Κυριακή ΙΣΤ Λουκά( ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ) : Αρχή και δρόμος Τριωδίου

Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου.Ανοίγει το Τριώδιο. Ανοίγει ο μυρωμένος κήπος της κατάνυξης και της μετανοίας. Όπου ο Χριστιανός ξαναβρίσκει την αγνότητα της πίστης και του προορισμού του. Ουσιαστικά, άνοιξε από χτες το βράδυ , στον Εσπερινό.Όταν ο ψάλτης με μια στρωτή μετάνοια, κατά την παράδοση , παρέλαβε το βιβλίο του Τριωδίου, μπροστά από την δεσποτική εικόνα του Χριστού. Είναι ένα εύγλωττο σύμβολο η κίνηση του. Ποιεί σχήμα μετανοίας. Παραδέχεται πώς το Τριώδιο είναι περίοδος πενθοχαρμόσυνη, κατάνυξης και μετανοίας. Παραλαμβάνει το βιβλίο από την δεσποτική εικόνα του Χριστού! Παραδέχεται λοιπόν, πώς η σωτηρία είναι δοσμένη άνωθεν. Ο δρόμος, η οδός της σωτηρίας, πού είναι η μετάνοια, η προσευχή και η πίστη είναι παραδεδομένη, αλλά και αποκλειστική δωρεά από τον δεσπότη Χριστό.

Οι πιστοί συγχέουν την περίοδο του Τριωδίου με τα κοσμικά καρναβάλια. Η λέξη τριώδιο στην κοσμική της παρεξηγημένη ερμηνεία είναι συνώνυμη με τα αποκριάτικα ξεφαντώματα. Δεν θα ασχοληθούμε εδώ με την πνευματική βλάβη τέτοιων εκδηλώσεων, το ανοίκειο ύφος τους ή με το πόσο επιτρεπτά, ανεπίτρεπτα ή παραδοσιακά είναι. Οφείλουμε να τονίσουμε όμως πώς το Τριώδιο είναι μια μακρά εορταστική περίοδος, πού ξεκινά από τούτη την Κυριακή και τελειώνει το Μέγα Σάββατο. Λέγεται δε Τριώδιο, επειδή στις ακολουθίες των ημερών του, πλεονάζουν οι τρείς ωδές, αντί για τις οκτώ πού ψάλλονται συνήθως στην εκκλησία μας. Είναι λοιπόν, λειτουργική η ονομασία και καθαρά πρακτική. Παλιότερα, το τριώδιο επεκτείνοταν και πέρα από το Πάσχα, έως την Πεντηκοστή και ονομάζοταν "τριώδιο των ρόδων", για να αντιδιαστέλλεται από το νυν κατανυκτικό τριώδιο. Τώρα η αναστάσιμη περίοδος ονομάζεται απλά "πεντηκοστάριον".

Το τριώδιον είναι μια δέσμευση για επιστροφή στον Θεό Πατέρα. Είναι μια χαρά ανεκλάλητη πού βγαίνει μέσα από καμίνι θλίψης και ενδοσκόπησης. Είναι ένα κατανυκτικό πάσχα. Μια μεταμόρφωση ταπεινού σκώληκος μέσα ένα μελανοπόρφυρο κουκούλι κατάνυξης, σε αναστάσιμη ψυχή. Το Τριώδιο ανοίγει την Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου και καταλήγει μπροστά στον εσφραγισμένο Τάφο του Χριστού, απόγευμα μεγάλου Σαββάτου. Με την ταπείνωση δηλαδή αρχίζει και καταλήγει στην Αχραντη Ταπείνωση του Χριστού. Αρχή και Τέλος και υπόθεση του Τριωδίου η ταπείνωση! Και ο τάφος είναι και αυτός σημείο μέγα. Αν δεν θάψουμε το εγώ και τα πάθη μας, δεν θα δούμε συνανάσταση. Έτσι όπως το είπε ο Κύριος. Σπόρος το θέλημα πού χρειάζεται να νεκρωθεί , κάτω, χαμηλά στο χώμα . Γιατί αλλιώς δεν θα ξεπεταχτεί το αναστάσιμο σιτάρι.

Το Τριώδιο είναι μια πρόσκληση σωτηρίας, μια συλλογική κλήση σε επιστροφή, ενδοσκόπηση, εγκράτεια, αναθεώρηση, συλλογική επιστροφή στην ρίζα της ύπαρξης και της σωτηρίας, πού είναι ο Θεός Πατέρας. Ο τελώνης, ο άσωτος, ο εύσπλαχνος πατέρας, οι δίκαιοι ελεήμονες, οι συγχωρητικοί, οι άγιοι της σαρακοστής, ο Σταυρός, η ορθοδοξία , τα Άχραντα Πάθη είναι οι φωτεινοί αυτοί σταθμοί του Τριωδίου πού δίνουν το μέτρο μίμησης ή προσκύνησης και καθοδηγούν τα βήματα του ζηλωτή καθ΄ολη αυτή την περίοδο. Ο Φαρισαίος , ο μεγαλύτερος αδελφός της παραβολής του ασώτου, οι άσπλαχνοι ανελεήμονες, οι μνησίκακοι,οι αιρετικοί, οι σταυρωτές του Χριστού είναι τα αρνητικά προς αποφυγήν πρότυπα, πού πρέπει να λάβει υπ όψιν του ο οδοιπόρος του Τριωδίου για να μην μείνει εκτός του αναστάσιμου νυμφώνος.

Ευχόμαστε, λοιπόν, ζήλο πολύ! Διάκριση αγία, για την ευκαιρία πού πάλιν και πολλάκις εντός του βίου, μας δίνεται. Εύδρομο αγώνα. Γενναία απόφαση.¨Ερωτα μέγα.Μηδενικό γογγυσμό και περίσσιο θάρρος για να μπούμε σε μια τέτοια δοξασμένη αλλά και πολυαίματη αρένα. Η ανάσταση του Κυρίου μας και ο ζωηφόρος Σταυρός Του, να μας δίνουν το απαραίτητο θάρρος και την ισχύουσα δύναμη. ΑΜΗΝ

ππκ 31-1-2015

Tελώνες και Φαρισαίοι ( παράλληλα κείμενα)

1.Η λέξη Φαρισαίος προέρχεται εκ του εβραϊκού "περουσείμ" και του αραμαϊκού "περίσαγια" που σημαίνει "ο αποχωρισμένος". Φαρισαίος χαρακτηρίζονταν ο οπαδός θεοκρατικής μερίδας των Ιουδαίων. Συνεκδοχικά είναι ο προσηλωμένος στους εξωτερικούς τύπους της λατρείας, δηλαδή ο υποκριτής.

Οι Φαρισαίοι προερχόμενοι από τους Ασιδαίους αποτελούσαν ιδιαίτερη μερίδα του Ιουδαϊκού λαού και βρίσκονταν σε πλήρη αντίθεση με τους κοσμικόφρονες Σαδδουκαίους. Ασκούσαν δε, μεγάλη επίδραση στο λαό και στη συμπεριφορά στη καθημερινή ζωή του μέχρι το 70 μ.Χ. Διακρίνονταν τόσο για την υποκρισία τους όσο και για τη στενότητα των αντιλήψεών τους. Έδιναν μεγάλη σημασία στους εξωτερικούς λατρευτικούς τύπους της εκδήλωσης της θρησκείας τους, περιφρονώντας όλους τους άλλους, πιστεύοντας πως έτσι μόνο αυτοί ήταν "καθαροί". Οι δε τρόποι της εξωτερίκευσης της λατρείας των έφθαναν τις περισσότερες φορές μέχρι του γελοίου, όπως προκύπτει από τα παρωνύμια με τα οποία τους αποκαλούσε ο λαός παρά τον προς αυτούς εκδηλούμενο σεβασμό.

Έτσι, υπήρχαν οι "Κύπτοντες Φαρισαίοι" οι λεγόμενοι "Νικφί" που κατά τον βηματισμό τους έσερναν τα πόδια τους προσκόπτοντας σε πέτρες. Επίσης οι Φαρισαίοι με ματωμένο μέτωπο, οι λεγόμενοι "Κιζάι" που περπατούσαν με κλειστά τα μάτια, για να μη βλέπουν τις γυναίκες, με συνέπεια να προσκρούουν σε τοίχους. Ακόμη οι Φαρισαίοι με τους ευρείς ώμους, που περπατούσαν με μεγάλη κύρτωση προσδίδοντας την εικόνα ότι κουβαλούν στους ώμους τους ολόκληρο το βάρος του Μωσαϊκού Νόμου.

Γενικά οι Φαρισαίοι διατράνωναν ότι πίστευαν στη Θεία Πρόνοια, στους Αγγέλους, στην αθανασία της ψυχής, στην ανάσταση, στην κόλαση και στον παράδεισο. Ο Ιησούς Χριστός ως κήρυκας της πνευματικής και αληθινής κατά εσωτερική πίστη λατρείας ήλθε σε οξεία αντιπαράθεση με τους υποκριτές Φαρισαίους τους οποίους και σε κάθε ευκαιρία τους κατάγγελνε και τους καυτηρίαζε ιδιαίτερα στην "Επί του Όρους Ομιλία" Του

 απο βικιπέδια 

 

 

2.

Στην εποχή του Ιησού, τον 10 αι. μ.Χ., έργο των Τελωνών ήταν κυρίως η είσπραξη των τελών, δηλ. των έμμεσων φόρων. Όπως είναι γνωστό πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους ήταν άδικοι και άπληστοι, ενώ αυτά που συνέλεγαν έπρεπε να ικανοποιούν την κρατική εξουσία που τους είχε παραχωρήσει αυτό το έργο, αλλά και τους ίδιους. Εξ αιτίας αυτών, σύμφωνα με πολλούς ερευνητές,(1), θεωρούνταν από την κοινωνία της Παλαιστίνης μισητοί και ξένα σώματα, που δεν ανήκαν στους “υιούς του Αβραάμ” κάτι που κυρίως ισχυρίζονταν οι ιουδαϊκές θρησκευτικές παρατάξεις, (2), ενώ εξισώνονταν με τους αμαρτωλούς, τους εθνικούς και τις πόρνες.

Συλλογή φόρων από τελώνες. (Ανάγλυφο του 2ου αι. μ. Χ.)

