Τα θεια Μυστήρια είναι Τελετές της Εκκλησίας πού συστάθηκαν και παραδόθηκαν στους αποστόλους και δι’αυτών στην Εκκλησία από τον ίδιο τον Κύριο μας Ιησού Χριστό. Σκοπός των ιερών μυστηρίων είναι η μετάδοση της αόρατης αγιαστικής χάρης του αγίου Πνεύματος στα ορθόδοξα μέλη της Εκκλησίας διά σημείων αισθητών και υλικών, όπως το νερό , το νάμα, το λάδι κ.α. . Καίτοι τα μυστήρια του Θεού για τον αγιασμό και σωτηρία του ανθρώπου και την επαναφορά του στην βασιλεία των ουρανών είναι άπειρα, ωστόσο για ποιμαντικούς λόγους αλλά κυρίως διά το απαραίτητο αυτών για την σωτηρία όλων μας, ξεχωρίζουμε επτά μεγάλα μυστήρια: Βάπτισμα, χρίσμα, ευχαριστία, μετάνοια-εξομολόγηση, ευχέλαιο, ιεροσύνη, γάμος. Αν και πολλοί των θεολόγων και πατέρων διακρίνουν τα μυστήρια σε υποχρεωτικά(Βάπτισμα, χρίσμα, ευχαριστία, μετάνοια-εξομολόγηση) και προαιρετικά (ευχέλαιον,ιερωσύνη,γάμος), ωστόσο όλοι οι πιστοί μετέχουμε των μυστηρίων κατά τρόπον πνευματικό και μυστηριακό, αφού όλοι μας λχ μετέχουμε της γενικής ιεροσύνης(πού ξεχωρίζει από την ιεροσύνη των πρεσβυτέρων) ή έχουμε μυστικό Νυμφίο της ψυχής μας τον Χριστό(πνευματικός γάμος). Εξάλλου είναι αδιανόητο για τον ευσεβή ορθόδοξο χριστιανό, όταν ασθενεί να μην καταφεύγει με πίστη και εμπιστοσύνη στο ιαματικό μυστήριο του ιερού Ευχελαίου.
Όλα τα Μυστήρια μεταδίδουν τη μία Θεία Χάρη, το καθένα με ειδική τελετή και είναι αναγκαία για τη σωτηρία μας. Κανονικά είναι τα μυστήρια πού τελούνται από χειροτονημένο ορθόδοξο ιερέα σε ορθοδόξους πιστούς και στα οποία τηρείται ακριβώς όλη η ιερολογία(τα λόγια και τα αισθητά σημεία) του μυστηρίου. Ενώ τα ψευδομυστήρια πού τελούνται από σχισματικούς(πχ παλαιοημερολογίτες), αιρετικούς ή καθηρημένους από την Εκκλησία ιερείς, θεωρούνται άκυρα. Επίσης όλα τα μυστήρια δίδονται «εις άφεσιν αμαρτιών», αλλά το ένα δεν καταργεί το άλλο. Πχ και η θεία ευχαριστία και η εξομολόγηση και το ευχέλαιον μας δίδουν την άφεση αλλά, άλλη η λειτουργία του ενός και άλλη του άλλου και όλα είναι απαραίτητα και χρηστικά με τον δικό του ιδιαίτερο μυστικό(πνευματικό και αισθητό) τρόπο το καθένα.
Το μυστήριο του Ιερού Ευχελαίου, πού θα μας απασχολήσει τις κατανυκτικές ημέρες της μεγάλης εβδομάδας είναι μυστήριο παραδιδόμενο από τον ίδιο τον Κύριο εις ίαση ψυχών και σωμάτων και αφέση αμαρτιών. Ή σύσταση του ιερού αυτού Μυστηρίου στηρίζεται στην εξουσία πού έδωσε ό Χριστός στους Μαθητές Του, «...ώστε (μ' αυτήν την εξουσία) θεραπεύειν πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν» (Ματθ. ι', 1). και οι Απόστολοι πιστοί εκτελεστές των εντολών του Κυρίου επέστρεφαν από τις περιοδείες τους και με ενθουσιασμό ομολογούσαν: "Κύριε και τα δαιμόνια υποτάσσεται ημίν εν τω ονόματι σου» (Λουκ. ι', 17). Γι' αυτό και ό Ευαγγελιστής Μάρκος αναφέρει ότι οι Απόστολοι «...ήλειφον ελαίω πολλούς αρρώστους και εθεράπευον» (Μαρκ. στ', 13).
