Η Μεταμόρφωση του Χριστού

Η Μεταμόρφωση του Χριστού επάνω στο όρος Θαβώρ έγινε λίγο προ του Πάθους Του, και συγκεκριμένα σαράντα ημέρες πριν πάθει και σταυρωθεί. Άλλωστε, ο σκοπός της Μεταμορφώσεως ήταν να στηριχθούν οι Μαθητές στην πίστη ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού και να μη κλονισθούν για όσα θα έβλεπαν τις ημέρες εκείνες. Στα τροπάρια της Εκκλησίας φαίνεται αυτή η αλήθεια.Σε ένα ψάλλουμε: «Προ του τιμίου σταυρού σου και του πάθους, λαβών ους προέκρινας των ιερών μαθητών προς το Θαβώριον Δέσποτα, ανήλθες όρος». Και στο Κοντάκιο της εορτής λέγεται: «...ίνα όταν σε ίδωσιν σταυρούμενον το μεν πάθος νοήσωσιν εκούσιον τω δε κόσμω κηρύξωσιν ότι συ υπάρχεις αληθώς του Πατρός το απαύγασμα». Επομένως, κανονικά η Μεταμόρφωση του Χριστού έπρεπε να εορτάζεται τον μήνα Μάρτιο, ανάλογα με το πότε εορτάζεται κάθε χρόνο το Πάσχα. Επειδή, όμως, ο χρόνος αυτός συμπίπτει με την περίοδο της Τεσσαρακοστής και δεν θα μπορούσε να εορτασθεί πανηγυρικά, γι' αυτό η εορτή μεταφέρθηκε την 6ην Αυγούστου. Η ημερομηνία αυτή δεν είναι τυχαία, αφού προηγείται σαράντα ημέρες από την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτεμβίου), η οποία είναι σαν την Μ. Παρασκευή. Τα γεγονότα της εορτής διασώζονται και από τους τρεις λεγομένους συνοπτικούς Ευαγγελιστές, γιατί η Μεταμόρφωση αποτελεί κεντρικό γεγονός στην ζωή του Χριστού και περικλείει πολλά θεολογικά μηνύματα. (Ματθ. ιζ', 1-8, Μαρκ. θ', 2-8, Λουκ. θ', 28-36).[...]  Η λέξη μεταμόρφωση δηλώνει την αλλαγή της μορφής. Δηλαδή σε μια συγκεκριμένη στιγμή ο Χριστός αποκάλυψε αυτό που κρυπτόταν, φανέρωσε την δόξα της θεότητος, με την οποία ήταν ενωμένη η ανθρώπινη φύση από την στιγμή της συλλήψεως στην κοιλία της Θεοτόκου. Ο Χριστός με την μεγάλη Του φιλανθρωπία κάλυπτε αυτό που είχε πάντοτε, ώστε να μη «καούν» οι Μαθητές, λόγω της ακαταλληλότητός τους, επειδή δεν είχαν ακόμη προετοιμασθεί. Ο Χριστός εκείνη την ώρα μεταμορφώθηκε, «ουχ ο ουκ ην προσλαβόμενος, ουδέ εις όπερ ουκ ην μεταβαλόμενος, αλλ' όπερ ην τοις οικείους μαθηταίς εκφαινόμενος» (αγ. Ιωάννης Δαμασκηνός). Αυτό σημαίνει ότι ο Χριστός δεν προσέλαβε κάτι που δεν είχε, ούτε μεταβλήθηκε σε κάτι που δεν ήταν, αλλά φανέρωσε στους Μαθητές Του αυτό που ήταν. Ουσιαστικά όταν κάνουμε λόγο για Μεταμόρφωση εννοούμε ότι έδειξε την δόξα της θεότητός Του, που την κρατούσε αφανή στο φαινόμενο σώμα, επειδή οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να την αντικρύσουν. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος θα πει ότι ο Χριστός δεν έδειξε ολόκληρη την θεότητα, αλλά μια μικρή ενέργειά της. Και αυτό ο έκανε αφ' ενός μεν για να πληροφορήσει για το ποια είναι η θεϊκή δόξα της Βασιλείας, αφ' ετέρου δε από φιλανθρωπία, ώστε να μη χάσουν και την ζωή τους ακόμη, βλέποντας ολόκληρη την δόξα της θεότητος. Γι' αυτό, το μυστήριο της Μεταμορφώσεως είναι και αποκάλυψη της Βασιλείας, αλλά και έκφραση της αγάπης και της φιλανθρωπίας του Θεού. Γίνεται λόγος στα λειτουργικά κείμενα ότι κατά την Μεταμόρφωση ο Χριστός θεούργησε την ανθρώπινη φύση που προσέλαβε. Αυτό, όμως, λέγεται με μια ορισμένη έννοια και δεν σημαίνει ότι τότε μόνο θεουργήθηκε η ανθρώπινη φύση. Κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό η ανθρώπινη φύση θεουργήθηκε, δηλαδή θεώθηκε, από την υποστατική ένωση και κοινωνία με τον Θεό Λόγο, που έγινε από την στιγμή της συλλήψεώς Του στην κοιλία της Θεοτόκου, την ημέρα του Ευαγγελισμού. Τότε, η θεότητα θέωσε την ανθρώπινη φύση, ενώ η ανθρώπινη φύση θεώθηκε (άγ. Γρηγόριος Θεολόγος). Κατά την Μεταμόρφωση του Χριστού φανερώθηκε στους Μαθητάς αυτή η θεουργηθείσα ανθρώπινη φύση από την πρόσληψή της από τον Θεό Λόγο. Προηγουμένως ήταν άγνωστη, τώρα έγινε φανερά. Με αυτήν την έννοια γίνεται λόγος σε μερικά τροπάρια για θεουργία της ανθρώπινης φύσεως κατά την Μεταμόρφωση. Αυτό ακριβώς το γεγονός μάς οδηγεί στην άποψη ότι στο Θαβώρ δεν έχουμε μόνο Μεταμόρφωση, αποκάλυψη του Χριστού, αφού πραγματικά τότε έδειξε μερικές ακτίνες της θεότητός Του, αλλά και μεταμόρφωση των Μαθητών. Οι Μαθητές αξιώθηκαν να δουν την θεουργία της ανθρώπινης φύσης του Χριστού, ακριβώς γιατί μεταμορφώθηκαν αυτοί οι ίδιοι. Οι Πατέρες κάνουν λόγο για εναλλαγή των Μαθητών. «Ενηλλάγησαν ουν και ούτω την την εναλλαγήν είδον» (άγ. Γρηγόριος Παλαμάς). Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει εναλλαγή, Μεταμόρφωση του Χριστού, αλλά αυτό έγινε γνωστό, γιατί υπήρξε και εναλλαγή, μεταμόρφωση των Μαθητών. Η μεταμόρφωση των Μαθητών έγινε σε όλη τους την ψυχοσωματική ύπαρξη. Οι Μαθητές δεν είδαν το θειό φως μόνο με τον νου τους, που είναι ο οφθαλμός της ψυχής, αλλά και με αυτές τις σωματικές αισθήσεις, οι οποίες όμως προηγουμένως δυναμώθηκαν από την άκτιστη ενέργεια του Θεού και μεταμορφώθηκαν για να τον δουν. Οι σωματικοί οφθαλμοί είναι τυφλοί ως προς το φως του Θεού, επειδή οι οφθαλμοί του ανθρώπου είναι κτιστοί και δεν μπορούν ναδουν το άκτιστο Φως. Γι' αυτό και αλλοιώθηκαν από την ενέργεια του Θεού και αξιώθηκαν να δουν την δόξα του Θεού (άγ. Γρηγόριος Παλαμάς).  Από το βιβλίο «Οι Δεσποτικές Εορτές» Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγ. Βλασίου Ιεροθέου

ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ( Ο χορτασμός των 5000)

 Το σημερινό ευαγγέλιο , αδελφοί μου, αναφέρεται στο θαύμα του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και των δύο ψαριών από τα οποία έφαγαν 5000 άνθρωποι και εχορτάσθησαν. Είδε λέει ο ευαγγελιστής Ματθαίος ὁ Ιησούς πολύ κόσμο να Τον ακολουθεί και τον σπλαχνίσθηκε και θεράπευσε τοὺς αρρώστους τους. Γιατί Αυτός είναι κατά τον προφήτη Ησαϊα που σήκωσε στους ώμους του τον πόνο μας και υπέμεινε τις ασθένειες μας. Όταν όμως βράδιασε Τον πλησίασαν οι μαθητές Του λέγοντας : Ο τόπος αυτός είναι έρημος και η ώρα περασμένη διώξε τον κόσμο για να σκορπιστεί στα γύρω χωριά και να προμηθευτεί τροφή. Ὁ Ιησούς όμως δοκίμασε την πίστη τους και τους είπε : Δεν έχουν ανάγκη να φύγουν , δώστε τους εσείς να φάνε . Αυτοί του είπαν ότι έχουν μόλις πέντε ψωμιά και δύο ψάρια. Αυτός όμως ζήτησε να του τα φέρουν εμπρός Του και αφού ζήτησε από τα πλήθη να καθίσουν κοίταξε προς τον ουράνιο Πατέρα Του Τον ευχαρίστησε για αυτά που προσφέρει στους ανθρώπου ευλόγησε τους 5 άρτους και τα δύο ψάρια . Και όχι μόνον έφαγε και χόρτασε το μέγα πλήθος αυτών των 5000 ανθρώπων αλλά περίσσεψαν και δώδεκα κοφίνια γεμάτα με περισσέματα. ¨Επειτα απομάκρυνε τους μαθητές Του και αφού έμεινε πίσω έδιωξε λέει ο ευαγγελιστής τον κόσμο για να πάει σπίτι του. Διότι ο κόσμος θέλησε την ίδια στιγμή βλέποντας το μεγάλο αυτό θαύμα να τον ανακηρύξει βασιλιά. Ο Κύριος όμως δεν ήρθε επί γης για να διακονηθεί αλλά για να διακονήσει. Δεν θέλησε με αυτό το θαύμα να εντυπωσιάσει τον κόσμο και να εκβιάσει την πίστη των ανθρώπων αλλά να τους παιδαγωγήσει να τους δείξει δηλ πως ο Θεός Πατέρας και ο ίδιος ο Υιός Του που έγινε Άνθρωπος για τον άνθρωπο φροντίζει για την κάθε ανάγκη του ανθρώπου και δεν περιμένει από μας να Τον υπηρετούμε αλλά ο Ίδιος υπηρετεί τον ανάξιο και μικρό άνθρωπο.Μιλώντας για την πρόνοια του Θεού με λίγα λόγια για το ενδιαφέρον του Θεού για τη συντήρηση του ανθρώπου και του κόσμου πολλοί χριστιανοί δυσανασχετούν. Που είναι η πρόνοια του Θεού όταν επί γης υπάρχουν πεινασμένοι και διψασμένοι άνθρωποι ασθενείς και γυμνοί , αδικημένοι και κατατρεγμένοι ενώ την ίδια στιγμή άλλοι ζούνε μέσα σε επιδεικτική πολυτέλεια με όλες τις κοσμικές ανέσεις και ευκολίες. Μήπως ο Θεός ξέχασε τον κόσμο; Μήπως οι λίγοι είναι ευνοημένοι ενώ οι περισσότεροι