Ο Π. Ν. Τρεμπέλας,(3), συνδέει την δυσμενή αντιμετώπιση των τελωνών από τους ευσεβείς Ιουδαίους, με την αργία του Σαββάτου και την επαφή τους με Έλληνες (δηλ. ειδωλολάτρες) εμπόρους την ιερή ημέρα. Όπως γράφει “αι απαιτήσεις του επαγγέλματός των (των τελωνών) καθίστων πρακτικώς αδύνατον την τήρησιν του Σαββάτου (Έλληνες έμποροι διέσχιζον τα σύνορα κατά το Σάββατον και συνεπώς οι τελώναι ώφειλον να ευρίσκονται εκεί κατά την ημέραν ταύτην). Ούτω δε ήσαν εν διαρκεί επαφή μετά του εθνικού κόσμου. Ουδείς ευσεβής Ιουδαίος θα εξέλεγε τοιούτον επάγγελμα”.
Παραπλήσια, χωρίς να είναι ακριβώς ίδια, φαίνεται να είναι η θέση του G. B. Caird, ο οποίος συναρτά το κοινωνικό στίγμα των τελωνών με την συνεργασία που είχαν –εξ αιτίας του επαγγέλματός τους- με εθνικούς ανώτερους υπάλληλους και εμπόρους. Παράλληλα και αυτός υπογραμμίζει πως οι άδικοι μέθοδοι που χρησιμοποιούσαν εξασκώντας το επάγγελμά τους (εκβιασμοί) τούς οδηγούσαν στην κοινωνική περιθωριοποίηση.(4)
Πράγματι το επάγγελμα –και πιθανόν η καταγωγή τους, όπως θα φανεί παρακάτω –τοποθετούσε τους τελώνες πολύ χαμηλά στην κοινωνική κλίμακα της Παλαιστίνης. Είναι γνωστό πως ο λαός παρόλη την προφανή οικονομική τους επιφάνεια δεν τους εκτιμούσε, ενώ οι νομοδιδάσκαλοι και οι Φαρισαίοι τους χρησιμοποιούσαν ως παραδείγματα προς αποφυγή. Θεωρούνταν αδιανόητο, όπως συμπεραίνεται από αρκετά χωρία της Καινής Διαθήκης, να τρώει κάποιος μαζί τους στο ίδιο τραπέζι ή να πηγαίνει σπίτι τους, ενώ σε καμία περίπτωση οι ραβίνοι δεν θα δέχονταν έναν τελώνη για μαθητή τους, (5), γιατί τότε, εφόσον είχαν τέτοιες συναναστροφές, θα γίνονταν υπαινιγμοί σε βάρος τους, κάτι που συνέβη στον Ιησού, και θα κινδύνευαν να χαρακτηριστούν και αυτοί αμαρτωλοί που δεν τηρούσαν τα καθιερωμένα.
Αυτές οι ενδεικτικές ακραίες εκδηλώσεις σε βάρος των τελωνών είναι δύσκολο να ερμηνευτούν μόνο ως αποτέλεσμα της απληστίας τους και του σκληρού τρόπου με τον οποίο συγκέντρωναν τα οφειλόμενα στην εξουσία. Άραγε στην ιουδαϊκή κοινωνία των χρόνων του Ιησού δεν θα υπήρχαν και άλλες επαγγελματικές ομάδες, οι οποίες εξαιτίας της εργασίας τους, θα φέρονταν με σκληρότητα προκαλώντας το μίσος των πολιτών; Για παράδειγμα οι στρατιώτες της φρουράς των Ηρωδών, (μεταξύ των οποίων υπήρχαν και άτομα ιουδαϊκής καταγωγής) που, και συνεργάζονταν με τους Ρωμαίους και έπαιρναν μέρος σε αντιδημοφιλείς ενέργειες, σαν τη σύλληψη του Ιωάννη του Βαπτιστή, γιατί να ήταν περισσότερο αποδεκτοί, κοινωνικά και θρησκευτικά απ’ ότι οι τελώνες. Ή γιατί να μην εξισώνονται με τους εθνικούς και τις πόρνες αυτοί που ασκούσαν επονείδιστα επαγγέλματα στην Παλαιστίνη,(6), όπως π. χ. οι κάπηλοι και οι έμποροι των καρπών του Σαββατικού έτους. Και τέλος, γιατί να μην θεωρούνται άνθρωποι του Θεού, άτομα όπως ο αρχιτελώνης Ζακχαίος που η συμπεριφορά του φανέρωνε και τις θρησκευτικές του ανησυχίες και την συμπάθειά του, σε λανθάνουσα ίσως μορφή, για τους αναξιοπαθούντες συμπολίτες του.
Βεβαίως είναι σοβαροί λόγοι, εφόσον ισχύουν, η μη τήρηση της αργίας του Σαββάτου και η συναναστροφή με ειδωλολάτρες υπαλλήλους και εμπόρους ώστε να θεωρηθούν οι τελώνες θρησκευτικά και κοινωνικά απόβλητοι. Τίθεται όμως το ερώτημα: Εφόσον οι ίδιοι ήταν υπεύθυνοι των τελωνείων, δεν θα μπορούσαν, αν το ήθελαν, να σταματούν την εργασία τους αυτή την ημέρα και να ζητούν από τους εμπόρους να περιμένουν την επόμενη για να πληρώσουν τους δασμούς και να περάσουν; Άλλωστε κανένας δεν θα τους ανάγκαζε να εργαστούν το Σάββατο, αφού οι ίδιοι ως επιχειρηματίες είχαν ενοικιάσει τους φόρους και τους εισέπρατταν πλέον για δικό τους όφελος. Ταυτόχρονα είναι γνωστή η ανοχή που έδειχναν στις θρησκευτικές ευαισθησίες των Ιουδαίων οι Ρωμαίοι επίτροποι και οι Ηρώδες.(7). Έτσι είναι δύσκολο να δεχτεί κάποιος πως θα διέταζαν τους εισπράκτορες των τελών να συναλλάσσονται την ημέρα της θρησκευτικής αργίας. Τέλος οι τελώνες δεν θα ήταν οι μοναδικοί Ιουδαίοι που θα είχαν συνεργασία με εθνικούς. Οπότε και πάλι αυτοί οι λόγοι δεν επαρκούν για να δικαιολογήσουν την δεινή θρησκευτική τους θέση που περιγράφουν τα Ευαγγέλια.
Άρα συνθετότερα φαίνονται να είναι τα αίτια της κοινωνικής απόρριψης, της απέχθειας και του μίσους που έτρεφαν οι κάτοικοι της Παλαιστίνης για τους τελώνες. Το πιθανότερο –και αυτή η θέση θα υποστηριχτεί στη συνέχεια- είναι πως η αντίδραση εναντίον τους οφείλονταν κυρίως στη θρησκευτική φόρτιση που είχε ο φόρος για τους κατοίκους της Παλαιστίνης. Είναι γνωστό πως για τους Ιουδαίους η απόδοση του φόρου ήταν καθαρά μία θρησκευτική πράξη, που, εκτός των άλλων, ξεκαθάριζε το ζήτημα της κυριαρχίας της άγιας γης. Άλλωστε ένας από τους κύριους λόγους για τον οποίο ξεσηκώθηκαν οι Ζηλωτές, ήταν η αντίδρασή τους στην προσφορά φόρου στον κατακτητή, πράγμα που φανερώνει τη θρησκευτική ιδιαιτερότητά του.
Τέλος, πρέπει να τονιστεί πως οι τελώνες δεν ήταν απαραίτητα αποξενωμένοι από το Θεό και το λαό, όπως τους παρουσίαζαν κυρίως οι Φαρισαίοι. Αυτό το γεγονός αντανακλάται στις μαρτυρίες των Ευαγγελίων και ενισχύεται από την μαρτυρία του Ιώσηπου, ο οποίος στο δεύτερο βιβλίο του “ Ιουδαϊκού πολέμου” αναφέρεται στην βοήθεια που προσέφερε ο τελώνης Ιωάννης στην ιουδαϊκή κοινότητα της Καισάρειας την εποχή του Νέρωνα. Συγκεκριμένα έδωσε μαζί με άλλους επιφανείς Ιουδαίους οκτώ τάλαντα στο ρωμαίο επίτροπο Φλώρο (64-66), ώστε αυτός να ευνοήσει τους συμπατριώτες του Ιουδαίους σε διένεξη που είχαν με τους Έλληνες κατοίκους της πόλης, (8).

 Νίκος Παύλου - Οι Τελώνες των Ευαγγελίων,Συμβολή στην ιστορία των χρόνων της Καινής Διαθήκης
ολόκληρο εδώ

3.
Φαρισαῖος κενοδοξίᾳ νικώμενος, καὶ Τελώνης τῇ μετανοίᾳ κλινόμενος, προσῆλθόν σοι τῷ μόνῳ Δεσπότῃ, ἀλλ' ὁ μὲν καυχησάμενος, ἐστερήθη τῶν ἀγαθῶν, ὁ δὲ μὴ φθεγξάμενος, ἠξιώθη τῶν δωρεῶν. Ἐν τούτοις τοῖς στεναγμοῖς, στήριξόν με Χριστὲ ὁ Θεὸς ὡς φιλάνθρωπος. 
( στιχηρόν της Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου) 



4.

Μέ το περιστατικό του Ζακχαίου γίνεται εμφανές ότι ό άνθρωπος πρέπει να κατεβεί άπ’ το μυαλό στην καρδιά για να συναντήσει το Χριστό, ενώ το περιστατικό της Χαναναίας υποδηλώνει ότι για να επιτύχει ό άνθρωπος αυτή τη συνάντηση, πρέπει να ανακαλύψει καί να χρησιμοποιήσει μια διάσταση της υπάρξεως του πού ονομάζουμε πίστη καί πού έχει τη δυνατότητα να τον φέρει σε επαφή με την υπερβατική πραγματικότητα πού είναι η κατεξοχήν πραγματικότητα.

Η πίστη δεν είναι ο διανοητικός καταναγκασμός πού ξέρει ό δυτικός χριστιανισμός, σύμφωνα με τον όποιο ό άνθρωπος πρέπει να πιστέψει επειδή υπάρχει το Α ή το Β λογικό επιχείρημα. Η πίστη δεν είναι μια τυφλή αποδοχή πραγματικοτήτων τις οποίες δεν έχει προσωπικά διαπιστώσει ο άνθρωπος, αλλά είναι ο δρόμος καί ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος κάνει αυτές τις διαπιστώσεις.

Η ορθόδοξη πνευματική παράδοση δεν ζητάει από τον άνθρωπο να δεχθεί κάτι πού δεν έχει διαπιστώσει. Δεν τον αναγκάζει να δεχθεί ότι ο Ίησούς είναι «όν έγραψε ο Μωϋσής εν τω νόμω καί οι προφήται», δηλαδή ο Σωτήρας, αλλά του ζητάει να έλθει καί να δει με τα ίδια του τα μάτια, «έρχου καί ίδε».

Η δεύτερη λοιπόν προϋπόθεση για τη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό είναι η αναζήτηση Του από τον άνθρωπο με αυτή τη διάσταση της υπάρξεως του πού μόνη έχει αυτή τη δυνατότητα.

Η τρίτη προϋπόθεση γι’ αυτή τη συνάντηση είναι η εγκατάλειψη της απατηλής καί ανυπόστατης πίστεως του ανθρώπου στη δική του θεότητα. Δεν μπορεί ό άνθρωπος να συναντήσει τον πραγματικό Θεό όσο συνεχίζει να λατρεύει ως Θεό τον εαυτό του καί όσο συνεχίζει να περιμένει τη σωτηρία από τον εαυτό του, όπως έκανε ο Φαρισαίος της παραβολής, ο όποιος προσευχήθηκε «σταθείς προς εαυτόν». Ο Φαρισαίος δεν μπορούσε να συναντήσει το Θεό καί να νιώσει την παρουσία Του γιατί δεν στρεφόταν προς το Θεό αλλά προς τον εαυτό του.

Ο Φαρισαίος στην πραγματικότητα δεν πίστευε στο Θεό, γιατί δεν είχε ποτέ του γεύση του Θεού καί δεν γεύθηκε το Θεό γιατί δεν τον αναζήτησε.

