Δούλος του δούλου του Θεού

Γόνος γέγονας Γάνου και Χώρας
μέγα καύχημα νήσου Καλύμνου
παμμακάριστε Σάββα πατήρ ημών
και γαρ οδόν διελθών της ασκήσεως
του ακροτάτου τέλους επέτυχες
διό πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ
σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Πανηγυρίζει ο τοπικός, δικός μας άγιος , Σάββας ο εν Καλύμνω.

Κοιτάξτε φωτογραφία! Όλο το ευλογημένο παράπονο των αγίων και των διά Χριστώ πτωχών και διωκομένων σε αυτό το βλέμμα! Κρύβει μέσα του τον πόνο και την κακουχία του Σταυρού και τον έρωτα και την ελπίδα, την απόλυτη εξάρτηση από τον Νυμφίο της ψυχής του. Και συνάμα λάμπει βαθιά εντός του το καντηλάκι το άσβεστο της ανάστασης.

Ο άγιος Σάββας είναι η επιτομή του σημερινού ευαγγελίου. Ταπεινός και αφανής, εκρύβετο ως άγιος από τους ανθρώπους. Μόνο οι αγνοί και οι απλοϊκοί ελάμβαναν οσμή από την ευωδία της αγιότητας του, όσο ήταν ζωντανός και ανάμεσα τους. Ένας ταπεινός και αφανής καλόγηρος, από αυτούς πού δεν γνωρίζει και δεν αναγνωρίζει ο πολύβουος και πλουραλιστικός κόσμος. Δεν ήταν πυροτέχνημα, εντυπωσιακός, άρχων, πρωτοκάθεδρος, φιλόπρωτος, "δραστήριος", αποτελεσματικός πολυπράγμων, όπως είναι οι "πετυχημένοι" και λαοφιλείς ποιμένες και κοσμικοί της σήμερον.Ήταν δούλος του Δούλου του Θεού. Άξιος του πρώτου μακαρισμού. Ποιμήν των απλών αμνάδων.Εξομολογητής ταχύς, πρόθυμος και ακριβής.Φιλόπτωχος και φιλεύσπλαχνος. Εκινείτο όπου οι πληγές του κόσμου και αγαπούσε την ταφή την εκούσια και την απλότητα την περιφρονημένη. Αλλά σήμερον, πού η δόξα της Βαβυλώνας; Πού η φήμη των λαμπρών και υψηλοφρόνων; Πού η τιμή και η φαντασία των πλουσίων; Ατμίδα και καπνός! Ενώ ενώπιον του ταπεινού καλογήρου, κλίνουν γόνυ ευλαβείας Αρχιερείς και Άρχοντες και πανήγυρις λαού υψώνει φωνή μεγαλυναρίου στην παναγία μνήμη του!Εις πάσαν την γην εξήλθε ο φθόγγος των κατορθωμάτων του και έως του θρόνου του Θεού η λάμψη των θαυμασίων του! Ίνα πληρωθή το ρηθεν πώς όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, ενώ όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του θα υψωθεί!

Ο άγιος Σάββας δεν ήξερε από κοινωνικές αναλύσεις, ψυχοθεραπείες, φιλοσοφίες καλής ζωής και νοήματα υπάρξεως. Δεν γνώριζε απο ακτιβισμούς, θεολογικές εκδηλώσεις, ηθικά κηρυγματάκια και ποιμαντικές εισηγήσεις και δράσεις της ρουτίνας και της επίδειξης, και πως να κάνουμε τους ακροατές και τους οπαδούς μας "καλύτερους ανθρώπους" πού εμείς θαυμάζουμε και προσκυνάμε χάσκοντας τη σήμερον, θεωρώντας τα όλα αυτά συστατικά μιας πετυχημένης ποιμαντικής.Όλοι αυτοί οι άγιοι, οι άξιοι εργάτες του αμπελώνος ήξεραν να κρύβουν τον εαυτό τους για να δείχνουν ΜΟΝΟΝ τον Χριστό!!!Το μόνο πού τους ένοιαζε και τους έκαιγε ήταν να θεραπεύσουν την πληγή άνθρωπο και να τον βάλουν στην βασιλεία του Χριστού. Μόνον Χριστός υπήρχε για αυτούς και η αγωνία να κληρονομήσουν όλοι την βασιλεία Του, να βρούν την πραγματική χαρά. Γι αυτό και τον εαυτό τους τον άφηναν απ έξω. Ο άγιος Σάββας κοιμήθηκε σε ένα ταπεινό κελί, περιστοιχιζόμενος από απλούς ανθρώπους και αποκεκρυμμένος από το φως της δημοσιότητας. Όταν έφυγε πίσω του δεν άφησε επιστημονικά συγγράμματα ,συνεντεύξεις και οπαδούς ενθουσιώδεις, αλλά ένα μοναστήρι, παράδοση Χριστού στα πνευματικά του παιδιά και μηδενική -κυριολεκτικά μηδενική- υλική περιουσία.

Ο άγιος να μας σκέπει και να μας περιέπει όλους με την αγάπη του. Κάμπτεται στις δεήσεις των ασθενούντων και ευμενίζεται στις προσευχές των δυστυχισμένων, ώσπερ ιλαρός δότης της αγάπης του πρώτου Αγαπήσαντος Χριστού.

Άγιε μου φωτεινέ, φώτισον καμού τον βαθύ ζόφον!

Κυριακή Ε΄ Νηστειών: Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα...

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν, 33 ὅτι Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ γραμματεῦσι, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσι, 34 καὶ ἐμπαίξουσιν αὐτῷ καὶ μαστιγώσουσιν αὐτὸν καὶ ἐμπτύσουσιν αὐτῷ καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτὸν, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται. 35 Καὶ προσπορεύονται αὐτῷ Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης υἱοὶ Ζεβεδαίου λέγοντες· Διδάσκαλε, θέλομεν ἵνα ὃ ἐὰν αἰτήσωμεν ποιήσῃς ἡμῖν. 36 ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Τί θέλετε ποιῆσαί με ὑμῖν; 37 οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· Δὸς ἡμῖν ἵνα εἷς ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σου καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου. 38 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; 39 οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· Δυνάμεθα. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Τὸ μὲν ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω πίεσθε, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε· 40 τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ' οἷς ἡτοίμασται. 41 καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ Ἰακώβου καὶ Ἰωάννου. 42 ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτοὺς λέγει αὐτοῖς· Οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι αὐτῶν κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. 43 οὐχ οὕτω δὲ ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ' ὃς ἐὰν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, 44 καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος· 45 καὶ γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν.

«Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα και ο Υιός του ανθρώπου παραδοθήσεται τοις Αρχιερεύσι και Γραμματεύσι, και κατακρινούσιν αυτόν θανάτω…».

Αδελφοί μου,

Πλησιάζει ο χρόνος που ο Υιός και Λόγος του Θεού θα παραδοθεί από τον προδότη και δόλιο Ιούδα στους Αρχιερείς και Γραμματείς του Ιουδαϊκού λαού.

Πλησιάζει ο χρόνος πού ο αναμάρτητος Ιησούς Χριστός θα δικαστή υπό ανόμων κριτών ως κακούργος και θα καταδικαστεί σε φοβερό και επονείδιστο θάνατο – τον δια σταυρού θάνατο.

Πλησιάζει ο χρόνος που «ο δρακί έχων την πάσαν κτίσιν», θα απλώσει τα άγια χέρια Του επάνω στον τετραμερή σταυρό Του, για να ενώσει τα διεστώτα, για να ενώσει γή και ουρανό, άνθρωπο και Θεό.

Πλησιάζει ο καιρός, που εκουσίως ο αγιότατος Υιός της Παρθένου, ο Νυμφίος της Εκκλησίας, «ο κάλει ωραίος παρά πάντα βροτούς» επάνω στον αιματόβρεκτο Σταυρό Του, θα πεί «το τετέλεσται» «και κλίνας την κεφαλήν» θα παραδόσει το πνεύμα στον Πατέρα και Θεό Του και Θεό ημών.

Ο Θεάνθρωπος Ιησούς ανεβαίνει συνοδευόμενος από τους μαθητές του στην αγία πόλη, στην πόλη των Βασιλέων και των Προφητών, στην Ιερουσαλήμ, και προλέγει σ’ αυτούς τα παθήματά Του και τον εκούσιο και φρικτό θάνατό Του, «ήρξατο αυτοίς λέγειν τα μέλλοντα αυτώ συμβαίνειν».

Οι μαθητές Του όμως, σκέπτονται και επιθυμούν τα του κόσμου τούτου, οραματίζονται τιμές, δόξες και μεγαλεία νομίζοντες ότι, ο Κύριος των κυριευόντων και Βασιλεύς των βασιλευόντων, γενόμενος υπό γυναικός ότε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, ήλθε στην γη για να ιδρύσει κοσμική βασιλεία.

Οι συνοδοιπόροι δεν κατενόησαν τους λόγους του διδασκάλου τους , που έλεγε ότι «η βασιλεία η εμοί ούκ έστι εκ του κόσμου τούτου», αλλά κινούμενοι από φιλόδοξη επιθυμία κοσμικών αξιωμάτων, πίστεψαν ότι έφθασε ο καιρός να δοξαστούν εδώ στην γή.

Μάλιστα, μεταξύ των μαθητών Του, δύο, οι αυτάδελφοι, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, τολμούν να ζητήσουν και πρωτοκαθεδρίες «δός ημίν, ίνα είς εκ δεξιών σου και είς εξ ευωνύμων σου καθήσωμεν εν τη δόξη σου» συνεπικουρούμενοι υπό της μητρός τους Ελισάβετ.

Οι δύο αυτοί αδελφοί, Ιάκωβος και Ιωάννης, δεν έρχονται να παρηγορήσουν τον Κύριο και διδάσκαλό τους, να τον ενισχύσουν στον αγώνα Του, και δεν πονούν όταν προλέγει τα προσεχή παθήματά του, αλλά έρχονται να του ζητήσουν πρωτοκαθεδρίες.

Ο Γλυκύς και Πράος Διδάσκαλος τους λέγει: «ούκ οίδατε τι αιτείσθε», δεν γνωρίζετε τι ζητείτε. Ζητείτε δόξες και μεγαλεία αυτού του κόσμου που εγώ ήρθα να καταργήσω.

Ο Υιός και Λόγος του Θεού με την αιώνιο και ανεπανάληπτο αυτή διδασκαλία του ιδρύει ένα άλλο βασίλειο, το βασίλειο της αρετής και της αυτοθυσίας, το βασίλειο της ταπείνωσης και της αγάπης προς τον πεπτωκότα άνθρωπο.

Πολλοί άνθρωποι κινούμενοι από κοσμικά ελατήρια κενοδοξίας ζητούν δόξες πλούτη και μεγαλεία. Ζητούν και επιδιώκουν αξιώματα και πρωτοκαθεδρίες. Όλα αυτά όμως είναι ξένα και αλλότρια και δεν ανταποκρίνονται στην αγάπη του Θεού Πατρός.

Οι δόξες και τα μεγαλεία του κόσμου τούτου είναι μάταια, πάντα ταύτα έρχονται και παρέρχονται. «Ιδού τα πάντα ματαιότης ματαιοτήτων», μας λέγει ο σοφός Εκκλησιαστής, και πραγματικά τα πάντα καταλήγουν στον τάφο, που έξωθεν μεν φαίνεται ωραίος, έσωθεν είναι γεμάτος από οστά γυμνά και ακαθαρσίας.

«Δεινός ο της δόξης έρως» αναφωνεί ο Ιερός Χρυσόστομος.

Αυτή την δόξα, αυτό τον έρωτα του κόσμου τούτου αρνήθηκε εκ παίδων και ο σήμερα εορταζόμενος ο όσιος και Θεοφόρος Πατήρ ημών Σάββας, ο της Καλύμνου θερμός προστάτης, φρουρός και οικιστής.

Οι λόγοι του Σωτήρα Χριστού προς τους μαθητές Του Ιάκωβο και Ιωάννη, «ουκ οίδατε τι αιτείσθε», ήταν πάντοτε φλογεροί και πάντοτε νωποί στην ταπεινή καρδιά του μοναχού Σάββα.

Πράος και ταπεινός, σώφρων και αγάπης έμπλεος δεν ζήτησε θέσεις και πρωτοκαθεδρίες, αξιώματα και υστεροφημίες αλλά, αφού εγκατέλειψε άπαντα τα του βίου τερπνά και πρόσκαιρα, στους ισχνούς ώμους του σήκωσε τον δικό του σταυρό και ζήτησε να βρεί, «ως η διψώσα έλαφος παρά τας διεξόδους των υδάτων», τον φραγγελωμένο, σταυρωμένο και αναστημένο Χριστό.

Αδελφοί μου,

Ας μην επιδιώκουμε αδελφοί μου, λοιπόν, την δόξα του κόσμου τούτου, πού ως καπνός διαλύεται και χάνεται, αλλά αφού καθαρίσουμε την ψυχή μας από τις αμαρτίες, ας επιζητούμε την αληθινή δόξα, την δόξα του Θεού Πατρός, «παρά του Οποίου πάσα δόσις αγαθή και πάν δώρημα τέλειον». Αμήν.