Αυτή ή θεραπευτική τακτική τηρήθηκε και μετά την Πεντηκοστή από τους Αποστόλους και τους διαδόχους τους και είναι προνόμιο πού χορηγήθηκε από τον Χριστό στην Εκκλησία Του. Αυτό το προνόμιο καθιερώνει πρακτικά αργότερα (μεταξύ 55-60 μ.Χ.) ό Απόστολος Ιάκωβος, ό Άδελφόθεος, στην επιστολή του λέγοντας χαρακτηριστικά: «Εάν κάποιος είναι άρρωστος, να προσκαλέσει τους πρεσβυτέρους της Εκκλησίας να προσευχηθούν γι' αυτόν και να τον αλείψουν με λάδι, επικαλούμενοι το όνομα του Κυρίου. και ή προσευχή πού γίνεται με πίστη θα σώσει τον άρρωστο» (Ίακ. ε', 13-15).[πρβλ.Λατρευτικόν Εγχειρίδιον,π.Γ.Κουγιουμτζόγλου]
Καίτοι πολλοί υποστηρίζουν πώς το ευχέλαιο τελείται από δύο πρεσβυτέρους κατά το παράδειγμα των αποστόλων ή από επτά πρεσβυτέρους κατά τον αριθμό των ευαγγελικών αναγνωσμάτων της τελετής του μυστηρίου, το μυστήριο οικονομικώς και συνηθέστερα τελείται και από έναν κανονικό ιερέα και δη τον εφημέριο της ενορίας μας, ο οποίος είναι ο πνευματικός μας ιατρός και πατέρας. Καλόν είναι να προσκαλούνται περισσότεροι ιερείς(τουλάχιστον ένας ακόμα) διότι η προσευχή είναι ισχυροτέρα και δίδεται ξεχωριστή επισημότητα στην τελετή. Ωστόσο στην ορθόδοξη παράδοση τίποτα δεν είναι ασφυκτικά σχολαστικό και περιοριστικό, η δεν χάρη του αγίου πνεύματος είναι απεριόριστη και δεν εξαρτάται από τον αριθμό των ιερέων, σαν να επρόκειτο για κάτι τί το μαγικό. Οι μόνες πνευματικές προϋποθέσεις είναι η κανονικότητα του ιερέως και η πίστη του ασθενούς, πού είναι και απαραίτητη για την σωτηρία του.
Ο ιερεύς προσκαλείται να τελέσει ευχέλαιο στις εξής περιπτώσεις:
Α) Σε ασθενή σωματικά ή ψυχικά ορθόδοξο χριστιανό. Η επίκληση του αγίου πνεύματος, η επάλειψη του ασθενούς με το αγιασμένο έλαιον και η πίστη του ασθενούς στην πρόνοια και φροντίδα του Θεού, όπως και οι προσευχές των παρισταμένων πιστών είναι δυνατές και ισχυρές ώστε να επιφέρουν την ίαση και την ανακούφιση στον πάσχοντα, πάντα κατά το συμφέρον της ψυχής του και όταν και αν οικονομήσει ούτως ο Θεός. Διότι και αυτή η ίδια η ασθένεια, αν και είναι αποτέλεσμα της αμαρτίας και της πεσμένης ανθρώπινης φύσης μας, μπορεί να είναι κατά παραχώρηση και φιλανθρωπία του Θεού, προνόμιο και δοκιμασία του ανθρώπου για την πνευματική τελείωση του και άφεση των αμαρτιών του.
Β) Σε ορθοδόξους χριστιανούς με γνήσια μετάνοια, πού εξομολογήθηκαν πρόσφατα και πρόκειται να κοινωνήσουν των αχράντων μυστηρίων. Όπως προείπαμε όλα τα μυστήρια είναι εις άφεσιν αμαρτιών. Το ευχέλαιο μετά από εξομολόγηση δεν καταργεί την δύναμη και ισχύ της μετανοίας-εξομολογήσεως, ούτε αντικαθιστά την εξομολόγηση. Αντίθετα μάλιστα το ένα μυστήριο συμπληρώνει μυστικά το άλλο. Εξάλλου, το ιερόν ευχέλαιον όπως και η θεία κοινωνία εξαλείφουν μικρά ή μεγάλα αμαρτήματα πού κάναμε εν αγνοία μας και έτσι δεν τα γνωρίζουμε ώστε να μετανοήσουμε για εκείνα και να τα εξομολογηθούμε. Αυτό δεν σημαίνει πώς μπορούμε συνειδητά να παραλείψουμε να εξαγορευτούμε κάποιες αμαρτίες μας στον πνευματικό, για διαφόρους λόγους με το σκεπτικό πώς αυτές θα καλυφθούν διά του ευχελαίου ή διά της θείας κοινωνίας. Αυτός ο τρόπος σκέψης αποτελεί εμπαιγμό των μυστηρίων και του αγίου Θεού, αλλά και οικτρό ξεγέλασμα του εαυτού μας. Επίσης , το ευχέλαιο είναι διάφορο μυστήριο με το άγιον Χρίσμα διά του μύρου, πού τελείται αμέσως μετά την βάπτιση μας εφ’άπαξ και δεν πρέπει να τρέφουμε και να συντηρούμε τέτοιες παρανοήσεις.