Ο Φαρισαίος δεν πάει στο Ναό για να συναντήσει το Θεό, αλλά γιατί χρειάζεται έναν επίσημο χώρο για να αύτοαποθεωθεί.

«Ολοι, αν ψάξουμε,θα βρούμε ένα τέτοιο στοιχείο αυτοαποθεώσεως στη συμμετοχή μας στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας. Το στοιχείο αυτό μπορούμε να το βρούμε καί σε όλες εκείνες τις δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής, πού μας αρέσει να αποκαλούμε αρετές καί με τίς όποιες επιδιώκουμε την αυτοδικαίωσή μας.

Η προσπάθεια του Φαρισαίου να αυτοαποθεωθεί είναι ένδειξη μιας βαθιάς εσωτερικής απελπισίας, πού προέρχεται από την αδυναμία του να βρει τον πραγματικό Θεό καί τελικά δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο γιατί τον απομακρύνει όλο καί περισσότερο από το Θεό• καί όσο πιο πολύ απομακρύνεται από το Θεό τόσο περισσότερη απελπισία αισθάνεται καί τόσο περισσότερο εντείνει την αυτοαποθέωσή του.

«Ακόμη ο Φαρισαίος αισθάνεται την ανάγκη να αυτοεξυψωθεί, γιατί στην πραγματικότητα βαθιά μέσα του αυτοπεριφρονείται.Επειδή όμως δεν μπορεί πραγματικά να εξυψώσει τον εαυτό του, χαμηλώνει τους άλλους για να κερδίσει από τη σύγκριση. Ταπεινώνοντας όμως τους άλλους, τους απορρίπτει και απορρίπτοντας τους, τους αποκόπτει και αποκόπτεται απ’αυτούς. Έτσι, δεν μπορεί να συναντήσει ούτε το Θεό ούτε το συνάνθρωπο και δοκιμάζει μια συγκλονιστική υπαρξιακή μοναξιά.

Γι’αυτό η Εκκλησία προβάλλει σ’αυτό το πρώιμο στάδιο της λειτουργικής διαδικασίας πού οδηγεί στη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό την κατάντια του Φαρισαίου,γιατί όσο ο άνθρωπος παραμένει σε μια ανάλογη κατάντια, αυτή η συνάντηση είναι εντελώς αδύνατη.

Η ΥΠΑΡΞΙΑΚΗ ΜΟΝΑΞΙΆ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΊΟΥ π. ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ

 

π.Φιλόθεος Φάρος»Πριν και μετά το Πάσχα»Εκδ.Ακρίτας

Τρία χελιδόνια φέρνουν την Άνοιξη!

Μέγας Βασίλειος. Ο Πατέρας των Πατέρων. Ασκητική αρχοντιά, πρότυπο παιδαγωγού, ελεήμων και φιλάνθρωπος μέχρι θυσίας εσχάτης,κατήγορος του πλούτου, κρουνός θεολογίας, χάρακας της ορθόδοξης πατερικής παράδοσης,λειτουργός ισάγγελος και προφήτης θεηγόρος των οραμάτων του Θεού, ο δεύτερος αδελφόθεος,ζωντανή εικόνα του ευαγγελίου του Χριστού.

Γρηγόριος ο Θεολόγος. Ο ευαίσθητος και ατσαλένιος ταυτόχρονα. Ποιητής και ησυχαστικός και μαζί δραστήριος πρόμαχος της ορθοδοξίας και πατέρας της δοκιμαζόμενης εκκλησίας. Αετός υψιπετής της θεολογίας. Ζωντανό και πλήρες δοχείο του αγίου πνεύματος. Εικόνα ζωντανή της Ειρήνης του Θεού.Ο κανόνας της Εκκλησίας και δεύτερος Ιωάννης ο επιστήθιος και αγαπητός.

Ιερός Χρυσόστομος. Ο ασυμβίβαστος γίγαντας. Ο φιλάσθενος στο σώμα  και αδαμάντινος στύλος της εκκλησίας. Ο έλεγχος και ο διδάσκαλος. Ο δεύτερος Πρόδρομος και υπερασπιστής των αδικημένων. Ο πατέρας των απλών και καταπονημένων. Ο κανόνας της εγκρατείας και πηγή της αστείρευτης φιλανθρωπίας.Ο χρυσός ποταμός της ευαγγελικής ερμηνείας,ο άλλος Παύλος, ο δέκατος τρίτος Απόστολος!

Δημήτρης Νατσιός, Οι Τρεις Ιεράρχες για την Παιδεία

Ο Νομπελίστας μας ποιητής Γ. Σεφέρης έλεγε: "Τα γράμματα είναι από τις πιο ευγενικές ασκήσεις κι από τους πιο υψηλούς πόθους του ανθρώπου. Η παιδεία είναι ο κυβερνήτης του βίου. Κι επειδή οι αρχές αυτές είναι αληθινές, πρέπει να μην ξεχνούμε πως υπάρχει μια καλή παιδεία εκείνη που ελευθερώνει και βοηθά τον άνθρωπο να ολοκληρωθεί σύμφωνα με τον εαυτό του και μια κακή παιδεία εκείνη που διαστρέφει και αποστεγνώνει και είναι μια βιομηχανία που παράγει τους ψευτομορφωμένους και τους νεόπλουτους της μάθησης, που έχουν την ίδια κίβδηλη ευγένεια με τους νεόπλουτους του χρήματος". Κι αν σήμερα επερίσσευσαν οι νεόπλουτοι του χρήματος και της μάθησης, αυτοί που συνάζουν γνώσεις με αποκλειστική φροντίδα την προαγωγή και το εισόδημα, εντούτοις υπάρχουν ακόμη άνθρωποι με καλή και αληθινή παιδεία, δε σταμάτησε ποτέ ο μικρός κι ευλογημένος αυτός τόπος να αναδεικνύει πνεύματα φωτοβόλα.

Είμαστε μια χώρα μικρή, ποτέ δεν είχαμε υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, το εντός της κεφαλής όμως εισόδημα των Ελλήνων επλεόναζε, δάνεισε απλόχερα τον πλούτο του και σ' άλλους λαούς. "Της Ελλάδος αείκοτε σύντροφος πενίη" της Ελλάδας η φτώχεια ήταν πάντοτε σύντροφος, λέει ο Ηρόδοτος, αλλά "στο μάκρος είκοσι πέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω, ούτε ένας αιώνας, που να μην γράφτηκε ποίηση, στην ελληνική γλώσσα, που να μην υπήρχε πολιτισμός" απαντά ο Οδ. Ελύτης, ο του Αιγαίου ραψωδός.Από τους 25 αιώνες αδιάλειπτης πνευματικής παραγωγής, δύο απ' αυτούς η ιστορία τους τίμησε, τους επροίκισε με το ένδοξο και αθάνατο επίθετο: ο χρυσούς αιών. Σεμνύνεται ο αρχαίος ελληνικός κόσμος για τον χρυσό αιώνα του Περικλή. Έλαμψαν τότε τα λαμπρά αυτά πνεύματα, "οι γονέοι της ανθρωπότητος" όπως τους ονομάζει ο Μακρυγιάννης, ο Σωκράτης, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης.

Αυτό το εξέχον πνεύμα το μεταλαμπαδεύει ο Μ. Αλέξανδρος σ' όλον τον γνωστό τότε κόσμο, καθιστώντας την Οικουμένη ελληνική. Με όχημα την ελληνική γλώσσα, η παιδεία, η οποία κατά τον Σωκράτη "εν ταις ευτυχίαις κόσμος (δηλ. στολίδι) εστίν, εν δε ταις ατυχίαις καταφυγή", γίνεται κτήμα όλων των λαών, γεγονός που αναγκάζει τον ρήτορα Ισοκράτη να διαπιστώσει πως "μάλλον Έλληνας καλείσθαι τους της Παιδείας της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας". Έλληνες είναι αυτοί που μετέχουν, που μορφώνονται με την ελληνική σοφία και όχι αυτοί που έχουν καταγωγή ελληνική. Ανήλθε βέβαια το αρχαιοελληνικό πνεύμα σε ύψη δυσθεώρητα, εντούτοις τα μελανά στίγματα παρέμειναν. Το ιδεώδες του καλού καγαθού πολίτη επισκιαζόταν από τον θεσμό της δουλείας, την υποτίμηση των γυναικών, την περιφρόνηση του σώματος, όπως αυτό εκφράστηκε από τους νεοπλατωνικούς φιλοσόφους, κατέπεσε με την επικούρεια φιλοσοφία στην ηδονοθηρία: "αρχή και ρίζα παντός αγαθού, η της γαστρός ηδονή" έλεγε ο Επίκουρος. Φάε, δηλαδή, πίε και ευφραίνου, εκφυλίστηκε το ελληνικό πνεύμα, κυρίως κατά τους αιώνες της ρωμαιοκρατίας, τότε εμφανίστηκαν και οι Γραικύλοι, Έλληνες που υιοθετούσαν τα αισχρά ήθη των ξένων. Ήταν η στιγμή που ο Ελληνισμός ομοίαζε με έναν γέρο, κουρασμένο και ετοιμοθάνατο, όπως γράφει ο Παν. Κανελόπουλος. Το πνεύμα έσβηνε, η τότε παγκοσμιοποίηση, εκβαρβάριζε και μόλυνε τα πάντα.

Είχε έρθει όμως "το πλήρωμα του χρόνου και εξαπέστειλεν ο θεός τον Υιόν αυτού". Αυτό το πλήρωμα του χρόνου σήμαινε, όπως γράφει και ο μεγάλος μας ιστορικός Κ. Παπαρρηγόπουλος, πως η εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας, ήταν σχέδιο του Θεού, ώστε η τελειότατη πίστη να εκφρασθεί με το τελειότατο όργανο και να ζυμωθεί μέσα σ' ένα υψηλό πολιτισμό, όπως τον δημιούργησαν και τον εξέφρασαν οι Έλληνες. "Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθεί το όνομα του Κυρίου", είπε ο Χριστός όταν αντίκρισε τους Έλληνες. Και έτσι έγινε. Μετά την Ανάσταση του Κυρίου (αυτό σημαίνει η φράση ) και την Πεντηκοστή, οι Απόστολοι μεταφέρουν το χαρμόσυνο μήνυμα εις πάντα τα έθνη, με πρώτο το ελληνικό. Στέκεται προβληματισμένος στην Τροία, απέναντι από την Ελλάδα ο Απ. Παύλος, οπότε του εμφανίζεται το γνωστό όραμα του Μακεδόνα άνδρα ο οποίος τον παρακαλεί "διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν". Από εκείνη την στιγμή η ελληνική Οικουμένη, γίνεται χριστιανική Οικουμένη. Ο Παύλος γνωρίζει στους Έλληνες τον άγνωστο Θεό. Ο χριστιανισμός, ως νέος έφηβος, παίρνει στους ώμους του το πολύπαθο κορμί του γέρου Έλληνα. Ο Ελληνισμός σώζεται και αναγεννάται. Μετά από τρεις αιώνες δημιουργεί και τον δεύτερο χρυσό αιώνα του. Τον χρυσό αιώνα των Πατέρων της Εκκλησίας, τότε που έλαμψαν αυτοί που σήμερα τιμάμε, οι μέγιστοι φωστήρες, οι μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας, αυτοί που εφώτισαν και επότισαν την Οικουμένη, οι Τρεις Ιεράρχες, ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Γρηγόριος ο θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. "Νενικήμεθα", νικηθήκαμε φωνάζει ο μεγάλος ειδωλολάτρης ρήτορας Λιβάνιος, διαβάζοντας μια επιστολή του Μεγ. Βασιλείου. Δεν νικήθηκε ο Ελληνισμός, αλλά σώθηκε, δημιουργώντας την νέα μεγάλη πολιτιστική και πνευματική δύναμη της Ανατολής, την Ορθοδοξία. Γεωγραφικά κατάγονται και οι τρεις Ιεράρχες από τον ευρύτερο Ελληνισμό από την Καππαδοκία οι δύο επιστήθιοι φίλοι, ο Μέγας Βασίλειος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, από την Αθήνα της Συρίας, την Αντιόχεια, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Συνηθίζεται να λέγεται πως οι Τρεις Ιεράρχες πέτυχαν την σύνθεση Χριστιανισμού και Ελληνισμού. Η αλήθεια είναι πως πέτυχαν να προφυλάξουν αυτήν την σύνθεση από ακρότητες φιλοσοφικές και αιρετικές που ήθελαν την απορρόφηση του ενός από το άλλο στοιχείο.