καταραμένοι και ξεχασμένοι; Και φτάνει ο άνθρωπος στην απιστία τη βλασφημία και την απελπισία γιατί ξέχασε πως λειτουργεί ο Θεός. Δεν θα σταθούμε στο γιατί άλλοι έχουν πολλά και άλλοι υστερούνται γιατί την κοινωνία των ανθρώπων την φτιάχνουμε και τη συντηρούμε σε αυτό το χάλι εμείς οι ίδιοι οι άνθρωποι και όχι ο ανεύθυνος και δίκαιος Θεός ο οποίος μάλιστα ανέχεται την αμαρτία και την αδικία μας και δεν μας αφάνισε όπως τον καιρό του Νώε και των Σοδόμων. Αν λοιπόν ο άλλος αδικεί αμαρτάνει αν ο άλλος υστερεί αμαρτάνει αν ο άλλος καταπιέζει αμαρτάνει. Αλλά το ίδιο αμαρτάνει και αυτός που δυσανασχετεί γιατί τάχα στερείται και αδικείται και ξέχασαν όλοι πως ο Θεός μας αγαπά όλους σαν παιδιά του. Και αυτόν που αδικεί Τον αγαπά και δεν Τον τιμωρεί αλλά του δίνει καιρό να μετανοήσει αλλά και αυτόν που αδικείται ενισχύει με θάρρος και υπομονή. Για όλους προνοεί για όλους φροντίζει και βρέχει όπως λέει η Γραφή επί δικαίους και αδίκους. Και ο αληθινός χριστιανός που υπομένει την στέρηση και την αδικία πιστεύει ολόψυχα πως ο Θεός είναι ικανός να σηκώσει κάθε σκάνδαλο και κάθε αδικία από τους ανθρώπους. Γι’αυτούς λοιπόν που νομίζουν ότι είναι φτωχοί και στερημένοι και μόνοι στη γη και πάσχουν γιατί δεν μπορούν να μοιάσουν στους λίγους και τους ενδόξους και του κατά κόσμον ευτυχισμένους ο Χς απαντά δια του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου : "Εγώ είμαι ο Πατέρας εγώ και ο αδελφός σου, εγώ είμαι ο νυμφίος της ψυχής σου εγώ είμαι το σπίτι σου εγώ και η τροφή σου εγώ το ρούχο σου εγώ το θεμέλιο της ζωής σου. Ότι και αν ποθήσεις είμαι Εγώ! Αν πιστεύεις σε Μένα δεν θα στερηθείς τίποτα. Εγώ θα γίνω δούλος σου γιατί ήρθα να διακονήσω και όχι να διακονηθώ. Εγώ είμαι ο φίλος σου εγώ μέλος του Σώματος σου εγώ η κεφαλή εγώ ο αδελφός η αδελφή και η μάνα σου τα πάντα Εγώ για σένα! Εγώ φτωχός για σένα εγώ αλήτης για σένα , στον Σταυρό μαρτυρώ για σένα στον Τάφο μπήκα για σένα στον ουρανό παρακαλώ το Θεό για Σένα και κάτω στη γη γίνομαι πρεσβευτής στον Πατέρα για σένα. Εσύ άνθρωπε είσαι τα πάντα για μένα και αδελφός και συγκληρονόμος της βασιλείας του Πατέρα μας και φίλος και μέλος του σώματος μου. ΤΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΛΟΙΠΟΝ ΖΗΤΑΣ ΑΠΟ ΜΕΝΑ; TI ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΓΥΡΕΥΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ;"

Φοβερά και αληθινά τα λόγια του Χριστού για όποιον χριστιανό ερωτά και αγανακτεί. Αλλά και λόγια γεμάτα άπειρη αγάπη για τον άνθρωπο.