Είναι λοιπόν φανερό πώς το Ιερό Ευχέλαιο δεν γίνεται «για το καλό του σπιτιού ή για να μας πάνε καλά οι δουλειές», ούτε «για να σπάσει η γρουσουζιά» και «για να αποφύγουμε την βασκανία». Πολλώ δε μάλλον το ευχέλαιον δεν γίνεται επειδή ακριβώς «το τέλεσε και η γειτόνισσα» ή για να προσκαλέσουμε κάποιους φίλους και γνωστούς προς συνεστίαση και να επιδείξουμε την ψεύτικη ευσέβεια και ευλάβεια μας. Το ευχέλαιο δεν είναι «τελετή του σαλονιού», ούτε «μαγική διαδικασία», αλλά και η επιλογή συγκεκριμένων ιερέων , πού φαίνεται ότι έχουν περισσότερη πνευματικότητα από τους άλλους, προς τέλεσιν ευχελαίου, είναι και προσωποληψία και βαρύ αμάρτημα διότι τοιουτοτρόπως υβρίζουμε και αμφισβητούμε το μέγα και υψηλό υπούργημα της ιεροσύνης, γενόμενοι εύκολοι κριτές και δικαστές των άλλων και μάλιστα των αγίων του Θεού ιερουργών. Η αξία ή η αναξιότητα ορισμένων ιερέων δεν είναι υπόθεση δική μας, ούτε μειώνει στο ελάχιστο την προσευχητική τους ιερατική μεσιτεία, αλλά ούτε και αυτή την χάρη του αγίου πνεύματος. Άπαγε της βλασφημίας!
Καλό είναι πριν από την τέλεση του μυστηρίου του ευχελαίου να προετοιμαστούμε, όπως ακριβώς κάνουμε και για το μυστήριο της Θείας κοινωνίας. Να νηστέψουμε, να προσευχηθούμε, να δώσουμε ελεημοσύνη ακόμα , ώστε να μας ελεήσει και εμάς ο Θεός με την χάρη Του, όταν έρθει η ώρα της επίκλησης του ονόματος Του και της χρίσης μας με το έλαιο. Να ταπεινωθούμε και να δείξουμε επίσης την μετάνοια μας ενώπιον του Ελεήμονα Θεού, ο οποίος είναι η πηγή των ιάσεων και ο Κύριος της ζωής και του θανάτου και να αποδεχτούμε το άγιο θέλημα Του, όποιο και αν είναι αυτό με βρεφική εμπιστοσύνη, όπως αρμόζει σε παιδιά ενώπιον του Πατέρα τους.
Τέλος, το μυστήριον του αγίου Ελαίου τελείται σε πολλούς ναούς σποραδικά προς διακονία και εξυπηρέτηση των ασθενών και εξομολογουμένων. Σύμφωνα με αρχαία λειτουργική παράδοση πού ισχύει ως σήμερα, το ευχέλαιον τελείται στους ναούς το εσπέρας της Μεγάλης Τετάρτης για τους εξής δύο λόγους:
Α)Συμβολίζει την θυσία του Σταυρού αλλά και τελείται μυστικώς το ίδιο το επαναλαμβανόμενο και αυτό μυστήριο του Σταυρού, το οποίο θυμόμαστε και εορτάζουμε τις σωτήριες και φρικώδεις ημέρες της μεγάλης εβδομάδας. Ο Χριστός με το πανάγιο αίμα Του μας έδωσε Ζωή και άφεση αμαρτιών, συμφιλιώνοντας μας με τον παράδεισο, καταργώντας την εξουσία του θανάτου πάνω μας και ανακαινίζοντας την αμαυρωμένη από την αμαρτία φύση μας.
Β)Για την προετοιμασία και τελείωση πολλών χριστιανών πού κατά τις ημέρες του Πάσχα και ιδιαίτερα την επομένη του μυστηρίου, Μεγάλη Πέμπτη, προσέρχονται αθρόον και εξομολογημένοι στην μετάληψη των Αχράντων μυστηρίων, ήτοι της Θείας Κοινωνίας.