Ο.Μ.Λ.Κ.Α.Παΐσιος

Χαίρε Αναστάσεως τύπον εκλάμπουσα

Χαίρε των Αγγέλων τον βίον εμφαίνουσα.

Οι ιερείς και οι θρησκευόμενοι διώχνουν κόσμο από την εκκλησία;

 

Λέγεται πώς οι ιερείς ή οι θρησκευόμενοι απομακρύνουν τον κόσμο από την εκκλησία με τις πράξεις και την συμπεριφορά τους. Αυτή είναι η μεγαλύτερη ανειλικρίνεια και πρόφαση πού αναπαύει τον σκανδαλιζόμενο και ένα ψέμα ντυμένο την όμορφη και βολική αλήθεια. Συνήθως, καλύπτουμε την δική μας αναπηρία και αδυναμία να συμβιώσουμε με τους άλλους και να προσλάβουμε Χριστό και Εκκλησία πίσω απο την ολιγωρία των άλλων. Κανείς δεν λέει: Είμαι ευαίσθητος και αδύναμος γι αυτό σκανδαλίζομαι και η δύναμη του σκανδαλισμού μου είναι δυνατότερη από τον πόθο κα την επιθυμία να εκκλησιαζομαι και να γνωρίσω τον Χριστό. Η ολιγωρία των άλλων, πάντα των άλλων , δικαιώνει το υπαρξιστικό δόγμα πώς ο άλλος είναι η κόλαση μου. Και επειδή είναι η κόλαση μου , εγώ δικαιώνομαι ως ακέραιος και παρητημένος από την αναζήτηση του Θεού και την εκκλησιαστικότητα μου. Οταν ο άνθρωπος δει τον εαυτό του κατάματα και εννοήσει πώς ο μόνος λόγος απομάκρυνσης του από την Εκκλησία , είναι η δική του αδυναμία να συμβιώσει, να συγχωρήσει και να εστιάσει στην ουσία τότε θα λάβει τις απαντήσεις. Για την ώρα χρησιμοποιεί τις πιό ευσεβείς προφάσεις για να καθησυχάσει τον εαυτό του και να δικαιωθεί.

 

Οι θρησκευτικοί άνθρωποι και μάλιστα οι θεολόγοι και όσοι δραστηριοποιούνται στο κοινωνικό και κατηχητικό έργο της Εκκλησίας, διέπονται συνήθως από ένα τελείως αντιχριστιανικό φαρισαϊσμό με μια κριτική διάθεση επί παντός επιστητού, αυτόκλητο εγωϊστικό ζήλο να διορθώσουν τα κακά κείμενα της εκκλησίας, χωρίς να έχουν την εκκλησιαστική θέση και τάξη να το κάνουν και μια απίστευτη αυτοδικαίωση πού τους τοποθετεί έναντι όλων των άλλων και δη των ιερέων. Είναι μια υπεισερχόμενη νοοτροπία ευσεβιστικού τύπου πού οι ρίζες και οι πηγές της είναι καθαρά πολιτικες: Είναι ο εξουσιασμός της διαλεκτικής έναντι των άλλων και της δικαίωσης του εαυτού μας πού στην φιλοσοφία μπορεί να θεωρηθεί επίγονος του πιό σκληρού φαρισαϊσμού. Θέση της εκκλησίας είναι να συμ-βιώσουμε, να συ-γχωρήσουμε με τον άλλο και να δούμε τον εαυτό μας καθώς εστι για να τον θεραπεύσουμε. Και θεραπευτική είναι η ορθοδοξία. Να πάψουμε να θεωρούμε πολιτικά και κοινωνιολογικά την εκκλησία σαν να πρόκειται για ιδεολογικό σύστημα ή ομάδα τάξεων ανθρώπων. Είναι μια κατάφωρη ασπλαχνία και εκκοσμίκευση πού θανατώνει και τους φέροντες και το περιβάλλον τους δηλητηριάζει.

Να μην νομιστεί πώς θέλω να υπερασπιστώ τους ιερείς ή τους θρησκευόμενους και γι αυτό προφασίζομαι .Εγώ είμαι ποιμένας. Ο ρόλος μου είναι θεραπευτικός και ποιμαντικός. Με ενδιαφέρει ο άνθρωπος να διακρίνει αυτό πού συμβαίνει στην ψυχή και στον εαυτό του και να προχωρά στην θεραπεία πού είναι η ορθοδοξία.

Πάντα λευτεριά!

Την επανάσταση την έκαναν Χριστιανοί!Δεν την έκαναν σκεπτικιστές, άθεοι, λογοκράτες, προτεστάντες και υποταγμένοι.Αλλά χριστιανοί και δη ορθόδοξοι. 

Η ελευθερία είναι το ύψιστο αγαθό πού ο Θεός χάρισε στον άνθρωπο. Είναι η μεγαλύτερη απόδειξη πώς είμαστε πλασμένοι κατ εικόνα και καθ ομοίωσιν Του. Είναι αυτό πού κατ εξοχήν μας κληροδότησε το Αυτοελεύθερο και Μόνον Ον.Δεν μπορούσε λοιπόν ένας λαός ζυμωμένος στην ορθοδοξία και στα νάματα της ελευθερίας, να ζει υποταγμένος, εξευτιλισμένος και δουλωμένος σε κτήνη απάνθρωπα, δουλωμένα στον ανώμαλο, ανήθικο και υποταγμένο στα πιό κολασμένα πάθη σουλτάνο.Δούλος σε δούλους και υπήκοος σε υπηκόους του σκοταδιού! 

Ο έλληνας δεν υπήρξε ποτέ σκλαβωμένος γιατί ποτέ δεν ξέχασε τα πρωτοτόκια του στην βασιλεία του Θεού Πατέρα και την κουλτούρα του που υπαγόρευε: ή νεκρός ή ελεύθερος!Η ορθοδοξία λοιπόν κράτησε την Ελλάδα και όχι η Ελλάδα την ορθοδοξία! Δεν είναι τυχαίο πού ο ευαγγελισμός , η μέρα του Ευαγγελισμού, ορίστηκε και σαν μέρα της Παλλιγενεσίας.Η ελευθερία από τον Τούρκο, ισοδυναμούσε στην συνείδηση του έλληνα με την ελευθερία από τον ίδιο τον κοσμοκράτορα διάβολο. Και η ίδια η Παναγιά στην παράδοση του ταυτίζεται με αυτήν την έννοια της Ρωμηοσύνης, η δε Ρωμηοσύνη πολλές φορές με αυτήν την Θεοτόκο. Ψάλλοντας τον ύμνο στην Θεοτόκο: Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια, το γένος μας έχει την ζώσα και ισχυρή συνείδηση πώς ψάλλει το νικητήριο τροπάριο και τον εθνικό ύμνο της ίδιας της φυλής του.

Χρόνια πολλά σε όλους μας! Και καλή λευτεριά στην πατρίδα μας από κάθε εντόπιο και ξένο δυνάστη και μάλιστα από τον πνευματικό και αιώνιο εχθρό και τύρρανο μας!

O ευαγγελισμός της Θεοτόκου-Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου είναι η αρχή όλων των Δεσποτικών εορτών. Στο απολυτίκιο της εορτής ψάλλουμε: «σήμερον της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον και του απ’ αιώνος μυστηρίου η φανέρωσις…». Το περιεχόμενο της εορτής αναφέρεται στο γεγονός κατά το οποίο ο αρχάγγελος Γαβριήλ – ο άγγελος εκείνος με τον οποίο συνδέονται όλα τα γεγονότα που έχουν σχέση με την ενανθρώπηση του Χριστού – επισκέφθηκε με εντολή του Θεού την Παναγία και την πληροφόρησε ότι έφθασε ο καιρός της σαρκώσεως του Λόγου του Θεού, και ότι αυτή θα γίνη η μητέρα Του. (βλ. Λουκά α’, 26-56). αρχάγγελος Γαβριήλ απεκάλεσε την Παναγία «κεχαριτωμένη«. Της είπε: «Χαίρε, κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σού, ευλογημένη συ εν γυναιξίν» (Λουκ. α’, 28-29). Η Παναγία αποκαλείται «κεχαριτωμένη» και χαρακτηρίζεται «ευλογημένη», αφού ο Θεός είναι μαζί της.

Κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, και άλλους αγίους Πατέρας, η Παναγία είχε ήδη χαριτωθή, και δεν χαριτώθηκε την ημέρα του Ευαγγελισμού. Παραμένοντας μέσα στα άγια των αγίων του Ναού έφθασε στα άγια των αγίων της πνευματικής ζωής, που είναι η θέωση. Εάν το προαύλιο του Ναού προοριζόταν για τους προσηλύτους και εάν ο κυρίως Ναός για τους ιερείς, τα άγια των αγίων προορίζονταν για τον αρχιερέα. Εκεί εισήλθε η Παναγία, δείγμα ότι έφθασε στην θέωση. Είναι γνωστόν ότι στην χριστιανική εποχή ο νάρθηκας προοριζόταν για τους κατηχουμένους και τους ακαθάρτους, ο κυρίως ναός για τους φωτισθέντας, τα μέλη της Εκκλησίας, και τα άγια των αγίων γι’ αυτούς που έφθασαν στην θέωση.

Έτσι, η Παναγία είχε φθάσει στην θέωση και πριν ακόμη δεχθή την επίσκεψη του αρχαγγέλου. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποίησε μια ειδική μέθοδο Θεογνωσίας και Θεοκοινωνίας, όπως ερμηνεύει θαυμάσια και θεόπνευστα ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Πρόκειται για την ησυχία, την ησυχαστική οδό. Κατάλαβε η Παναγία ότι δεν μπορεί κανείς να φθάση στον Θεό με την λογική, την αίσθηση, την φαντασία και την ανθρώπινη δόξα, αλλά δια του νού. Έτσι νέκρωσε όλες τις δυνάμεις της ψυχής που προέρχονται από την αίσθηση, και δια της νοεράς προσευχής ενεργοποίησε τον νού. Με αυτόν τον τρόπο έφθασε στην έλλαμψη και την θέωση. Και γι’ αυτό αξιώθηκε να γίνη Μητέρα του Χριστού, να δώση την σάρκα της στον Χριστό. Δεν είχε απλώς αρετές, αλλά την θεοποιό Χάρη του Θεού.

Η Παναγία είχε το πλήρωμα της Χάριτος του Θεού, συγκριτικά με τους ανθρώπους. Βέβαια, ο Χριστός, ως Λόγος του Θεού, έχει όλο το πλήρωμα των Χαρίτων, αλλά και η Παναγία έλαβε το πλήρωμα της Χάριτος από το πλήρωμα των Χαρίτων του Υιού της. Γι’ αυτόν τον λόγο σε σχέση με τον Χριστό είναι κατώτερη, αφού ο Χριστός είχε την Χάρη κατά φύσιν, ενώ η Παναγία κατά μετοχήν, σε σχέση όμως με τους ανθρώπους είναι ανώτερη.

Η Παναγία είχε το πλήρωμα της Χάριτος, εκ του πληρώματος των Χαρίτων του Υιού της, προ της συλλήψεως, κατά την σύλληψη και μετά την σύλληψη. Πρό της συλλήψεως το πλήρωμα της Χάριτος ήταν τέλειο, κατά την σύλληψη ήταν τελειότερο, και μετά την σύλληψη ήταν τελειότατο (άγ. Νικόδημος αγιορείτης). Με αυτόν τον τρόπο η Παναγία ήταν παρθένος κατά το σώμα και παρθένος κατά την ψυχή. Και αυτή η σωματική της παρθενία είναι ανώτερη και τελειότερη από την ψυχική παρθενία των αγίων, που επιτυγχάνεται με την ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος.

Η διάρκεια της κυοφορίας της Παναγίας είναι προτύπωση της αδιαλείπτου κοινωνίας που θα έχουν οι άγιοι στην Βασιλεία του Θεού.

Είναι γνωστό και δεδομένο ότι η μητέρα που έχει κυοφορούμενο βρέφος έχει στενή και οργανική σχέση μαζί του. Σύγχρονοι επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι το βρέφος επηρεάζεται πάρα πολύ όχι μόνο από την σωματική κατάσταση της μητέρας του, αλλά και από την ψυχολογική της συγκρότηση. Και επειδή το θείο βρέφος συνελήφθη εκ Πνεύματος Αγίου, αλλά μεγάλωσε κατά τον φυσικό τρόπο, δηλαδή είχε κοινωνία με το σώμα της Παναγίας, γι’ αυτό και υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του Χριστού και της Θεοτόκου. Φυσικά, αυτό πρέπει να το δούμε από την άποψη ότι η Παναγία δίνει το αίμα της στον Χριστό, αλλά και ο Χριστός την Χάρη και ευλογία Του σε αυτήν. Κυοφορούμενος ο Χριστός δεν έπαυσε να βρίσκεται ταυτόχρονα στον θρόνο του Θεού ενωμένος με τον Πατέρα Του και το Άγιον Πνεύμα.