"Γιατί, Κύριε; οι τρεις Ιεράρχες είναι προστάτες των γραμμάτων, της Παιδείας μας". Το ερώτημα μου το απηύθυνε μαθητής μου, παιδί της ΣΤ' δημοτικού. Το ερώτημα, το ομολογώ, με έφερε σε δύσκολη θέση. Οι προστάτες άγιοι της Παιδείας, είναι εξοβελισμένοι από την Παιδεία μας. Στο γλωσσικό μάθημα, που συστήνει τον άνθρωπο ως πνευματικό και ηθικό όν, δεν συναντά ο μαθητής του δημοτικού ούτε ένα κείμενο των Τριών Ιεραρχών, ενώ παρελαύνουν οι μέτριοι και οι ασήμαντοι. Εμποτισμένοι εδώ και 170 χρόνια από το πνεύμα των Βαυαρών, από τους ξενοτραφείς καλαμαράδες και λογίους, θεωρούμε το Βυζάντιο, την Ρωμιοσύνη ως περίοδο σκοταδισμού και μηχανορραφιών. Για να γίνουμε σαν τα φωτισμένα έθνη της Ευρώπης, πρέπει να αποκηρύξουμε "το πάτριον θρήσκευμα και παν ελληνικόν", όπως έγραφε ο καθ. Βερναρδάκης πριν από 150 χρόνια.

Οι ασκητικές μορφές των Τριών Ιεραρχών, η όλο αγάπη για το συνάνθρωπο ζωή τους, η απάρνηση του πλούτου και της καριέρας τους δεν χωρούν στην κοινωνία που έχει ως στόχο το να περνάμε καλά, την ευδαιμονία, την κοινωνική αναρρίχηση με οποιοδήποτε μέσο.. Αναμασάμε εδώ και δεκαετίες τα ξυλοκέρατα της δήθεν πολιτισμένης Δύσης, που βρίσκεται στα όρια της νευρικής κρίσης και δεν σπεύδουμε να ξεδιψάσουμε από την πηγή την αστείρευτη, που λέγεται λόγος των Πατέρων της Εκκλησίας. "Επειδή είμαστε άνθρωποι, δεν μπορούμε να περιφρονούμε του ανθρώπους", να λόγια αγιασμένα από το στόμα του Μεγ. Βασίλειου, που ίδρυσε ολόκληρη πόλη την Βασιλειάδα, όπου διακονούσε τους ελάχιστους αδελφούς του Χριστού). 1700 χρόνια πριν από την εμφάνιση του φεμινισμού χτυπά ο Γρηγόριος την ανισότητα ανδρών και γυναικών, τους τότε νόμους που προκλητικά ευνοούσαν τους άνδρες. "Δεν δέχομαι αυτήν την νομοθεσία" έλεγε. "Άνδρες ήταν οι νομοθέτες γι' αυτό ενομοθέτησαν κατά των γυναικών. Ουκ ένι άρσεν ή θήλυ είπεν ο Κύριος". "Για τα κτήματα που έχουν δοθεί στα παιδιά φροντίζουμε, όχι όμως και για τα παιδιά. Βλέπεις την ανοησία γονέα. Άσκησε την ψυχή του παιδιού πρώτα και κατόπιν θα έλθουν όλα τα άλλα. Όταν η ψυχή του παιδιού δεν είναι ενάρετη, καθόλου δε το ωφελούν τα χρήματα και όταν είναι, καθόλου δεν το βλάπτει η φτώχεια, θέλεις να το αφήσεις πλούσιο; Μάθε το να είναι καλός άνθρωπος... Γιατί πλούσιος δεν είναι αυτός που έχει ανάγκη από πολλά χρήματα και που περιβάλλεται από πολλά αγαθά, αλλά εκείνος που δεν έχει ανάγκη από τίποτε". Λόγια προς τους γονείς του αγ. Ιωάννη του Χρυσοστόμου, που ηχούν παράξενα σ' έναν κόσμο σαν τον σημερινό που έχει επιδοθεί στο μανιώδες κυνήγι του εύκολου πλουτισμού, της καλοπέρασης, της επίδειξης.

Η παιδεία μας σήμερα, εγκατέλειψε την ψυχή του παιδιού και στράφηκε στον εγκέφαλο του. "Παιδεία εστί ου την υδρία πληρώσαι, αλλά ανάψαι αυτήν" έλεγε ο Πλάτωνας. Γεμίζουμε το κεφάλι του παιδιού με γνώσεις και αφήνουμε σβησμένη την ψυχή του. Ουδέποτε υπήρχαν στον κόσμο και στον τόπο μας τόσοι εγγράμματοι και τέτοια φτώχεια πνευματική. Έχουμε μια παιδεία που επιζητά πρωτίστως να θεραπεύσει τις ανάγκες του κράτους, της βιομηχανίας, των επιχειρήσεων. Γεμίσαμε διπλωματούχους και εξαφανίστηκαν οι πνευματικοί άνθρωποι. Η πραγματική παιδεία προσφέρει κατ' ουσίαν πνευματική και όχι τεχνική μόρφωση, κάθε κοινωνία που θέλει να προκόψει έχει πρώτα ανάγκη χαρακτήρων και κατόπιν τεχνικών. "Είχαμε τζιβαϊρικόν πολυτίμημον και παίρνομεν ασκιά με αγέρα και κούφια καρύδια. Έτζι θα γίνωμεν παλιόψαθα των λαών" βροντοφωνάζει ο στρατηγός Μακρυγιάννης, που έβλεπε με θλίψη την περιφρόνηση της παράδοσης μας. "Είναι καλός μαθητής;" ρωτούν αγωνιωδώς οι γονείς, αδιαφορώντας πολλές φορές για τη συμπεριφορά του, τη διαγωγή του. Παιδεία όμως σημαίνει μόρφωση, μεταμόρφωση του ανθρώπου, η παιδεία οφείλει να δημιουργεί άνθρωπο με πίστη, δηλαδή αγωνιστή.

Αντί να ανατρέφουμε αητούς, θαλασσοπούλια που θα βγαίνουν ψηλά για να ελέγχουν το πέλαγος, εμείς ταΐζουμε παπαγάλους σε χρυσό κλουβί. Ας σκύψουμε όμως λίγο στο πολυτίμητο τζιβαϊρικόν στον λόγο τον χαριτωμένο, των τριών Ιεραρχών. Τονίζουν και οι τρεις Άγιοι την σπουδαιότητα της αληθινής παιδείας: "Καθένας που έχει μυαλό θ' αναγνωρίσει ότι η παιδεία είναι για μας τους χριστιανούς το πρώτο των αγαθών. Δεν περιφρονούμε την παίδευση, όπως νομίζουν μερικοί. Αντίθετα, εκείνοι που έχουν τέτοια γνώμη είναι ανόητοι και αμαθείς, θέλουν όλοι να είναι σαν κι αυτούς, ώστε μέσα στην γενική αμάθεια να μην φαίνεται η δική τους άγνοια", λέει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος. "Η παιδεία" γράφει ο Χρυσόστομος, "είναι μέγιστο αγαθό για τον άνθρωπο, είναι μετάληψη αγιότητας. Αυτή ξεριζώνει από τον άνθρωπο την ραθυμία, τις πονηρές επιθυμίες, το πάθος για τα υλικά αγαθά, αυτή αναμορφώνει την ψυχή, αυτή καθιστά την ψυχή, με την χάρη του Αγ. Πνεύματος, αγία". "Η παιδεία είναι πολύ ωφέλιμη στον άνθρωπο, αλλά απαιτεί πολύ επίμονη προσπάθεια, ώστε να ξεριζωθούν από την ψυχή του παιδαγωγού αδυναμίες και πάθη" λέει ο ουρανοφάντωρ γέροντας της Καισαρείας. Ξερίζωμα είναι λοιπόν η Παιδεία, πρώτα των κακών επιθυμιών και στη συνέχεια καλλιέργεια αξιών, εξευγενισμός της ψυχής. Τονίζουν ιδιαίτερα οι τρεις Ιεράρχες την ιερότητα του έργου του δασκάλου, θεωρώντας ως πρωταρχικής σημασίας το παράδειγμα, τα έργα του. "Ου γαρ ο λόγος τοσούτον όσον ο βίος, η ζωή, εις την αρετήν άγειν" έλεγε ο αρχαίος Χρυσούς αιών. "Γενού αυτοίς τύπος και μη νομοθέτης" λέει ο χρυσούς το στόμα Ιωάννης. "Η διδασκαλία στην τάξη" λέει ο Μ. Βασίλειος, "πρέπει να γίνεται ευχάριστα, γιατί μόνο τότε η γνώση παραμένει μόνιμα. (Τέρπειν τε άμα και διδάσκειν)". Για τούτο και τα μαθητικά βιβλία πρέπει να είναι σαφή και ευχάριστα. Ο δάσκαλος δεν πρέπει να διατάζει, όταν είναι ανάγκη να συμβουλεύει, ούτε να συμβουλεύει, όταν είναι ανάγκη να διατάζει". Οι συμβουλές αυτές του Αγίου μπορούν άνετα να υιοθετηθούν και από τους γονείς που και αυτοί είναι δάσκαλοι δια βίου των παιδιών τους. "Καθαρθήναι δει πρώτον είτα καθάραι, σοφισθήναι και ούτω σοφίσαι, γενέσθαι φως και είτα φωτίσαι, εγγίσθαι Θεώ και προσαγάγειν άλλους, αγιασθήναι και αγιάσαι" αναφωνεί ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο Πατριάρχης της Νέας Ρώμης, ο οποίος ονομάζει “τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών” το άγειν άνθρωπον, το έργο του δασκάλου. Σημειώσαμε πως και οι τρεις Ιεράρχες μοίρασαν την περιουσία τους, δεν κράτησαν τίποτε για τον εαυτό τους. Μια πράξη που αντηχεί σίγουρα ξένη και αστεία στις αντιλήψεις μας σήμερα, τις χριστιανικές (εντός εισαγωγικών η λέξη) αντιλήψεις για διαφύλαξη και αύξηση της περιουσίας μας. "Όσον πλεονάζεις τω πλούτω, τοσούτων ελλείπεις την αγάπη" καταγγέλει ο Μ. Βασίλειος. "Ουκ εστί μη αδικούντα πλουτείν" δεν μπορεί κάποιος να γίνει πολύ πλούσιος χωρίς να αδικήσει, συμπληρώνει ο Χρυσόστομος που καθημερινά 7.000 άνθρωποι έβρισκαν τροφή στο πατριαρχείο του. "Ντρέπομαι", έλεγε ο Χρυσόστομος "κάθε φορά που βλέπω πολλούς πλούσιους να γυρίζουν εδώ κι εκεί, να ιππεύουν άλογα με χρυσά χαλινάρια, κι όταν έλθει η ώρα να δώσουν κάτι στον φτωχό, γίνονται από τους φτωχούς φτωχότεροι". Γάγγραινα της κοινωνίας κατάντησε σήμερα η φιλαργυρία.