Πρακτικά θέματα: Για το μυστήριον του Ευχελαίου θα χρειαστούμε:
1. Ένα καντήλι, γεμάτο κατά ¾ με λάδι καλό(ελαιόλαδο) και με 1/4 νάμα. Καίτοι, το λάδι είναι πού θα μετατραπεί σε ευχέλαιο και όχι το νάμα, η ύπαρξη του οίνου μας θυμίζει την παραβολή του καλού σαμαρείτου, κατά την οποία ο σαμαρείτης εκείνος άλειψε τον «περιπεσόντα είς τους ληστάς» με έλαιον και οίνον. Το λάδι συμβολίζει την μετάνοια και το έλεος του Θεού αλλά και την θυσία και το κρασί μας θυμίζει το πανάγιο αίμα Του, αλλά και την πληρότητα της ψυχής του Χριστιανού, όπως και την μεστότητα της κατά Χριστόν και εν Χριστώ ζωής, μέσα σε ένα κόσμο υδαρό και άχαρο.
2. Μία εικόνα, κατά προτίμηση του Χριστού.
3. Επτά κεριά στερεωμένα σε σιτάρι ή αλεύρι
4. Θυμίαμα.
5.Βαμβάκι ή μπατονέτες για την χρίση, τα οποία μετά φυλάττουμε στο εικονοστάσιο, για να τα επαναχρησιμοποιήσουμε με φόβο Θεού και διάκριση. Ομοίως και το περίσσευμα του ευχελαίου το οποίο όμως τινές, αφήνουν να κατακαεί στο καντήλι.
Τα κεριά, το αλεύρι-σιτάρι και το κρασί δεν αποτελούν αισθητά σημεία του μυστηρίου, ούτε είναι «μαγικά αντικείμενα». Απλώς, βοηθούν στην τέλεση του μυστηρίου, Έχουν δηλαδή ασήμαντη και πρακτική σημασία και δεν είναι πάντα απαραίτητα.
Καλόν είναι επίσης πρίν από το ευχέλαιο να ερχόμαστε σε συννενόηση με τον ιερέα πού θα το τελέσει, γιατί εκείνος θα αποφασίσει τελικά αν το ευχέλαιο χρειάζεται ή όχι. Όπως δεν κάνουν όλα τα φάρμακα για όλες τις ασθένειες και για όλους τους ασθενείς, αλλά μάλιστα άλλα είναι ωφέλιμα και άλλα όχι κατά την κρίση του ιατρού, έτσι συμβαίνει και με τα μυστήρια της Εκκλησίας μας: πότε συντελούν πραγματικά στην σωτηρία μας όταν ισχύουν οι κατάλληλες πνευματικές προϋποθέσεις, ενώ άλλες φορές (όταν είμαστε απροετοίμαστοι και ανάξιοι) μας επιβαρύνουν με φορτικές και υψηλές αμαρτίες.
. π. Παντελεήμων Κρούσκος,
Εφημέριος Ι.Μ.Ν Σωτήρος Χριστού Καλύμνου
19 σχόλια:
Είναι απίστευτο πόσο έχει εισχωρήσει ο σακραμενταλισμός και ο πιετισμός στην Ορθοδοξία, και μάλιστα από κάποιους που κόπτονται πως διαφυλάττουν την ορθοπραξία! Η ανάλυση του Κουγιουμτζόγλου είναι η ακριβής έκφραση του Ρωμαιοκαθολικισμού!
Η Ορθοδοξία δεν έχει τελετές!Τελετές έχει ο Στρατός, η Βουλή, οι διάφορες οργανώσεις, οι Μασώνοι και το Τσάμπιονς Λιγκ. Η Ορθοδοξία έχει μυστήρια. Αυτά δεν είναι ούτε 7, ούτε 17, ούτε 47. Ή διαίρεση και αρίθμηση των μυστηρίων είναι αποκλειστικά σακραμενταλιστική πρακτική της Δύσεως!Στην πραγματικότητα ολόκληρη η παρουσία της Εκκλησίας είναι μυστήριο, όλες οι εν τω κόσμω εκφάνσεις της είναι μυστηριακές. Ο Μάξιμος ο Ομολογητής περιγράφει την Εκκλησία του Χριστού ως "σχέση κτιστού και ακτίστου". Κάθε στιγμή παρουσίας της λοιπόν είναι το Μέγα Μυστήριο, όχι μόνο το Ευχέλαιο, ο Γάμος κλπ. Δεν είναι μυστήριο η ύπαρξή της 2000 έτη σε πείσμα των μισούντων αυτήν;Δεν είναι μυστήριο η πίστη των μαρτύρων που πρόθυμα πέθαιναν για να μην την αρνηθούν;(την Εκκλησία). Δεν είναι μυστήριο η ύπαρξη αγίων όλες τις εποχές, σε όλα τα μέρη της γής και μάλιστα εκεί που πολλοί δεν το περίμεναν;
Αρχίζοντας να εκλογικεύουμε και να συστηματοποιούμε τα πάντα, θα καταντήσουμε (αν δεν καταντήσαμε ήδη) στην χειρότερη περίπτωση φοκλορικοί μάγοι που τελούν μαγικές τελετές και την καλύτερη υπάλληλοι που εξυπηρετούν κάποιες αόριστες μεταφυσικές ανάγκες.