 Μα καλά μπορεί να πει κάποιος αυτά τα λόγια τα είπε ο Χρυσόστομος ένας άγιος άνθρωπος γεμάτος πίστη στο Θεό, ένας μοναχός όχι κάποιος σαν και εμένα που είμαι γεμάτος ανάγκες και ευθύνες και αδικούμαι και στερούμαι και ασθενώ και αμαρτάνω. Αλλά ποιος ήταν ο Χρυσόστομος; Δεν ήταν κάποιος άνθρωπος που φιλοσοφούσε και μιλούσε στον αέρα από την ασφάλεια της θέσης του. Ήταν ένας άνθρωπος γεμάτος ασθένειες και αρρώστιες κάποιος που ενώ ήταν πατριάρχης στερούνταν ακόμα και το ψωμί. Κάποιος που τον μισούσαν ακόμα και οι αδελφοί του οι επίσκοποι και οι ιερείς επειδή ακριβώς ήταν δίκαιος και άγιος. Έζησε όλες τις απειλές και τις προσβολές των ανθρώπων. Έζησε ανάμεσα σε διώξεις και αδικίες. Τον είπαν αιρετικό επειδή πολέμησε μόνος αυτός σε όλη την Εκκλησία τους αιρετικούς τον είπαν αμαρτωλό επειδή ακριβώς πολέμησε την αμαρτία. Τον περιφρόνησαν για τυχαίο και αγράμματο αυτόν που η Εκκλησία ονόμασε στόμα του Χς και δέκατο τρίτο απόστολο. Οι ισχυροί της γης ήταν εχθροί του και οι φτωχοί τον έβλεπαν σαν πατέρα τους. Στο τέλος πέθανε στην εξορία σαν να ήταν κάποιος κοινός εγκληματίας εξασθενημένος στο σώμα μα γενναίος στην ψυχή. Αυτός λοιπόν είναι ο Χρυσόστομος που είπε αυτά τα λόγια για το Χς κάποιος αδικημένος και περιφρονημένος από τους ανθρώπους κάποιος που έζησε τόσους πειρασμούς και θλίψεις ώστε κάποιοι που θεωρούσαν τους εαυτούς τους σοφούς και δίκαιους έλεγαν πως τον ξέχασε ο Θεός για τις αμαρτίες του. 

Αδελφοί , όταν ακούμε αυτά τα λόγια του Χρυσοστόμου πως τα κρίνουμε; Μιλάνε στην καρδιά μας; Ανταποκρίνονται στην πίστη μας; Αναπαύουν την ψυχή μας; Αν ναι δεν είμαστε μακριά από τη βασιλεία του Θεού. Αν όμως τα θεωρούμε πολυλογία και υπερβολή τότε μάλλον η σχέση μας με το Θεό είναι προβληματική η πίστη μας και η διάθεση μας ρηχή. Χρειαζόμαστε πνευματικό αγώνα και ισχυρή προσευχή. Μάλλον κάπου έχουμε χάσει το δρόμο μας και δεν έχουμε βάλει τον Χς προτεραιότητα στη ζωή μας. Και όχι πρώτη προτεραιότητα αλλά μοναδική προτεραιότητα. Ο Θεός ζητά τα πάντα από μας αλλά αυτά που δίνει είναι απείρως περισσότερα και σημαντικότερα. Δώσε στο Θεό το χρόνο σου και θα σου χαρίσει την αιωνιότητα δώσε σ’αυτόν το σώμα σου και θα σου χαρίσει την αφθαρσία δώσε σε εκείνον την ψυχή σου και θα σου δώσει τη σωτηρία. Αυτός το ελάχιστο που του δίνουμε το ξεπληρώνει με το άπειρο. Μέσα σ’Αυτόν ζούμε , υπάρχουμε και κινούμαστε. Εμείς οι μικροί είμαστε το παν γι ‘Αυτόν που υπάρχει από πάντα και δεν έχει ανάγκη τίποτα και κανένα μας. Εμείς λοιπόν δεν θα του δώσουμε τα πάντα;  Σ’ αυτόν ανήκει η βασιλεία και η δύναμη και η δόξα και τώρα και πάντα και στην αιωνιότητα ΑΜΗΝ