Η ανθρώπινη φύση ενώθηκε με την θεία φύση ατρέπτως, ασυγχύτως, αδιαιρέτως, αχωρίστως, αμέσως από την στιγμή της συλλήψεως. Αυτό σημαίνει ότι πρώτη η Παναγία γεύθηκε τα αγαθά της θείας ενανθρωπήσεως, την θέωση. Αυτό που οι Μαθηταί του Χριστού γεύθηκαν κατά την Πεντηκοστή, και εμείς μετά το Βάπτισμα, κατά την διάρκεια του μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας, όταν κοινωνούμε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, και αυτό που θα ζουν οι άγιοι στην Βασιλεία των Ουρανών, το ζούσε η Παναγία από την πρώτη στιγμή της συλλήψεως και κυοφορίας.

Επομένως, ο Χριστός εννέα ολόκληρους μήνες, μέρα και νύχτα, έτρεφε με το αγιασμένο αίμα Του την Παναγία. Αυτό είναι προτύπωση της αδιαλείπτου θείας Κοινωνίας και της αδιαλείπτου σχέσεως και κοινωνίας των αγίων με τον Χριστό που θα γίνη κυρίως στην άλλη ζωή. Γι’ αυτό και η Παναγία είναι προτύπωση του μέλλοντος αιώνος. Από αυτό το πρίσμα είναι Παράδεισος.

 αποσπάσματα από το βιβλίο Δεσποτικές Εορτές

πηγη

Πόθεν άρξομαι θρηνείν...

Σήμερα, ψάλλεται εκτάκτως ο Μέγας Κανών. Ένα χαρακτηριστικό αυτής της εβδομάδος Ποίημα, πού το ψάλλαμε ήδη τμηματικά και την πρώτη εβδομάδα των νηστειών.

Είναι μια πρόσκληση σε ανασκόπηση ζωής, εγρήγορση, συντριβή και μετάνοια,πού μας κρατά ζωντανούς και έξυπνους στον αγώνα τώρα στα τέλη της Τεσσαρακοστής.Ποιητής είναι ο άγιος Ανδρέας Κρήτης, τόπος συγγραφής η Βασιλεύουσα και χρονος το 717 κατά πάσαν πιθανότητα.

Ο ποιητής τοποθετεί τον εαυτό του στο τέλος της ζωής του. Αναπολεί τις πράξεις του και απελπίζεται για σωτηρία. Ανοίγει λοιπόν την Αγία Γραφή για να λάβει απαντήσεις και σε έναν θρήνο ενδοελέγχου και ταπεινώσεως, εξαίρει τα παραδείγματα των δικαίων πράξεων πού αναφέρονται σε Παλαιά και Καινή Διαθήκη, τα οποία ομολογεί πώς δεν μιμήθηκε,ενώ ταυτίζει τον αμαρτωλο εαυτό του με όλα τα εγκλήματα και ατοπήματα των "κακών" της Γραφής.

Κοντάκιο του Κανόνα, είναι το περίφημο Ψυχή ψυχή μου, ποίημα Ρωμανού του Μελωδού, ενώ συναγιγνώσκεται μαζί με αυτόν ο Βίος της Αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας, ως προτρεπτικός στην μετάνοια!

Μερικά από τα δείγματα του Κανόνα αμετάφραστα και παραφρασμένα, παραθέτουμε εδώ:

Ἐτέκταινον, ἐπὶ τὸν νῶτόν μου πάντες, οἱ ἀρχηγοὶ τῶν κακῶν, μακρύνοντες κατ' ἐμοῦ τὴν ἀνομίαν αὐτῶν.
Πάνω στην πλάτη μου ραδιουργούσαν οι αρχηγοί των κακών και επέκταιναν εναντίον μου την ανομία τους.
Ἀπώλεσα, τὸ πρωτόκτιστον κάλλος, καὶ τὴν εὐπρέπειάν μου, καὶ ἄρτι κεῖμαι γυμνός, καὶ καταισχύνομαι.
Έχασα την ομορφιά την πρωτόκτιστη και τον στολισμό μου και ήδη στέκομαι γυμνός και καταντροπιασμένος.
Κατέρραψε, τοὺς δερματίνους χιτῶνας, ἡ ἁμαρτία κᾀμοί, γυμνώσασά με τῆς πρίν, θεοϋφάντου στολῆς.
Μου έρραψε τους δερμάτινους χιτώνες η αμαρτία, αφού πρώτα με γύμνωσε από την στολή την θεοΰφαντη.
Περίκειμαι, τὸν στολισμὸν τῆς αἰσχύνης, καθάπερ φύλλα συκῆς, εἰς ἔλεγχον τῶν ἐμῶν, αὐτεξουσίων παθῶν.
Και είμαι ντυμένος την στολή του αίσχους, σαν πού φορούσε ο Αδάμ φύλλα της συκιάς και έτσι ελέγχομαι από τα πάθη στα οποία ελεύθερα από μόνος μου έπεσα.
Ἐστόλισμαι, κατεστιγμένον χιτῶνα, καὶ ἠμαγμένον αἰσχρῶς, τῇ ῥύσει τῆς ἐμπαθοῦς, καὶ φιληδόνου ζωῆς.
Στολίστηκα χιτώνα γεμάτο στίγματα και βουτηγμένο αισχρά, σαν σε αίμα στην ζωή της εμπάθειας και της φιληδονίας.
Γυμνός εἰμι τοῦ Νυμφῶνος, γυμνός εἰμι καὶ τοῦ γάμου, ἅμα καὶ δείπνου, ἡ λαμπὰς ἐσβέσθη ὡς ἀνέλαιος, ἡ παστὰς ἐκλείσθη μοι καθεύδοντι, τὸ δεῖπνον ἐβρώθη· ἐγὼ δὲ χεῖρας καὶ πόδας, δεθεὶς ἔξω ἀπέρριμμαι.
Γυμνός είμαι από νυφικά ρούχα , γυμνός και δεν μπορώ να έρθω στον Γάμο σου και στο γαμήλιο δείπνο. η λαμπάδα μου δεν είχε λάδι και σβήστηκε, η θύρα για το νυφικό κρεβάτι κλείστηκε ενώ κοιμόμουν, και το δείπνο φαγώθηκε. Και εγώ δεμένος χειροπόδαρα πετάχτηκα έξω.


Και ο οίκος του Κοντακίου, Ρωμανού:
 
Τὸ τοῦ Χριστοῦ ἰατρεῖον βλέπων ἀνεῳγμένον,
καὶ τὴν ἐκ τούτου τῷ Ἀδὰμ πηγάζουσαν ὑγείαν,
ἔπαθεν, ἐπλήγη ὁ διάβολος, καὶ ὡς κινδυνεύων ὠδύρετο,
καὶ τοῖς αὐτοῦ φίλοις ἀνεβόησε·
τί ποιήσω τῷ Υἱῷ τῆς Μαρίας;
κτείνει με ὁ Βηθλεεμίτης,
ὁ πανταχοῦ παρών, καὶ τὰ πάντα πληρῶν.

ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗΝ Δ' ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Ἡ ἐν Χριστῷ ἄσκηση

Μέσα στό Μυστήριο τῆς Θείας Λειτουργίας, στό ὁποῖο κτυπᾶ ἡ καρδιά τῆς Ἐκκλησίας καί ἀποκαλύπτεται ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τιμᾶμε καί γεραίρουμε πάντοτε τήν ἱερά μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, γιά νά διδαχθοῦμε ἀπό τήν αἰωνόβια πεῖρα του περί τοῦ ὄντως Ὄντος Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί νά εἰσέλθουμε στό βάθος τῆς μεγαλουργίας τοῦ Θεοῦ, πού σοφά τόν ἐνέπνευσε γιά τήν οὐσιαστική ἀξία τῆς ἐν Χριστῷ ἀσκήσεως.

Τό νόημα τῆς ἀσκήσεως

Ἡ ὀρθόδοξη πνευματικότητα ταυτίζεται καί ἐκφράζεται μέ τήν ὀρθόδοξη ἄσκηση. Γιατί ἡ ἄσκηση μέσα στή χάρη, πού μεταμορφώνει τό ἀνθρώπινο πρόσωπο γιά νά ἀρχίσει συνομιλία μέ τό Θεό καί νά ἑνωθεῖ μαζί του, εἶναι ἡ πιό γνήσια καί αὐθεντική καί ἀδιάφθορη ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Ἤ γιατί ἡ αὐθεντική ἐσωτερική ζωή δέν εἶναι κάποια παθητική-ψυχολογική κατάσταση, ἀλλά πρόοδος πνευματική καί ἀγώνας γιά τήν ἐργασία ὅλων τῶν θεανθρώπινων ἀρετῶν.

Ἡ πίστη, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός τοῦ ἀνθρώπου, ἀποτελοῦν τό μοναδικό νόημα καί σκοπό τῆς ὀρθοδόξου ἀσκήσεως. Τό νόημα τῆς ἀσκήσεως μέσα στήν Ἐκκλησία εἶναι ἡ φανερή προσπάθεια καί ὁ ἐλεύθερος συνειδητός ἀγώνας γιά τήν ἀπόκτηση τῆς ἐν Χριστῷ τελειότητος. Ἐπειδή ἡ τελειότης δέν εἶναι ἔργο ἀνθρώπινο καί δέν μπορεῖ νά ἀναπτυχθῆ καί νά ἀποκτηθῆ μόνον ἀπό τίς προσπάθειες τῶν φυσικῶν δυνατοτήτων τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά εἶναι δωρεά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὡς ἐκ τούτου ἡ ἄσκηση καθ' ἑαυτήν ποτέ δέν ἀποβαίνει σκοπός, ἀλλά μόνο μέσον πρός ἀπόκτηση τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ.

Ἡ χριστιανική ζωή εἶναι ἡ δυνατότητα νά βρεῖ ὁ ἄνθρωπος, μέ τήν ἐλεύθερη ἄσκηση καί τή χάρη τῶν μυστηρίων, τόν ἑαυτό του καί τόν προορισμό του, νά γίνει δηλαδή εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Ὅλος ὁ χριστιανισμός σάν ὀρθόδοξο δόγμα καί ἦθος εἶναι ἕνα στάδιο ἀσκήσεως. Τό δόγμα καί τό ἦθος εἶναι ἡ κλίση τοῦ ἀνθρώπου στήν ἄσκηση τῆς νέας ζωῆς ἐν Χριστῷ, πού ἐκφράζεται κυρίως μέ τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ἰδιαίτερα αὐτό πού καλοῦμε Ἠθική, δέν εἶναι ἔκθεση τῶν ἀντικειμενικῶν ἠθικῶν ἀρχῶν καί κανόνων, σύμφωνα μέ τούς ὁποίους πρέπει νά πράττει ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά ἀσκητική ἐργασία, φύλαξη τῶν ἐντολῶν καί ἄσκηση τῶν ἀρετῶν τοῦ Χριστοῦ. Αὐτά σημαίνουν ὅτι ἡ ἄσκηση τῶν Χριστιανῶν δέ νοεῖται σάν ἕνα κλειστό τεχνικό σύστημα αὐξήσεως τῶν ἀνθρώπινων δυνατοτήτων, ἀλλά εἶναι προσπάθεια μεταμορφώσεως καί αὐξήσεως τοῦ ὅλου ἀνθρώπου, κατά τό μέτρο τῆς δωρεᾶς, πού ὁ Θεός χάρισε στούς ἀνθρώπους. Μέ τήν ἐλεύθερη ἄσκηση ἐπιστρέφουμε στήν πληρότητα τῆς Θεανθρώπινης ζωῆς καί χάρης, στή θεόνομη καί χαριτωμένη ζωή, στό πλήρωμα τῆς θείας ἀγάπης καί ἐλεημοσύνης, στήν εὐαγγελική κλήση καί ἐργασία μας, γεγονός πού ἀπαιτεῖ ἀπό μέρους μας αὐτογνωσία καί ἐπίγνωση, ἐλευθερία καί εὐθύνη. Πρόκειται γιά μιά ἐπίπονη καί μακρυνή πορεία, στήν ὁποία καί μέ τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος μεταμορφώνει καί ἐλευθερώνει πραγματικά τόν ἑαυτό του.

Ἡ ἄσκηση στήν Ὀρθοδοξία δέν εἶναι μιά στείρα καθηκοντολογία, μιά πιστή τήρηση ἑνός ἄκαμπτου τυπικοῦ, ἕνας τακτικός καθωσπρεπισμός, μιά ὑποκριτική εὐσεβοφάνεια. Ἄσκηση εἶναι ἡ ἀγάπη. Ἄσκηση εἶναι ἡ ταπείνωση. Ἄσκηση σημαίνει ὑπακοή στήνἘκκλησία.