Αν και συμφωνώ απολύτως με το σχόλιο σου,πάτερ, ωστόσο απορώ πού ακριβώς διέγνωσες σακραμενταλισμό στο κείμενο.
Νομίζω πώς εξ αρχής ξεκαθάρισα πώς τα μυστήρια δεν είναι επτα αλλά άπειρα και η όποια σχολαστική συστηματοποίηση τους γίνεται μόνο για να διακριθούν τα επτά των γνωστών μυστηρίων, στα οποία μερικοί προσθέτουν και την μοναχική κουρά. Εκτός και αν σε χαλάει και αυτή η σχολαστική αναφορά στην επτάδα, η οποία όμως είναι αυστηρά εγκυκλοπαιδική και μόνον.
Αν σε χαλάει η λέξη "τελετή" θα ήθελες να μου υποδείξεις κάποια άλλη προς αντικατάσταση της; Γιατί στα εν λόγω μυστήρια, τα οποία ναί συμφωνώ δεν είναι τελετές ψιλώ τω λόγω όπου όλοι περνάμε καλά και ευλαβέστατα, ακολουθούμε κάποιο τελετουργικό αν μη τι άλλο. Η αναφορά στην λέξη "τελετή" δεν είναι στην ουσία του μυστηρίου αλλά στην αισθητή διαδικασία του.
"Αρχίζοντας να εκλογικεύουμε και να συστηματοποιούμε τα πάντα, θα καταντήσουμε (αν δεν καταντήσαμε ήδη) στην χειρότερη περίπτωση φοκλορικοί μάγοι που τελούν μαγικές τελετές και την καλύτερη υπάλληλοι που εξυπηρετούν κάποιες αόριστες μεταφυσικές ανάγκες": Αυτό νομίζω επαφίεται στην ιερατική συνείδηση και αυτοσυνειδησία του καθένα μας. Την κάθε κατάντια την καταπολεμάμε με το φιλότιμο,την γνώση και την ευθύνη.
Έγραψα μόνο για το κείμενο του Κουγιουμτζόγλου, τίποτε άλλο. Και για αυτό το σχέδιο που μάλλον είναι σε κάποιο ιερατικό.
Εψαξα ολη την Καινή Διαθήκη, και δεν είδα κάπου να σχετίζει τη λέξη "Μυστήριο" με τις Τελετές που εμείς ονομάζουμε Μυστήρια. Τι σημαίνει η λέξη "μυστήριο", διότι εκ πρώτης όψεως από τα συμφραζόμενα στο ευαγγέλιο μοιάζει να σημαίνει "ασύλληπτο", "ακατανόητο". Γιατί όμως ενω το ευαγγέλιο δεν τα ονόμασε Μυστήρια αυτά τα 7, εμείς τα ονομάσαμε έτσι? (Σημειωτέον πάντως οτι εγώ προσωπικώς δεν μπορώ να καταννοήσω πώς είναι δυνατόν να απαιτούνται τελετουργικές διαδικασίες προκειμένου να ενεργήσει ο Θεός ανάλογα σε κάθε περίπτωση).
Και μια ακόμα απορία: Πως από τη φράση του Χριστού "Τούτο ποιείτε εις την εμην ανάμνησιν" προκύπτει η φράση "Κοινωνώ των Αχράντων Μυστηρίων" ?
