Γέροντας Παΐσιος: ζεσταίνοντας γάλα εν μέσω Νηστείας Σαρακοστής…

ΠΡΩΙΝΟ ΡΟΦΗΜΑ

Παναγούδα, το κελί του Γέροντα

Πιο εδώ είναι δυο επισκέπτες, κι αυτοί από τη Θεσσαλονίκη. Στέκονται όρθιοι, ακουμπώντας στην καστανιά. Πενηντάρηδες κι οι δυο, χλωμοί, στρυφνοί. Φαίνονται να είναι από κάποια παρεκκλησιαστική οργάνωση, γιατί κοιτάζουνε αυστηρά, κάπως επιτιμητικά τον γέροντα και σχολιάζουνε μεταξύ τους χαμηλόφωνα.

Τα παιδιά παίζουνε, κάνουνε φασαρία –οπότε γυρίζει ο Παΐσιος και τα λέει ήρεμα:

«Μην κάνετε θόρυβο, γιατί εδώ δίπλα, κάτω απ’ το χώμα, είναι κρυμμένοι Αμερικανοί και θα ξυπνήσουν και θα ‘ρθουν να μας χαλάσουν την ησυχία μας».

Τα παιδιά σταματούνε, σωπαίνουνε παραξενεμένα.

Ο Γιάννης, απέναντι, γέρνει πλάγια στο βράχο, πάνω στο σάκο του. Ανάβει τσιγάρο.

Οι δυο επισκέπτες, που φαίνονται σκληροί ευσεβιστές, συνεχίζουν να βλέπουν με αποδοκιμασία τον γέροντα που προσέχει να μη φουσκώσει και χυθεί το γάλα. Ώσπου ο ένας δεν αντέχει και λέει στον καλόγερο:

Ταίζοντας τα πουλιά στο κελί του...

«Γέροντα Παΐσιε, είμαστε στις πρώτες μέρες της Σαρακοστής, έχουμε αυστηρή νηστεία, κι εσύ βράζεις να πιεις γάλα;»

Ο γέροντας σωπαίνει. Δεν απαντάει. Πιάνει και κατεβάζει το κατσαρόλι, γιατί το γάλα έβρασε. Μετά πάει στο κελί, φέρνει έξι μικρά, παλιά, πορσελάνινα φλιτζανάκια, τα βάζει μερακλίδικα στη σειρά κι αδειάζει με προσοχή το γάλα μέσα σ’ αυτά. Περιμένει λίγο να κρυώσει, ενώ όλοι τον κοιτάζουνε με απορία, σιωπηλοί.

Οι δυο ευσεβιστές τα βλέπουνε όλα αυτά με αποστροφή, γιατί σκέφτονται ότι αφού είμαστε όλοι εδώ οι επισκέπτες, έξι και τα φλιτζανάκια, άρα και σ’ αυτούς θα τολμήσει ο καλόγερος να προσφέρει γάλα, τέτοιες μέρες σκληρής νηστείας.

Ο γέροντας Παΐσιος παίρνει τα γεμάτα φλιτζανάκια ένα-ένα, τα βάζει σ’ ένα ξύλινο δίσκο, τα κουβαλάει και τ’ αφήνει σε απόσταση εφτά μέτρων, στο χώμα, στην άκρη ενός θάμνου.

Τ’ ακουμπάει όλα εκεί, στη σειρά, έπειτα έρχεται, κάθεται δίπλα μας και αρχίζει να κάνει με το στόμα του κάτι σιγανά, παράξενα σφυρίγματα, κοιτάζοντας προς τους θάμνους.

Δεν περνούνε λίγα λεπτά, και πιο εκεί, μέσα από τα τσαλιά, βγαίνει πολύ προσεκτικά μια οχιά και ύστερα πέντε μικρά φιδάκια –τα παιδιά της.

Κρατάω την αναπνοή μου.

Τα φίδια έρχονται, πλησιάζουν όλα, ένα-ένα, σέρνοντας, περνούνε δίπλα μας, πάνε σιγά-σιγά στα φλιτζανάκια, κι αρχίζουν ήρεμα να πίνουν, να ρουφούνε το πρωινό γάλα τους…

Πηγή: ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗ, Επί ψύλλου κρεμάμενος (Κέδρος 2003)

ΤΑΦΟΣ ΠΑΤΡΟΣ ΠΑΙΣΙΟΥ

πηγή

ΚΑΘ' ΟΔΟΝ ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΝ

[Ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου κατά την αναγόρευσή του σε Επίτιμο Καθηγητή του Τμήματος Βιολογικών, Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας του Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας, σήμερα το πρωί, 1 Φεβρουαρίου 2010.]