Ἄσκηση καί αὐτόνομη ἠθική

Ἡ καθολικότητα τῆς ἀσκήσεως ἀποκλείει κάθε ταύτισή της μέ τήν ἠθικολογία ἤ ἀρετολογία τῆς αὐτόνομης ἠθικῆς. Ἡ ἄσκηση ὅπως ὁρίζεται ἀπό τήν ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι ἕνα σύστημα ἀρετῶν ἤ μία ἠθική φιλοσοφία. Ἡ ἄσκηση δέν ἀποβλέπει σέ ἠθικά πρότυπα, δηλαδή σέ ἀντικειμενικά πιστοποιημένες ἀρετές, πού μπορεῖ νά εἶναι μόνο φυσικά προτερήματα. Ἀποβλέπει στήν δοκιμασία τῆς ἀνθρώπινης ἐλευθερίας πού ἐπιμένει νά στρέφεται πρός τό Θεό παρά τήν ἐπαναστατημένη ἀντίπραξη τῆς ἴδιας τῆς φύσεως τοῦ ἀνθρώπου.

Ἡ ἄσκηση εἶναι ἕνα προσωπικό γεγονός, ὅπως ἰδιαίτερα ἐκφράζεται στήν πάλη μέ τίς δαιμονικές δυνάμεις καί στόν ἀγώνα γιά τήν ἐργασία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἕνα ἄθλημα πού δέ σχετίζεται μέ κάποιο σύστημα ἠθικῶν ἀξιῶν καί μαρτυρεῖ τόν ἀνθρώπινο δυναμισμό, πού κινητοποιεῖται ἀπό τή φιλάνθρωπη παρουσία τοῦ Θεοῦ.

Ἡ σημασία της ἀσκήσεως στήν ἐποχή μας

Εἶναι γεγονός πώς οἱ ἄνθρωποι τοῦ καιροῦ μας ἀδυνατοῦν νά κατανοήσουν τό νόημα τῆς ἀσκήσεως στή ζωή μας. Ζοῦμε σέ μιά ἐποχή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος ἔγινε ὅλος σῶμα, ὑποδουλωμένος σέ ἰδεολογήματα καί προκατασκευασμένες θεωρίες. Τίς ἀνάγκες τῆς ψυχῆς γιά καταναλωτική πεῖρα, πού περιώρισε στό ἐλάχιστο τήν ἄσκηση τοῦ ἀνθρώπου, ἐγκλώβισε τό μεγαλεῖο τοῦ ἀνθρώπου στήν φυλακή τῆς αἰσθητικῆς ζωῆς, καί δημιούργησε μιά κατ' ὄνομα ὀρθόδοξη ζωή, ἡ ὁποία δέν πληροφορεῖ τόν ἄνθρωπο περί τῆς ὑπάρξεως τοῦ Θεοῦ. Ἀκόμη καί στόν μοναχικό βίο παρατηροῦνται φαινόμενα πού ἀποκαλύπτουν τήν βασική ἀπόκλιση τῆς νεωτέρας πνευματικῆς ἐκπτώσεως: τήν ἀπομάκρυνση ἀπό τό ἀσκητικό ἦθος.

Γι' αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία πολύ σοφά μέσα στόν χρόνο προβάλλει καί τά ἀθλήματα τῶν Ἁγίων Της καί ὁρίζει τρόπους ἀσκήσεως πού παιδαγωγοῦν τίς θελήσεις τῶν ἀνθρώπων, τῶν Κληρικῶν, τῶν Μοναχῶν, τῶν Λαϊκῶν καί τίς μεταστρέφουν ἀπό τά χείρονα στά κρείττονα καί μᾶς ἐνισχύουν, σήμερα πού καθημερινά δοκιμά-ζεται ἡ ἐλευθερία μας, νά διασώζουμε τήν αὐτογνωσία μας καί τήν αὐτογνωσία τῆς μοναχικῆς μας κλήσης.

Τό ἔργο δέν εἶναι εὔκολο. Ἀπαιτεῖ πόνο καί αἷμα. Ἄρση τοῦ Σταυροῦμας μέσα στήν ἔμπονη καθημερινή μας πορεία. Ὅμως ὑπάρχει ὁ Χριστός "Μάθετε ἀπ' ἐμοῦ... ὅτι ὁ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστι" (Ματθ. 11, 30). Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου σημαίνει τόν ἀνθρώπινο δυναμισμό κινητοποιημένο ἀπό τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Δέν πρόκειται γιά κανένα ἀξιόμισθο ἔργο. "Οὐκ ἔστι μισθός ἔργων ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά χάρις Δεσπότου πιστοῖς δούλοις ἡτοιμασμένη" (Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Ἐρημίτης, P.G. 65, 929).

Ἡ ἄσκηση, μέ τήν ποικιλία τῶν μορφῶν καί τῶν κανόνων της, εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἴδια τή ζωή καί τίς ἱστορικές συνθῆκες τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ζωή στή βαθύτερή της ἔννοια εἶναι ἄσκηση, καί ἡ ἄσκηση στή δυναμική της ἔκφραση ζωή. Ἄν χωρίσουμε τή ζωή ἀπό τήν ἄσκηση, τότε ἡ ζωή ἐκπίπτει σ' ἕνα καθαρά βιολογικό ἤ ἐνστικτῶδες ἤ στατικό φαινόμενο. Καί ἄν χωρίσουμε τήν ἄσκηση ἀπό τήν ζωή τότε ἡ ἄσκηση καταντᾶ ἕνας καθαρά ἀντικειμενικός ἤ τυραννικός κανόνας, ἕνας ἐξωτερικός ἤ νεκρός τύπος. Ἡ χριστιανική ἄσκηση δέν ἀρνεῖται τή ζωή, ἀλλά τή μεταμορφώνει καί τήν ὁλοκληρώνει μέσα στή χάρη τοῦ Θεοῦ.

Στό Γεροντικό διασώζεται ἡ μαρτυρία ὅτι ὁ ἀββᾶς Σισώης, ἐνῶ βρισκόταν στίς τελευταῖες στιγμές τῆς ζωῆς του, δέν εἶχε ἀρχίσει ἀκόμη τό ἔργο τῆς ἀσκήσεως καί γιά τοῦτο καί παρακαλοῦσε νά μείνει μόνος, ἔστω γιά ἕνα σύντομο ἀναστεναγμό. Πρόκειται γιά τήν μόνιμη ἐμπειρία τῆς ὀρθόδοξης πνευματικῆς ἄσκησης: "Ἀπέρχομαι πρός τόν Θεόν, ὡς μηδέ ἀρξάμενος Θεῷ δουλεύειν".

 π. Α.Χ.

εδω 

Με τον Σταυρό στόν ώμο.

O στάρετς Ζαχαρίας διηγήθηκε κάποτε οτι στη Ρωσία, στα απόμερα βάθη της, ζούσε μόνος, ορφανός, ένας χωρικός αγράμματος.
H ψυχή του ήταν καθαρή σαν κρύσταλλο. Δεν κατέκρινε ποτέ κανένα θεωρώντας τον εαυτό του χειρότερο από κάθε άλλον, ήταν εργατικός και τρεφόταν με το ελάχιστο.
Μία μέρα άκουσε πως για να σωθεί κανείς, πρέπει να αναλάβει τον σταυρό του και να ακολουθήσει το Χριστό. O απλοϊκος αυτός είχε βαπτισθεί, αλλά ποτέ δεν είχε πάει σαν μεγάλος στην εκκλησία, αφού ήταν πάρα πολύ μακριά απο κεί που ζούσε.
Αυτά τα λόγια του Χριστού, λοιπόν, τα πήρε στην κυριολεξία. Παρήγγειλε έναν τεράστιο σταυρό και αποφάσισε να τον πάρει και να ακολουθήσει το Χριστό. H καθαρή ψυχή του ποθούσε το Θεό. Aλλά πως να τον ακολουθεί; που ήταν ο Χριστός; να ο σταυρός, αλλά που να τον πάει; Άφησε όλα τά λίγα υπάρχοντά του και τη δουλειά του, σήκωσε τον σταυρό του πάνω στούς ώμους του και ξεκίνησε. Βάδιζε για πολλή ώρα και επιτέλους, μέσα σ’ ένα πυκνό δάσος, συνάντησε ένα ανδρικό μοναστήρι.
Χτύπησε την πόρτα. -Ποιος είσαι συ και που πας με το σταυρό σου; ρώτησε ο πορτάρης. -Nα, σηκώνω το σταυρό μου, αλλά δεν ξέρω πως να φθάσω στο Χριστό. Θα μου δείξεις το δρόμο; Πήγε ο μοναχός και τα ανέφερε στον ηγούμενο, ο οποίος κουβέντιασε με τον απλοϊκο άνθρωπο και είδε οτι ήταν άνθρωπος του Θεού.
-Λοιπόν, του είπε, αν θέλεις, θα σε βοηθήσουμε να φθάσεις στο Χριστό. και μεις σ’ Αυτον πηγαίνουμε. -Τότε που είναι οι σταυροί σας; απόρησε ο ξένος. Ξέρετε οτι ο Κύριος δεν θα σας δεχθεί χωρίς Σταυρό;
-Eμείς τους βαστάμε μέσα μας, είπε ο ηγούμενος.
-Μα πως γίνεται αυτό; ρώτησε με έκπληξη ο ξένος.
-Θα δεις ο ίδιος πως. Aλλά προς το παρόν έχεις την ευλογία μου να μείνεις εδώ και θα έχεις το διακόνημα να καθαρίζεις μέσα στην εκκλησία.
O απλοϊκός άνθρωπος μπήκε μέσα στην εκκλησία με πολύ φοβο και άρχισε να καθαρίζει, ώσπου είδε μέσα στο Ιερό έναν μεγάλο ξύλινο σταυρό, όπου εικονιζόταν ο Eσταυρωμένος Κύριος.
-Άνθρωπε, ποιος είσαι συ; είπε. και συ εβάστασες το σταυρό σου, αλλά πως γίνεται και είσαι κρεμασμένος σ’ αυτόν; Δίδαξέ με πως να βαστώ το σταυρό μου. Έτσι προσευχόταν μπροστά στον Eσταυρωμένο με όλη του την καρδιά. και ο Eσταυρωμένος άκουσε τις προσευχές του και απεκάλυψε τον Εαυτό Του, διδάσκοντας και φωτίζοντας με την χάρη του Αγίου Πνεύματος την καρδιά του απλοϊκού χωρικού.
-Eγώ είμαι ο Υιός του Ουρανίου Πατρός. Mε το Σταυρό μου και την Aνάστασή μου λύτρωσα το ανθρώπινο γένος. Κανείς δε θα μπορέσει να εισέλθει στη Βασιλεία των Ουρανών και να δεχθεί την Θεία Χάρη χωρίς τον σταυρό του. Χρειάζεται μόνο να ενώσεις το σταυρό σου με το Σταυρό του Γολγοθά και να πλέξεις γύρω του, σαν τριαντάφυλλα, την πίστη σου και τά έργα της αγάπης. O απλοϊκός δέχθηκε με χαρά τά λογια του Κυρίου και άρχισε να ετοιμάζεται για τον θάνατό του, οπως του απεκάλυψε ο Χριστος, προσευχόμενος ακατάπαυστα, ευχαριστώντας τον Θεό για όλα και μεσιτεύοντας προς το Σωτήρα και για τον ηγούμενο. Πράγματι, ο απλοϊκος χωρικός σε λίγες μέρες εξεδήμησε προς τον Κύριο και μετά απο δύο εβδομάδες κοιμήθηκε και ο ηγούμενος.

εδώ

Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης: Τίθεται ο Σταυρός!

 

A΄

Σαν δέντρο ευσκιόφυλλο και όαση αναψυχής στην έρημο της μεγάλης Τεσσαρακοστής, προβάλει η Εκκλησία μας , στο μέσον των αγίων Νηστειών, τον Τίμιο Σταυρό του Σωτήρα μας και μας προσκαλεί σε προσκύνηση μετά φόβου διά τας αμαρτίας ημών και μετά χαράς διά την σωτηρία πού προσφέρει στον κόσμο.

Η ευαγγελική περικοπή είναι από το κατά Μάρκον ευαγγέλιο, πού αναγινώσκεται αυτήν την ευλογημένη περίοδο στην Εκκλησία μας, γιατί παρουσιάζει τον Κύριο Ιησού Χριστό ως εξουσιαστή και σημειοφόρο, νικητή επί του θανάτου, διά του Σταυρού και της Ανάστασης Του. Η εξουσία του Χριστού στον Μάρκο και στην σύνολη ορθόδοξη παράδοση, δεν είναι εξουσία καταδυνάστευσης και τυρρανίας, αλλά απελευθέρωσης, λύτρωσης, σωτηρίας, θεϊκή δύναμη πού προβάλλεται στο παράλογο του Σταυρού και στην δύναμη την λυτρωτική της αναστάσεως.Αυτή η περικοπή μας οδηγεί και στην κατανόηση την εορτολογική της σημερινής ημέρας.

Η περικοπή μας μεταφέρει λίγο πριν την Μεταμόρφωση του Κυρίου . Εκεί ο Χριστός, στο Θαβώρειο όρος, ενώπιον των αγίων Του μαθητών, παρουσίασε την δόξα Του, κατά δύναμιν αντιληπτή από τις πνευματικές αισθήσεις των μαθητών, για να τους ενθαρρύνει πρώτον, εν όψει των Παθών και του εξευτελισμού Του από τον ιουδαϊκό λαό, αλλά και για να τους αποκαλύψει την χάρη και το μέγεθος της βασιλείας Του, πού θα εγκαινιαστεί με την επικείμενη εκ νεκρών Ανάσταση Του. Αυτός είναι και ο πρώτος λόγος της σταυροπροσκύνησης: η προπομπή και ο προεόρτιος θρίαμβος της σταυροαναστάσεως, του Πάσχα.