"Απ' όλες τις αρρώστιες που παθαίνει η ψυχή του ανθρώπου, η πιο σιχαμερή, κατά την κρίση μου, είναι η φιλαργυρία, η τσιγγουνιά. Από μικρός την απεχθανόμουν. Και τώρα, μ' όλο που με την ηλικία άλλαξα γνώμη για πολλά πράγματα, για την τσιγγουνιά δεν άλλαξα. Προτιμώ να ’χω να κάνω και μ' έναν φονιά, παρά με τσιγκούνη. Γιατί ο φονιάς μπορεί να σκότωσε απάνω στον θυμό του και να μετάνιωσε ύστερα, ενώ ο τσιγκούνης είναι ψυχρός υπολογιστής, ως το κόκαλο χαλασμένος. Στον φονιά μπορείς να βρεις και κάποια αισθήματα, στον φιλάργυρο κανένα. Ο φιλάργυρος είναι εγωιστής, αγαπά μόνο τον εαυτό του, αλλά μπορεί να είναι και τέρας χειρότερο κι από τον εγωιστή, γιατί μπορεί να μην αγαπά μήτε τον εαυτό του και να τον αφήσει να πεθάνει από την πείνα" λόγια του μεγάλου Φ. Κόντογλου, συμφυή με τα λόγια των Πατέρων της Εκκλησίας. Ασυμβίβαστοι οι Τρεις Ιεράρχες δεν δίστασαν να συγκρουστούν με την τότε εξουσία προκειμένου να υπερασπιστούν την δικαιοσύνη ή την ορθόδοξη πίστη. Δεν δίστασε ο Μεγ. Βασίλειος να αρνηθεί την φιλία του αιρετικού αυτοκράτορα Ουάλη, λέγοντας του "Την βασιλέως φιλίαν μέγα μεν ηγούμαι μετ' ευσέβειας, άνευ δε ταύτης, ολεθρίαν αποκαλώ". Δεν ανέχεται να εγκαταλείψει ούτε “ιώτα εν” των θείων δογμάτων και ασπάζεται και τον θάνατο αν παραστεί ανάγκη. Παραιτήθηκε ο Άγιος Γρηγόριος από τον θρόνο της Κων/πόλεως όταν διαπίστωσε αιρετικές κακοδοξίες. Χτυπά αλύπητα ο Χρυσόστομος, την ανηθικότητα της αυτοκράτειρας Ευδοξίας. "Ο Θεός" της γράφει "σου έδωσε το βασιλικό σκήπτρο για να απονέμεις παντού την δικαιοσύνη. Χώμα και στάχτη, χόρτο και σκόνη, σκιά και καπνός και όνειρο είναι ο άνθρωπος, ακόμα κι αν είναι ισχυρός άρχοντας. Δώσε τέλος στον πόνο και στη δυστυχία των απελπισμένων. Μήπως θα κατέβουν μαζί σου στον τάφο τα σταφύλια των κλημάτων, τα χρήματα και η δόξα της εξουσίας;". Εξορίστηκε ο Άγιος, πέθανε από τις κακουχίες μακριά στα βάθη της Μ. Ασίας, έδωσε όμως παράδειγμα αιώνιο στους εκκλησιαστικούς ηγέτες, κυρίως στους σημερινούς που ορισμένοι κυκλοφορούν σαν Πέρσες σατράπες, μια άλλη μορφή εξουσίας, ανίκανη να συλλάβει το μήνυμα του Ευαγγελίου που τονίζει πως όποιος θέλει να είναι πρώτος, έσται υμών διάκονος, πρέπει να είναι υπηρέτης όλων. Απηχώντας τα λόγια του Χρυσοστόμου προς την τότε εξουσία, ο Παπαδιαμάντης πριν από 100 περίπου χρόνια γράφει: "Να παύσει η συστηματική περιφρόνησης της θρησκείας εκ μέρους των πολιτικών ανδρών, επιστημόνων, λογίων, δημοσιογράφων και άλλων. Να συμμορφωθεί η ανωτέρα τάξις με τα έθιμα της χώρας. Να γίνει προστάτης των πατρίων και όχι διώκτρια. Να ασπασθεί και να εγκολπωθεί τα εθνικός παραδόσεις. Να μην περιφρονεί ό,τι παλαιόν, ό,τι εγχώριον, ό,τι ελληνικόν. Να μην νοθεύονται τα οικογενειακά και θρησκευτικά έθιμα. Να μη μιμώμεθα πότε τους παπιστάς πότε τους προτεστάντας, να μην χάσκωμεν προς τα ξένα, να τιμώμεν τα πάτρια, ως πότε θα είμεθα αχαρακτήριστοι Γραικύλοι;". "Η Ρωμανία κι αν επέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο", έψαλλε ο ποντιακός ελληνισμός. Θα ανθίζει η Ρωμανία όταν τιμά τα πάτρια. "Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος" έλεγε στα 1838 στους μαθητές των Αθηνών ο Κολοκοτρώνης ή όπως το γράφει ο στρατηγός Μακρυγιάννης "χωρίς αρετή και πόνο εις την πατρίδα και πίστη εις την θρησκεία έθνη δεν υπάρχουν". Είναι πολύ δύσκολο, αδύνατο να περιγραφεί μ' έναν ταπεινό λόγο η προσφορά των τριών Ιεραρχών στα γράμματα, στην Παιδεία. Αποσιωπώντας την προσφορά τους, σ' άλλους κοινωνικούς τομείς είναι σαν να προσπαθείς να κρύψεις τον ήλιο με τα χέρια. Θα προσπαθήσω όμως, τελειώνοντας, να συνοψίσω την προσφορά των ακάματων και ακατάβλητων στύλων της Ορθοδοξίας. Και οι τρεις, εις πείσμα του καιρού τους που θεωρούσαν τα αρχαιοελληνικά γράμματα ειδωλολατρική ενασχόληση, σπούδασαν στις καλύτερες σχολές της εποχής τους, διότι πίστευαν ότι η γνώσις και "προς ψυχής γυμνασίαν και προς σεμνότητα ήθους" οδηγεί. Απέκτησαν πάλι την λάμψη τους τα αρχαιοελληνικά γράμματα. Έγιναν αργότερα τα μοναστήρια φιλοσοφικά φροντιστήρια, σ' αυτά οι μοναχοί “αδιάσπαστον τον μετά του παρελθόντος σύνδεσμον τηρούντες, εκαλλιέργουν τα ελληνικά γράμματα, μεταλαμπαδεύοντες ως συγγραφείς ή και διδάσκαλοι τον ελληνικόν πολιτισμόν εις τους συγχρόνους. Εκ των περιβόλων των μονών, ως από κοιλίας δουρείου ίππου, την ελληνικήν παιδείαν διδαχθέντες και εις τα νάματα της χριστιανικής αρετής λουσθέντες, εξεπήδησαν άνδρες οι οποίοι στύλοι της εκκλησίας και του έθνους εγένοντο", γράφει ο καθηγητής Φ. Κουκουλές. Ο Μέγας Βασίλειος μάλιστα στο έργο του "προς τους νέους όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων" προτρέπει τους νέους να εγκύψουν στα έργα των αρχαίων Ελλήνων, αλλά να αποφεύγουν τα άσχημα όπως αποφεύγει η μέλισσα τα αγκάθια από τα τριαντάφυλλα. Δεν διστάζει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο ποιητής του Χριστιανισμού, να μιμηθεί τους τραγικούς ποιητές, δεν διστάζει το ωραιότερο πνεύμα της νέας Ελλάδος, ο Χρυσόστομος, να σπουδάσει τον Δημοσθένη.

Από κείνη την στιγμή οι εγγράμματοι Χριστιανοί φυλάττουν και διασώζουν την Ελληνική Παιδεία που μεταφέρθηκε αργότερα στην Δύση για να υπάρξει η Αναγέννηση και όλος ο λεγόμενος δυτικός πολιτισμός . "Υπόβαθρον της κατά Χριστόν φιλοσοφίας" θεωρούν την αρχαιοελληνική παιδεία και φτάνουν από τον καλό καγαθό πολίτη του κόσμου, με την μάθηση και την πίστη, στον καλοκάγαθο πολίτη του ουρανού. "Ο γαρ Θεός πλάττων τον άνθρωπο ουκ εποίησεν αυτόν δούλον, αλλ' ελεύθερον" λόγια του Γρηγορίου. Να η μεγάλη αλήθεια, να ο κρυμμένος θησαυρός, να η βασιλική οδός για μια παιδεία αληθινή. Με την παιδεία κερδίζεται η μεγαλύτερη αρετή, η ελευθερία. "Ου φύσει, (όχι από την φύση), αλλά μαθήσει (με την μάθηση) καλοί καγαθοί γίνονται". Ελεύθερο άνθρωπο δίδαξαν οι Τρεις Ιεράρχες. Η ελευθερία λέξη που παράγεται από τον μέλλοντα του ρήματος έρχομαι, το ελεύσομαι, είναι αυτή που θα έρθει, που κινείται και που την αρπάζουν κάστρο είναι και το παίρνεις με το σπαθί σου, λέει ο Καζαντζάκης οι λαοί που αξίζουν, που έχουν δηλαδή αξίες, αιώνιες και ακατάλυτες. "Γνώμες, καρδιές όσοι Έλληνες ό,τι είστε μη ξεχνάτε. Δεν είσθε από τα χέρια σας μονάχα, όχι χρωστάτε σ' όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ’ρθουνε, θα περάσουν. Κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι οι νεκροί". Χρωστάμε λέει ο Παλαμάς, δανεισθήκαμε μια λαμπρή παράδοση και η παράδοση παραδίδεται στους αγέννητους. Η μικρή μας πατρίδα, "ουδέν της οποίας είναι γλυκύτερον" όπως λέει ο Χρυσόστομος, θέλει μαθητές παιδευμένους, που να έχουν σκοπό τους όχι μόνο το ζην, αλλά το "ευ ζην". Που θα συλλογίζονται ελεύθερα και καλά, κατά τον Ρήγα Φεραίο, θέλει η πατρίδα μας "η κοινή μήτηρ πάντων" όπως λέει ο Αγ. Βασίλειος δασκάλους, μάλλον διδασκάλους, που να δίδουν το καλόν, όπως λέει η λέξη, που θα αγαπούν που θα εκτείνουν την της αγάπης σαγήνην, “ίνα μη το χωλόν εκτραπή, ιαθή δε μάλλον" που θα απλώνουν τα δίχτυα της αγάπη και θα αγκαλιάζουν και τους αδύνατους, για να μη εκτραπούν, αλλά να γίνουν και αυτοί μέτοχοι της καλής τραπέζης, παιδεία, δηλαδή, χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικούς και ταξικές διαφοροποιήσεις. Οι δάσκαλοι σε αντίθεση με τους υπόλοιπους εργαζόμενους που δίνουν ό,τι έχουν, δίνουν ό,τι είναι.