Ο αιών που πέρασε υπήρξε ο πιο βίαιος αιών εις την ιστορίαν της ανθρωπότητος. Ήτο περίοδος απεριγράπτου ωμότητος του ανθρώπου απέναντι εις τον συνάνθρωπον, αλλά και πρωτόγνωρης βαρβαρότητος έναντι του φυσικού περιβάλλοντος. Μετά τους δύο αιματηρούς παγκοσμίους πολέμους, διεξάγεται σήμερον, όπως εγράφη, «ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος κατά της φύσεως». Πράγματι, εάν ιεραρχούσαμε τα μεγάλα παγκόσμια προβλήματα της εποχής μας, θα τοποθετούσαμε εις την πρώτην θέσιν το οικολογικόν πρόβλημα, κυριολεκτικώς ως θέμα ζωής και θανάτου. Δεν φαίνεται να έχουν άδικον εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η οικολογική κρίσις είναι «η μεγαλυτέρα κρίσις εις την ιστορικήν πορείαν της ανθρωπότητος», το απόγεον της οποίας δεν εβιώσαμεν ακόμη. Ζώμεν όμως ήδη τας σοβαράς επιπτώσεις της, την δραματικήν μείωσιν της βιοποικιλότητος, την ερήμωσιν, την καταστροφήν των δασών, την μόλυνσιν της ατμοσφαίρας και των υδάτων, τας οδυνηράς συνεπείας της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τας κοινωνικάς και πολιτισμικάς προεκτάσεις όλων αυτών.

Εις τον αιώνα «λήθης της αμαρτωλότητος» απεκαλύφθησαν αι καταστροφικαί δυνάμεις της αμαρτίας ή της αλλοτριώσεώς μας, δηλαδή της αλαζονίας και του προμηθεϊκού τιτανισμού της ανθρωπίνης ελευθερίας, τόσον εις τας ανθρωπολογικάς και κοινωνικάς όσον και εις τας κοσμικάς διαστάσεις των. Η κοινή ρίζα όλων των μορφών της ανθρωπίνης καταστροφικότητος είναι όντως η αυτοαποθέωσις του ανθρώπου, το «σύμπλεγμα του Θεού», όπως ωνομάσθη. Εις την θέσιν του εκθρονισθέντος Θεού δεν εκάθισεν ο «διαφωτισμένος άνθρωπος», αλλά ο επηρμένος «ανθρωποθεός».

Δεν αρνούμεθα, φυσικά, ότι ο νεωτερικός άνθρωπος ήλλαξε την ιστορίαν, εδημιούργησε πολλά άξια λόγου εις τον χώρον της πολιτικής, της κοινωνίας, της οικονομίας, της παιδείας, της αντιμετωπίσεως της πείνας, της ενδείας, της ασθενείας. Δεν δυνάμεθα όμως να αποσιωπήσωμεν την «διαλεκτικήν της νεωτερικότητος» και την αμφισημίαν της προόδου, να μη αναλογισθώμεν το βαρύ τίμημα, το οποίον πληρώνει η σύγχρονος ανθρωπότης εις πολλούς τομείς και ιδίως αναφορικώς προς το φυσικόν περιβάλλον...

ολόκληρο εδώ...

Μήνυμα Οικουμενικού Πατριάρχου για την Παγκόσμια μέρα περιβάλλοντος

Η σημερινή Παγκόσμιος Ημέρα Περιβάλλοντος είναι μία αφορμή και συγχρόνως μία μεγάλη ευκαιρία δια να αναλογισθώμεν όλοι, ασχέτως θρησκευτικού φρονήματος, την περιβαλλοντικήν κρίσιν.


Κατά τάς ημέρας μας, περισσότερον από ποτέ, προβάλλει αδήριτος η ανάγκη να κατανοήσωμεν όλοι ότι η περιβαλλοντική προστασία δέν αποτελεί ρωμαντικήν ιδεοληψίαν ωρισμένων ολίγων.


Με την περιβαλλοντικήν κρίσιν και ιδιαιτέρως την κλιματικήν αλλαγήν να αποτελή πλέον την μεγίστην απειλήν δια κάθε μορφήν ζωής εις τον πλανήτην μας, είναι προφανής ηευθεία διασύνδεσις της προστασίας του περιβάλλοντος με όλας τάς εκφάνσεις της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.


Δια τήν Ορθόδοξον ημών Εκκλησίαν, η προστασία του περιβάλλοντος, ως θείας κτίσεως, αποτελεί μεγίστην ευθύνην δια τόν άνθρωπον, ανεξαρτήτως τών υλικών η άλλων οικονομικών ωφελειών τάς οποίας δύναται αύτη να αποφέρη.