Επίσης, χρονικά η περικοπή συνδέεται με την θεραπεία ενός δαιμονισμένου παιδιού, την οποία θα ακούσουμε ως ευαγγελικό ανάγνωσμα την Κυριακή πού έρχεται.Ο Σταυρός λοιπόν τίθεται εν τω μέσω της νηστείας προς ενίσχυσιν, προς άντληση υπομονής και αγιαστικής δύναμης, ώστε να καθάρουμε τα πάθη και να κάνουμε ορθή χρήση των ευλογιών και του σημείου του, ως φυγαδευτήριον δαιμόνων και ενισχυτικό προς κάθαρσιν παθών. Επίσης, η προτροπή του Κυρίου πώς η προσευχή και η νηστεία διώκει την δύναμη του εχθρού, προβάλουν το σταυρικό ασκητικό ήθος, ως το καταλληλότερο μέσο και κέντρον των ημερών προς την τελείωση μας.

Τρίτον. Κυρίως η περικοπή αναφέρεται στην αυταπάρνηση, την ελευθερία και την ομολογία του Χριστού. Παράδειγμα λοιπόν και προϋπόυθεση πνευματική γίνεται ο Σταυρός του Κυρίου, αλλά και ο σταυρός πού καλείται να άρει ελεύθερα ο χριστιανός αγωνιστής.Αν ο Κύριος ετάθη επί του Σταυρού  και υπέφερε πάθη, ευτελισμούς και θάνατο, καλούμαστε και εμείς να σταυρωθούμε στις επιθυμίες της σάρκας, να υπομείνουμε στερήσεις, κόπους, θλίψεις , να αρνηθούμε το διαρκώς επαναστατημένα μας εγώ, να μετατραπούμε σε ζωντανή ομολογία Εσταυρωμένου Χριστού, να νεκρώσουμε την θρασύτητα του σαρκικού φρονήματος. Δει ημάς διά πολλών θλίψεων και κόπων εισελθείν εις την βασιλεία.Ο Σταυρός τίθεται για να δοκιμάσει την πιστότητα και γνησιότητα μας: Ποιά είναι η στάση μας έναντι του Εσταυρωμένου και ευτελισμένου Θεού; Είναι όνειδος ή ζωοποιό κλέος ο ταπεινός και νεκρωμένος Χριστός για μας; Αντέχουμε τον διωγμό και τον παραλογισμό της θυσιαστικής αγάπης, το μαρτύριο της σταύρωσης του εγώ, σε έναν καθόλου ευνοϊκό και μη αγαπητικό κόσμο;Τέλος , αγγέλεται η ελευθερία, η ελεύθερη άρση. Η σαρακοστή και η χριστιανική πολιτεία είναι για ελεύθερους, δυνατούς ανθρώπους. Ο Χριστός είναι επιλογή. Η σωτηρία είναι δεδομένη άνωθεν και εφ άπαξ. Απόκειται όμως στην ελεύθερη εκλογή του ανθρώπου να την αποδεχτεί.

Προσκυνώντας λοιπόν τον Σταυρό του Κυρίου και ενθυμούμενοι με δέος και περίσκεψη πνευματική, τα κυριακά λόγια και την αχραντη Θυσία του Εσφαγμένου Αμνού, πορευόμαστε ενισχυμένοι και κατηχημένοι στην πιό ακρότατη μύηση του νοήματος της πίστης μας πού είναι η θυσιαστική αγάπη και η σταυρική πορεία προς την τελείωση μας, η εκλογή της συμφιλίωσης με τον Θυσιαζόμενο Θεό.

Και ήδη αρρυόμενοι τις ευλογίες και την χάρη του Σταυρού, προσδοκούμε και ομολογούμε την χαρά και την ελπίδα της επικείμενης Ανάστασης.

Καλή Ανάσταση!

20-3-2014
ππκ

 

Β΄ 

 

 

"ημείς κηρύσσομεν Ιησούν Χριστόν και τούτον εσταυρωμένον"

ΝΑΙ, αγαπητοί μου αδελφοί, αυτό κηρύττουμε, αυτό ομολογούμε και πάλι σ'Αυτόν πιστεύουμε, Αυτόν πιστεύουμε, Αυτόν αγαπάμε, Αυτόν ήρθαμε να συναντήσουμε σήμερα εδώ ή μάλλον Αυτός μας προσκάλεσε για να μας αγαπήσει, επειδη πιστεύει σε μας, όσο εμείς πιστεύουμε σ'Αυτόν: Ο Ιησούς Χριστός ο σταυρωμένος.

Σταυρώσιμο είναι το ήθος της ορθοδοξίας.
Γιατί , ορθοδοξία σημαίνει μυστικός πόνος, κρυφός καημός,θυσία,αυταπάρνηση,αυτοκένωση,συνναληλία, αλλήλων τα βάρη βαστάζετε,στεναγμός ανεκλάλητος, χαρμολύπη,αυτομεμψία,ταπείνωση,λαθότητα,διά Χριστόν μωρία,του κόσμου αποταγή, μετάνοια αγόγγυστη,συμμαρτυρία και μαρτύριο Χριστού. Αυτο σημαίνει ορθοδοξία: ταπείνωση,κλάμα στην γωνιά του δρόμου,μύηση στον πόνο,συσταύρωση με την οδύνη του άλλου προσώπου,συνταύτιση νοερή και πραγματική με τον θλιβόμενο,τον πενθούντα,τον υστερούμενο,σκύψιμο πάνω από τις πληγές,γονυκλισία καρδίας και εσώτερης φωτιστικής,καυστικής οδύνης εν των ταμείω ημών. Ορθοδοξία σημαίνει πάλη και δάκρυ και αίμα και να μην ζεις εσύ πλέον , αλλά να ζή εν σοι Χριστός. Ορθοδοξία σημαίνει εκούσια στέρηση κάθε ανακούφισης, να ανιχνεύεις τον πόνο στην χαρά και στην χαρά να μην λησμονείς την θλίψη. Να καίγεσαι και να αγαπάς, να μην βρίσκεις ησυχία για την ανημποριά και την αδικία του κόσμου. Και κάτι πιό βαθύ και οδυνηρό και μεγάλο και σπάνιο: να έχεις αυτοεξουθενωθεί και ταπεινωθεί τόσο ώστε να παραμένεις νεκρός μπροστά σε κάθε προσβολή και εξουθένωση από τους άλλους και συνάμα να παραμένεις χαρούμενα νηφάλιος όταν διώκεσαι,μαρτυρείς, συκοφαντείσαι, βάλλεσαι πανταχόθεν από την ασφυκτική και αλγεινή κακία του κόσμου ή να ασθενείς και τότε ακριβώς να χαίρεσαι , να είσαι ισχυρός και να πανηγυρίζεις!

Επιγραμματικά, αναφερθήκαμε στο σταυρώσιμο ήθος της ορθοδοξίας, επιδερμικά γιατί δεν έχουμε την εμπειρία και το ήθος. Αλλά ορθοδοξία δεν είναι μόνο πόνος και θλίψη,οδύνη,δέος, θάνατος και γολγοθάς. Υπάρχει και το αναστάσιμο ήθος: μυστήριο,ευχαριστία,δοξολογία,βάπτισμα, εορτή,ζωή,χαρά,πίστη και ελπίδα και αδιάλειπτη προσευχή,νήψη,άφεση,μνήμη αγίου,ελευθερία,πνευματική ευχαρίστηση,ανακούφιση στα μεγαλύτερα βάσανα,ποτήριο, κοινωνία, αδελφότητα,αγάπη, αγιασμός, θαύμα, φωτισμός,θέωση.

Έτσι λοιπόν, το ήθος της ορθοδοξίας μας είναι σταυρώσιμο και αναστάσιμο μαζί, σταυροαναστάσιμο. Σταυρός και ανάσταση είναι τόσο αλληλένδυτα δεμένα μεταξύ τους στην παράδοση μας, πού δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για Σταυρό χωρίς να μνημονεύουμε Ανάσταση και αντιστρόφως. Με τον Σταυρό κατεπόθη ο θάνατος, με τον Σταυρό είδομεν την ανάσταση, αλλά και με τον σταυρό τον δικό μας θα δούμε μόνο ανάσταση προσωπική και πραγματική.

Γι'αυτό και χωρίς υπερβολή και χωρίς φόβο να αλλοιώσουμε το μήνυμα της Γραφής, προσθέτουμε καταχρηστικώς αλλά όχι αστόχως: ¨ημείς κηρύττομεν Ιησούν Χριστόν και τούτον εσταυρωμένον και τούτον δε αναστάντα"! Αυτός ο σταυρωμένος και αναστημένος Χριστός είναι ο Κύριος μου, ο φίλος και αγαπητός μου. Εκείνος είναι πού ανεβαίνει στον Σταυρό, όταν εγώ σταυρώνομαι και εκείνος είναι πάλι που από τον Άδη μέσα, συγκαταβαίνοντας και καταβαίνοντας στο σκοτεινό του πόνου μου κελί πού με ανασταίνει και με ελευθερώνει. Εκείνος είναι ο γνωστός και ο αγαπητός και ο Κύριος μου, πού καταδέχεται να συμπορεύεται στον γολγοθά μου και μεθοδεύει και την δική μου ανάσταση.

Αυτόν τον Εσταυρωμένο και αναστάντα Ιησού Χριστό, ασπαζόμαστε και προσκυνούμε σήμερον, τιμώντας και ασπαζόμενοι τον Τίμιο Σταυρό Του.Είναι ημέρα σήμερον σταυροαναστάσιμη: Όχι μόνο αντλούμε χαρά και σιγουριά, εν τω μέσω της τεσσαρακοστής, εν ημέρα θλίψεως,όχι μόνο λαμβάνουμε υπόδειγμα σταυροαναστάσιμης βιοτής και χαρμολύπης, αλλά κυρίως προκηρύττουμε της Αναστάσεως τα τρόπαια, προεορτάζουμε την πασχαλινή πανήγυρη, ομολογούμε την πεποίθηση την βιωματική πώς ο Χριστός ανέστη! Έτσι εορτάζουμε στο σήμερον μυστικώ τω τρόπω την μεγάλη παρασκευή και το πάσχα ταυτοχρόνως, εν τη παρουσία του οδυνηρού αλλά και τροπαιούχου Σταυρού!

Αυτή η χαρά, η πίστη, η ζωηφόρος βάσανος και η διά της οδύνης χαρά ας φωτίσει και ας χαράξει την καρδιά μας, αδερφοί μου την σημερινή εύσημο ημέρα και στιγμή: αυτή η σταυροαναστάσιμη ομολογία και ασφαλής πίστη και πρόγευση της αναστάσεως, της κλητής και αγίας ημέρας του Πάσχα.

Ο σταυρός του Χριστού να είναι το οδόσημο της σαρακοστινής μας πορείας.

Καλή ανάσταση

 

Τί είναι εκκλησιαστική υπακοή και σεβασμός στην Εκκλησία;

Όταν ο άγιος Συμεών, αποφάσισε να υποβληθεί σε σκληρότερη άσκηση, ανέβηκε πάνω σε έναν στύλο και έμενε εκεί, πράγμα πού ήταν πρωτοφανές και πρωτότυπο για την εποχή του.

Οι πατέρες τότε σκανδαλισμένοι για την πρωτότυπη καινοτομία και το υπερβάλλον της ασκήσεως, σκέφτηκαν να τον αφορίσουν από την Εκκλησία και να καταδικάσουν την πράξη του.

Οι γεροντότεροι όμως τους συμβούλεψαν, να πάνε να τον νουθετήσουν εν ειρήνη και να του ζητήσουν να αφήσει την ζωή του στυλίτη και να προσαρμοστεί στο μέτρο της εκκλησιαστικής άσκησης.

Αν το δέχοταν αυτό με ευχαρίστηση, θα αποκαλύπτοταν η ταπείνωση του και πώς αυτού του είδους η άσκηση δεν ήταν διαβολική, αλλά ήταν εκ Θεού.Αντίθετα αν συναντούσαν άρνηση και διαμαρτυρία από τον Συμεών, θα καταλάβαιναν πώς τέτοιου είδους άσκηση, ήταν ζήλος αλαζονείας και να καταδίκαζαν την στάση του.

Πράγματι, οι αββάδες πλησίασαν τον άγιο Συμεών και εν ονόματι της εκκλησιαστικής υπακοής του ζήτησαν να εγκαταλείψει τον στύλο αμέσως.

Ο άγιος, χωρίς γογγυσμό, αντίδραση και χωρίς να ξεστομίσει καν λόγο, χαμήλωσε τα μάτια,τους έβαλε μετάνοια και άρχισε να κατεβαίνει από τον στύλο. 