Αν δεν θελετε να μου απαντήσετε μεσω του Blog, παρακαλώ απαντήστε μου στο oryxgr@gmail.com
Μυστήριο εκ του μυώ, μυούμαι, εισέρχομαι σε κάτι για μυημένους για εκλεκτούς. Στην συγκεριμένη περίπτωση ισχυει για τους βαπτισμένους ΟΡΘΟΔΟΞΑ.Αυτοί οι μύστες εισέρχονται στο μυστήριο της θεότητας και μετέχουν των εκκλησιαστικών μυστηρίων. Τα μυστήρια προυπήρχαν της Καινής Διαθήκης και εκτός αυτού, η καινή διαθηκη δεν είναι το αποκλειστικό ευαγγέλιο του Χριστού, υπάρχει παράδοση και εκκλησία πριν και μετά την ΚΔ, διότι το ¨αγιο Πνεύμα δεν σταματά να πνεί εντός της Εκκλησίας. Γι'αυτό δεν είναι ουσιαστική ή απαραίτητη η μη αναφορά της λέξης εντός της Γραφής
Κοινωνια: ο τρωγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα ΕΝ ΕΜΟΙ ΜΕΝΕΙ ΚΑΓΩ ΕΝ ΑΥΤΩ. Ο πιστός ΚΟΙΝΩΝΕΙ τον ΧΡΙΣΤΟ και ΜΕ τον ΧΡΙΣΤΟ. Γίνεται σύσσωμος και σύναιμος με Αυτόν και διά του κοινού ποτηρίου με την Εκκλησία, τους αδελφούς του σε ένα σώμα.Είναι ένα διαρκες πασχαλινό γεγονός πού συχνά αναφέρεται από τον ίδιο τον Χριστο ως το γαμήλιο τραπέζι με την Νύμφη Εκκλησία. Μιλάμε για ΚΟΙΝΩΝΙΑ, μετοχή σε ένα ΣΩΜΑ, όχι για απλή συμμετοχή σε κάποιο συμβολικό τελετουργικό.
Ανάμνησις: δεν σημαίνει την αναπάράσταση, αλλά την διαρκή επανάληψη του ΕΝΟΣ ΚΑΙ ΙΔΙΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΘΥΣΙΑΣ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΠΡΑΞΗΣ ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ. Η Θεία Ευχαριστία πού τελέστηκε στον Μυστικό Δείπνο είναι αυτή η ίδια σε κάθε λειτουργία, από το βράδυ της Μ Πέμπτης έως συντελείας κόσμου.
Ελπίζω να βοήθησα.
Μέχρι εκεί που φτανει το δικό μου μυαλό, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί το Πνεύμα το Άγιο προκειμένου να "επιδράσει" θα πρέπει να κανουμε συγκεκριμένα τελετουργικά και διαδικασίες ανάλογες με το είδος του εκάστοτε Μυστήρίου και της "επίδρασης" που ζητάμε; Οταν λέει "όπου θέλει πνει και τη φωνή αυτού ακούεις και δεν ξέρεις απο που ερχεται και που πάει", δεν βλέπω να θέτει ως προϋπόθεση το να γίνονται τελετουργικές διαδικασίες πρώτα. Επίσης δεν έχω καταλάβει μεχρι σημερα για ποιο λόγο το Πνεύμα χρειάζεται τα υλικά διάμεσα (άρτο, οινο, έλαιο, ύδωρ) σε συνδυασμό με τις τελετουργίες προκειμένου να επέλθει σε μας. Θελω να πιστεύω οτι μπορεί να πνει όπου θελει και χωρίς την απαρέγκλιτη τελεση των διαδικασιών του τελετουργικού.
Για την Θ.Κοινωνια, έχω μια αμφιβολία, μήπως τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. Δηλαδή όταν λέει "Τούτο ποιείτε εις την εμην ανάμνησιν" έχω την αίσθηση οτι εκείνο που τον ενοιαζε (και μάλιστα λίγο πριν φύγει από τη γη) ήταν να μην τον ξεχάσουμε, και (τι πιο απλό) συσχέτισε την ανάμνησή του με τα συνηθέστερα των τροφίμων που θα βρίσκονταν καθημερινά στο τραπέζι μας, φτωχών και πλούσιων, το ψωμί και το κρασί. Τον ένοιαζε δηλαδή περισσότερο "η ανάμνηση" και όχι το "τούτο ποιείτε". Το δε "τρωγων μου τη σάρκα και πίνων μου το αίμα" θα μου φαινόταν απλούστερο και κατανοητότερο αν σήμαινε: "αυτός που με τρώει Εμένα, που είμαι ο Λόγος του Θεού" άρα αυτός που τρώει τον Λόγο του Θεού (και οχι υποχρεωτικά τον υλικό αρτο και τον οίνο), αυτός μένει εν εμοι καγώ εν αυτώ. Τα λόγια του ήθελε να φάμε και όχι οτιδήποτε υλικο. Φοβάμαι συνεπώς οτι το να πιστεύουμε οτι ο άνθρωπος "εχει ζωή εν εαυτώ" και "σώζεται" με το να λαμβάνει άρτο και οίνο είναι ο εύκολος τρόπος να νομίζει οτι σώζεται, άρα τελικά πλανάται.