Υπενθυμίζω και την ρήση του απ. Παύλου "Εάν ταις γλώσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπη δε μη έχω γέγονα ως χαλκός ήχων και κύμβαλον αλαλάζον" ένα άδειο βαρέλι ο χωρίς αγάπη άνθρωπος. Θέλει το τιμιώτερον πάντων η πατρίδα μας επιστήμονες, που θα ακολουθούν τα χνάρια των 3 Ιεραρχών, όχι μικροπρεπείς θηρευτές δόξας και χρήματος, όχι τέτοιους που χωρίζουν την επιστήμη με την αρετή και δουλεύουν την πανουργία, αλλά ταπεινούς σκαπανείς της γνώσης, παραδείγματα προς μίμηση, επιστήμονες που κίνητρο των πράξεων τους θα είναι, όχι οι προσωπικές φιλοδοξίες, αλλά η ευτυχία των ανθρώπων. Στην αντίθετη περίπτωση δεν είναι επιστήμονες, αλλά τύραννοι εισί, γράφει ο ιερός Χρυσόστομος. Θέλουμε πολιτικούς, ναι "η πολιτεία τροφή ανθρώπων εστίν, καλή μεν αγαθών η δ' εναντία κακών". Το καλό πολίτευμα κάνει τους ανθρώπους, τους πολίτες αγαθούς, το κακό πολίτευμα εκφαυλίζει τους πολίτες", λέει ο Πλάτωνας, θέλουμε πολιτικούς διακόνους του λαού, οι οποίοι θα προσπαθούν να λύουν τας πενίας (την φτώχεια, τις ανάγκες) των πλησίον, των πολιτών, "εξόχως δε των πενεστέρων και κακώς εχόντων", κυρίως των αδυνάτων, λέει ο Αγ. Γρηγόριος. "Γιατί καμαρώνεις; επειδή πολιτεύεσαι με λόγια; είναι εύκολη η πολιτική με λόγια· δίδαξε με τον τρόπο της ζωής σου αυτή είναι η άριστη πολιτική... Εάν δεν έχεις να επιδείξεις έργο, καλύτερο είναι να σιωπάς, λέει ο Άγιος Ιωάννης. Σήμερα είμαστε μέλος της Ενωμένης Ευρώπης, η οποία βέβαια δεν αποτελεί ιδέα αποτελεί συγκυρία ιστορική στην οποία οφείλουμε να προσαρμοσθούμε διατηρώντας όπως όλοι οι εταίροι μας το δικό μας πρόσωπο. Χωρίς ιδέα το πρόσωπο γίνεται μάσκα και πέφτει. Με μεγάλη ιδέα την εύκολη και άκοπη απόκτηση χρήματος και τις πιο ευτελείς απολαύσεις, ουδείς λαός προκόβει, όταν μάλιστα σηκώνει στις πλάτες του το φορτίο μιας υπέρογκης κληρονομιάς σαν την δική μας. Και όσο πιο βαριά είναι η κληρονομιά τόσο ισχυρότερη γονιμοποιό ιδέα χρειάζονται οι κληρονόμοι.

Στην Ενωμένη Ευρώπη δεν πάμε ως απόγονοι του Σωκράτη μόνο. Αυτό μας κάνει κωμικούς. Όταν μπήκαμε στην ΕΟΚ το 1979 η γαλλική εφ. "ΛΕ ΜΟΝΤ" έγραψε "καλωσορίζουμε την χώρα της Φιλοκαλίας, την χώρα του Βασιλείου, του Γρηγορίου, του Χρυσοστόμου". Αυτόν περιμένει η Ευρώπη από εμάς, τον φιλόκαλο άνθρωπο, τον φίλο του καλού, τον άγιο, τον άνθρωπο που όπως έλεγε ο Χρυσόστομος είναι πλούσιος όχι γιατί έχει πολλά, αλλά γιατί δεν έχει ανάγκη από τίποτε. Το τι μας χρειάζεται, μας το λέει ο Δάσκαλος του Γένους, ο Κοσμάς ο Αιτωλός: "Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται. Αυτά τα δύο όλος ο κόσμος να πέσει δεν ημπορεί να σας τα πάρει εκτός και αν τα δώσετε με το θέλημα σας", όπου ψυχή είναι η παράδοση μας, η γλώσσα μας, τα ήθη και έθιμα μας και Χριστός είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία του, αυτήν που τίμησαν και δόξασαν οι Τρεις πάνσεπτοι φωστήρες, οι πυρσεύσαντες διά θείων δογμάτων την οικουμένην, οι μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας, οι διδάσκαλοι ου μόνων λόγων αλλά και έργων, οι Τρεις Ιεράρχες, οι προστάτες της Παιδείας και των παιδιών μας.

Νατσιός Δημήτρης , δάσκαλος -Κιλκίς

(Η ομιλία έγινε στις 31 Ιανουαρίου του 2001 στον Δήμο Δοϊράνης, επ’ ευκαιρία της γιορτής των Τριών Ιεραρχών)

πηγη

Οι κινδυνολογίες και ο δεύτερος γιος της παραβολής

Επειδή αντιμετωπίζω καθημερινά πολλές απόψεις, φοβίες, σκανδαλισμούς και πιθανολογίες:Κι εγώ τον ήθελα τον πρωθυπουργό μας να δηλώνει χριστιανός και το ουσιαστικότερο ΝΑ ΕΙΝΑΙ χριστιανός. 

Είμαι χριστιανός ορθόδοξος ιερέας , αγαπώ την πρόσκαιρη επίγεια πατρίδα μου και με απασχολεί και η ειρήνη της Εκκλησίας, αλλά πάνω απ΄ολα αυτό πού είπε ένας άγιος αββάς! "Μακάρι όλοι οι άνθρωποι να αγαπούσαν τον Χριστό και να ήταν χριστιανοί". Δεν το είπε με φανατισμό ή με αυτό το μίζερο προσηλυτιστικό πνεύμα πού μας ήρθε από την εξωελληνική χριστιανοσύνη. Ήταν τόσο πλήρης από την χαρά του Χριστού και αγαπούσε τόσο κάθε άνθρωπο ώστε εύχοταν αυτή η χαρά να πληρώνει όλους τους ανθρώπους! 

Αλλά δυστυχώς κατά δήλωσιν του ο Αλέξης δεν είναι χριστιανός. Φυσικά, καθόσον λέει. Με τόση πολιτική και τόσους ελιγμούς στην κομματική Ελλάδα, άντε να ξεχωρίσεις ποιός λέει αλήθεια και ποιός όχι. Είναι και η στάση του καθένα απεναντι στον κόσμο πού τον προβάλει. Και οι πολιτικοί δυστυχώς ενίοτε πουλάνε ή θρησκεία ή αθεΐα , κατά τις απαιτήσεις της αγοράς, και δεν είναι πάντα ειλικρινείς.Πλην όμως να αφήσουμε τις κρίσεις και τις κινδυνολογίες. Να αγαπήσουμε τον άλλο, να ευχόμαστε ο Θεός να τον φωτιζει για την ειρήνη της πατρίδας, την γαλήνη της εκκλησίας, το δίκιο του απλού πολίτη. Έτσι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις να αναπτυσσόμαστε ως χριστιανοί μέσα στον κόσμο αμέριμνα.

Εγώ αν ο Αλέξης είναι όντως άθεος, ένα έχω να ευχηθώ ως ορθόδοξος ιερέας: Να πληρωθεί και αυτός κάποτε με την χαρά του Χριστού! Αν δεν είναι και ειναι κρυπτώς χριστιανός, να το επιδείξει τουλάχιστον στην πράξη και ας μην το πεί λόγω δειλίας. Ο Χριστός είναι ο κριτής του, όχι εμείς. 

Λοιπόν, μη φοβάστε.Δεν είστε μόνον εσείς πού θα θελατε μια Ελλάδα γεμάτη ορθοδοξία. Και να σας πώ και κάτι σημαντικό. Ο έλληνας είτε συνειδητός χριστιανός , ειτε μη χριστιανός την ορθοδοξία την αναπνέει από την κοιλιά της μάννας του. Πρώτα θα εξαλειφθεί το εθνικό χρωμόσωμα και μετά το ορθόδοξο από το ελληνικό πνευματικό dna.Όλη αυτή η αγωνία μου φαίνεται σαν παλαβομάρα του συρμού.
 

Εξήλθεν ο Χριστός του νικήσαι νίκην. Σπάνια πιστεύουμε με βάθιά εμπιστοσύνη σε αυτόν τον κυριακό λόγο θριάμβου και ελπίδας!
 

Και ένα συμπληρωματικό:
 

Ένας πατέρας είχε δύο γιούς και τους έστειλε και τους δυο στο χωράφι. Ο μεν πρώτος συμφώνησε να πάει, αλλά δεν πήγε. Ο δε δεύτερος διαφώνησε, αλλά τελικά πήγε να δουλέψει. Ποιός από τους δύο έκανε το θέλημα του πατέρα;

Η περίπτωση του δεύτερου γιου να είναι αντικείμενο προσευχής μας. Αυτό επιζητούμε και αυτό θα θέλαμε από τους διακόνους του ελληνικού λαού, πού άρτι εκλεχτηκαν . Αυτή είναι η μοναδική ωφέλιμη αγωνία. Με τα αναθέματα απλώς ζούμε προσηλωμένοι σε μια αφόρητη κόλαση.

Ὁ ἐπίγειος Ἄγγελος, καὶ οὐράνιος ἄνθρωπος, χελιδων ἡ εὔλαλος καὶ πολύφωνος

Εσπερίσαμε τον Χρυσόστομο μας. Δυό ιερείς, ένας στο βήμα, ένας στο αναλόγιο, ο πρωτοψάλτης μας και τρείς πιστοί. Και ο Ιερός Πατέρας μας στον θρόνο του, ως του πρέπει. Και μέσα στο ημίφως, οι προφητείες του Σολομώντα, ακτίνες σοφίας πού θάλπουν την ψυχή με συγκίνηση και τα εγκώμια τα θερμά στον χρυσολόγο και μέγιστο ιεράρχη.Και λιτά και πανηγυρικά, εμείς θα κάνουμε τα όμορφα της πίστης μας, ας χαλάσει και ο κόσμος και ας έρθει ανάποδα.Τι δεν καταλαβαίνετε;

Η Εκκλησία μας...Η Εκκλησία μας....!

Τὴν χρυσήλατον σάλπιγγα, τὸ θεόπνευστον ὄργανον, τῶν δογμάτων πέλαγος ἀνεξάντλητον, τῆς Ἐκκλησίας τὸ στήριγμα, τὸν νοῦν τὸν οὐράνιον, τῆς σοφίας τὸν βυθόν, τὸν κρατῆρα τὸν πάγχρυσον, τὸν προχέοντα, ποταμοὺς διδαγμάτων μελιρρύτων, καὶ ἀρδεύοντα τὴν κτίσιν, μελῳδικῶς εὐφημήσωμεν.