Τότε εκείνοι του είπαν να παραμείνει εκεί,μακάρισαν την άσκηση του, του εξήγησαν πώς είχε η δοκιμασία και ανεχώρησαν χωρίς να τον ξαναενοχλήσουν.

Μείνον Κύριε μεθ' ημών ότι προς εσπέραν εστίν και κέκλικεν η ημέρα...

Είναι έντονα φορτισμένη η ώρα η αποδειπνή.
Και τί δεν θυμόμαστε;! Και τί δεν αισθανόμαστε!

Δοξολογία στον Θεό πού είδαμε την εσπέρα και την νέα εκκλησιαστική ημέρα.
Ανασκόπηση της ημέρας και έλεγχο αμαρτιών.
Υπενθύμιση της ημέρας Κυρίου πού έρχεται σαν κλέφτης στην νύχτα και φως στο σκοτάδι του κόσμου.
Ο ύπνος φέρνει στον νού τον αιώνιο ύπνο. Η κοίμηση τον πνευματικό θάνατο.
Φόβος και ανασφάλεια για όλα όσα παραμονεύουν στο σκοτάδι.
Παράθεση πνεύματος και σώματος και ψυχής στα χέρια και στις πτέρυγες του Θεού.
Θλίψη για το ψηλαφητό σκοτάδι του κόσμου.
Ομολογία για την παντοδυναμία και την αρμοδιότητα του Κυρίου των Δυνάμεων πάνω στην εξουσία του σκότους.
Αναμονή για την ανέσπερη μέρα.
Αναζήτηση του αιωνίου φωτός.

Η ακολουθία και η ώρα του Αποδείπνου μου φέρνει πάντα στην θύμηση τους στίχους του
μεγάλου Αλεξανδρινού.

Την νύκτα, Δέσποτα Χριστέ μου,
τον νου και την ψυχή μου φύλαττέ μου
σαν γύρω μου αρχινούν και περπατούνε

Όντα και Πράγματα που όνομα δεν έχουν

και τ’ άσαρκα ποδάρια των στην κάμαρή μου τρέχουν

και κάμνουν στο κρεββάτι μου κύκλο για να με διούνε —

και με κυττάζουν σαν να με γνωρίζουν

σαν να καγχάζουν άφωνα που τώρα με φοβίζουν.

Το ξέρω, ναι, με καρτερούνε

σαν βδελυρούς καιρούς να μελετούνε

οπόταν ίσως σέρνομουν μαζύ των — μες στο σκότος

με τα όντα και τα πράγματα αυτά ανακατευμένος.

Κι αποφρενιάζουν ο καιρός να ξαναρθή ο πρώτος.

Μα δεν θα νάρθη πια ποτέ· γιατί είμαι εγώ σωμένος,

εις του Χριστού τ’ όνομα βαπτισμένος.

Τρέμω σαν αισθανθώ το βράδυ

σαν νοιώσω που μες στο βαθύ σκοτάδι

επάνω μου είναι μάτια καρφωμένα....

Κρύψε με από την όρασί των, Δέσποτά μου.

Και σαν μιλούν ή τρίζουνε, μη αφίσεις ώς τ’ αυτιά μου

κανέν’ από τα λόγια των ναρθή τα αφορεσμένα,

μην τύχη και μες στην ψυχή μου φέρουν

καμμιά φρικώδη ανάμνησι απ’ τα κρυφά που ξέρουν.

Είναι ο πλούτος πάντα σωτηρία; Να μην ζητάμε παράλογα πράγματα από τον Θεό.

παναγία των αμαρτωλών η Εγγυήτρια

Ενας λατόμος, έξω από την Αλεξάνδρεια,ονόματι Ευλόγιος, ήταν πάμπτωχος. Είχε όμως την καλή συνήθεια να γυρνάει κάθε νύχτα με ένα φανάρι στον δρόμο και να ζητά ξένους να φιλοξενήσει και μάλιστα μοναχούς της ερήμου.Καλός του φίλος και συχνός επισκέπτης ήταν ένας ασκητής, ο οποίος αγαπούσε τον Ευλόγιο, αλλά θλίβοταν για την φτώχεια του λατόμου. 

Κάποτε λοιπόν έκανε μεγάλη προσευχή να πλουτίσει ο φίλος του ο Ευλόγιος, με το σκεπτικό πώς αν γίνοταν έξαφνα πλούσιος, θα μπορούσε να ωφελήσει περισσότερους και να ελεήσει ακόμα πιό πολλούς.

Βλέπει λοιπόν τότε κατ' όναρ, πώς βρίσκοταν στα Ιεροσόλυμα, στον Πανάγιο Τάφο και δύο λαμπρόμορφοι νέοι τον άρπαξαν και τον παρουσίασαν σε έναν τρίτο φοβερό στην όψη νέο, πού δεν ήταν άλλος από τον Χριστό. Ο Κύριος τότε ρώτησε τον ασκητή, πού έτρεμε και έστεκε σαν απονεκρωμένος, αν εγγυάται για την ψυχή του Ευλογίου, εφ όσον Αυτός εκπληρώσει τις προσευχές του. Και εκείνος ο ασυλλόγιστός είπε: Ναι. Εγγυώμαι. Ευθύς τότε, του φάνηκε πώς μέσα από φωτιές κυλούσε απέραντο χρυσάφι και σκέπαζε τον Ευλόγιο. Τότε, ο ασκητής ξύπνησε , με την ενθύμηση όμως και τον φόβο αυτής της θεωρίας.

Εντωμεταξύ, ο Ευλόγιος πήγε στο λατομείο, όπως κάθε μέρα και με το πρώτο χτύπημα, ανακάλυψε μεγάλη ποσότητα χρυσών νομισμάτων! Και επειδή φοβήθηκε μήπως ο άρχοντας του τόπου τον θεωρήσει καταχραστή και κλέφτη, αρπάζει τα νομίσματα, κατεβαίνει στην Αλεξάνδρεια και από κει με ένα καράβι, φεύγει για την Βασιλεύουσα. Εκεί αγόρασε τίτλο τιμής και ένα πολυτελέστατο παλάτι και γρήγορα αναρριχήθηκε στα δημόσια αξιώματα. Ο πλούτος όμως σκλήρυνε την καρδιά του, και από ελεήμων και φιλάνθρωπος, κατάντησε άπληστος, σκληρόκαρδος και υπερήφανος.

Ο ασκητής πίσω στην Αίγυπτο, έχασε τον φίλο του και κατάλαβε ευθύς πώς ο Ευλόγιος μάλλον πλούτισε , κατά την υπόσχεση του Κυρίου και εγκατέλειψε την ταπεινή του θέση και παρέμεινε έτσι ικανοποιημένος και αμέριμνος. Ώσπου, μετά από πολύ καιρό βλέπει πάλι στον ύπνο του ο ασκητής, πώς μεταφέρθηκε στον Πανάγιο Τάφο, στο φοβερό δικαστήριο και πώς ο Κύριος εξοργισμένος και απειλητικός,διέτασσε βασανιστήρια και τιμωρία για τον άθλιο, πού εγγυήθηκε για την χαμένη ψυχή του Ευλογίου. Ο ασκητής κατάλαβε την μεγάλη πτώση του φίλου του και την ασυλλόγιστη εγγύηση πού έδωσε γι αυτόν και άρχισε να εκλιπαρεί για έλεος και για να του δοθεί καιρός να επανορθώσει. Ώσπου, μέσα σε φωτοχυσία και δόξα είδε την Υπεραγία Θεοτόκο να μεσιτεύει και να εγγυάται Εκείνη και για τον ασκητή τον ίδιο και για τον Ευλόγιο.

Αμέσως ξύπνησε ο ασκητής και έτρεξε μετά φόβου και αγωνίας να βρεί τον Ευλόγιο. Με τα πολλά, τον εντόπισε στην Κων/πολη,μεγάλο και τρανό άρχοντα, τον οποίο μάλιστα είδε κάποτε από μακρυά(πάντα από μακρυά), με μεγάλη φαντασία και συνοδεία , σαν να ήταν κάποιος βασιλιάς. Όμως όσο και αν παρακαλούσε τους υπηρέτες και τους δούλους, να τον δεχτεί σε ακρόαση ο Ευλόγιος, τόσο εκείνοι τον απόδιωχναν και μάλιστα τον χτύπησαν. Δεν μπορεσε να μπεί στο παλάτι του πρώην φιλόξενου ανθρώπου, ο ασκητής! Τόσο μεγάλη ήταν η πωρωση και η ακαταδεξιά του πρώην ελεήμονα Ευλόγιου και αυτή ήταν η επίδραση του άθλιου και άκοπου πλούτου! Οπότε καταπονημένος και δυστυχής ο ασκητής ξαναγύρισε στον τόπο του.

Ο Θεός όμως δια πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου, δεν άφησε τον Ευλόγιο και τον ασκητή να χαθούν.Ο Ευλόγιος συνωμότησε κατά του αυτοκράτορα, η συνωμοσία έγινε φανερή και εν μιά νυχτί, έχασε και την θέση και την περιουσία του!Με πολλές προφυλάξεις και κινδύνους κατάφερε να ξεφύγει από τους διώχτες του και ξαναγύρισε με πολλά βάσανα για να κρυφτεί στο ταπεινό του λατομείο.

Εκεί τον βρήκε μετά από λίγο ο ασκητής, ταπεινωμένο και εξαθλιωμένο, να έχει πάρει και πάλι το φανάρι του και να ψάχνει ξένο να φιλοξενήσει και να αναπαύσει. Με δάκρυα στα μάτια τότε, ο αββάς διηγήθηκε στον λατόμο την όλη υπόθεση και εκείνος αφού μετανόησε και έκλαψε πικρά, έλαβε την συγχώρηση. Με τον καιρό εξελίχτηκε ο Ευλόγιος στον πιό ταπεινό και ελεήμονα άνθρωπο του καιρού του . Αλλά και ο ίδιος ο ασκητής ωφελήθηκε και διδάχτηκε να μην ζητά ανόητα και επικίνδυνα πράγματα από τον Θεό.

( Από το Γεροντικό και τον Ευεργετηνό)

Από τις διδαχές του αγίου Κοσμά Αιτωλού περί Αγάπης και περί διακριτικής ελεημοσύνης

Στις μέρες μας γίνεται πολύς λόγος για τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό και για τις προφητείες του. Άλλες θεωρούνται γνήσιες, άλλες αμφισβητούνται και θεωρούνται υπείσακτες για ίδια συμφέροντα των παραχαρακτών. Εγώ θα σπάσω λίγο την "παράδοση" και δεν ασχοληθώ με τις προοράσεις του, αλλά με τις Διδαχές του, πού μαζί με το ιεραποστολικό έργο του είναι ο αληθινός θησαυρός του αγίου.
 

Ακούστε δύο διαμάντια από τις διδαχές, με απλά λόγια όπως τα θυμάμαι:

«Αδερφοί, έχετε αγάπη;», ρωτά τους κατοίκους ενός χωριού. «Έχουμε άγιε πάτερ», απαντάνε. "Αμ δεν έχετε! Τόσα ορφανά και εγκαταλειμμένα παιδιά έχετε στο χωριό σας. Σου βαστάει η καρδιά, χριστιανέ, να είναι το παιδί σου καλοθρεμμένο σαν το γουρουνόπουλο(sic) και το ορφανό να πεινά, να κρυώνει, να ναι γυμνό; Κάμε μια φορεσιά του παιδιού σου, κάμε και στο ορφανό να μην κρυώνει και ο Θεός ευλογεί και το δικό σου παιδί και το βλέπεις και χαίρεσαι. Α μη αλλιώς, αρρωσταίνει το παιδί σου και χάνεται και καίγεται η καρδιά σου. Και βλέπεις το ορφανό πού το προστατεύει ο Θεός και ακμάζει και χαίρεται!"

«Μπορείς να ζήσεις με 100 δράμια ψωμί και συ θέλεις και ΤΡΩΣ 110 δράμια, και ο αδελφός σου πεινάει! Αυτά τα 10 δράμια γίνονται φωτιά στο σπιτικό σου και χάνεις τα υπάρχοντα σου και δυστυχείς...»

Μην ξεπουλάς την ελεημοσύνη σου, εκεί πού θα ακούσεις "μπράβο και εύγε". Μην σπαταλάς αυτό πού σου δόθηκε για να μοιράσεις στον ψεύτικο και τον απατεώνα. Σε αυτόν πού δέκα χρόνια δεν έχει κάνει τίποτα να βοηθήσει τον εαυτό του και κολλάει σαν το παρασιτικό στρείδι πάνω στους άλλους. Σε αυτόν για τον οποίο ο Παύλος λέει πώς περιεργάζεται και όχι εργάζεται και δεν έχει δικαίωμα στην τροφή, γιατί δεν έχει καρπούς εργασίας και προσφορας.Στους εκδορείς των ανθρώπων. Στον οκνηρό και τον εκμεταλλευτή. Αυτόν πού ρίχνει λάσπη στην αγάπη και δολοφονεί την καλή διάθεση για ελεημοσύνη των άλλων.Αυτόν πού σε βλέπει σαν σακούλα με λεφτά και σαν υπηρέτη του.Στον σεσημασμένο και δαχτυλοδεικτούμενο. Αυτούς πού καταρίπτουν με τον κυνισμό και την αναισθησία τους την καλή πίστη των ελεούντων.Αυτούς που σκοτώνουν την αγάπη. Αυτόν πού είναι ο καλύτερος και μόνιμος "πελάτης" της ιδρυματικής φιλανθρωπίας. 