Τον κόσμον τούτον, τον «καλόν λίαν», ο Παντοκράτωρ Θεός εκληροδότησεν εις τήν ανθρωπότητα με τήν εντολήν «εργάζεσθαι και φυλάσσειν» αυτόν.


Η ευθεία όμως διασύνδεσις αυτής της θεοσδότου υποχρεώσεως δια προστασίαν της κτίσεως με κάθε πτυχήν της συγχρόνου οικονομικής και κοινωνικής ζωής, ενδυναμώνει τελικώς την παγκόσμιον προσπάθειαν διάαναχαίτισιν τής ήδη εκδηλωθείσης κλιματικής αλλαγής μέσω τής αποτελεσματικής διεισδύσεως της περιβαλλοντικής διαστάσεως εις όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας.


Με τήν έναρξιν της τρίτης χιλιετίας, τα περιβαλλοντικά προβλήματα -ορατά ήδη από τον 20ον αιώνα- απέκτησαν μίαν νέανοξύτητα και ήλθαν εις το κέντρον τής επικαιρότητος. Συμφώνως προς τήν αντίληψιν της Χριστιανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, το φυσικόν περιβάλλον αποτελεί μέρος της Δημιουργίας, άρα χαρακτηρίζεται από ιερότητα.


Δια τούτον τον λόγον, ηυποβάθμισις και καταστροφή αυτού αποτελεί πράξιν ιερόσυλον και αμάρτημα, ως περιφρόνησις προς το έργον του Θείου Δημιουργού.


Το ανθρώπινον γένος είναι επίσης μέρος της Δημιουργίας. Η έλλογός του φύσις και η δυνατότης επιλογής μεταξύ του καλού και του κακού παρέχουν εις τόν άνθρωπον ιδιαίτερα προνόμια, αλλά και σαφείς υποχρεώσεις.


Δυστυχώς όμως, η ανθρωπίνη ιστορία παρέχει πλείστα όσα παραδείγματα καταχρήσεως των προνομίων τούτων, όπου η χρήσις και διαφύλαξις των φυσικών πόρων μετετράπη εις άφρονα εκμετάλλευσιν και συχνάκις εις τήν ολοσχερή καταστροφήν των, πράγμα τό οποίον ωδήγησε κατά καιρούς εις την πτώσιν μεγάλων πολιτισμών.


Πράγματι, η μέριμνα και φύλαξις της Δημιουργίας αποτελεί ευθύνην όλων εις ατομικόν και συλλογικόν επίπεδον.


Βεβαίως, αι πολιτικαί ηγεσίαι εκάστης χώρας έχουν ιδιαιτέραν ευθύνην δια να αξιολογήσουν τας καταστάσεις, να προτείνουν δράσεις, μέτρα και ρυθμίσεις, να πείσουν τας κοινωνίας δια τήν ορθότητα αυτών και να τάς εφαρμόσουν.


Είναι όμως σημαντική και η ευθύνη εκάστου ατόμου τόσον εις την προσωπικήν του ζωήν και εις τας οικογενειακάς του δραστηριότητας, όσον και εις τον ρόλον του ως ενεργού πολίτου.

Προσκαλούντες άπαντας εις εγρήγορσιν δια την διαφύλαξιν αλωβήτου της φύσεως και συμπάσης της δημιουργίας, τήν οποίαν λίαν καλώς και με τοιαύτην θαυμαστήν σοφίαν έκτισεν ο Θεός, ευλογούμεν από του Οικουμενικού Πατριαρχείου την Παγκόσμιον Ημέραν Περιβάλλοντος, δοξολογούντες τον Δημιουργόν τών απάντων, εις τόν Οποίον ανήκει πάσα δόξα τιμή και προσκύνησις.

Ο εφιάλτης της Περσεφόνης

Επειδή όσο νά'ναι μπήκε από καιρό η άνοιξη με όλα τα θέλγητρα της και από την άλλη έρχεται πασχαλιά όχι μόνο αναστάσιμη αλλά και σταυρώσιμη, ας θυμηθούμε την οδύνη της μάνας γης που τη βιάζουμε καθημερινά και επαναληπτικά σαν καταδυνάστες και αχάριστοι.

Μακάρι η γη να βρει τη δική της άνοιξη και ανάσταση μέχρι την δική της δικαίωση και να μην την παραδώσουμε στα χέρια του Πλάστη σαν ένα απέραντο νεκροταφείο.

Ο εφιάλτης της Περσεφόνης

(Ν.Γκάτσος)

Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα
κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο
τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα
και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο.

Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.



Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες
ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο
τώρα πετάνε αποτσίγαρα οι τουρίστες
και το καινούργιο πάν να δουν διυλιστήριο.

Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.



Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία
κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα
τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία
άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα.

Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.