Τὸν ἀστέρα τὸν ἄδυτον, τὸν ἀκτῖσι φωτίζοντα, διδαγμάτων ἅπασαν τὴν ὑφήλιον, τῆς μετανοίας τὸν κήρυκα, τὸν σπόγγον τὸν πάγχρυσον τὸν ὑγρότητα δεινῆς, ἀπογνώσεως αἴροντα, καὶ δροσίζοντα, ἐκτακείσας καρδίας ἁμαρτίαις, Ἰωάννην ἐπαξίως, τὸν Χρυσολόγον τιμήσωμεν.

Ὁ ἐπίγειος Ἄγγελος, καὶ οὐράνιος ἄνθρωπος, χελιδων ἡ εὔλαλος καὶ πολύφωνος, τῶν ἀρετῶν τὸ θησαύρισμα, ἡ πέτρα ἡ ἄρρηκτος τῶν πιστῶν ὑπογραμμός, τῶν Μαρτύρων ἐφάμιλλος, ἰσοστάσιος, τῶν ἁγίων Ἀγγέλων Ἀποστόλων, ὁ ὁμότροπος ἐν ὕμνοις, μεγαλυνέσθω Χρυσόστομος.

Ἱερωτάτην στησώμεθα χορείαν· στέφος γὰρ χρυσόμορφον, τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ, βασιλικῇ δόξῃ σήμερον, ἀπὸ Κομάνων, πρὸς πόλιν ἥκει τὴν Βασιλεύουσαν, λάμπει στίλβον ἄνωθεν, τῇ ἐπανόδῳ αὐτοῦ, πρὸς βασιλείαν τὴν ἄϋλον, πιστοὺς εἰσάγει, καὶ τῷ τῶν ὅλων προσοικειοῖ Βασιλεῖ· διὸ βοῶμεν· Χρυσεπώνυμε, Πάτερ θεῖε Χρυσόστομε πάγχρυσε, καθικέτευε σῶσαι, καὶ φωτίσαι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.


Ὡς οὐρανὸς φαεινὸς τῆς Ἐκκλησίας, δύσιν ὦ Χρυσόστομε τὴν ὑπερόριον, καθυποστὰς ἀπηνέστατα, ἐπανατέλλεις, σήμερον χαίρων τῇ κτίσει ἄδυτος· θάλπεις ἐγκοσμούμενος, θαυμάτων ἄστροις σοφέ, φέρεις Χριστὸν ὑπερλάμποντα, ἡλίου δίκην, σοῦ δᾳδουχοῦντα νῦν τὴν ἐπάνοδον· διὸ βοῶμεν· Φωταυγέστατε, φωτολόγε Χρυσόστομε πάνσοφε, καθικέτευε σῶσαι, καὶ φωτίσαι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.


Νῦν οὐρανὸς τοῖς Ἀγγέλοις συγχορεύει, κτίσει συνευφραίνονται, βροτῶν συστήματα· ὁ γὰρ ἐν γῇ οὐρανόφρονας, δεικνὺς τοὺς πάντας, κλίμακι θείᾳ, σεπτῶν ῥημάτων αὐτοῦ· οὗτος τὴν ἐπάνοδον, τῶν θεοδρόμων βαθμῶν, ὡς, Ἰακὼβ νέος δείκνυσιν, Ἀγγέλων θείων, ἀγαλλομένων τῇ μεταθέσει αὐτοῦ· διὸ βοῶμεν, Παμμακάριστε, τῶν ἀΰλων Ἀγγέλων συνόμιλε, Χρυσολόγε δυσώπει, τοῦ σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Οὐκ ἔδει σε Χρυσόστομε, τὴν Βασιλίδα καταλείψαντα, παροικεῖν ἐν Κομάνοις· ὅθεν θεόθεν ἠγμένη, ἡ Ἀνακτορικὴ πανδαισία, πάλιν σε ἐπανήγαγεν ἐν τοῖς βασιλείοις· εὐφράνθη δὲ ἡ Ἐκκλησία ἰδοῦσά σε, ἀνθομολογουμένη καὶ λέγουσα. Μεγαλύνει ἡ δόξα μου τὸν Κύριον, ἀποδόντα μοι τὸν νυμφαγωγόν, καὶ τὸ στήριγμα τῆς πίστεως, τὴν ὑπόληψιν τῶν ἀξιωμάτων μου, καὶ ἀνάπαυσιν τῶν ἐμῶν κροτάφων· τὸ ὕψος τῆς ταπεινοφροσύνης, καὶ βάθος τῆς ἐλεημοσύνης, καὶ πλοῦτον τῆς ἐμῆς πτωχείας, καὶ μῆκος τῆς μετανοίας. Διὸ αἰτοῦμέν σε Ὅσιε Πάτερ, τὴν εἰρήνην αἴτησαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν, τὸ μέγα ἔλεος.

Μενέ, Μενέ, Θεκέλ, Ο υ φ α ρ σ ί ν.

Τα παρακάτω είναι η προσωπική μου κατάθεση για τις εκλογές, ως πολίτη και πολιτικού όντος και σε καμία περίπτωση δεν επιδέχονται κριτικής, ούτε αντανακλούν στην Εκκλησία την ίδια. Άλλωστε το ιστολόγιο μου δεν είναι μόνο ιεραποστολικό, είναι και προσωπικό. Γράφω μετά τις εκλογές, δημόσια για μην βρεθεί τίς να ισχυριστεί πώς ων ιερέας, θέλησα να επηρεάσω τις επιλογές κάποιων, πρό της κάλπης. Μην εξανίστασθε! Υπάρχουν κληρικοί πού το κάνουν αθρόα και έχουν και επιτυχία. Αντιγράφω ως έχουν , τρείς αναρτήσεις μου από το FB, για αυτό συγχωρείστε μου την ασυνταξία και το άμεσο ύφος:

1. Επειδή παίρνω κάτι ανόητα κομματικοποιημένα μηνύματα: Δεν φταίω εγώ αν αναπαράγω την φωνή της αλήθειας, την οποία μοιράζονται μαζί μου εκατομμύρια έλληνες.Τιμωρήθηκε η αλαζονεία, η μειοδοσία, η θεομπαιξία, το σύστημα πού διατηρούσε τους αδελφούς μας σε ανεργία, φτώχεια, κατάντια, απελπισία. Το σύστημα πού ποινικοποίησε την ιδιοκτησία, παρέδωσε άνευ όρων στους μισέλληνες μειοδοτικά την εθνική κυριαρχία, σε κάθε εκκλησιαστικό λόγο επεδείκνυε θεομπαιξία,έστειλε εκατοντάδες χιλιάδες στην ανεργία, στην μετανάστευση, στην αυτοκτονία,κάτω από τα όρια της φτώχειας και κάτι περισσότερο: στην εξαθλίωση πού φέρνει την βλασφημία του Θεού!!!! Τώρα, αν ο Τσίπρας αποδειχτεί ελλειπής ή χειρότερος, εδώ θα είμαστε για να τον ελέγξουμε. Γιατί να του χαριστούμε; Μπάρμπα τον έχουμε;;; Κατανοώ πώς από μερικούς χάθηκε το χαλί κάτω από τα πόδια τους, αλλά δεν θα την πληρώσουμε εμείς οι υπόλοιποι. Εμείς αγαπάμε και δεξιούς και αριστερούς αδιάκριτα σαν ιερείς χριστιανοί ορθόδοξοι. Αυτό δεν σημαίνει όμως πώς θα μας βάλετε στα καλούπια σας. Γιατί;Επειδή είστε πιό χριστιανοί από τους άλλους;;; Οι Χριστιανοί δεν εκβιάζουν, ούτε τρομοκρατούν τους ανθρώπους για το ψωμί και την αξιοπρέπεια τους, ούτε τους πετάνε στον δρόμο χωρίς ελπίδα , χαρά και με γογγυσμό κατά του Θεού! Πράξανε και τιμωρήθηκαν.Αν και οι επερχόμενοι δεν σεβαστούν Θεό και άρτο λαού, τα ίδια θα πάθουν και αυτοί και ακόμα χειρότερα, διότι η στιγμή δεν σηκώνει μεγαλύτερα λάθη. Διότι Κύριος είναι ο Θεός και όργανο της οργής Του ο λαός! Από κει και πέρα τί μου γυρεύετε τα ρέστα; Από άλλους να τα ζητάτε!

2. Ολιγόπιστοι! Πού πιστεύετε σε έναν ειδωλικό Χριστό από την εποχή του 50! Βγήκαν λέει οι "άθεοι και οι ανώμαλοι" και τί θα απογίνουμε; Μέχρι χτές πού εβίαζαν την εικόνα του Θεού οι "ένθεοι ευσεβείς" δεν αντιδρούσε κανένας σας!Τώρα πού σας θίξανε το κόμμα ξεσπαθώσατε και ρίχνετε μαύρο δάκρυ! Χριστιανοί του γλυκού νερού! Δεν χρειάζεται ο Χριστός, η Παναγία και οι άγιοι υπεράσπιση από ανθρώπους, πού σήμερα είναι και αύριο σαπίζουν στον τάφο! Η Εκκλησία έχει περάσει χειρότερα! Και άμα ο Αλέξης κάνει μαγκιές θα την βρεί και αυτός από τον Θεό! Τόσο λίγο πιστεύετε στον Χριστό;! Σε ποιόν Θεό πιστεύετε;Σας απαγορεύω να Τον ταυτίζετε με την πολιτική σας ιδεολογία!

3. Ποτέ δεν εκμεταλλεύτηκα την θέση μου ως ποιμένος για να επιβάλλω κομματικές προτιμήσεις στο ενοριακό ή διαδικτυακό ποίμνιο.Άλλωστε ο λαός μας δεν είναι πρόβατα και εμένα με ερεθίζει η αναξιοπρέπεια η προσωπική. Είμαι αρκετά εγωιστής για να πράξω κάτι άνομο. Άλλωστε δεν κρύβομαι ποτέ. Οι προσωπικές μου προτιμήσεις είναι γνωστές και στον περίγυρο και στους φίλους μου. Από την πρώτη στιγμή στήριξα τον Πάνο Καμμένο και δεν έχω να ντρέπομαι σε τίποτα για τις επιλογές μου. Και ο παπάς πολίτης είναι, φορολογούμενος και πολιτικό όν και έχει κάθε δικαίωμα να ψηφίζει και να υποστηρίζει αυτό πού θέλει. Εγώ τον άμβωνα μου τον κράτησα καθαρό από πολιτικολογίες. Δεν έχει κανείς να μου προσάψει τίποτα!

Κυριακή ΙΕ΄ Λουκά: Έμπρακτη μετάνοια!

Κυριακή του Ζακχαίου αύριο, Κυριακή μετανοίας και σωτηρίας. Είναι έθος στην αγία μας Εκκλησία, λίγο πριν το κατανυκτικό Τριώδιο, να διαβάζεται η χαρακτηριστική της μετανοίας και της λυτρώσεως περικοπή του Ζακχαίου.Έτσι προετοιμαζόμαστε με τα υψηλά διδάγματα της μεταστροφής, της ταπείνωσης, της έμπρακτης αποκατάστασης κάθε αδικίας από μέρους μας, ως προϋποθέσεις αξίας εισαγωγής μας στον αγώνα της κατανυκτικής αυτής περιόδου.