Ψάξε να βρείς αυτόν πού έχει πραγματική ανάγκη. Ντύσε τον, τάισε τον, ξεδίψασε τον, πες του λόγο παρηγορίας, φέρε τον ξανά στην χαρά και την ελπίδα. Πρόσεχε μην πληγώσεις την αξιοπρέπεια και την περηφάνεια του. Φέρσου του σαν σε ίσο και ακόμα περισσότερο σαν κύριο σου, γιατί ο ελάχιστος είναι εικόνα του Κυρίου σου.Και ακόμα περισσότερο σε αυτόν που μισούν και αγνοούν και περιφρονούν οι άνθρωποι. Μην αγαπήσεις την δική τους κρίση και εκτίμηση, αλλά την κρίση και την αγάπη του Θεού, πού είναι Κύριος των περιφρονημένων και αφανών και εγκατελειμμένων. Μην διαλαλήσεις τα έργα αγάπης και κλέψει η κενοδοξία και ο έπαινος των ανθρώπων της ελεημοσύνης τους καρπούς. Βίασε τον εαυτό σου να πιστέψει πώς δεν έκανες κάτι σπουδαίο, αλλά σαν δούλος του Δούλου και Δεσπότου, έδωσες αυτό που σου δανείστηκε και όφειλες να αποδώσεις.Να είσαι περήφανος πού εισαι δούλος και μιμητής του Ελεήμονα Θεού και όχι επειδή εξουσίασες τον αδελφό σου με τον πιό επειδεικτικό και συνηθισμένο και προβαλόμενο τρόπο φιλανθρωπίας.

 Ελεημοσύνη κρυφή και διακριτική ευλογεί ο Θεός. Φιλανθρωπία αδιάκριτη και μετά σαλπίσματος ειναι βδέλυγμα τω Κυρίω!

Ελεημοσύνη από προϊόντα αρπαγής

Eλεημοσύνη από προϊόντα αρπαγής και αδικίας δεν γίνεται δεκτή από τον Θεό σαν θυσία. Αλλά μάλιστα είναι βδέλυγμα και καταδίκη. 

Ο Χριστός είπε στους Φαρισαίους: Καθαρίστε πρώτα το εσωτερικό του πιάτου και μετά το πιάτο. Τί ωφελεί να είναι τα σκεύη καθαρά και τα χέρια σου νιμμένα, και έσωθεν η παροψίς να είναι μεστή πάσης ακαθαρσίας, αρπαγής και αδικίας; 

Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης λέει χαρακτηριστικά: Αν ήξερε ο φτωχός, πώς αυτά πού του προσφέρεις είναι από αδικίες και αρπαγές, δεν θα τα είχε δεχτεί, αφού θα ένιωθε πώς κατατρώει τις σάρκες του αδελφού του, τον οποίο αδίκησες. 

Και στην νηστεία μας, καθαρές τροφές δεν είναι μόνο οι αλάδωτες και οι λιτές, αλλά αυτές πού είναι προϊόν τίμιας εργασίας και όχι αρπαγής, τοκογλυφίας, κερδοσκοπίας, κλοπής, αδικίας. Αυτά όλα είναι ακαθαρσία και υπερηφάνια έναντι του Κυρίου.

Κάθε ειλικρινής μετάνοια και θυσία, προϋποθέτει όχι μόνον μεταμέλεια και στέρηση,αλλά αποκατάσταση της αδικίας και συμφιλίωση. Και έπειτα νήστεψε και πρόσφερε το δώρον σου στον Θεό.

Τέλος, ούτε η ελεημοσύνη, ούτε η νηστεία, ούτε η κακοπάθεια ξεπλένουν την αδικία και την κλοπή. Αντίθετα, επιβαρύνουν τον πονηρό άνθρωπο, γιατί είναι θυσίες δαιμονικές. Γιατί είναι γραμμένο πώς διόρθωσε το πάθος με την ανάλογη αρετή. Την υπερηφάνεια με την ταπείνωση, την κλοπή με την αποκατάσταση, την αδικία με την συγχώρεση και απόδοση των κλαπέντων.

Αντρας και Γυναίκα: Ισότιμοι.

 

Λέμε πώς η γυναίκα στην Εκκλησία είναι ισότιμη με τον άντρα. Αλλά ποιές είναι οι δωρεές και χάρες, πού την καθιστούν τέτοια και πολυτιμότερη σε πολλά από το ανδρικό φύλο; 

Ο Άντρας πλάστηκε από χώμα, από ύλη. Η γυναίκα όμως από την ύλη του ανδρός, από ευγενέστερα υλικά δηλαδή. Η γυναίκα παρήκουσε και έφαγε τον καρπό , επειδή είχε περιέργεια και προσωπικότητα. Ο άνδρας όμως τον έφαγε επειδή του το είπε η γυναίκα, δηλαδή όχι από δική του περιέργεια, αλλά από απλή χαζομάρα και εξάρτηση από το δικό της θέλημα.Δεν θέλω να πώ πώς ξεγελάστηκε, αλλά στον χαρακτήρα ήταν ατελέστερος από αυτην.Η γυναίκα άκουσε από τον Θεό πώς ο απόγονος της θα νικήσει την αμαρτία. Ο άντρας άκουσε από τον Θεό κάτι ευτελέστερο και πιό πρακτικό, ότι θα δουλεύει την γη. Στην γυναίκα δόθηκε η πνευματική επαγγελία και στον άντρα η πρακτική άσκηση.

Όμως , ας μην υποτιμάμε τον άντρα, αφού τα φύλα είναι ισότιμα. Ανάλογα,ο άντρας πλάστηκε από τον Θεό με ιδιαίτερη μέριμνα, αφού "έσκυψε και τον έπλασε και φύσηξε πνοή πάνω του". Η γυναίκα φτιάχτηκε από το πλευρό του άντρα όμως υστερότερα , καίτοι φτιάχτηκε από το πλευρό και όχι από το κεφάλι για να τον εξουσιάζει, ούτε από τα πόδια για να εξουσιάζεται, αλλ όμως είναι πλάσμα φτιαγμένο από τον άνδρα και ονομάζεται γυνή, πού σημαίνει γόνος.Ο άντρας άκουσε από τον Θεό , πώς η εξάρτηση της γυναίκας του θα είναι προς αυτόν και τέλος μπορεί η πνευματικότερη επαγγελία να δόθηκε στην γυναίκα και στον άντρα η πρακτική άσκηση, αλλά ο Σωτήρας γεννήθηκε στο φύλο άντρας, καίτοι ήταν απόγονος της Εύας.Τέλος, ο άντρας ονόμασε την γυναίκα, πράγμα πού σημαίνει πώς την είχε υπό την ποιμαντική του μέριμνα και φροντίδα. Και η ποιμαντική δεν είναι εξουσία, αλλά διακονία.Αλλά και μέχρι τον ερχομό του Χριστού και την γέννηση Του από γυναίκα, στον άνδρα ανατέθηκε η πνευματική μέριμνα για την πορεία της γυναίκας πρός το μυστήριο της τελείωσης και στην ευσέβεια.

Για αυτό και στον άντρα δόθηκε η Ιερωσύνη για να ποιμαίνει την Γυναίκα. Στην δε Γυναίκα δόθηκε η μητρότητα για να φέρνει στην ζωή τον άντρα.Και έτσι ο ένας έχει ανάγκη τον άλλο για να υπάρξει και στην φυσική ύπαρξη και την πνευματική τελειότητα.

Ο άντρας είδε την γυναίκα και παραδέχτηκε πώς ήταν όμορφη και καλή λίαν και αυτή πλάστηκε για να είναι σύντροφος του και βοηθός επί της γης. Η γυναίκα ανάλογα δεν είπε πώς αυτός είναι ο άντρας μου,ο καλός ή κακός άντρας μου, αλλά παραδόθηκε με μεγάλη ταπείνωση και αφοσίωση στην αγάπη και την συνεργασία. Στον μεν άντρα δηλαδή φάνηκε μία κάποια αδυναμία αφού ήθελε βοηθό,αλλά και κάποια κρίση αφού είχε το προνόμιο να δεί τί είναι όμορφο, στην γυναίκα όμως δύναμη ψυχής, πού σημαίνει η υπακοή και η αφοσίωση της και ηθική ανωτερότητα σε αυτο το σημείο.

Και οι δύο έχουν ίδια δικαιώματα στην σωτηρία. Και η ιερά ιστορία μιλάει για γυναίκες πού οδήγησαν τον άντρα τους στον Θεό. Ο Χριστός δε προσέλαβε κατά είδος μεν άρρεν, αλλά κατά φύσιν Άνθρωπον. Ανθρωπος σημαίνει άντρας και γυναίκα.Επίσης, όταν αμάρτησαν ενώπιον του Θεού έδειξαν και οι δύο κοινή αχαριστία και απείθεια, αφού ο μεν άντρας έριξε την ευθύνη στον Θεό διά μέσω της γυναίκας, η δε γυναίκα στον Θεό διά μέσω του όφεως.

Βλέπουμε λοιπόν πώς ο Θεός ισότιμα έπλασε τα δύο φύλα και δεν άφησε ούτε τον Άντρα, ούτε την Γυναίκα χωρίς προνόμια και ιδιαίτερες χάρες. Αλλά και στους δύο φάνηκε η αγάπη και η δόξα Του!

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΑ ΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΑ ΔΕΝ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΤΑ ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΑ ΒΛΑΠΤΟΥΝ;

Από πολλούς χριστιανούς της εθιμοτυπίας, προβάλλεται το επιχείρημα πώς αφού το ευαγγέλιο γράφει ρητά πώς τα "εισερχόμενα δεν βλάπτουν, τα δε εξερχόμενα βλάπτουν", η νηστεία από τις τροφές είναι τυπική και ανώφελη. Αφορά όμως την νηστεία, η ευαγγελική αυτή διαπίστωση του Κυρίου; Ας δούμε το σχετικό χωρίο από το ευαγγέλιο του Μάρκου, για να βγάλουμε ένα καθαρό συμπέρασμα και να δούμε μέσα σε ποιά πλαίσια ειπώθηκαν αυτά τα λόγια και με ποιά έννοια:

" 1 Καὶ συνάγονται πρὸς αὐτὸν οἱ Φαρισαῖοι καί τινες τῶν γραμματέων ἐλθόντες ἀπὸ Ἱεροσολύμων· 2 καὶ ἰδόντες τινὰς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ κοιναῖς χερσί, τοῦτ' ἔστιν ἀνίπτοις, ἐσθίοντας ἄρτους, ἐμέμψαντο· 3 οἱ γὰρ Φαρισαῖοι καὶ πάντες οἱ Ἰουδαῖοι, ἐὰν μὴ πυγμῇ νίψωνται τὰς χεῖρας, οὐκ ἐσθίουσι, κρατοῦντες τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων· 4 καὶ ἀπὸ ἀγορᾶς, ἐὰν μὴ βαπτίσωνται, οὐκ ἐσθίουσι· καὶ ἄλλα πολλά ἐστιν ἃ παρέλαβον κρατεῖν, βαπτισμοὺς ποτηρίων καὶ ξεστῶν καὶ χαλκίων καὶ κλινῶν· 5 ἔπειτα ἐπερωτῶσιν αὐτὸν οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ γραμματεῖς· Διατί οὐ περιπατοῦσιν οἱ μαθηταί σου κατὰ τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων, ἀλλ' ἀνίπτοις χερσὶν ἐσθίουσι τὸν ἄρτον; 6 ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς ὅτι Καλῶς προεφήτευσεν Ἡσαΐας περὶ ὑμῶν τῶν ὑποκριτῶν, ὡς γέγραπται· οὗτος ὁ λαὸς τοῖς χείλεσί με τιμᾷ, ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ' ἐμοῦ· 7 μάτην δὲ σέβονταί με, διδάσκοντες διδασκαλίας ἐντάλματα ἀνθρώπων. 8 ἀφέντες γὰρ τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ κρατεῖτε τὴν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων, βαπτισμοὺς ξεστῶν καὶ ποτηρίων, καὶ ἄλλα παρόμοια τοιαῦτα πολλὰ ποιεῖτε. 9 καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· Καλῶς ἀθετεῖτε τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ ἵνα τὴν παράδοσιν ὑμῶν τηρήσητε. 10 Μωϋσῆς γὰρ εἶπε· τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου· καί· ὁ κακολογῶν πατέρα ἢ μητέρα θανάτῳ τελευτάτω· 11 ὑμεῖς δὲ λέγετε· ἐὰν εἴπῃ ἄνθρωπος τῷ πατρὶ ἢ τῇ μητρί, κορβᾶν, ὅ ἐστι, δῶρον, ὃ ἐὰν ἐξ ἐμοῦ ὠφεληθῇς, 12 καί οὐκέτι ἀφίετε αὐτὸν οὐδὲν ποιῆσαι τῷ πατρὶ αὐτοῦ ἢ τῇ μητρί αὐτοῦ, 13 ἀκυροῦντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ τῇ παραδόσει ὑμῶν ᾗ παρεδώκατε· καὶ παρόμοια τοιαῦτα πολλὰ ποιεῖτε. 14 Καὶ προσκαλεσάμενος πάντα τὸν ὄχλον ἔλεγεν αὐτοῖς· Ἀκούετέ μου πάντες καὶ συνίετε. 15 οὐδέν ἐστιν ἔξωθεν τοῦ ἀνθρώπου εἰσπορευόμενον εἰς αὐτὸν ὃ δύναται αὐτόν κοινῶσαι, ἀλλὰ τὰ ἐκπορευόμενά ἐστι τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον. 16 εἴ τις ἔχει ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. 17 Καὶ ὅτε εἰσῆλθεν εἰς οἶκον ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ἐπηρώτων αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ περὶ τῆς παραβολῆς. 18 καὶ λέγει αὐτοῖς· Οὕτω καὶ ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε; οὔπω νοεῖτε ὅτι πᾶν τὸ ἔξωθεν εἰσπορευόμενον εἰς τὸν ἄνθρωπον οὐ δύναται αὐτὸν κοινῶσαι; 19 ὅτι οὐκ εἰσπορεύεται αὐτοῦ εἰς τὴν καρδίαν, ἀλλὰ εἰς τὴν κοιλίαν, καὶ εἰς τὸν ἀφεδρῶνα ἐκπορεύεται, καθαρίζον πάντα τὰ βρώματα. 20 ἔλεγε δὲ ὅτι Τὸ ἐκ τοῦ ἀνθρώπου ἐκπορευόμενον, ἐκεῖνο κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. 21 ἔσωθεν γὰρ ἐκ τῆς καρδίας τῶν ἀνθρώπων οἱ διαλογισμοὶ οἱ κακοὶ ἐκπορεύονται, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, φόνοι, 22 κλοπαί, πλεονεξίαι, πονηρίαι, δόλος, ἀσέλγεια, ὀφθαλμὸς πονηρός, βλασφημία, ὑπερηφανία, ἀφροσύνη· 23 πάντα ταῦτα τὰ πονηρὰ ἔσωθεν ἐκπορεύεται καὶ κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον."( Μκ ζ΄ 1-23)