Επίσης δεν κρύβω οτι κυριολεκτικά τρομάζω θεωρώντας οτι παντού και πάντα ο άνθρωπος κατακλύζεται λίγο ως πολύ απο δεισιδαιμονίες, σε όλες τις θρησκείες, αλλά δεν καταλαβαίνει οτι είναι δεισιδαιμονίες. Δεδομένης της τάσης του ανθρώπου να υποτάσσεται τόσο εύκολα σε δεισιδαιμονίες και σε αυθαίρετα και αναπόδεικτα "πιστεύω", ανησυχώ μηπως και τα Μυστήρια τα δικά μας περιέχουν μεγάλη δόση από τετοιες.
Επίσης και πάλι έχω άλλη απορία: Για το Ευχέλαιο: Σχετικά με τη φράση "να τον αλείψουν με λάδι" δεν διευκρινίζεται πουθενά ούτε πόσο λάδι, ούτε αν θα αλείψουν όλο το σώμα ή μερος αυτού, ούτε αν θα αλείψουν π.χ. 5 σημεία σε σχήμα σταυρού. Από πού λοιπόν εμείς υιοθετήσαμε το τελετουργικό όπως το κάνουμε σήμερα; Και αν "η δύναμη της πίστεως σώζει τον πάσχοντα", τότε μήπως τα υπόλοιπα τελετουργικά είναι απλώς "συνεπικουρικά" ενισχυτικά της πίστεως;
Στα ερωτήματα σου υπάρχει , νομίζω μία καίρια απάντηση: η κοινωνία με τον Θεό, η χρήση τλετουργικών, η συμμετοχή της ύλης στα μυστήρια, όλα αυτά τα εξωτερικά στοιχεία πού διαμορφώθηκαν με τον καιρό και στηρίζονται σε άγραφες αρχαίες παραδόσεις και πρακτικές , οιο οποίες είτε ποικιλλουν είτε παραμένουν κοινές κατά τόπο και χρόνο, μας δείχνουν έναν έντονο ΡΕΑΛΙΣΜΟ,κάτι "πιαστερό",απτό ΜΙΑΝ ΑΛΗΘΕΙΑ, που διακρίνει την ορθοδοξία από κάθε θρησκεία, πίστη ή ιδεολόγημα. Ο ΘΕΟΣ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ, ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ, Ο ΘΕΟΣ "ΜΙΛΑ" ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΝ ΑΝΑΓΕΙ ΣΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟ. Πνεύμα και ύλη είναι άρρηκτα δεμένα και τα υλικά αγιάζονται από τις ενέργειες του Θεού. Η ορθοδοξία δεν είναι πνευματική φιλοσοφία, ώστε να αρνείται την ύλη ή να την θεωρεί βδελυρή, αλλά ούτε χυδαίος παγανισμός για να προσκολλάται στην ύλη, στον τυπο και το είδωλο ΣΑΝ ΚΆΤΙ ΤΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ. Είναι η συνάντηση πνεύματος και ύλης. Το δόγμα της ενανθρώπησης του Θεού που είναι πνευμα και έλαβε σάρκα στο πρόσωπο του Χριστού έχει προεκτάσεις σε όλες τις πτυχές της Εκκλησίας, ακόμα και στο τελετουργικό και μάλλον εκεί είναι πλέον φανερό.Γι αυτό λχ η Εκκλησία όρθωσε ανάστημα εναντίον στην εικονομαχία, είτε αρνήθηκε την υλική εικονολατρεία.
Ευχαριστώ για τις απαντήσεις μέχρι τώρα. Τις διαβασα αρκετές φορές, και παρατηρώ οτι κάθε φορά που τις διαβάζω κολλάω πότε σε μια αμφιβολία και πότε σε άλλη. Τελος πάντων, επειδή "ο ζητών ευρίσκει, κλπ" ελπίζω με το χρόνο να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. :-)
Λέει στην Αποκάλυψη:
"Και ερρίφθη ο δράκων ο μέγας, ο όφις ο αρχαίος, ο καλούμενος Διάβολος και ο Σατανάς, ο πλανών την οικουμένην όλην, ερρίφθη εις την γην, και οι άγγελοι αυτού ερρίφθησαν μετ' αυτού".
Ασχετα αν αυτό έγινε στο παρελθόν ή προβλέπεται για το μελλον, δεν μπορώ να καταλάβω, σκουπιδότοπος είναι η Γη και τη διάλεξε ο Θεός για να ρίψει επ΄ αυτής το Σατανα; Δεν ειχε άλλο πλανήτη στο σύμπαν; Βεβαίως μπορεί να υπάρχουν χιλιες δυο ερμηνείες της φρασης αυτής. Πάντως δεν μου αρεσει καθόλου αυτό το σημείο....
Κατ'αρχας ο Σαταν εξέπεσε δεν είναι ο Θεός αίτιος της πτώσης του.