Ένα θαύμα μας παρουσιάζει η αυριανή περικοπή. Θαύμα ίσως μεγαλύτερο και από αυτά πού ετέλεσε ο Χριστός έξω από την Ιεριχώ και διερχόμενος την πλούσια αυτή πόλη της Ιουδαίας. Πρώτον θεραπεύει από σαρκικά στίγματα και παράλυση σάρκας τους δέκα λεπρούς. Έπειτα δίνει το φως το υλικό και σωματικό σε δυο τυφλούς. Τώρα όμως αφαιρεί στίγματα αμαρτιών και δίνει φως ζωντανό και μένον και πνευματικό, σε έναν στιγματισμένο και μεγάλο αμαρτωλό. Αρχιτελώνης ο Ζακχαίος, άνθρωπος καταπιεστής και υπηρέτης μεγάλων συμφερόντων. Άνθρωπος αγοραίος και μισητός. Όμως με την ευγενική αυτή σπίθα πού βρίσκουμε και στους μεγάλους αμαρτωλούς. Την νοσταλγία του Θεού και την μεγάλη αγάπη. Η πόρνη του ευαγγελίου με δάκρυα και σφογγισμό ποδών και προσφορά μύρου, ταπεινώθηκε και έλαβε άφεση αμαρτιών, διότι όπως ερμήνευσε ο Κύριος "ηγάπησε πολύ"!. Και ο Ζακχαίος λαμβάνει την άφεση, αλλά και μεταστρέφεται σε στροφή 180 μοιρών, διότι ηγάπησε πολύ και αυτός! Ανεβαίνει στην συκομορέα, αφήνει το αξίωμα και την κοινωνική του θέση κατά μέρος, ταπεινώνεται, απαρνείται την περιουσία του αργότερα. Ποθεί όπως λένε οι πατέρες, την φτώχεια του Χριστού, του μη έχοντος πού την κεφαλή κλίναι, απαρνούμενος τον πλούτο τον φθαρτό και επικίνδυνο.Αγαπά πολύ, λαμβάνει την άφεση, φιλοξενεί τον Χριστό, διακονεί τους φτωχούς, ονομάζεται υιός του Αβραάμ, πού σημαίνει κληρονόμος της σωτηρίας.

Και ο Χριστός εισήλθε εις οίκον αμαρτωλού καταλύσαι! Διότι ήλθε του σώσαι το απολωλός. Σκανδαλιστική η μεγάλη αγάπη, πού δεν γνωρίζει ανθρώπινες προλήψεις και διακρίσεις. Οι απόγονοι των γογγυζόντων στην έρημο, οι μεγάλοι εμβληματικοί αχάριστοι, το μισητό γένος των υποκριτών, γογγύζει και πάλι κατά του Χριστού και κατά του Θεού! Αρνείται το σχέδιο της σωτηρίας, επιφανειακά βλέπει την κίνηση την μεγαλόπρεπη και φιλάνθρωπη του Χριστού, να επαναφέρει το χαμένο πρόβατο στην ουράνια μάνδρα και τον ασθενή και μολυσμένο στην αιώνια υγεία. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έβλεπαν τα πταίσματα τους, τις μεγάλες τους αμαρτίες, τον κομπασμό τους πώς ανήκαν στην χορεία των δικαίων από θέση και γένος, τον Σταυρό πού ετοίμαζαν στον Σωτήρα και διδάσκαλο και ευεργέτη τους,αλλά μόνον τις αμαρτίες και τις αδικίες ενός συμπατριώτη τους. Αυτοί μισούσαν, εκείνος αγάπησε. Αυτοί εδικαίωναν τον εαυτό τους, εκείνος έριχνε τον εαυτό του χαμηλά και ταπεινώνοταν. Αυτοί ζητούσαν το σκοτάδι και τον εγωισμό και την αυτολατρεία, εκείνος αρνιόταν την παλιά ζωή και έτρεχε προς το φώς και την λατρεία την αληθινή. Εκεί στην συκομορέα του Ζακχαίου ήταν η πηγή του Ελισσαίου του προφήτη , πού με θαυματουργικό τρόπο από αλμυρά έγινε γλυκειά και ωφέλιμη. Αυτό το αλμυρό νερό του φθόνου και την λύσσα της αμαρτίας και της θεοκατηγορίας γεύοταν οι κατήγοροι του Χριστού. Το ζωντανό όμως νερό πού αποπλύνει από τα αμαρτήματα και σβήνει την φλόγα των παθών και δίνει την αθανασία του Πνεύματος ποθούσε ο πρώην τελώνης και αυτό έλαβε. Η θάλασσα των παθών η αλμυρά μέσα του, έγινε πηγή ζωντος ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον.

Τελειώνοντας, ας θυμηθούμε πότε σώθηκε ο Ζακχαίος, πότε έλαβε την άφεση. Ο Χριστός όταν μπήκε στην χώρα της Ιεριχώ, την πλούσια πόλη των εμπόρων και τελωνών , είχε την ευχέρεια να καταλύσει σε πολλούς πλουσίους, άρχοντες και θρησκευτικούς αρχηγούς και να φέρει την ευαγγελική σωτηρία σε πολλούς οίκους. Διάλεξε όμως τον Ζακχαίο να λυτρώσει. Γιατί; Δεν ήταν περισσότερο αμαρτωλός, ούτε από τους ασυγχώρητους υποκριτές, ούτε από τους άπληστους τελώνες. Είχε όμως μετάνοια ειλικρινή και αυτό φάνηκε από την άμεση αποκατάσταση του αδίκου. Σε κάθε ένα πού αδίκησε τα απέδωσε πολλαπλάσια και το μισό της περιουσίας του , το αποδίδει στους φτωχούς. Η μετάνοια έχει αξία όταν είναι έμπρακτη. Όταν είναι εντυπωσιακά άμεση και συνοδεύεται από αποδείξεις. Ούτε οι φαρισαίοι με τα πλατιά φυλακτήρια σώθηκαν, ούτε οι πλούσιοι με τις μεγάλες επιδείξεις και τις εστρωμένες για τον Χριστό κατάμεστες τράπεζες. Αλλά αυτός πού αποδεικνύει πώς η μετάνοια του είναι ειλικρινής και εναγκαλίζεται την φτώχεια για να βρεί τον πολύτιμο μαργαρίτη. Η άφεση των αμαρτιών προϋποθέτει και αποκατάσταση κάθε αδικίας! Αυτός είναι ο πνευματικός νόμος. Ο Θεός εξιλεώνεται με θυσίες μεγάλες και αποκατάσταση κάθε αδίκου και όχι με λόγια και ευσεβείς προθέσεις πού μένουν στην θεωρία. Αλλιώς ο άνθρωπος παραμένει στην αμαρτία και τον θάνατο και αποτρέπει τον Θεό από το να τον σπλαχνιστεί και να τον σώσει.

Από κάθε πώρωση και υποκρισία ας απέχουμε. Η μετάνοια του Ζακχαίου να είναι το γνήσιο οδόσημο μας προς την σωτηρία. Αμην.

24-1-15 ππκ

Γι΄ αυτό οι αδικημένοι είναι τα πιο αγαπημένα παιδιά του Θεού

Αν σκεφτόμασταν ότι ο πιο αδικημένος είναι ο Χριστός, θα δεχόμασταν με χαρά την αδικία. Ενώ ήταν Θεός, κατέβηκε στην γη από πολλή αγάπη και κλείσθηκε εννιά μήνες στην κοιλιά της Παναγίας.

Ύστερα, τριάντα χρόνια έζησε αθόρυβα. Από δεκαπέντε μέχρι τριάντα χρόνων δούλευε μαραγκός στους Εβραίους. Και τι εργαλεία είχαν τότε; Ξύλινα πριόνια χρησιμοποιούσαν, με κάτι καβίλιες ξύλινες...

Και ενώ τόσοι είχαν μιλήσει και προφητεύσει γι΄ Αυτόν, τόσα θαύματα έκανε, και τελικά ονειδισμούς, σταύρωμα.

Γι΄ αυτό οι αδικημένοι είναι τα πιο αγαπημένα παιδιά του Θεού. 

Γιατί ως αδικημένοι έχουν στην καρδιά τους τον αδικημένο Χριστό και αγάλλονται στην εξορία και στην φυλακή σαν να βρίσκωνται στον Παράδεισο, διότι, όπου Χριστός εκεί Παράδεισος.
 

Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Γ

Περί εκλογών

Σε 2-3 μέρες έχουμε εκλογές. Χρέος του Χριστιανού και της Εκκλησίας είναι να προσεύχεται στον Θεό και Κύριο του σύμπαντος, ώστε οι εκλεγμένοι άρχοντες του λαού να διασφαλίζουν την ειρήνη στον κόσμο και το αγαθόν περί την Εκκλησίαν ή όπως λέει η ευχή του Μεγάλου Βασιλείου:

Μνήσθητι, Κύριε, πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας, οὓς ἐδικαίωσας βασιλεύειν ἐπὶ τῆς γῆς. Χάρισαι αὐτοῖς βαθεῖαν καὶ ἀναφαίρετον εἰρήνην, λάλησον εἰς τὴν καρδίαν αὐτῶν ἀγαθὰ ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας σου καὶ παντὸς τοῦ λαοῦ σου, ἵνα ἐν τῇ γαλήνῃ αὐτῶν ἤρεμον καὶ ἡσύχιον βίον διάγωμεν, ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καὶ σεμνότητι.

 
Έτσι πρέπει να σκέφτεται ο χριστιανός ορθόδοξος και αυτή είναι η παράδοση της Εκκλησίας ανά τους αιώνες. 

Κατά θεολόγον Ιωάννην και κατά το αψευδές στόμα του Κυρίου πάσα εξουσία είναι δεδομένη άνωθεν και χωρίς το θέλημα του Θεού τίποτα δεν επιτρέπεται. 

Ας αφήσουμε λοιπόν τα συνθήματα, πού δεν ταιριάζουν στην χριστιανική ευγένεια και γενναιότητα και στο ορθόδοξο ταπεινό ήθος και ας προσευχηθούμε ώστε οι εκλεκτοί του λαού, όποιοι και να είναι αυτοί, να είναι ελεήμονες για την πατρίδα και ειρηνικοί προς την Εκκλησία του Θεού, ώστε με γαλήνη, μετάνοια και ειρήνη να βιώνουν οι άγιοι χριστιανοί επί της γης. Τίποτα λιγότερο ή περισσότερο.

Εκκλησία. Εδώ είμασταν, είμαστε και θα είμαστε, όποια και αν είναι η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα και πανταχού. Ως όρνις σκέπουσα τα νοσσία αυτής υπό τας πτέρυγας, η Μάνα Εκκλησία. Τα ποικιλλόχρωμα νοσσία αυτής! Η Εκκλησία είναι η εγγύηση της αγάπης της αδιάκριτης. Και όλους τους δεχόμαστε με στοργή και αγάπη. Δεν είμαστε σπανακόπιττα να κόβουμε σε κομμάτια(κόμματα) τους ανθρώπους