Είναι λοιπόν προφανές, προφανέστατα προφανές, πώς πουθενά δεν γίνεται λόγος για την νηστεία την εκκλησιαστική, αλλά για την στενόμυαλη τυπολατρεία των πρεσβυτέρων ιουδαίων, με την οποία ασφυκτικά δυνάστευαν τους ανθρώπους. Γίνεται λόγος για κάποιες ανθρώπινες παραδόσεις της εποχής του Χριστού, οι οποίες είχαν πάρει διαστάσεις βαρύτερης εντολής μέσα στον Νόμο, ισόκυρης και με την Τορά ακόμα, τις μωσαϊκές διατάξεις. Για τον Χριστό είναι ανώφελο και υποκριτικό να είναι καθαρά τα ποτήρια, οι λεκάνες και οι πιατέλες και τα χέρια των δαιτημόνων,το "έξωθεν της παροψίδος", ενώ το έσωθεν να είναι βρώμικο και ακάθαρτο από πάσης "αρπαγής και αδικίας", πραγματικότητα για την οποία αργότερα καυτηρίασε ανοικτά τους πλούσιους και άρπαγες και τυπολάτρες φαρισαίους. Επίσης, καθιστά σαφές πώς καμία τροφή δεν είναι ακάθαρτη και απαγορευμένη, αλλά τα κακά και τα ακάθαρτα είναι οι διαλογισμοί των ανθρώπων: μοιχεῖαι, πορνεῖαι, φόνοι,  κλοπαί, πλεονεξίαι, πονηρίαι, δόλος, ἀσέλγεια, ὀφθαλμὸς πονηρός, βλασφημία, ὑπερηφανία, ἀφροσύνη.

Τούτων δοθέντων όμως, μπορούμε να ισχυριστούμε πώς τα παραπάνω λόγια έχουν εφαρμογή και στο δικό μας ήθος και στην δική μας νηστεία;Σε κάποια παράμετρο και μέγεθος ναι! Όχι επειδή αφορούν αυτήν καθ εαυτήν την νηστεία, γιατί ο Χριστός δεν κατήργησε αλλά χαρίτωσε και επλήρωσε τον τύπο. Έχουν εφαρμογή όμως στα είδη της νηστείας(τροφές) και στο είδος της νηστείας(στον τρόπο πού γίνεται). Αφ' ενός δηλαδή, οι τροφές στο πιάτο μας δεν πρέπει να είναι απλά μη αρτύσιμες, πρέπει να είναι καρπός τίμιας εργασίας και όχι προϊόν αρπαγής και αδικίας, αφ' ετέρου δε η νηστεία των τροφών πρέπει να λαμβάνει ουσία από την νηστεία των διαλογισμών και από πάσαν άλλη ευπρέπεια και εγκράτεια, αφού νηστεία καθαρά είναι η αποχή από κακολογία, κατάκριση και παν άλλο αρνητικό και βδελυρό αίσθημα, αποκοπή συνήθειας και απόλαυσης και θετική προσφορά διά της ελεημοσύνης και της άσκησης των αρετών. Πλην όμως η αποχή από τις τροφές, και υποβοηθά την πνευματική νηστεία και τα πάθη χαλιναγωγεί και την ταπείνωση και την ευσπλαχνία εμπνέει. Αχρείαστη είναι μόνον όταν γίνεται τυπολατρικά, αλλά ποτε μα ποτέ καταργούμενη και αντιχριστιανική. Ο άνθρωπος αποτελείται από ψυχή και σώμα. Η ορθόδοξη πνευματικότητα δίνει κάποιο προβάδισμα στην επιμέλεια της ψυχής, αλλά δεν παραλείπει την επιμέλεια του σώματος, το οποίο είναι ναός του αγίου Πνεύματος, προωρισμένο να αναστηθεί, να δοξαστεί, να μεταστοιχειωθεί και χρειάζεται φροντίδα πνευματική.Κάθε άλλη θεώρηση, είναι εγκρατιτισμός, μίσος στο σώμα, νεφελολογία και πνευματολογία, αίρεση καταδικασμένη από την εκκλησία του Χριστού.

Ας δούμε όμως πώς και ο ίδιος ο Κύριος δεν απαξιώνει την νηστεία από τις τροφές, αφού μάλιστα είναι θεόσδοτη και πρώτη εντολή και ο ίδιος ενήστευσε όχι σε πνευματικό επίπεδο, αλλά καθαρά σε πρακτικό: σε αποχή άρτου και ΄"ύστερον επείνασεν"  . Και πάλι στην Γραφή, αναφέρεται ρητά:" 18 Καὶ ἦσαν οἱ μαθηταὶ Ἰωάννου καὶ οἱ τῶν Φαρισαῖων νηστεύοντες. καὶ ἔρχονται καὶ λέγουσιν αὐτῷ· Διατί οἱ μαθηταὶ Ἰωάννου καὶ οἱ τῶν Φαρισαίων νηστεύουσιν, οἱ δὲ σοὶ μαθηταὶ οὐ νηστεύουσι; 19 καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Μὴ δύνανται οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνος, ἐν ᾧ ὁ νυμφίος μετ' αὐτῶν ἐστι, νηστεύειν; ὅσον χρόνον μεθ' ἑαυτῶν ἔχουσι τὸν νυμφίον, οὐ δύνανται νηστεύειν. 20 ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι ὅταν ἀπαρθῇ ἀπ' αὐτῶν ὁ νυμφίος, καὶ τότε νηστεύσουσιν ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις".( Μκ β 18-20).Δεν είναι εντελώς καταχρηστικό λοιπόν να ισχυρίζονται κάποιοι πώς αφ ενός ο Κύριος είναι ο εισηγητής της σωματικής νηστείας και πέντε κεφάλαια παρακάτω στο ευαγγέλιο την απαξιώνει τελείως; Απαγε της ανοησίας και της αφροσύνης και της φιλοσαρκίας!

Τί συμβαίνει λοιπόν με τους προφασιζόμενους; Πρώτον, αλόγιστη υπερηφάνεια και περιέργεια. Περιεργαζόμαστε τις εντολές του Θεού και τα έθη της εκκλησίας, ποιούμε τον εαυτό μας ανώτερο από την Εκκλησία, με ευλαβείς προφάσεις, χρησιμοποιούμε λόγια από την Γραφή, όπως οι πρεσβύτεροι των ιουδαίων, για να επιβάλουμε την δική μας άποψη. Η άποψη στην εκκλησία δηλώνει έλλειψη εμπιστοσύνης και υπακοής και ακυρώνει ούτως ή άλλως την νηστεία. Δεύτερον, ηθική και πνευματική θεώρηση της νηστείας. Ένας εγκρατιτισμός. Για αυτούς, η εκκλησία και το ευαγγέλιο κινούνται μόνον στον χώρο του πνεύματος και της ιδέας και όχι στον πραγματικό κόσμο. Καταλαβαίνετε ποσο αντορθόδοξο είναι αυτό. Τρίτον, εξαιρετική φιλοσαρκία. Όταν μιλάει το σαρκικό φρόνημα και ο νους μας είναι υποταγμένος σε αυτό, εφευρίσκουμε χιλιάδες προφάσεις για να το υπηρετήσουμε,να μην κακοπαθήσουμε, να μην αγωνιστούμε και κουραστούμε. Δειλία, μικροψυχία και αγάπη για τον κόσμο και τον εαυτό μας.Δουλεία. Υποταγή.

Τελος, να υπενθυμίσουμε πώς η νηστεία είναι μεν εκκλησιαστική υπόθεση και αφορά όλους μας, αλλά παράλληλα και ποτε ξεχωριστά βέβαια, είναι και προσωπικη υπόθεση. Και αυτό σημαίνει πώς ναι μεν όλοι καλούμαστε στην εγκράτεια ως εκκλησιαστικό σώμα, αλλά από την άλλη λόγω σωματικής ή και πνευματικής αδυναμίας, ο καθένας μας με οδηγό τον πνευματικό του και τον ποιμένα του, προσαρμόζει και την άσκηση και την εγκράτεια στα δικά του σωματικά και πνευματικά μέτρα. Άλλωστε πόσοι και πόσοι χριστιανοί , άμα τη ενάρξη της τεσσαρακοστής δεν εστιάζουν  σε κάτι πού τους απασχολεί, πάθος, πειρασμό, συνήθεια, μη παραλείποντας όμως τα άλλα; Θέλω να πώ πώς η Εκκλησία μας γνωρίζει πώς έχει να κάνει με ανθρώπους και όχι με ασώματους αγγέλους."Ολα τα επιτρέπει", αλλά εφιστά και την προσοχή "να μην εξουσιαστούμε υπό τινός". Μέσα σε αυτήν την φιλανθρωπία και την ελευθερία, ποιά θέση έχουν οι προφάσεις σαν αυτή του τίτλου, η δειλία, η γκρίνια και η έλλειψη ειλικρινείας; Αφού για όλους μεριμνά και όλους τους βλέπει όχι μόνον ως σώμα, αλλά και σαν ξεχωριστή, μοναδική, ανεπανάληπτη περίπτωση; Αν δεν θες να νηστεψεις, αδελφε, μην νηστέψεις, αλλά μην έρχεσαι να με πικράνεις με το ψέμα στα χείλη.Και δεν είναι πού πικραίνεις εμένα και τους άλλους, αλλά τον εαυτό σου εξαπατάς! Υπάρχουν και άνθρωποι ασθενείς, πού δεν νηστεύουν διόλου από τις τροφές. Δεν είναι κάτι ξένο και πρωτοφανές στην Εκκλησία μας. Αν ανήκεις σε αυτούς, μπορείς να το προσαρμόσεις και να το εφαρμόσεις, με καθοδήγηση του πνευματικού σου πατέρα.

Ας αγνιστούμε ενώπιον του Κυρίου της αλήθειας. Δεν χρειάζεται μεγάλος και εξαιρετικός αγώνας, αλλά φιλότιμο, εμπιστοσύνη, γνησιότητα, παλληκαριά, ειλικρινεια, χαρά. Μια στάλα απ όλα αυτά. Όχι παραπάνω.Αν αγαπούσαμε τον Θεό θα τρώγαμε και πέτρες και δεν θα μας ένοιαζαν οι στερήσεις και οι ασκήσεις. Είναι πολύ απλό. Τίποτα δεν είναι δικό μας κατόρθωμα. Όλα είναι χαρισμένα από τον Θεό μας.Εμείς μόνο ειλικρινείς και φιλότιμοι χρεωστούμε να μαστε και η νηστεία η αληθινή θα προστεθεί "εις ημάς". Ας αποφύγουμε την π ο ν η ρ ί α.  Τον εαυτό μας αδικούμε.