Δεύτερον αν θέλεις μια ρεαλιστική ερμηνεία, απλά κοίτα γύρω σου, Μάρκο.
Επίσης, η Αποκάλυψη δεν διαβάζεται στο πάλαι ή στο ερχόμενο, αλλά στο νυν και αεί.
Πράγματι, κατα γενική εικόνα επικρατεί μια δαιμονιώδης κατασταση στον κόσμο και στη ζωή. Μεταξυ κρατων, μεταξυ ανθρώπων, ακόμα και μεταξύ όλων των πλασμάτων που τρώει το ενα το άλλο ζωντανό. Η εχθρότητα, η βαρβαρότητα, η παράνοια, και του κακού ουκ εσται τέλος. Η διελευση από αυτή τη ζωή μοιάζει με ένα μακάβριο αστείο.
...με άλλα λόγια, οι διαβολοι είναι παρόντες και εν ενεργεία επι της γης, και είτε μεσα είτε ανάμεσα στα ζωντανά πλάσματα. Ένα έχω να πω γι αυτούς: οτι είναι πολύ άρρωστοι, δυστυχισμένοι και αξιολύπητοι. Δεν ξερω αν διαβάζουν τα γραφόμενα ή αν ακουν τις σκέψεις, πάντως αυτό έχω να τους πω..... είναι αξιολύπητοι.
Καλημέρα. Έτυχε χτες να εκφράσω σε κάποιον ιερέα την ανησυχία μου σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας λέμε το "Κύριε Ελέησον". Η αρχική απορία μου ήταν ότι αν είχαμε ορατό μπροστά μας τον Χριστό (ή έστω αισθανόμασταν ότι όντως είναι ανάμεσα στους συναγμένους εν τω ονόματί Του) , και του ζητούσαμε να μας ελεήσει, θα του μετράγαμε 40 "Κύριε Ελέησον" και μάλιστα με την ταχύτητα του φωτός? Εγώ θεωρώ ότι μάλλον (τουλάχιστον στο σημείο αυτό και ίσως και σε άλλα) έχουμε ξεφύγει από τα όρια της φυσιολογικής, λογικής και αληθινής επικοινωνίας (κοινωνίας) με το Θεό, με το Πνεύμα Αυτού και με το Χριστό, και παπαγαλίζουμε διάφορα, τα οποία μάλλον θυμίζουν μαγικές επωδούς, μαγικές επικλήσεις (spells όπως λένε και οι αγγλόφωνοι). Δεν καταλαβαίνω πως φτάσαμε στο σημείο να είναι αδιαμαρτυρήτως αποδεκτά τέτοια πράγματα και από τον κλήρο και από τον λαό, χωρίς κανείς εξ αυτών να τολμάει να τα επανεξετάσει ή να τα αμφισβητήσει.
Βέβαια έκανα το λάθος και είπα απανωτά και άλλες αμφισβητήσεις μου στην ιερέα και στο τέλος μαλώσαμε…. οπότε και δεν πήρα απάντηση στο αρχικό μου ερώτημα… Πάντως εγώ ντρέπομαι κάθε φορά που βρίσκομαι στην εκκλησία να ακούω αυτό το «κυρλεησον κυρλεησον κυρλεησον κυρλέησον»… και φωναζω μεσα μου … «έλεος, ας τους σταματήσει κάποιος!».
Ελπίζω να μην με «αφορίσετε» κι εσείς για τις αμφισβητήσεις μου….
Όχι αγαπητέ Μάρκο δεν θα σε ααφορίσω.Η θρησκεία είναι η μεγαλύτερη βλάβη του ευσεβούς ανθρώπου, όπως και η συνήθεια. Η συνήθεια και η εξοικείωση με το Ιερό είναι η αχρειότερη αμαρτία. Η ορθόδοξη πνευματικότητα προυποθέτει προσευχή πνευματική και ουσιαστική από καρδιά ταπεινή. Όταν υπάρχει πνεύμα ουσιοποιείται και ο τύπος, αλλιώς μένει νεκρός. Ας καλλιεργήσουμε την πνευματικότητα για να έχει και αξία το Κύριε Ελέησον και να μην γελοιοποιούμαστε έναντι των ανθρώ πων και δη του Κυρίου. Ο τυπος όμως δεν ειναι εξοβελιστέος. Η ορθοδοξία είναι αποκάλυψη εμπειρική πού κάνει χρήση ενός σώματος, κάτι χειροπιαστού. Ακόμα και η ψυχή μας είναι κτιστή σε σχέση με τον Θεό.Λοιπόν πνευμα για να μην πεθάνει ο τύπος. Οχι όμως και πνευμα ασώματο.
Δημοσίευση σχολίου