα καθήκοντα της κλίνης.(Μιλάω για περιστατικά αληθινά και συμβαίνοντα) και αφήσαμε τα βαρύτερα του Νόμου, την κρίσιν , την αγάπη και τον έλεον. Καλό και άγιο να γνωρίζει ο κάθε πιστός πόσες περιοδείες έκανε ο Παύλος και πώς έπινε τον καφέ του ο τάδε γέροντας. Αλλά πάγκαλο και σωτήριο και ουσιαστικό είναι να μάθουμε να αγαπάμε τον ναό και τη λειτουργική ζωή και πάνω απ'όλα να έχουμε ανοικτά μυαλά και ανοικτές καρδιές. Έχουμε καλή σχέση με τους ανθρώπους μας λίγο ή πολύ. Για την κοινή εκκλησία παλεύουμε. Αφήστε μας να αγαπηθούμε με τους ενορίτες μας , όπως οι παλιοί παπάδες στα χωριά είχαν σχέσεις ουσιαστικές μ'αυτούς και δεν παρεμβάλλοντο δεύτεροι και τρίτοι να τους μάθουν τί εστί Χριστός και Εκκλησία. Ας μείνει στην άκρη η"θεολογία των χαρισματικών" και των "εξαρτημάτων(δεν λέω μελών) του ενός σώματος με διαφορετικούς ρόλους". Ας μην παρερμηνεύουμε την Γραφή για να δικαιολογήσουμε τα αδικαιολόγητα. Η Εκκλησία του Αγίου Παύλου, δηλ της εποχής του, εξελίχθηκε σε εκκλησία επισκόπων,ιερέων,διακόνων, λαϊκών( και βέβαια υπάρχει και ο κατώτατος κλήρος, όπου δεν ευτελίζεται η σημασία του). Απ'αυτή την εποχή ως τα σήμερα, έχουμε περάσει Ρωμανία,άλωση, τουρκοκρατία με τους ιερείς να είναι κοντά στον λαό και να έχουν τους διακριτούς ρόλους της διακονίας του. Επίσης, παράδοση σημαίνει ευχαριστηριακή ζωή και αγαπητική διακονία. Τα πολλά κηρύγματα ήταν πάντα συνυφασμένα με την λειτουργική ζωή και σχεδόν πάντα σήμερα όπου τελούνται εσπερινά κηρύγματα από ιερείς, προηγείται ή ακολουθεί ακολουθία. Οι κατ'οίκον συγκεντρώσεις με κηρύγματα και ψαλμωδίες είναι κάτι διαφορετικό από την ενοριακή ζωή. Δεν είχαμε σεμινάρια και κουακερισμό στην ορθοδοξία. Αυτό το μαρτυρούν και γεροντάδες και επίσκοποι ως τα σήμερα. Επίσης , δεν νοείται μέσα στην εκκλησία ξεχωριστή κάστα πίστων. Η αγιότητα είναι κάτι Άλλο.

Ευχαριστούμε και συγγνώμη για την γκρίνια μας.

Θα ακολουθήσει και "γκρίνια" για τον "ιδιότυπο γκουρουϊσμό " της εποχής. Αφορμής δοθείσης.